159._. Με το μωσαϊκό Νόμο πρόσταξε ο Θεός τους Ισραηλίτες, να ξεχωρίζουν κάθε χρόνο το ένα δέκατο από όσα θ’ αποκτούν ( Αριθμ. 18 ) και να τ’ αφιερώνουν στο Θεό κάνοντας αυτό να παίρνουν ευλογία για όλα τους τα έργα. Έχοντας υπόψη τους αυτό οι Άγιοι Απόστολοι σκέφτηκαν και αποφάσισαν, για να βοηθήσουν και να ευεργετήσουν τις ψυχές μας, να μας παραδώσουν κάτι ακόμα υψηλότερο και τελειότερο, δηλαδή ν’ αφιερώνουμε στο Θεό το ένα δέκατο των ημερών της ζωής μας , για να ευλογούνται έτσι τα έργα μας και να παίρνουμε συγχώρεση κάθε χρόνο για τις αμαρτίες ολόκληρου του χρόνου. Λογάριασαν λοιπόν και χαρακτήρισαν σαν άγιες από τις τριακόσιες εξήντα πέντε ημέρες του χρόνου, αυτές τις επτά εβδομάδες των νηστειών. Και έτσι ξεχώρισαν επτά εβδομάδες. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, συμφώνησαν να προστεθεί σ’ αυτές και άλλη μια εβδομάδα. Αυτό έγινε και για να προγυμνάζονται και να προετοιμάζονται όσοι πρόκειται να μπουν στο κοπιαστικό στάδιο των νηστειών, και για να τιμήσουν τον αριθμό των ημερών της αγίας Τεσσαρακοστής που νήστεψε ο Κύριός μας. Γιατί, αν αφαιρέσουμε τα Σάββατα και τις Κυριακές ,οι οκτώ εβδομάδες γίνονται σαράντα ημέρες, τιμώντας ξεχωριστά τη νηστεία του Μεγάλου Σαββάτου, επειδή είναι πολύ ιερή και η μόνη ημέρα νηστείας ανάμεσα σ’ όλα τα Σάββατα του χρόνου. Οι δε επτά εβδομάδες , χωρίς τα Σάββατα και τις Κυριακές γίνονται τριάντα πέντε ημέρες. Αν προστεθεί, λοιπόν και η νηστεία του Μ. Σαββάτου και η μισή νύχτα της Λαμπρής, γίνονται τριάντα έξι και μισή ημέρες, που είναι ακριβώς το ένα δέκατο από τις τριακόσιες εξήντα ημέρες του χρόνου. Γιατί το ένα δέκατο του τριακόσια είναι το τριάντα , του εξήντα το έξι και του πέντε το μισό. Συμπληρώνονται λοιπόν τριάντα έξι και μισή ημέρες, όπως είπαμε. Αυτή είναι η «δεκάτη» όπως θα ‘λεγε κανείς, όλου του χρόνου, που μας καθιέρωσαν οι Αγ. Απόστολοι , για να γίνει αφορμή να καθαριστούμε, όπως είπαν, από τις αμαρτίες, που κάναμε ολόκληρο το χρόνο, και για να οδηγηθούμε στη μετάνοια.
160 . _ . Μακάριος λοιπόν, αδελφοί μου, είναι όποιος φυλάει με επιμέλεια τον εαυτόν του αυτές τις άγιες ημέρες. Γιατί και αν, σαν άνθρωπος, έτυχε να πέσει στην αμαρτία, είτε από αδυναμία, είτε από αμέλεια, όμως έδωσε ο Θεός τις άγιες αυτές ημέρες, ώστε αν αγωνιστεί, με πνευματική αγρύπνια και ταπεινοφροσύνη και φροντίσει τον εαυτόν του και μετανοήσει, να καθαριστεί από τις αμαρτίες ολόκληρου του χρόνου. Έτσι λοιπόν αναπαύεται από το βάρος της αμαρτίας και προσέρχεται με καθαρή ψυχή την άγια ημέρα της Αναστάσεως και μεταλαμβάνει τα άγια μυστήρια, χωρίς να προκαλεί την κατάκριση του Θεού. Γιατί έγινε νέος άνθρωπος , με τη μετάνοια των αγίων τούτων νηστειών και ζει με χαρά και πνευματική ευφροσύνη, γιορτάζοντας με τη Χάρη του Θεού , και όλη την περίοδο έως την Κυριακή της Πεντηκοστής. Γιατί ,Πεντηκοστή είναι, όπως λέει, «Ανάσταση ψυχής». Γι’ αυτό έχουμε και το συμβολικό έθιμο, προς τιμή της Αναστάσεως, να μη γονατίζουμε στην εκκλησία μέχρι την Κυριακή της Πεντηκοστής.
161. _ . Καθένας λοιπόν που θέλει να καθαριστεί από τις αμαρτίες όλου μου χρόνου, με τη νηστεία αυτών των ημερών, πρέπει πρώτα-πρώτα να προσέχει τι θα τρώει, γιατί δεν είναι το ίδιο όλες οι τροφές. Επειδή το να τρώει κανείς αδιάκριτα κάθε τροφή, όπως λένε οι Πατέρες , προξενεί πολλά κακά. Παρόμοια, στη συνέχεια, πρέπει να φυλάει τον εαυτό του να μην καταλύει την νηστεία, χωρίς μεγάλη ανάγκη, να μην αναζητάει νόστιμα φαγητά, να μη βαραίνει το στομάχι του με πολλά φαγητά και ποτά. Γιατί είναι δυο είδη γαστριμαργίας. Πολλές φορές πολεμιέται κανείς από τη νοστιμιά και δεν θέλει πάντα να τρώει πολλά φαγητά , αλλά θέλει τα νόστιμα. Και όταν αυτός τρώγει φαγητό που του αρέσει, τόσο πολύ νικιέται από την ηδονή της νοστιμάδας, ώστε το κρατάει πολλή ώρα στο στόμα του, μασώντας το αρκετά και δεν αποφασίζει εύκολα να το καταπιεί, για να διατηρήσει την ηδονή που αισθάνεται. Τότε λέμε ότι αυτός έχει λαιμαργία. Άλλους δεν τους απασχολεί η ποιότητα , αλλά η ποσότητα της τροφής. Δεν θέλουν δηλαδή καλά φαγητά, ούτε ενδιαφέρονται για τη νοστιμιά. Αλλά είτε καλά είναι, είτε άσχημα δεν ενδιαφέρονται για τίποτε άλλο, παρά μόνο για να τρώνε, ο,τιδήποτε και αν είναι αυτό που τρώνε, γιατί τους απασχολεί μόνο να γεμίσουν το στομάχι τους. Τότε λέμε ότι αυτοί έχουν γαστριμαργία. Και σας εξηγώ αυτούς τους δύο χαρακτηρισμούς «λαιμαργία» και «γαστριμαργία» . «Μαργαίνω» στην κοσμική παιδεία σημαίνει χάνω την αυτοκυριαρχία μου και τη λογική μου δηλαδή, γίνομαι μανιακός με κάποιο πάθος. Και «μάργος» λέγεται αυτός που τον έχει κυριεύσει κάποιο πάθος. Όταν λοιπόν παρατηρείται η ακατάσχετη και νοσηρή εκείνη επιθυμία του να θέλει κάποιος να γεμίζει συνεχώς την κοιλιά του, τότε λέμε ότι έχουμε το φαινόμενο της γαστριμαργίας, από το «μαργαίνω την γαστέρα» που σημαίνει ότι έχω τη μανία να γεμίζω το στομάχι μου ( η κοιλιά μου με κάνει τρελλό). Όταν δε συμβαίνει να έχουμε την ευχαρίστηση στο λαιμό, τότε έχουμε το φαινόμενο της λαιμαργίας , από το «μαργαίνω τον λαιμό», που σημαίνει έχω τη μανία της ηδονής του λαιμού.
162. _ . Αυτά λοιπόν πρέπει να τ’ αποφεύγει με άγρυπνη φροντίδα , όποιος θέλει να καθαριστεί από τις αμαρτίες του. Γιατί αυτά δεν ανταποκρίνονται σε ανάγκη του σώματος αλλά προέρχονται από τα πάθη. Και αν κανείς τα ανεχτεί , εξελίσσονται σε αμαρτία. Είναι όπως ακριβώς ο νόμιμος γάμος και η πορνεία, γιατί η μεν πράξη είναι η ίδια, εκείνο όμως που τα κάνει να διαφέρουν είναι ο σκοπός. Ο μεν ένας συνάπτει σχέσεις για να κάνει παιδιά, ο δε άλλος για να ικανοποιήσει τη φιληδονία του. Το ίδιο συμβαίνει και με το φαγητό, γιατί την ίδια δουλειά κάνουμε και όταν τρώμε από ανάγκη και όταν τρώμε από ηδονή. Ο σκοπός είναι εκείνος που συνιστά την αμαρτία. Τρώει κανείς ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού του, όταν καθορίζει ο ίδιος πόσο θα τρώει κάθε μέρα, και παρακολουθεί αν του ήταν πολύ αυτό που όρισε να φάει, και πρέπει ν’ αφαιρέσει λίγο, και αφαιρεί ή αν δεν του ήταν αρκετό και εξαντλήθηκε και πρέπει να προσθέτει λίγο ακόμα , και προσθέτει. Έτσι σταθμίζει κανείς καλά τις ανάγκες του οργανισμού του και εφαρμόζει αυτό ακριβώς που καθόρισε, όχι για να ευχαριστηθεί από το φαγητό, αλλά για να δυναμώσει το σώμα του. Και αυτό ακόμα που τρώει κανείς, οφείλει να το τρώει με προσευχή και να κατακρίνει τον εαυτό του, με το λογισμό του, ότι είναι ανάξιος να δέχεται οποιαδήποτε παρηγοριά. Και να μην προσέχει αν κάποιος άλλος τρώει κάτι ιδιαίτερο- επειδή φυσικά είναι απαραίτητο ή επειδή κάποια ανάγκη- ώστε και αυτός να θέλει και να ζητάει κάτι περισσότερο ή να μη νομίζει ότι αυτό το περισσότερο που θα ζητήσει δεν πρόκειται να τον βλάψει…
… 164. _ . Και αυτά μεν σχετικά με την εγκράτεια στα φαγητά . Έχουμε όμως ανάγκη όχι μόνον να προσέχουμε τη διατροφή μας, αλλά και ν’ απομακρυνόμαστε και από κάθε άλλη αμαρτία.
Ώστε, όπως ακριβώς νηστεύουμε από τροφές, έτσι να νηστεύει και η γλώσσα μας και να είναι μακρυά από την καταλαλιά , από το ψέμα, από την αργολογία, από την αποδοκιμασία του πλησίον, από την οργή και γενικά από κάθε αμαρτία που γίνεται με τη γλώσσα. Παρόμοια να νηστεύουμε με τα μάτια μας, δηλαδή να μην κοιτάζουμε μάταια πράγματα, να μην πέφτουμε στην «παρρησία» με τα μάτια, να μην κοιτάζουμε κάποιον με αναίδεια. Παρόμοια και με τα χέρια και τα πόδια να εμποδίζουμε από κάθε κακό πράγμα. Και νηστεύοντας έτσι, όπως λέει ο Μ. Βασίλειος, νηστεία δεκτή, απέχοντας από κάθε κακία, που διαπράττεται με όλες τις αισθήσεις, ας προσερχόμαστε κατά την ημέρα της Αναστάσεως, όπως ήδη είπαμε, ανανεωμένοι, καθαροί και άξιοι να μεταλάβουμε τα άγια μυστήρια, αφού πρώτα βγούμε για να προϋπαντήσουμε τον Κύριό μας και να υποδεχτούμε με βάγια και κλαδιά ελιάς, Αυτόν που μπαίνει στην άγια Πόλη καθισμένος στο γαϊδουράκι.
165 . _ . Τι νόημα έχει άραγε το ότι Αυτός κάθισε πάνω στο γαϊδουράκι; Αυτό έγινε για να επαναφέρει ο «Λόγος» του Θεού και να υποτάξει στη Θεότητά Του την ψυχή που ξέπεσε στην κατάσταση της «αλογίας» όπως λέει ο προφήτης ( Ψαλμ. 48, 21 ) – και ομοιώθηκε με τα άλογα ζώα. Τι όμως σημαίνει να τον προϋπαντήσουμε με βάγια και κλαδιά ελιάς; Όταν επιτίθεται κανείς κατά του εχθρού του και γυρίζει πίσω στην πόλη νικητής , κάθε γνώριμός του τον υποδέχεται με βάγια, όπως ταιριάζει σε νικητή. Γιατί τα βάγια είναι σύμβολο της νίκης. Πάλι όταν αδικείται κάποιος και θέλει να παρουσιαστεί μπροστά στο δικαστή ζητώντας να εκδικάσει την υπόθεσή του, κρατεί κλαδιά ελιάς, φωνάζοντας και παρακαλώντας να ελεηθεί και να βοηθηθεί. Γιατί η ελιά είναι σύμβολο του ελέους. Γι’ αυτό και εμείς υποδεχόμαστε το Δεσπότη μας, Ιησού Χριστό, με βάγια μεν, επειδή είναι νικητής- γιατί αυτός νίκησε για λογαριασμό μας τον εχθρό μας- με κλαδιά ελιάς δε, επειδή ζητάμε απ’ Αυτόν έλεος, ώστε Εκείνος κέρδισε για χάρη μας, αλλά και αυτή που κερδίσαμε και εμείς με τη βοήθειά Του και τις ευχές όλων των Αγίων. Αμήν.
Από το βιβλίο: «ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ
Έργα Ασκητικά»
Εκδόσεις: Ετοιμασία
Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011
Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011
Για τη διάκριση
Ι΄
ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΚΡΙΣΗ
με΄
Ένας αδελφός από τα μέρη του αββά Ποιμένος ταξίδεψε κάποτε σε άλλη χώρα , κ’ έφτασε στο κελλί ενός αναχωρητού, που είχε πολλή αγάπη κ’ έρχονταν πολλοί να τον δουν. Σ’ αυτό τον αναχωρητή, λοιπόν, μίλησε ο αδελφός για τον αββά Ποιμένα. Κ’ εκείνος μόλις άκουσε για τη μεγάλη αρετή του Γέροντα, ένιωσε μια μεγάλη λαχτάρα να τον ιδεί.
Αφού αναχώρησε ο αδελφός για την Αίγυπτο, ύστερ’ από λίγον καιρό φτάνει στην Αίγυπτο κ’ εκείνος ο αναχωρητής από την ξένη χώρα και πάει και τον βρίσκει, εκεί που του είχε πει πως έμενε. Βλέποντάς τον ο αδελφός απόρησε και χάρηκε πάρα πολύ. Σε λίγο ο αναχωρητής του λέγει:
- Κάμε αγάπη και πήγαινέ με στον αββά Ποιμένα. Κ’ εκείνος τον παίρνει και τον πηγαίνει στον αββά Ποιμένα , στον οποίο είπε όλα τα σχετικά με τον αναχωρητή, τονίζοντας πως είναι μεγάλος άνθρωπος, έχει πολλή αγάπη και τον εκτιμούν πολύ στη χώρα του, και θέλοντας πολύ να σε ιδεί ταξίδεψε ως εδώ. Και μόλις μπήκε στο κελί του αββά Ποιμένος ο αναχωρητής, άρχισε να μιλάει για θέματα από την αγία Γραφή και την ουράνια βασιλεία. Ο αββάς Ποιμήν, ακούγοντας τα όλ’ αυτά, έστρεψε αλλού το πρόσωπο, δίχως να του δίνει καμμιά απόκριση. Σαν είδε ο αναχωρητής πως δεν ήθελε να συζητήσει μαζί του, λυπήθηκε και βγήκε απ’ το κελλί του Γέροντα, λέγοντας στον αδελφό που τον είχε φέρει εκεί:
- Άδικα έκαμα τόσον κόπο και τόσο ταξίδι. Γιατί, ενώ εγώ ήρθα στον Γέροντα να ωφεληθώ, εκείνος ούτε καν δέχτηκε να συνομιλήσει μαζί μου!
Μπαίνει τότε ο αδελφός στο κελλί του αββά Ποιμένος και του λέγει:
- Γέροντα, ετούτος ο μεγάλος άνθρωπος έχει τόσο μεγάλη δόξα στον τόπο του- γιατί δεν θέλησες να κουβεντιάσεις μαζί του;
Κι ο Γέροντας του απαντά:
- Αυτός είναι πολύ ψηλά και μιλάει για ουράνια πράγματα, ενώ εγώ είμαι χαμηλά και μιλώ για τα γήινα. Αν με ρωτούσε για τα πάθη της ψυχής , να του απαντήσω˙ μα όταν με ρωτάει για τα ουράνια, εγώ αυτά δεν τα ξέρω. Βγήκε τότε ο αδελφός έξω και λέει στον αναχωρητή:
- Ο Γέροντας δεν είν’ εύκολος στη συζήτηση πάνω σε αγιογραφικά θέματα, παρά μονάχα όταν τον ρωτάει κανείς για τα πάθη της ψυχής , τότε συζητάει πιο άνετα.
Τότε ο αναχωρητής αισθάνθηκε μια κατάνυξη μέσα του˙ μπαίνει στο κελί του Γέροντα και του λέει:
- Αββά μου, πες μου τι να κάνω, που μ’ έχουν αιχμαλωτίσει πέρα για πέρα τα πάθη της ψυχής;
Κι ο Γέροντας γύρισε το κεφάλι προς αυτόν, τον κύτταξε με χαρά και του λέει:
- Τώρα έρχεσαι με τον καλό τρόπο κοντά μου. Μπορώ , λοιπόν, ν’ ανοίξω το στόμα μου μιλώντας γι’ αυτά τα θέματα και θα το γεμίσω με πολλά αγαθά και διάφορα.
Κι ο αναχωρητής , που πολύ ωφελήθηκε, φεύγοντας, έλεγε:
- Αυτός είναι, πράγματι, ο αληθινός δρόμος!
Κι αναχώρησε πάλι για τη χώρα του, ευχαριστώντας το Θεό που τον αξίωσε να γνωρίσει από κοντά έναν τόσο μεγάλο άγιο.
Από το βιβλίο: «Π.Β. ΠΑΣΧΟΥ
ΤΟ ΕΑΡ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ
ΜΙΚΡΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ Α΄»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΊΤΑΣ
ΣΤ΄ΕΚΔΟΣΗ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΚΡΙΣΗ
με΄
Ένας αδελφός από τα μέρη του αββά Ποιμένος ταξίδεψε κάποτε σε άλλη χώρα , κ’ έφτασε στο κελλί ενός αναχωρητού, που είχε πολλή αγάπη κ’ έρχονταν πολλοί να τον δουν. Σ’ αυτό τον αναχωρητή, λοιπόν, μίλησε ο αδελφός για τον αββά Ποιμένα. Κ’ εκείνος μόλις άκουσε για τη μεγάλη αρετή του Γέροντα, ένιωσε μια μεγάλη λαχτάρα να τον ιδεί.
Αφού αναχώρησε ο αδελφός για την Αίγυπτο, ύστερ’ από λίγον καιρό φτάνει στην Αίγυπτο κ’ εκείνος ο αναχωρητής από την ξένη χώρα και πάει και τον βρίσκει, εκεί που του είχε πει πως έμενε. Βλέποντάς τον ο αδελφός απόρησε και χάρηκε πάρα πολύ. Σε λίγο ο αναχωρητής του λέγει:
- Κάμε αγάπη και πήγαινέ με στον αββά Ποιμένα. Κ’ εκείνος τον παίρνει και τον πηγαίνει στον αββά Ποιμένα , στον οποίο είπε όλα τα σχετικά με τον αναχωρητή, τονίζοντας πως είναι μεγάλος άνθρωπος, έχει πολλή αγάπη και τον εκτιμούν πολύ στη χώρα του, και θέλοντας πολύ να σε ιδεί ταξίδεψε ως εδώ. Και μόλις μπήκε στο κελί του αββά Ποιμένος ο αναχωρητής, άρχισε να μιλάει για θέματα από την αγία Γραφή και την ουράνια βασιλεία. Ο αββάς Ποιμήν, ακούγοντας τα όλ’ αυτά, έστρεψε αλλού το πρόσωπο, δίχως να του δίνει καμμιά απόκριση. Σαν είδε ο αναχωρητής πως δεν ήθελε να συζητήσει μαζί του, λυπήθηκε και βγήκε απ’ το κελλί του Γέροντα, λέγοντας στον αδελφό που τον είχε φέρει εκεί:
- Άδικα έκαμα τόσον κόπο και τόσο ταξίδι. Γιατί, ενώ εγώ ήρθα στον Γέροντα να ωφεληθώ, εκείνος ούτε καν δέχτηκε να συνομιλήσει μαζί μου!
Μπαίνει τότε ο αδελφός στο κελλί του αββά Ποιμένος και του λέγει:
- Γέροντα, ετούτος ο μεγάλος άνθρωπος έχει τόσο μεγάλη δόξα στον τόπο του- γιατί δεν θέλησες να κουβεντιάσεις μαζί του;
Κι ο Γέροντας του απαντά:
- Αυτός είναι πολύ ψηλά και μιλάει για ουράνια πράγματα, ενώ εγώ είμαι χαμηλά και μιλώ για τα γήινα. Αν με ρωτούσε για τα πάθη της ψυχής , να του απαντήσω˙ μα όταν με ρωτάει για τα ουράνια, εγώ αυτά δεν τα ξέρω. Βγήκε τότε ο αδελφός έξω και λέει στον αναχωρητή:
- Ο Γέροντας δεν είν’ εύκολος στη συζήτηση πάνω σε αγιογραφικά θέματα, παρά μονάχα όταν τον ρωτάει κανείς για τα πάθη της ψυχής , τότε συζητάει πιο άνετα.
Τότε ο αναχωρητής αισθάνθηκε μια κατάνυξη μέσα του˙ μπαίνει στο κελί του Γέροντα και του λέει:
- Αββά μου, πες μου τι να κάνω, που μ’ έχουν αιχμαλωτίσει πέρα για πέρα τα πάθη της ψυχής;
Κι ο Γέροντας γύρισε το κεφάλι προς αυτόν, τον κύτταξε με χαρά και του λέει:
- Τώρα έρχεσαι με τον καλό τρόπο κοντά μου. Μπορώ , λοιπόν, ν’ ανοίξω το στόμα μου μιλώντας γι’ αυτά τα θέματα και θα το γεμίσω με πολλά αγαθά και διάφορα.
Κι ο αναχωρητής , που πολύ ωφελήθηκε, φεύγοντας, έλεγε:
- Αυτός είναι, πράγματι, ο αληθινός δρόμος!
Κι αναχώρησε πάλι για τη χώρα του, ευχαριστώντας το Θεό που τον αξίωσε να γνωρίσει από κοντά έναν τόσο μεγάλο άγιο.
Από το βιβλίο: «Π.Β. ΠΑΣΧΟΥ
ΤΟ ΕΑΡ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ
ΜΙΚΡΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ Α΄»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΊΤΑΣ
ΣΤ΄ΕΚΔΟΣΗ
Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011
Όλα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη σοφία
- Μα αναρωτιέμαι πατέρα Σεραφείμ, με ποιό τρόπο εκδηλώνεται η παρουσία του Αγίου Πνεύματος και πώς μπορώ να τη νιώσω;
Είναι πολύ απλό, φίλε του Θεού˙ όλα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη σοφία ( Διάλογοι) .
Η απόκτηση των δωρεών του Αγίου Πνεύματος είναι ο σκοπός της χριστιανικής ζωής, τόνιζε ακατάπαυστα ο μοναχός. Και ο χριστιανός διαθέτει πολλά όπλα για να πετύχει αυτό τον στόχο. Είναι οι μαρτυρίες των Γραφών, η μυστηριακή ζωή, η προσευχή και η εφαρμογή της διδασκαλίας του Χριστού που είπε: «το Άγιο Πνεύμα θα σας τα διδάξει όλα». Όμως ενώ ο Ρώσος ευγενής Μοτοβίλοφ δεν αγνοούσε την ύπαρξη αυτών των μέσων δεν μπορούσε με αυτά να σβήσει τη δίψα του για πνευματική κοινωνία που τον βασάνιζε.
Ο μαθητής του μοναχού τον πιέζει να του αποκαλύψει αν νιώθει πραγματικά τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, μια χάρη που δεν την αντιλαμβάνεσαι όπως μια αφηρημένη έννοια ή ένα δόγμα της πίστης αλλά τη βιώνεις ως αυθεντική πνευματική εμπειρία , ως ένωση με το θείο πνεύμα . Αισθάνεται ότι ένας νέος κόσμος , ακόμα μυστηριώδης και άγνωστος για εκείνον, απέχει ελάχιστα από το να του αποκαλυφθεί.
Με έναν ελαφρώς αινιγματικό τρόπο ο στάρετς του απευθύνεται αρχικά λέγοντάς του ένα ρωσικό ρητό «τα πάντα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη Σοφία». Οι Γραφές μας δείχνουν ότι η απλότητα είναι αρετή και ένδειξη σωφροσύνης . Είναι το αντίθετο της δολιότητας και της δυσπιστίας που αναζητά πάντοτε επιχειρήματα για να αμφισβητήσει την πίστη. Είναι το ίδιον των περιστεριών και αποκαλύπτει την πανουργία των ερπετών.
Στην εποχή μας που η ζωή κινείται στους ρυθμούς της παγκοσμιοποίησης τίποτε πια δεν είναι απλό. Η τεχνολογία ολοένα εκσυγχρονίζεται και περιπλέκεται. Η ζωή μας κατακερματίζεται ανάμεσα στους υπολογιστές , τα αχώριστα για τον σύγχρονο άνθρωπο κινητά τηλέφωνα, την πανταχού παρούσα τηλεόραση και τις έγνοιες της επαγγελματικής ζωής που συχνά μας αναγκάζει να μετακινούμαστε διαρκώς. Ο σύγχρονος τρόπος επικοινωνίας μέσω διαδικτύου μας στερεί, λόγω της πολυπλοκότητας του, από τη φωνή των «απλών» ανθρώπων που αδυνατούν να το χρησιμοποιήσουν. Ο εγκέφαλός μας βομβαρδίζεται από κάθε είδους πληροφορίες όμως αυτή η μάζα της γνώσης, που κάθε άλλο παρά προς το καλό μας εξωθεί, δεν κάνει τους ανθρώπους σοφότερους.
Η δυστυχία μας προκαλείται επειδή δεν αναζητούμε πραγματικά τη Σοφία του θεού. Κι επειδή αυτή η Σοφία δεν είναι του κόσμου τούτου δεν μπορεί να αποδειχτεί με ατράνταχτα επιχειρήματα. Γεμάτη με αγάπη για τον θεό και τον πλησίον, η Σοφία αυτή αναγεννά τον άνθρωπο για να τον λυτρώσει.
Γι’ αυτή τη Σοφία έλεγε ο Κύριος: « Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να γνωρίσουν καλά την Αλήθεια» ( Α΄ Τιμ. 2,4 ) και πάλι μιλώντας στους Αποστόλους έλεγε για την έλλειψη της Σοφίας « Ω ανόητοι και απρόθυμοι να πείθεσθε με την καρδιά σας για όλα εκείνα που είπαν οι προφήτες!» ( Λουκ. 24,25 ) και ακόμα τους έλεγε για τη Σοφία «… άνοιξε λίγο τον νου τους για να μπορούν να αντιλαμβάνονται τις Γραφές» ( Λουκ. 24, 45 ) .
Αυτή η Σοφία, για την οποία διαθέτουμε πλήθος ευαγγελικών αναφορών, κατέχει πράγματι μια θέση στην ζωή και στην προσευχή του πιστού; Η τέχνη του να οδηγούμε και να οργανώνουμε τη ζωή μας σύμφωνα με τις διδαχές και τις εντολές του Κυρίου δεν χρειάζεται κανένα αυτοσχεδιασμό. Βασίζεται στην εμπειρία που έχει συσσωρευτεί από την παράδοση της Εκκλησίας και στη σκέψη που φωτίζεται από αυτήν. Η σοφία του κόσμου που νομίζει ότι ξέρει τα πάντα είναι σκέτη τρέλα στα μάτια του Αποστόλου Παύλου. Ο ίδιος αντιτείνει τη μυστηριακή Σοφία του Θεού που είναι τρέλα και σκάνδαλο στα μάτια του κόσμου. Αποκαλύπτεται δια του προσώπου του Χριστού και μέσω της δύναμης της θριαμβευτικής σταύρωσης.
Ομοίως, όπως ο Λόγος έλαβε σάρκα και παρουσιάστηκε ως πρόσωπο, η Σοφία με την οποία δημιούργησε τα πάντα ο Θεός παρουσιάζεται κι αυτή ως πρόσωπο, σταλμένο από τον Θεό και εξ’ ονόματος του Θεού στον κόσμο για να του μεταδώσει τη ζωογόνο σκέψη του. Στις «Παροιμίες» της Παλαιάς Διαθήκης, η προσωποποιημένη Σοφία «στρώνει το τραπέζι» ( 9,1 ) και καλεί τους ανθρώπους που δεν έχουν σωφροσύνη να έρθουν για να φάνε τον άρτο και να πιούν τον οίνο σε ένα είδος ιερού μυστηρίου που αποτελεί πρόγευση της θείας Ευχαριστίας.
Έτσι, λοιπόν, οι απόστολοι γνώριζαν κάθε στιγμή αν το θείο Πνεύμα ήταν μαζί τους ή όχι. Καθώς εισχωρούσε μέσα τους, αναγνώριζαν την παρουσία του και μπορούσαν να βεβαιώσουν αν οι πράξεις τους ήταν σύμφωνες με το θέλημα του Θεού. Με αυτόν τον τρόπο ερμηνεύεται και αυτό που γράφουν οι απόστολοι ότι «ἔδοξεν γὰρ τῷ ἁγίῳ Πνεύματι καὶ ἡμῖν» ( Πράξ. 15, 28 ).
Ο Χριστός επέκρινε πολλές φορές τους μαθητές του για την έλλειψη σοφίας «Ὦ ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται! » ( Λουκ.25, 25) .
Η σοφία όπως την αντιλαμβάνεται ο κόσμος δεν μπορεί να διεισδύσει στο μυστήριο του Σταυρού και μόνο η Σοφία του Θεού μας δίνει τα μέσα για να το κατανοήσουμε. Αυτή τη Σοφία ήθελε να μεταδώσει ο Χριστός στους μαθητές του φωτίζοντας το πνεύμα τους – όπως και το δικό μας – μέσα από τα γεγονότα που έζησαν. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές γνώριζαν αν το πνεύμα βρίσκεται μαζί τους ή όχι.
Η Σοφία η οποία σχεδόν προσωποποιείται δια του Χριστού, συνενώνεται με το Άγιο πνεύμα του οποίου η χάρη αποτελεί σκοπό της χριστιανικής ζωής. Έτσι στην πραγματικότητα η απόκτηση της Σοφίας είναι ένας τρόπος για να αποκτήσουμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και να οδηγήσουμε τη ζωή μας στους δρόμους που εκείνη μας ανοίγει. Κοιτάζοντας τν Σεραφείμ κατανοούμε ότι η απλότητα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να αποκτήσουμε την επουράνια Σοφία , για να γευθούμε τους καρπούς του Πνεύματος και να τους κοινωνήσουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας και με αγαθή προαίρεση στους συνανθρώπους μας.
Από το βιβλίο: “ π. Μιχαήλ Ευδοκίμωφ
«Είδα τις ακτίνες του φωτός…»
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ και ο έσω άνθρωπος”
Εκδόσεις : Εν πλώ
Είναι πολύ απλό, φίλε του Θεού˙ όλα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη σοφία ( Διάλογοι) .
Η απόκτηση των δωρεών του Αγίου Πνεύματος είναι ο σκοπός της χριστιανικής ζωής, τόνιζε ακατάπαυστα ο μοναχός. Και ο χριστιανός διαθέτει πολλά όπλα για να πετύχει αυτό τον στόχο. Είναι οι μαρτυρίες των Γραφών, η μυστηριακή ζωή, η προσευχή και η εφαρμογή της διδασκαλίας του Χριστού που είπε: «το Άγιο Πνεύμα θα σας τα διδάξει όλα». Όμως ενώ ο Ρώσος ευγενής Μοτοβίλοφ δεν αγνοούσε την ύπαρξη αυτών των μέσων δεν μπορούσε με αυτά να σβήσει τη δίψα του για πνευματική κοινωνία που τον βασάνιζε.
Ο μαθητής του μοναχού τον πιέζει να του αποκαλύψει αν νιώθει πραγματικά τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, μια χάρη που δεν την αντιλαμβάνεσαι όπως μια αφηρημένη έννοια ή ένα δόγμα της πίστης αλλά τη βιώνεις ως αυθεντική πνευματική εμπειρία , ως ένωση με το θείο πνεύμα . Αισθάνεται ότι ένας νέος κόσμος , ακόμα μυστηριώδης και άγνωστος για εκείνον, απέχει ελάχιστα από το να του αποκαλυφθεί.
Με έναν ελαφρώς αινιγματικό τρόπο ο στάρετς του απευθύνεται αρχικά λέγοντάς του ένα ρωσικό ρητό «τα πάντα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη Σοφία». Οι Γραφές μας δείχνουν ότι η απλότητα είναι αρετή και ένδειξη σωφροσύνης . Είναι το αντίθετο της δολιότητας και της δυσπιστίας που αναζητά πάντοτε επιχειρήματα για να αμφισβητήσει την πίστη. Είναι το ίδιον των περιστεριών και αποκαλύπτει την πανουργία των ερπετών.
Στην εποχή μας που η ζωή κινείται στους ρυθμούς της παγκοσμιοποίησης τίποτε πια δεν είναι απλό. Η τεχνολογία ολοένα εκσυγχρονίζεται και περιπλέκεται. Η ζωή μας κατακερματίζεται ανάμεσα στους υπολογιστές , τα αχώριστα για τον σύγχρονο άνθρωπο κινητά τηλέφωνα, την πανταχού παρούσα τηλεόραση και τις έγνοιες της επαγγελματικής ζωής που συχνά μας αναγκάζει να μετακινούμαστε διαρκώς. Ο σύγχρονος τρόπος επικοινωνίας μέσω διαδικτύου μας στερεί, λόγω της πολυπλοκότητας του, από τη φωνή των «απλών» ανθρώπων που αδυνατούν να το χρησιμοποιήσουν. Ο εγκέφαλός μας βομβαρδίζεται από κάθε είδους πληροφορίες όμως αυτή η μάζα της γνώσης, που κάθε άλλο παρά προς το καλό μας εξωθεί, δεν κάνει τους ανθρώπους σοφότερους.
Η δυστυχία μας προκαλείται επειδή δεν αναζητούμε πραγματικά τη Σοφία του θεού. Κι επειδή αυτή η Σοφία δεν είναι του κόσμου τούτου δεν μπορεί να αποδειχτεί με ατράνταχτα επιχειρήματα. Γεμάτη με αγάπη για τον θεό και τον πλησίον, η Σοφία αυτή αναγεννά τον άνθρωπο για να τον λυτρώσει.
Γι’ αυτή τη Σοφία έλεγε ο Κύριος: « Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να γνωρίσουν καλά την Αλήθεια» ( Α΄ Τιμ. 2,4 ) και πάλι μιλώντας στους Αποστόλους έλεγε για την έλλειψη της Σοφίας « Ω ανόητοι και απρόθυμοι να πείθεσθε με την καρδιά σας για όλα εκείνα που είπαν οι προφήτες!» ( Λουκ. 24,25 ) και ακόμα τους έλεγε για τη Σοφία «… άνοιξε λίγο τον νου τους για να μπορούν να αντιλαμβάνονται τις Γραφές» ( Λουκ. 24, 45 ) .
Αυτή η Σοφία, για την οποία διαθέτουμε πλήθος ευαγγελικών αναφορών, κατέχει πράγματι μια θέση στην ζωή και στην προσευχή του πιστού; Η τέχνη του να οδηγούμε και να οργανώνουμε τη ζωή μας σύμφωνα με τις διδαχές και τις εντολές του Κυρίου δεν χρειάζεται κανένα αυτοσχεδιασμό. Βασίζεται στην εμπειρία που έχει συσσωρευτεί από την παράδοση της Εκκλησίας και στη σκέψη που φωτίζεται από αυτήν. Η σοφία του κόσμου που νομίζει ότι ξέρει τα πάντα είναι σκέτη τρέλα στα μάτια του Αποστόλου Παύλου. Ο ίδιος αντιτείνει τη μυστηριακή Σοφία του Θεού που είναι τρέλα και σκάνδαλο στα μάτια του κόσμου. Αποκαλύπτεται δια του προσώπου του Χριστού και μέσω της δύναμης της θριαμβευτικής σταύρωσης.
Ομοίως, όπως ο Λόγος έλαβε σάρκα και παρουσιάστηκε ως πρόσωπο, η Σοφία με την οποία δημιούργησε τα πάντα ο Θεός παρουσιάζεται κι αυτή ως πρόσωπο, σταλμένο από τον Θεό και εξ’ ονόματος του Θεού στον κόσμο για να του μεταδώσει τη ζωογόνο σκέψη του. Στις «Παροιμίες» της Παλαιάς Διαθήκης, η προσωποποιημένη Σοφία «στρώνει το τραπέζι» ( 9,1 ) και καλεί τους ανθρώπους που δεν έχουν σωφροσύνη να έρθουν για να φάνε τον άρτο και να πιούν τον οίνο σε ένα είδος ιερού μυστηρίου που αποτελεί πρόγευση της θείας Ευχαριστίας.
Έτσι, λοιπόν, οι απόστολοι γνώριζαν κάθε στιγμή αν το θείο Πνεύμα ήταν μαζί τους ή όχι. Καθώς εισχωρούσε μέσα τους, αναγνώριζαν την παρουσία του και μπορούσαν να βεβαιώσουν αν οι πράξεις τους ήταν σύμφωνες με το θέλημα του Θεού. Με αυτόν τον τρόπο ερμηνεύεται και αυτό που γράφουν οι απόστολοι ότι «ἔδοξεν γὰρ τῷ ἁγίῳ Πνεύματι καὶ ἡμῖν» ( Πράξ. 15, 28 ).
Ο Χριστός επέκρινε πολλές φορές τους μαθητές του για την έλλειψη σοφίας «Ὦ ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται! » ( Λουκ.25, 25) .
Η σοφία όπως την αντιλαμβάνεται ο κόσμος δεν μπορεί να διεισδύσει στο μυστήριο του Σταυρού και μόνο η Σοφία του Θεού μας δίνει τα μέσα για να το κατανοήσουμε. Αυτή τη Σοφία ήθελε να μεταδώσει ο Χριστός στους μαθητές του φωτίζοντας το πνεύμα τους – όπως και το δικό μας – μέσα από τα γεγονότα που έζησαν. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές γνώριζαν αν το πνεύμα βρίσκεται μαζί τους ή όχι.
Η Σοφία η οποία σχεδόν προσωποποιείται δια του Χριστού, συνενώνεται με το Άγιο πνεύμα του οποίου η χάρη αποτελεί σκοπό της χριστιανικής ζωής. Έτσι στην πραγματικότητα η απόκτηση της Σοφίας είναι ένας τρόπος για να αποκτήσουμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και να οδηγήσουμε τη ζωή μας στους δρόμους που εκείνη μας ανοίγει. Κοιτάζοντας τν Σεραφείμ κατανοούμε ότι η απλότητα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να αποκτήσουμε την επουράνια Σοφία , για να γευθούμε τους καρπούς του Πνεύματος και να τους κοινωνήσουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας και με αγαθή προαίρεση στους συνανθρώπους μας.
Από το βιβλίο: “ π. Μιχαήλ Ευδοκίμωφ
«Είδα τις ακτίνες του φωτός…»
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ και ο έσω άνθρωπος”
Εκδόσεις : Εν πλώ
Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2011
Η μελέτη του Λόγου του Θεού
Αδελφή ψυχή,
Ο ιδεωδέστερος τρόπος, δια να τελειοποιηθής εις την αρετήν και να πλησιάσης τον Θεόν είναι η μελέτη του θείου λόγου. Η μελέτη του λόγου του Θεού είναι μία θεία ενασχόλησις, διότι πτερώνει τον νουν και αναβιβάζει τον κατά Θεόν ζώντα άνθρωπον εις ύψη μεγάλης πνευματικότητος και αρετής. Η μελέτη φωτίζει, στηρίζει, ενισχύει, τονώνει και χαρίζει ακατανίκητον δύναμιν προς αντιμετώπισιν του κακού και της αμαρτίας. Η μελέτη πλουτίζει την διάνοιαν με γνώσεις, ωφελίμους και αναγκαίας δια την σωτηρίαν.
Με την μελέτην καθαίρεται ο νους και φρονεί τα άνω , τα ουράνια, τα πνευματικά και υπερκόσμια. Ο Όσιος Σεραπίων λέγει: «Νους πνευματικήν γνώσιν πεπωκώς, τελείως καθαίρεται».
Η μελέτη αναζωπυρώνει τα χαρίσματα και τα προτερήματα τα φυσικά και τα επίκτητα.
Η μελέτη παρέχει την πνευματικήν τροφήν χωρίς την οποίαν η ψυχή ατονεί και ο δεσμός με τον Θεόν χαλαρώνεται. Η μελέτη εναποθέτει την σφραγίδα της αρετής και της αγιότητος εις την ψυχήν. Η μελέτη δίδει πνευματικάς πτέρυγας εις τον κατά Θεόν ζώντα πιστόν δια να ρίπτεται με ζήλον εις την εκτέλεσιν των θρησκευτικών του καθηκόντων. Η μελέτη χρησιμεύει ως κίνητρον αγίων σκέψεων και συνομιλιών. Η μελέτη αναζωογονεί την θείαν χάριν, την οποίαν λαμβάνομεν , όταν προσερχώμεθα μετ’ ευλαβείας εις τα μυστήρια της Εκκλησίας.
Ο Κύριος ημών παροτρύνει εις την μελέτην των Γραφών λέγων: «Ἐρευνᾶτε τὰς γραφὰς ὅτι ὑμεῖς δοκεῖτε ἐν αὐταῖς ζωὴν αἰώνιον ἔχειν˙ καὶ ἐκεῖναί εἰσιν μαρτυροῦσαι περὶ ἐμοῦ», ( Ιωάν. Ε΄. 39 ). Ο δε Ι. Χρυσόστομος λέγει: . « η των γραφών ανάγνωσις, των ουρανών εστίν υπάνοιξις»
Αδελφή ψυχή,
Αγάπησον την μελέτην του Θείου λόγου δια να διέρχεσαι ειρηνικώς και οσίως τας ημέρας της ζωής σου και εις την εργασίαν των εντολών του Θεού.
Έχε πάντοτε υπ’ όψιν σου τους λόγους του χρυσορρήμονος Αγίου: Ἡδὺς μὲν λειμὼν καὶ παράδεισος, πολὺ δὲ ἡδύτερον τῶν θείων Γραφῶν ἡ ἀνάγνωσις. Ἐκεῖ μὲν γάρ ἐστιν ἄνθη μαραινόμενα, ἐνταῦθα δὲ νοήματα ἀκμάζοντα· ἐκεῖ ζέφυρος πνέων, ἐνταῦθα δὲ Πνεύματος αὔρα· ἐκεῖ ἄκανθαι αἱ τειχίζουσαι, ἐνταῦθα δὲ πρόνοια Θεοῦ ἡ ἀσφαλιζομένη· ἐκεῖ τέττιγες ᾄδοντες, ἐνταῦθα δὲ προφῆται κελαδοῦντες· ἐκεῖ τέρψις ἀπὸ τῆς ὄψεως, ἐνταῦθα δὲ ὠφέλεια ἀπὸ τῆς ἀναγνώσεως.
Προσέχωμεν τοίνυν τῇ τῶν Γραφῶν ἀναγνώσει· ἐὰν γὰρ τῇ Γραφῇ προσέχῃς, ἐκβάλλει σου τὴν ἀθυμίαν, φυτεύει σου τὴν ἡδονὴν, ἀναιρεῖ τὴν κακίαν, ῥιζοῖ τὴν ἀρετὴν, οὐκ ἀφίησιν ἐν θορύβῳ πραγμάτων τὰ τῶν κλυδωνιζομένων πάσχειν.»
( Ιωάννου Χρυσοστόμου. Bareille 6, σελ. 13 )
Από το βιβλίο: «ΞΕΝΗΣ ΜΟΝΑΧΗΣ
ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ»
ΑΘΗΝΑΙ 1972
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Φ. Τσιρώνη. Μονοτυπικά συγκροτήματα
Ο ιδεωδέστερος τρόπος, δια να τελειοποιηθής εις την αρετήν και να πλησιάσης τον Θεόν είναι η μελέτη του θείου λόγου. Η μελέτη του λόγου του Θεού είναι μία θεία ενασχόλησις, διότι πτερώνει τον νουν και αναβιβάζει τον κατά Θεόν ζώντα άνθρωπον εις ύψη μεγάλης πνευματικότητος και αρετής. Η μελέτη φωτίζει, στηρίζει, ενισχύει, τονώνει και χαρίζει ακατανίκητον δύναμιν προς αντιμετώπισιν του κακού και της αμαρτίας. Η μελέτη πλουτίζει την διάνοιαν με γνώσεις, ωφελίμους και αναγκαίας δια την σωτηρίαν.
Με την μελέτην καθαίρεται ο νους και φρονεί τα άνω , τα ουράνια, τα πνευματικά και υπερκόσμια. Ο Όσιος Σεραπίων λέγει: «Νους πνευματικήν γνώσιν πεπωκώς, τελείως καθαίρεται».
Η μελέτη αναζωπυρώνει τα χαρίσματα και τα προτερήματα τα φυσικά και τα επίκτητα.
Η μελέτη παρέχει την πνευματικήν τροφήν χωρίς την οποίαν η ψυχή ατονεί και ο δεσμός με τον Θεόν χαλαρώνεται. Η μελέτη εναποθέτει την σφραγίδα της αρετής και της αγιότητος εις την ψυχήν. Η μελέτη δίδει πνευματικάς πτέρυγας εις τον κατά Θεόν ζώντα πιστόν δια να ρίπτεται με ζήλον εις την εκτέλεσιν των θρησκευτικών του καθηκόντων. Η μελέτη χρησιμεύει ως κίνητρον αγίων σκέψεων και συνομιλιών. Η μελέτη αναζωογονεί την θείαν χάριν, την οποίαν λαμβάνομεν , όταν προσερχώμεθα μετ’ ευλαβείας εις τα μυστήρια της Εκκλησίας.
Ο Κύριος ημών παροτρύνει εις την μελέτην των Γραφών λέγων: «Ἐρευνᾶτε τὰς γραφὰς ὅτι ὑμεῖς δοκεῖτε ἐν αὐταῖς ζωὴν αἰώνιον ἔχειν˙ καὶ ἐκεῖναί εἰσιν μαρτυροῦσαι περὶ ἐμοῦ», ( Ιωάν. Ε΄. 39 ). Ο δε Ι. Χρυσόστομος λέγει: . « η των γραφών ανάγνωσις, των ουρανών εστίν υπάνοιξις»
Αδελφή ψυχή,
Αγάπησον την μελέτην του Θείου λόγου δια να διέρχεσαι ειρηνικώς και οσίως τας ημέρας της ζωής σου και εις την εργασίαν των εντολών του Θεού.
Έχε πάντοτε υπ’ όψιν σου τους λόγους του χρυσορρήμονος Αγίου: Ἡδὺς μὲν λειμὼν καὶ παράδεισος, πολὺ δὲ ἡδύτερον τῶν θείων Γραφῶν ἡ ἀνάγνωσις. Ἐκεῖ μὲν γάρ ἐστιν ἄνθη μαραινόμενα, ἐνταῦθα δὲ νοήματα ἀκμάζοντα· ἐκεῖ ζέφυρος πνέων, ἐνταῦθα δὲ Πνεύματος αὔρα· ἐκεῖ ἄκανθαι αἱ τειχίζουσαι, ἐνταῦθα δὲ πρόνοια Θεοῦ ἡ ἀσφαλιζομένη· ἐκεῖ τέττιγες ᾄδοντες, ἐνταῦθα δὲ προφῆται κελαδοῦντες· ἐκεῖ τέρψις ἀπὸ τῆς ὄψεως, ἐνταῦθα δὲ ὠφέλεια ἀπὸ τῆς ἀναγνώσεως.
Προσέχωμεν τοίνυν τῇ τῶν Γραφῶν ἀναγνώσει· ἐὰν γὰρ τῇ Γραφῇ προσέχῃς, ἐκβάλλει σου τὴν ἀθυμίαν, φυτεύει σου τὴν ἡδονὴν, ἀναιρεῖ τὴν κακίαν, ῥιζοῖ τὴν ἀρετὴν, οὐκ ἀφίησιν ἐν θορύβῳ πραγμάτων τὰ τῶν κλυδωνιζομένων πάσχειν.»
( Ιωάννου Χρυσοστόμου. Bareille 6, σελ. 13 )
Από το βιβλίο: «ΞΕΝΗΣ ΜΟΝΑΧΗΣ
ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ»
ΑΘΗΝΑΙ 1972
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Φ. Τσιρώνη. Μονοτυπικά συγκροτήματα
Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2011
Ένας ταπεινός λογισμός κάνει αμέσως την Χάρη του Θεού να ενεργή
Μου έκανε εντύπωση πώς ένας ταπεινός λογισμός κάνει αμέσως την Χάρη του Θεού να ενεργή. Είχε έρθει στο Καλύβι ένα ξένο γατάκι. Το καημένο, φαίνεται , κάτι είχε φάει που το πείραξε και ζητούσε βοήθεια. Χτυπιόταν από τον πόνο και πεταγόταν σαν το χταπόδι, όταν το χτυπούν… Το λυπόμουν που το έβλεπα σ’ αυτήν την κατάσταση, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Το σταύρωνα, το ξανασταύρωνα, τίποτε! «Βρε ταλαίπωρε, λέω τότε στον εαυτό μου, βλέπεις τα χάλια σου; Τόσα χρόνια καλόγερος, ούτε ένα γατί δεν μπορείς να βοηθήσης!». Μόλις ελεεινολόγησα τον εαυτό μου, εκεί που το γατάκι κόντευε να ψοφήση , αμέσως συνήλθε. Ήρθε κοντά μου, μου έγλειφε τα πόδια και έκανε χαρούμενο όμορφες τούμπες… Τι δύναμη έχει η ταπείνωση! Γι’ αυτό λέει: «Εν τη ταπεινώσει ημών εμνήσθη ημών ο Κύριος».
Έχω προσέξει ότι ένας ταπεινός λογισμός κάνει τον άνθρωπο να λάμπη, να ακτινοβολή. Όταν ο άνθρωπος παίρνη όλο το σφάλμα πάνω του , τον λούζει η Χάρις του Θεού. Ήρθε προχτές ένας γιατρός που έχει πολλά παιδιά και μου είπε: «Πάτερ μου, έχω πολλή υπερηφάνεια και γίνεται αιτία η δική μου υπερηφάνεια να κάνουν αταξίες τα παιδιά». Και το έλεγε αυτό μπροστά στα παιδιά του και τα μάτια του ήταν βουρκωμένα , αλλά το πρόσωπό του έλαμπε! Το ίδιο πρόσεξα προ ημερών και εδώ. Ήρθαν μερικές αδελφές να συζητήσουμε. Είπαμε διάφορα˙ αναγκάστηκα να τις μαλώσω πολύ. Μία από αυτές δεν βοηθήθηκε καθόλου˙ κρύα ήρθε, κρύα έφυγε˙ μόνον εκεί πέρα έλεγε τα κουσούρια των άλλων χαρτί και καλαμάρι- βλέπεις , όποιος δεν κάνει δουλειά στον εαυτό του, έχει αυτό το ..χάρισμα! Μία άλλη στρυμώχθηκε, μέχρι που έκλαψε . Ταπεινώθηκε , αλλά μετά έλαμπε το πρόσωπό της. Βλέπετε τι κάνει ένας ταπεινός λογισμός με συντριβή! Αμέσως πάνε όλα τα κουσούρια στην άκρη, τακτοποιείται ο άνθρωπος και ακτινοβολεί το πρόσωπό του˙ ενώ με έναν λογισμό υπερήφανο ή βλάσφημο σκοτεινιάζει.
Όσο ανεβάζει πνευματικά την ψυχή μας ένας πολύ ταπεινός λογισμός που θα φέρη για μια στιγμή ο άνθρωπος, δεν την ανεβάζουν χρόνια ολόκληρα αγώνες υπερφυσικοί.
- Γέροντα, αν κάποιος είναι υπερήφανος και βάλη έναν ταπεινό λογισμό , θα τον βοηθήση ο Θεός;
- Εμ, αν βάλη έναν ταπεινό λογισμό δεν θα είναι υπερήφανος˙ θα είναι ταπεινός και θα τον βοηθήση ο Θεός. Ο άνθρωπος είναι τρεπτός˙ πάει μία από ‘δω- μια από ‘κει, ανάλογα με το τι λογισμό έχει. Ο υπερήφανος , αν βάλη έναν ταπεινό λογισμό , βοηθιέται. Και ο ταπεινός , αν φέρη έναν υπερήφανο λογισμό , παύει να είναι ταπεινός. Είναι κανείς σε καλή πνευματική κατάσταση; Αν υπερηφανευθή , τον εγκαταλείπει η Χάρις του θεού και φθάνει σε άσχημη κατάσταση. Είναι σε άσχημη κατάσταση ,γιατί έκανε λ.χ. κάποιο σφάλμα; Αν συναισθανθή το σφάλμα του και μετανοήση ειλικρινά, έρχεται η ταπείνωση και φθάνει σε καλή κατάσταση, γιατί η ταπείνωση φέρνει την Χάρη του Θεού. Αλλά, για να γίνη η ταπείνωση μόνιμη κατάσταση στον άνθρωπο, ώστε να παραμείνη μέσα του η Χάρις του Θεού, χρειάζεται δουλειά πνευματική.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2007
Έχω προσέξει ότι ένας ταπεινός λογισμός κάνει τον άνθρωπο να λάμπη, να ακτινοβολή. Όταν ο άνθρωπος παίρνη όλο το σφάλμα πάνω του , τον λούζει η Χάρις του Θεού. Ήρθε προχτές ένας γιατρός που έχει πολλά παιδιά και μου είπε: «Πάτερ μου, έχω πολλή υπερηφάνεια και γίνεται αιτία η δική μου υπερηφάνεια να κάνουν αταξίες τα παιδιά». Και το έλεγε αυτό μπροστά στα παιδιά του και τα μάτια του ήταν βουρκωμένα , αλλά το πρόσωπό του έλαμπε! Το ίδιο πρόσεξα προ ημερών και εδώ. Ήρθαν μερικές αδελφές να συζητήσουμε. Είπαμε διάφορα˙ αναγκάστηκα να τις μαλώσω πολύ. Μία από αυτές δεν βοηθήθηκε καθόλου˙ κρύα ήρθε, κρύα έφυγε˙ μόνον εκεί πέρα έλεγε τα κουσούρια των άλλων χαρτί και καλαμάρι- βλέπεις , όποιος δεν κάνει δουλειά στον εαυτό του, έχει αυτό το ..χάρισμα! Μία άλλη στρυμώχθηκε, μέχρι που έκλαψε . Ταπεινώθηκε , αλλά μετά έλαμπε το πρόσωπό της. Βλέπετε τι κάνει ένας ταπεινός λογισμός με συντριβή! Αμέσως πάνε όλα τα κουσούρια στην άκρη, τακτοποιείται ο άνθρωπος και ακτινοβολεί το πρόσωπό του˙ ενώ με έναν λογισμό υπερήφανο ή βλάσφημο σκοτεινιάζει.
Όσο ανεβάζει πνευματικά την ψυχή μας ένας πολύ ταπεινός λογισμός που θα φέρη για μια στιγμή ο άνθρωπος, δεν την ανεβάζουν χρόνια ολόκληρα αγώνες υπερφυσικοί.
- Γέροντα, αν κάποιος είναι υπερήφανος και βάλη έναν ταπεινό λογισμό , θα τον βοηθήση ο Θεός;
- Εμ, αν βάλη έναν ταπεινό λογισμό δεν θα είναι υπερήφανος˙ θα είναι ταπεινός και θα τον βοηθήση ο Θεός. Ο άνθρωπος είναι τρεπτός˙ πάει μία από ‘δω- μια από ‘κει, ανάλογα με το τι λογισμό έχει. Ο υπερήφανος , αν βάλη έναν ταπεινό λογισμό , βοηθιέται. Και ο ταπεινός , αν φέρη έναν υπερήφανο λογισμό , παύει να είναι ταπεινός. Είναι κανείς σε καλή πνευματική κατάσταση; Αν υπερηφανευθή , τον εγκαταλείπει η Χάρις του θεού και φθάνει σε άσχημη κατάσταση. Είναι σε άσχημη κατάσταση ,γιατί έκανε λ.χ. κάποιο σφάλμα; Αν συναισθανθή το σφάλμα του και μετανοήση ειλικρινά, έρχεται η ταπείνωση και φθάνει σε καλή κατάσταση, γιατί η ταπείνωση φέρνει την Χάρη του Θεού. Αλλά, για να γίνη η ταπείνωση μόνιμη κατάσταση στον άνθρωπο, ώστε να παραμείνη μέσα του η Χάρις του Θεού, χρειάζεται δουλειά πνευματική.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2007
Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2011
Τελευταίες συμβουλές πριν από την Εξομολόγηση και τη θεία Κοινωνία
ΕΙΝΑΙ κοντά η μέρα της Εξομολογήσεως και στη συνέχεια η πανευφρόσυνη στιγμή της Μεταλήψεως του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Ο Θεός να δώσει , ώστε να εξομολογηθείς και να κοινωνήσεις όπως πρέπει. Έτσι ο αγώνας της νηστείας και όσα τυχόν κέρδισες απ’ αυτόν, θα επισφραγιστούν με τη θεϊκή σφραγίδα των ιερών Μυστηρίων.
Γιατί γράφεις ότι φοβάσαι την Εξομολόγηση; Πολλοί άνθρωποι ,βέβαια, τη φοβούνται, εσύ όμως γιατί; Ο εξομολόγος είναι μόνο ο μάρτυρας. Ο Θεός δέχεται τις αμαρτίες. Εκείνος παραγγέλλει στον ιερέα να δώσει άφεση αμαρτιών στο χριστιανό που εξομολογείται. Ο Θεός ελεεί και συγχωρεί. Συγχωρεί κάθε άνθρωπο που προσέρχεται στο Μυστήριο με μετάνοια αληθινή. Τι έχουμε , λοιπόν, να φοβηθούμε από έναν τόσο σπλαγχνικό Κύριο; Γιατί ν’ ανησυχούμε;
Νομίζω πως η ανησυχία μας οφείλεται σε δυο λόγους: Πρώτον , στο ότι δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς να πούμε στην εξομολόγηση. Και δεύτερον, στο ότι εξομολογούμαστε σπάνια. Ως προς το πρώτο, έχω να παρατηρήσω , ότι γνωρίζει πολύ καλά τι θα πει στον εξομολόγο όποιος αγωνίζεται πραγματικά. Αγωνίσου, λοιπόν, να ζήσεις όπως είπαμε, και θα δεις πόσα θα έχεις να εξομολογηθείς! Ως προς το δεύτερο , πάλι, είναι αλήθεια πως, αν εξομολογούμασταν συχνά, δεν θα φοβόμασταν τόσο. Από δω κι εμπρός, λοιπόν, συχνότερα να εξομολογείσαι και συχνότερα να συμμετέχεις στο Κυριακό Δείπνο.
Στο μεταξύ, γράψε σ’ ένα χαρτί ό λα όσα νομίζεις ότι πρέπει να πεις στην Εξομολόγηση και, όταν πας στον πνευματικό, εξομολογήσου με τη βοήθεια των σημειώσεών σου. Πρέπει να κάνεις μια πραγματικά σωστή Εξομολόγηση. Και σε μια σωστή Εξομολόγηση ο χριστιανός δεν περιμένει τον ιερέα να τον ρωτήσει αν έκανε τούτο ή εκείνο, αλλά λέει ο ίδιος εξαρχής όλα του τα αμαρτήματα. Δυστυχώς, η Εξομολόγηση σπάνια γίνεται όπως πρέπει. Ο πνευματικός αναγκάζεται να ρωτάει ένα σωρό πράγματα που δεν αφορούν τον εξομολογούμενο, και συχνά δεν ρωτάει εκείνα που τον αφορούν, γιατί δεν τα γνωρίζει ή δεν έρχονται στο νου του. Έτσι πολλά αμαρτήματα μένουν ανεξομολόγητα. Εσύ η ίδια, λοιπόν, πρέπει να πεις όλα όσα σου υποδεικνύει η συνείδησή σου. Μπορείς να τα θυμάσαι και δίχως σημειώσεις˙ μόνο να είσαι σίγουρη ότι δεν θα παραλείψεις τίποτα.
Μακάρι να εξομολογηθείς με αληθινή μετάνοια και με τη σταθερή απόφαση της διορθώσεως. Μη φοβάσαι. Αυτός ο φόβος είναι εντελώς ανώφελος και δυσκολεύει τα πράγματα. Ο ευλαβικός φόβος του Θεού είναι ωφέλιμος και σωτήριος, ενώ ο φόβος της Εξομολογήσεως είναι επιβλαβής και, θα έλεγα, παιδιάστικος. Ο εχθρός τον εμπνέει. Πήγαινε στον Κύριο όπως πήγε στον πατέρα του ο άσωτος υιός της ευαγγελικής παραβολής, επιστρέφοντας από την αμαρτωλή ζωή: Με συντριβή αλλά και με ηρεμία. Όταν εκείνος γύρισε στο πατρικό σπίτι , ο πατέρας του τι έκανε; Μήπως τον μάλωσε; Κάθε άλλο. Έτρεξε κοντά του , τον αγκάλιασε και τον φίλησε. Έτσι θα κάνει νοερά και σ’ εσένα ο ουράνιος Πατέρας σου. Απλώνει κιόλας τα χέρια Του προς το μέρος σου. Δεν έχεις παρά να τρέξεις κοντά Του. Κάνε το με ευλαβική αγάπη.
Το βασικότερο στοιχείο της μετάνοιας είναι η οδύνη της καρδιάς για την αμαρτωλότητά της και η σταθερή απόφασή της για διόρθωση. Έχεις ήδη αποφασίσει να ευαρεστήσεις τον Κύριο. Και Εκείνος έχει αποφασίσει να αποδεχθεί με χαρά την απόφασή σου. Οδύνη, όμως, την αμαρτωλότητά σου νιώθεις; Ακόμα κι σν οι αμαρτίες σου δεν είναι πολλές ή βαρειές, είναι ωστόσο αμαρτίες και προκαλούν λύπη στον Θεό. Ντρεπόμαστε τους ανθρώπους για κάποιες επιπολαιότητές μας, αστόχαστα λόγια ή απρόσεκτα έργα, και δεν ντρεπόμαστε τον Κύριο όχι για απλές επιπολαιότητες ,αλλά για αμαρτίες! Μάθε , λοιπόν, να βιώνεις την κατά Θεόν συντριβή και λύπη, που υψώνει μέσα σου κάστρο ισχυρό ενάντια στα ελαττώματα και τις αδυναμίες σου.
Στη μετάληψη των θείων Μυστηρίων πήγαινε με απλότητα καρδιάς , με βαθειά ευλάβεια και με τη βέβαιη πίστη ότι θα λάβεις μέσα σου τον Κύριο. Εκείνος μετά τη θεία Κοινωνία, θα αλλοιώσει την ψυχή σου όπως, ως πανάγαθος , θέλει και όπως, ως πάνσοφος, γνωρίζει. Άφησέ Τον να το κάνει ελεύθερα. Εσύ μην Του ζητάς τίποτα, καθώς άλλοι, που, επιθυμώντας άκυρα να λάβουν το ένα ή το άλλο χάρισμα από τη θεία Κοινωνία, στενοχωρούνται και ταράζονται, όταν η επιθυμία τους δεν εκπληρώνεται. Τότε κλονίζεται ακόμα και η πίστη τους στη δύναμη του Μυστηρίου. Η ατέλεια και η αδυναμία, ωστόσο, δεν βρίσκεται στο Μυστήριο, αλλά σ’ εμάς, τους ρηχούς και επιπόλαιους. Μην υπόσχεσαι τίποτα στον εαυτό σου. Άφησέ τα όλα στον Κύριο, ζητώντας Του μόνο τούτο: Να σε ενισχύει σε κάθε τι αγαθό, για να Του είσαι ευάρεστη. Η θεία Κοινωνία συνήθως χαρίζει μια γλυκιά ειρήνη στην καρδιά. Κάποτε φωτίζει το νου και εμπνέει στην ψυχή την αφιέρωση στον Κύριο. Άλλοτε, πάλι, δεν δίνει τίποτε το άμεσο και φανερό , αλλά δυναμώνει γενικά τον άνθρωπο στον πνευματικό του αγώνα. Πρέπει να σημειώσω , πάντως, ότι δεν βλέπουμε απτούς καρπούς από τη θεία Κοινωνία, επειδή σπάνια κοινωνάμε. Αν προσέρχεσαι συχνά στα θεία Μυστήρια, θα δεις τους ανακαινιστικούς και παρακλητικούς καρπούς της.
Παρακαλώ τον θεό να σε βοηθήσει, ώστε μα εξομολογηθείς και να κοινωνήσεις με εντελώς νέο πνεύμα.
«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000
Γιατί γράφεις ότι φοβάσαι την Εξομολόγηση; Πολλοί άνθρωποι ,βέβαια, τη φοβούνται, εσύ όμως γιατί; Ο εξομολόγος είναι μόνο ο μάρτυρας. Ο Θεός δέχεται τις αμαρτίες. Εκείνος παραγγέλλει στον ιερέα να δώσει άφεση αμαρτιών στο χριστιανό που εξομολογείται. Ο Θεός ελεεί και συγχωρεί. Συγχωρεί κάθε άνθρωπο που προσέρχεται στο Μυστήριο με μετάνοια αληθινή. Τι έχουμε , λοιπόν, να φοβηθούμε από έναν τόσο σπλαγχνικό Κύριο; Γιατί ν’ ανησυχούμε;
Νομίζω πως η ανησυχία μας οφείλεται σε δυο λόγους: Πρώτον , στο ότι δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς να πούμε στην εξομολόγηση. Και δεύτερον, στο ότι εξομολογούμαστε σπάνια. Ως προς το πρώτο, έχω να παρατηρήσω , ότι γνωρίζει πολύ καλά τι θα πει στον εξομολόγο όποιος αγωνίζεται πραγματικά. Αγωνίσου, λοιπόν, να ζήσεις όπως είπαμε, και θα δεις πόσα θα έχεις να εξομολογηθείς! Ως προς το δεύτερο , πάλι, είναι αλήθεια πως, αν εξομολογούμασταν συχνά, δεν θα φοβόμασταν τόσο. Από δω κι εμπρός, λοιπόν, συχνότερα να εξομολογείσαι και συχνότερα να συμμετέχεις στο Κυριακό Δείπνο.
Στο μεταξύ, γράψε σ’ ένα χαρτί ό λα όσα νομίζεις ότι πρέπει να πεις στην Εξομολόγηση και, όταν πας στον πνευματικό, εξομολογήσου με τη βοήθεια των σημειώσεών σου. Πρέπει να κάνεις μια πραγματικά σωστή Εξομολόγηση. Και σε μια σωστή Εξομολόγηση ο χριστιανός δεν περιμένει τον ιερέα να τον ρωτήσει αν έκανε τούτο ή εκείνο, αλλά λέει ο ίδιος εξαρχής όλα του τα αμαρτήματα. Δυστυχώς, η Εξομολόγηση σπάνια γίνεται όπως πρέπει. Ο πνευματικός αναγκάζεται να ρωτάει ένα σωρό πράγματα που δεν αφορούν τον εξομολογούμενο, και συχνά δεν ρωτάει εκείνα που τον αφορούν, γιατί δεν τα γνωρίζει ή δεν έρχονται στο νου του. Έτσι πολλά αμαρτήματα μένουν ανεξομολόγητα. Εσύ η ίδια, λοιπόν, πρέπει να πεις όλα όσα σου υποδεικνύει η συνείδησή σου. Μπορείς να τα θυμάσαι και δίχως σημειώσεις˙ μόνο να είσαι σίγουρη ότι δεν θα παραλείψεις τίποτα.
Μακάρι να εξομολογηθείς με αληθινή μετάνοια και με τη σταθερή απόφαση της διορθώσεως. Μη φοβάσαι. Αυτός ο φόβος είναι εντελώς ανώφελος και δυσκολεύει τα πράγματα. Ο ευλαβικός φόβος του Θεού είναι ωφέλιμος και σωτήριος, ενώ ο φόβος της Εξομολογήσεως είναι επιβλαβής και, θα έλεγα, παιδιάστικος. Ο εχθρός τον εμπνέει. Πήγαινε στον Κύριο όπως πήγε στον πατέρα του ο άσωτος υιός της ευαγγελικής παραβολής, επιστρέφοντας από την αμαρτωλή ζωή: Με συντριβή αλλά και με ηρεμία. Όταν εκείνος γύρισε στο πατρικό σπίτι , ο πατέρας του τι έκανε; Μήπως τον μάλωσε; Κάθε άλλο. Έτρεξε κοντά του , τον αγκάλιασε και τον φίλησε. Έτσι θα κάνει νοερά και σ’ εσένα ο ουράνιος Πατέρας σου. Απλώνει κιόλας τα χέρια Του προς το μέρος σου. Δεν έχεις παρά να τρέξεις κοντά Του. Κάνε το με ευλαβική αγάπη.
Το βασικότερο στοιχείο της μετάνοιας είναι η οδύνη της καρδιάς για την αμαρτωλότητά της και η σταθερή απόφασή της για διόρθωση. Έχεις ήδη αποφασίσει να ευαρεστήσεις τον Κύριο. Και Εκείνος έχει αποφασίσει να αποδεχθεί με χαρά την απόφασή σου. Οδύνη, όμως, την αμαρτωλότητά σου νιώθεις; Ακόμα κι σν οι αμαρτίες σου δεν είναι πολλές ή βαρειές, είναι ωστόσο αμαρτίες και προκαλούν λύπη στον Θεό. Ντρεπόμαστε τους ανθρώπους για κάποιες επιπολαιότητές μας, αστόχαστα λόγια ή απρόσεκτα έργα, και δεν ντρεπόμαστε τον Κύριο όχι για απλές επιπολαιότητες ,αλλά για αμαρτίες! Μάθε , λοιπόν, να βιώνεις την κατά Θεόν συντριβή και λύπη, που υψώνει μέσα σου κάστρο ισχυρό ενάντια στα ελαττώματα και τις αδυναμίες σου.
Στη μετάληψη των θείων Μυστηρίων πήγαινε με απλότητα καρδιάς , με βαθειά ευλάβεια και με τη βέβαιη πίστη ότι θα λάβεις μέσα σου τον Κύριο. Εκείνος μετά τη θεία Κοινωνία, θα αλλοιώσει την ψυχή σου όπως, ως πανάγαθος , θέλει και όπως, ως πάνσοφος, γνωρίζει. Άφησέ Τον να το κάνει ελεύθερα. Εσύ μην Του ζητάς τίποτα, καθώς άλλοι, που, επιθυμώντας άκυρα να λάβουν το ένα ή το άλλο χάρισμα από τη θεία Κοινωνία, στενοχωρούνται και ταράζονται, όταν η επιθυμία τους δεν εκπληρώνεται. Τότε κλονίζεται ακόμα και η πίστη τους στη δύναμη του Μυστηρίου. Η ατέλεια και η αδυναμία, ωστόσο, δεν βρίσκεται στο Μυστήριο, αλλά σ’ εμάς, τους ρηχούς και επιπόλαιους. Μην υπόσχεσαι τίποτα στον εαυτό σου. Άφησέ τα όλα στον Κύριο, ζητώντας Του μόνο τούτο: Να σε ενισχύει σε κάθε τι αγαθό, για να Του είσαι ευάρεστη. Η θεία Κοινωνία συνήθως χαρίζει μια γλυκιά ειρήνη στην καρδιά. Κάποτε φωτίζει το νου και εμπνέει στην ψυχή την αφιέρωση στον Κύριο. Άλλοτε, πάλι, δεν δίνει τίποτε το άμεσο και φανερό , αλλά δυναμώνει γενικά τον άνθρωπο στον πνευματικό του αγώνα. Πρέπει να σημειώσω , πάντως, ότι δεν βλέπουμε απτούς καρπούς από τη θεία Κοινωνία, επειδή σπάνια κοινωνάμε. Αν προσέρχεσαι συχνά στα θεία Μυστήρια, θα δεις τους ανακαινιστικούς και παρακλητικούς καρπούς της.
Παρακαλώ τον θεό να σε βοηθήσει, ώστε μα εξομολογηθείς και να κοινωνήσεις με εντελώς νέο πνεύμα.
«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000
Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2011
Γράμματα από την εξορία- Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου
V. Πνευματική ενίσχυση των διωκομένων συνεργατών.
Με το που έστειλαν τον Άγιο εξορία στη μακρινή Κουκουσό, αυλικοί παρατρεχάμενοι της Ευδοξίας, επισκοπικά και άλλα ενεργούμενα αυτών, εξαπέλυσαν άγριο πογκρόμ διώξεων και φυλακίσεων εναντίον συνεργατών και φίλων του κληρικών. Μόλις έλαβε τις σχετικές ειδήσεις έσπευσε να τους στηρίξει πνευματικά με σειρά επιστολών. Τέτοιες είναι , η εκτενής επιστολή , «τοις εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις και διακόνοις εν δεσμωτηρίω δι’ ευσέβειαν», που ακολουθεί, και οι πιο σύντομες 118, «επισκόποις και πρεσβυτέροις τοις εν φυλακή» ,και 174, «τοις εν Χαλκηδόνι εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις τε και διακόνοις».
Α. Προς τους φυλακισμένους για την ευσέβεια επισκόπους, πρεσβυτέρους, και διακόνους.
«Σας μακαρίζω για τη φυλακή, τις αλυσίδες, την όλη αντίσταση στις διώξεις που υφίστασθε. Σας θεωρώ μακάριους, τρις μακάριους, μύριες φορές μακάριους που κάνατε να κρέμεται ολόκληρη η οικουμένη από την αγάπη σας, να γίνουν εραστές και θαυμαστές σας κι αυτοί που κατοικούν στα πέρατα της γης. Παντού, σε στεριά και θάλασσα υμνούνται τα κατορθώματά σας, η γενναιότητα, η σταθερότητα, το αδούλωτο φρόνημα. Κανένα από όσα οι άνθρωποι λογαριάζουν ως δεινά δε σας τρόμαξε, ούτε το δικαστήριο, ούτε ο δήμος, ούτε το πλήθος των βασάνων, ούτε οι απειλές θανάτου , ούτε η φλόγα και το μένος του δικαστή, ούτε οι εχθροί που ακόνιζαν τα δόντια του μίσους τους και εξαπέλυαν εναντίον σας μύριες σκευωρίες, ούτε οι αμέτρητες συκοφαντίες , οι αδιάντροπες κατηγορίες, ούτε αυτός ο θάνατος που είχατε καθημερινά προ οφθαλμών . Αντλούσατε την αναγκαία παρηγοριά για όσα γίνονταν από αυτά τα ίδια τα γεγονότα! Γι’ αυτό ανοιχτά και καθαρά πια όλοι σας παραδέχονται, σας επιβραβεύουν , όχι μόνο οι φίλοι, αλλά και αυτοί οι εχθροί, και οργανωτές των δεινών. Οι τελευταίοι όχι τόσο φανερά βέβαια, παρότι αν κάποιος μπορούσε να εισχωρήσει στην καρδιά τους, θα συναντούσε εκεί και το δικό τους ,μεγάλο θαυμασμό. Γιατί αυτό είναι το προνόμιο της αρετής, τη θαυμάζουν ακόμα και εκείνοι που την πολεμούν. Ενώ αντίθετα, αρνητικό είναι το προνόμιο της κακίας, τη μέμφονται και την κατηγορούν και εκείνοι που την διαπράττουν- «Τοιούτον γαρ η αρετή, και παρά τοις πολεμούσιν αυτήν θαυμάζεται. Τοιούτον κακία, και παρά τοις μετιούσιν αυτήν καταγινώσκεται»!
Δεν είναι μόνο ο επίγειος θαυμασμός όλων των αληθινά πιστών για τη γενναία στάση σας. Είναι και τα συμβαίνοντα στον ουρανό θαυμαστά και απερίγραπτα με λόγια. Ήδη τα ονόματά σας έχουν γραφτεί στο αιώνιο βιβλίο της ζωής που κρατάει για τον καθένα ο Θεός, έχετε συγκαταλεχτεί μεταξύ των αγίων μαρτύρων! Αυτά τα γνωρίζω πολύ καλά , όχι γιατί ευλογήθηκα να αρπαχτώ, όπως ο μακάριος Παύλος στον έβδομο ουρανό, αλλά γιατί έχω μελετήσει καλά το λόγο του Θεού. Που λέει ότι, αν εκείνος που αντιστάθηκε σε παράνομο γάμο, έστω χωρίς να μπορέσει να διορθώσει, παρά μόνο να ελέγξει την παρανομία, ο γιος της στείρας, ο ασκητής της ερήμου Ιωάννης ο Πρόδρομος, και εξ αιτίας του ελέγχου φυλακίστηκε και αποκεφαλίστηκε, είναι μάρτυρας, μάλιστα από μια Ιεροσύνη που παρανομεί και απειλεί , πάθατε τόσα πολλά για την αλήθεια, για να αποκρούσετε και ανατρέψετε τις φοβερά αδιάντροπες συκοφαντίες, φανταστείτε πόσο μεγάλη αμοιβή θα λάβετε από το Θεό! «Δεν επιτρέπεται να πάρεις τη γυναίκα του αδελφού σου Φιλίππου» - Ματθ. 14, 4- είπε ο ανώτερος και γενναίος εκείνος άντρας, και αυτό στάθηκε αρκετό για να κερδίσει ασύλληπτη παρρησία ενώπιον του Θεού.
Κι εσείς από την πλευρά σας είπατε: « Τα σώματά σας είναι έτοιμα να υποστούν κολάσεις και βασανισμούς , κακοποίησέ τα ,υπόβαλέ τα σε όσες τιμωρίες θέλεις, αρνούμαστε να συμφωνήσουμε με συκοφαντίες, χίλιες φορές καλύτερα να πεθάνουμε!». Βέβαια δεν αποκεφαλιστήκατε, όμως αυτά που πάθατε είναι πολύ χειρότερα. Δεν είναι το ίδιο να χάσεις το κεφάλι σου αστραπιαία σε μια στιγμή, με το να παλεύεις χρόνια ολόκληρα με τόσους πόνους , φόβους, απειλές ,φυλακές, απαγωγές, δικαστήρια, δήμιους, αναίσχυντες συκοφαντίες, προσβολές, ύβρεις, κοροϊδίες. Είναι κι αυτό μεγάλο είδος μαρτυρικής άθλησης, και το ανάγει σε κατηγορία μεγάλων αγώνων ο μακάριος Παύλος όταν γράφει τα εξής: « Να θυμάστε τις μέρες που πέρασαν, τότε που γνωρίσατε την αλήθεια, και αγωνιστήκατε και υπομείνατε πολλά παθήματα». Στη συνέχεια αναφερόμενος σ’ αυτή την άθληση προσθέτει. «Άλλους από σας τους διαπόμπευαν με βρισιές και διωγμούς, και άλλοι συμπαραστεκόσασταν σ’ εκείνους που περνούσαν τέτοιες στιγμές»- Εβρ. 10,32. Αν λοιπόν αυτοί που συμπαραστάθηκαν, θεωρεί ότι κατά ένα τρόπο μαρτύρησαν, πολύ περισσότερο μαρτύρησαν εκείνοι που υπέφεραν. Με άλλα λόγια, κι εσείς δεν υπομείνατε έναν, και δύο και τρεις , αλλά πολλούς θανάτους συνειδησιακά, μένοντας de facto σταθεροί και ακλόνητοι στην αγάπη μας.
«Χαρείτε, κι από χαρά σκιρτήστε» - Λουκ. 6,23- αυτό εντέλλεται ο Κύριος του ουρανού. Όχι μόνο να μην πονάτε, και να μην χάνατε το θάρρος σας, αλλά να σκιρτάτε από χαρά, να είστε ευχαριστημένοι , όταν σας κακολογούν με ψεύτικες κατηγορίες ή άλλους χλευασμούς . Κι αν υπάρχουν επί πλέον και τόσα άλλα, σκευωρίες, χτυπήματα, τραύματα, βασανιστήρια, ακονισμένα ξίφη, φυλακίσεις, αλυσίδες, εξορίες, διαπομπεύσεις, αμέτρητα στίφη εχθρών, φανταστείτε πόσος θα είναι ο θείος μισθός, και πόσο υψηλή η αμοιβή από το Θεό. «Χαρείτε , κι από χαρά σκιρτήστε», κρατηθείτε στο γενναίο σας φρόνημα, και γίνετε ακόμα πιο δυνατοί . Αναλογιστείτε πόσους άλλους παρακινήσατε σε ανάλογο αγώνα μ ‘αυτά που υπομείνατε, πόσων αναστηλώσατε το φρόνημα, πόσους αμφιταλαντευόμενους στηρίξατε, όχι μόνο γνωστούς και ενδεχομένως παρόντες, αλλά και άγνωστους και απόντες , όχι μόνο όσους είχαν άμεση αντίληψη των παθημάτων σας, αλλά πολλούς που ζουν μακριά και τα άκουσαν, ωφελήσατε πάρα πολύ. Να έχετε συνεχώς στο νου και στην καρδιά σας και να διαλαλείτε παντού τον αποστολικό λόγο. «Αυτά που τώρα υποφέρουμε δεν ισοσταθμίζουν την δόξα που μας επιφυλάσσει ο Θεός στο μέλλον» - Ρωμ. 8,18.
Να περιμένετε, πολύ σύντομα την κατάπαυση αυτών των δοκιμασιών, και την τέλεια απαλλαγή από αυτές , αλλά και να προσεύχεστε συνεχώς για μένα. Να ξέρετε καλά πως, παρότι έχω υποχρεωθεί να μένω τόσο μακριά, και αρκετό καιρό τώρα σας έχω αποχωριστεί, σας κρατάω όλους μέσα στην καρδιά μου βαθιά, ή πιο καλά μέσα στη θερμή μεγάλη της αγάπης μου αγκαλιά σαν να είμαι παρών μαζί σας εκεί. Ασπάζομαι και γλυκοφιλώ καθένα σας προσωπικά, απλώνω τα χέρια και σας υποδέχομαι στεφανωμένους , και περιμένω να ωφελήσει πολύ όλους μας πνευματικά αυτή η μεγάλη σας αγάπη για μένα και η συνακόλουθη συμπαράσταση. Γιατί αν αυτούς που αγαπούν τόσο τους περιμένει μισθός από το Θεό, σκεφτείτε πόσο μεγάλη ανταπόδοση θείων αγαθών περιμένει εσάς που διαπρέψατε σε αγώνες για την ευσέβεια, και υπομείνατε τόσα πολλά παθήματα»!
...
5. Επιστολή «προς Ονησιοκριτία»
Πρόκειται για επιστολή παραμυθητική για αβάσταχτο πόνο συνεργάτριας μητέρας που συνόδευσε στον τάφο την θυγατέρα της.
«Πόνεσα πολύ κι εγώ, όταν έμαθα το θλιβερό γεγονός . Όμως γνωρίζοντας την πνευματική σου συγκρότηση και εγνωσμένη καρτερικότητά σου, είμαι βέβαιος ότι θα φανείς ανώτερη των περιστάσεων και θα βγεις νικήτρια από αυτή τη συμφορά. Δε λέω ότι δε θα πονέσεις ή δε θα λυπηθείς, πράγμα ανθρωπίνως ακατόρθωτο, παρακαλώ όμως να το κάνεις με μέτρο, γιατί γνωρίζεις ότι τα ανθρώπινα είναι φθαρτά ,και αυτά τα παθήματα σε όλους κοινά , κοινός φυσικός νόμος κατά την απόφαση Κυρίου και Θεού. Όπως επίσης γνωρίζεις ότι αυτό δεν είναι θάνατος, αλλά ταξίδι και μετάθεση από τα χειρότερα στα πιο καλά.
Αναλογιζόμενη αυτά, σήκωνε με γενναιότητα αυτό που συνέβη, και μην παραλείπεις να ευχαριστείς το φιλάνθρωπο Θεό. Γιατί παρότι το πλήγμα είναι βαρύτατο λόγω του ότι νεώτερη αυτή πρόλαβε στο θάνατο εσένα την πρεσβύτερη, το στεφάνι της υπομονής σου θα είναι πιο λαμπρό, και τα βραβεία πιο μεγάλα, αν αντιμετωπίσεις το πένθος σου ευχαριστώντας και δοξολογώντας το Θεό.
Γι’ αυτό, αλλά και για να μην πονώ μαζί σου κι εγώ, θα ήθελα να γνωρίζω αν ένιωσες κάποια ανακούφιση από αυτή τη μικρή μου γραφή, αν διαλύθηκε κάπως το μαύρο σύννεφο της λύπης κι αν μετριάστηκε η οδύνη σου η πολλή. Αν το μάθω αυτό, θα σου στέλνω πλήθος επιστολές, γιατί δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον μου για την ευγένειά σου, αφού δεν έπαψα ούτε λεπτό να απολαμβάνω την αυθόρμητη και ειλικρινή αγάπη της δικής σου σεμνότητας, την τιμή και το συνακόλουθο σεβασμό. Αυτά δεν τα ξεχνώ ούτε λεπτό, και διατηρώ ζωντανά τα ιερά αισθήματα που έχω για σένα , έστω κι αν αυτή την ώρα, στην εσχατιά της οικουμένης έχω υποχρεωθεί σε περιορισμό»- 192 .
Επιστολές «προς Θεοδώρα»
Σαν το μικρό παιδί που ανοίγει την καρδιά του στη μάνα, εντελώς αυθόρμητα και ειλικρινά, αποθέτει στη συνεργάτρια Θεοδώρα και τις άλλες, το βαρύ φορτίο των δοκιμασιών του στο πρώτο τμήμα, από την Νίκαια ως την Καισάρεια της Καππαδοκίας , της μακράς πορείας προς τον τόπο εξορίας , την Κουκουσό. Μιάς πορείας που άρχισε στην καρδιά του καλοκαιριού – 20 Ιουλίου του 404- κάτω από καυτό ήλιο, και καύσωνα που σε έλιωνε κυριολεκτικά.
«Έχω διαλυθεί , κυριολεκτικά, έχω λιώσει, έχω συναντήσει το θάνατο χίλιες φορές… Αναγκασμένος να οδοιπορώ μέρα-νύχτα, παρότι καιγόμουν στον πυρετό, βασανιζόμουν από αγρύπνια, χανόμουν από έλλειψη και των αναγκαίων για τη ζωή… Υπέμεινα χειρότερα από όσα παθαίνουν οι μεταλλωρύχοι ή οι βαρυποινίτες στην φυλακή. Εν πάση περιπτώσει , ύστερα από αρκετές μέρες οδοιπορίας φτάσαμε στην Καισάρεια μόλις πριν λίγο, και ένοιωσα όπως όταν φτάνει κανείς σε ήρεμο λιμάνι, έχοντας περάσει μεγάλη θαλασσοταραχή. Βέβαια, αυτό δεν άρκεσε να ξεπεράσω όσα κακά έπαθα σ’ εκείνη την τρικυμιώδη οδοιπορία. Τόσο πολύ, τόσο αμετάκλητα με έβλαψαν αυτά που είχα υποστεί. Δεν μπορώ όμως να πω, εδώ ανακουφίστηκα, αρκετά ήπια καθαρό νερό, έφαγα ψωμί που δεν ήταν κατάξερο, και δε μύριζε μούχλα , λούστηκα όχι σε σπασμένα πιθάρια πια, αλλά σε δημόσιο λουτρό, και επιτέλους μου επιτράπηκε να ξαπλώσω σε κρεβάτι και να κοιμηθώ. Θα μπορούσα να σου γράψω περισσότερα, θα σταματήσω όμως εδώ για να μη σου χαλάσω τη διάθεση στενοχωρώντας σε πιο πολύ» - 120
Τώρα, μόλις φτάνει στην Κουκουσό, μαθαίνει ότι η Θεοδώρα αντιμετωπίζει πρόβλημα όμοιο με εκείνο Φιλήμονα και Ονήσιμου. Βάζει στο πλάι τις δυσκολίες του εξόριστου πια σ’ αυτό το απομονωμένο χωριό, και όπως ο αγαπημένος του Απόστολος Παύλος, της γράφει ανάμεσα σε άλλα και τα εξής, άξια πολύ μεγάλης προσοχής. « Θα σου ζητήσω μια χάρη… η οποία αποφέρει πιο μεγάλο πνευματικό κέρδος σε σένα που θα την εκπληρώσεις , παρά σ’ αυτόν που θα τη δεχτεί… Έμαθα ότι ο Ευστάθιος συγκρούστηκε με την εντιμότητά σου, ότι αναγκάστηκες να τον διώξεις από το σπίτι, και ότι έχει εξαφανιστεί. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς συνέβη, για ποιο λόγο τον τιμώρησες τόσο αυστηρά. Τούτο μόνο γνωρίζω και αυτό κυρίως με ενδιαφέρει, η σωτηρία της ψυχής σου, και πάνω σ’ αυτή τη βάση σου γράφω τα επακόλουθα.
Ασφαλώς γνωρίζεις καλά, ότι η παρούσα ζωή είναι σαν το ανοιξιάτικο λουλούδι, ότι περνάει και χάνεται σαν τη σκιά, ότι είναι απατηλή σαν ένα όνειρο. Ενώ, αληθινά, μόνιμα και αμετακίνητα είναι όσα θα μας διαδεχτούν μετά την αποδημία μας από τη γη. Αυτά θα τα έχεις ακούσει πολλές φορές από μένα, αλλά κι εσύ θα έχεις πάνω σ’ αυτά στοχαστεί , και ίσως πολύ προβληματιστεί. Για τούτο δε μακραίνω το λόγο, σπεύδω αμέσως και σου λέω ευθέως τα εξής. Αν κάποιοι σε επηρέασαν άδικα, κι έγιναν αιτία να τον διώξεις, σεβόμενη το δίκαιο, θα έχεις ελπίζω το θάρρος να διορθώσεις το άδικο. Αν πάλι είναι δίκαιο ό,τι έγινε , αν έπρεπε να γίνει έτσι, αναλογίσου τον κανόνα της φιλανθρωπίας, και κάνε αυτό που θα ωφελήσει εσένα από εκείνον πιο πολύ. Μην ξεχνάς ότι αυτός που απαιτούσε από τον άλλο δούλο τα οφειλόμενα εκατό δηνάρια, δεν έβλαψε τόσο εκείνον, όσο πλήγωσε καίρια τον ίδιο του τον εαυτό , αφού λόγω αυτής της μικρόψυχης και τσιγγούνικης απαίτησής του, ματαίωσε τη διαγραφή της δικής του εκ δέκα χιλιάδων ταλάντων μεγάλης οφειλής. Αυτό έχει να πει ότι, όποιος παραβλέπει και συγχωρεί κάποια εις βάρος του λάθη του πλησίον του, ελαφρύνει τη θέση του μελλοντικά, για δικές του ευθύνες ή παραλείψεις. Και, όσο πιο μεγάλα αμαρτήματα των άλλων εις βάρος του συγχωρήσει, τόσο πιο μεγάλης συγγνώμης και αυτός θα αξιωθεί από το Θεό. Η διαφορά εδώ έγκειται στο ότι ενώ αυτός δίνει χάρη σε κάποιο όμοιο ή και υποδεέστερο του , δέχεται από τον Κύριο και Δεσπότη των όλων μεγάλη δωρεά!
Μη μου πεις, «μα έκανε αυτό κι εκείνο που είναι πολύ σοβαρά». Όσο πιο τρομερό παρουσιάσεις ό,τι έγινε, τόσο πιο βάσιμη θα κάνεις την ανάγκη της συγχώρησης, επειδή έτσι θα αποταμιεύσεις για τον εαυτό σου πολύ περισσότερο απόθεμα φιλανθρωπίας από το Θεό. Απόβαλε λοιπόν το ταχύτερο κι αυτή ακόμα τη δίκαιη οργή, υπόταξε με χριστιανική καρτερία το θυμό, πρόσφερέ τα αυτά θυσία στο Θεό. Δώσε τη χαρά και σ’ εμένα που ξέρεις πόσο πολύ σε αγαπώ, δείχνοντας ότι αυτή η σύντομη επιστολή μου είχε μέσα σου απήχηση θετική. Χάρισε και στην ψυχή σου τα μεγάλα που ανέφερα αγαθά, αποδιώχνοντας την ταραχή που σου έφερε αυτό το δεινό. Αποζήτησε έτσι πολλή παρρησία από τον φιλάνθρωπο Θεό για την είσοδό σου στη Βασιλεία των Ουρανών. Η μακροθυμία απέναντι στον πλησίον αποτελεί δραστικό φάρμακο και καθαρτικό. Η Καινή Διαθήκη από τον Ευαγγελιστή Ματθαίο το λέει ξεκάθαρα. «Αν συγχωρήσετε τους ανθρώπους για τα εις βάρος σας παραπτώματά τους, θα σας συγχωρήσει κι εσάς ο ουράνιος Πατέρας σας»- 6,14.
Έκανα ό,τι εξαρτιόταν από μένα… παρακάλεσα , ικέτεψα, ζήτησα χάρη προσωπική, συμβούλεψα αυτά που έπρεπε. Για τις αποφάσεις που θα λάβεις το λόγο και την ευθύνη έχεις εσύ! Εμένα η αμοιβή του Κυρίου με περιμένει, είτε εισακουστεί η παράκληση και συμβουλή μου, είτε δεν εισακουστεί . Γιατί μπορεί να αμειφθεί κανείς από το Θεό και για ένα καλό λόγο, για μια καλή συμβουλή- «έστι γαρ και ρημάτων λαβείν αμοιβήν»! Η προσπάθειά μου δεν απέβλεπε σ’ αυτό, αλλά στο να κερδίσω τη σεμνότητά σου σε ορθή χριστιανική στάση ζωής, ώστε πιο εύκολα να καρπωθείς από τα τωρινά πνευματικά σου αθλήματα τα μελλοντικά και αιώνια αγαθά»- 117.
Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ»
Εισαγωγικά- Νεοελληνική απόδοση
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ
ΕΚΔΟΣΗ
«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»
Με το που έστειλαν τον Άγιο εξορία στη μακρινή Κουκουσό, αυλικοί παρατρεχάμενοι της Ευδοξίας, επισκοπικά και άλλα ενεργούμενα αυτών, εξαπέλυσαν άγριο πογκρόμ διώξεων και φυλακίσεων εναντίον συνεργατών και φίλων του κληρικών. Μόλις έλαβε τις σχετικές ειδήσεις έσπευσε να τους στηρίξει πνευματικά με σειρά επιστολών. Τέτοιες είναι , η εκτενής επιστολή , «τοις εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις και διακόνοις εν δεσμωτηρίω δι’ ευσέβειαν», που ακολουθεί, και οι πιο σύντομες 118, «επισκόποις και πρεσβυτέροις τοις εν φυλακή» ,και 174, «τοις εν Χαλκηδόνι εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις τε και διακόνοις».
Α. Προς τους φυλακισμένους για την ευσέβεια επισκόπους, πρεσβυτέρους, και διακόνους.
«Σας μακαρίζω για τη φυλακή, τις αλυσίδες, την όλη αντίσταση στις διώξεις που υφίστασθε. Σας θεωρώ μακάριους, τρις μακάριους, μύριες φορές μακάριους που κάνατε να κρέμεται ολόκληρη η οικουμένη από την αγάπη σας, να γίνουν εραστές και θαυμαστές σας κι αυτοί που κατοικούν στα πέρατα της γης. Παντού, σε στεριά και θάλασσα υμνούνται τα κατορθώματά σας, η γενναιότητα, η σταθερότητα, το αδούλωτο φρόνημα. Κανένα από όσα οι άνθρωποι λογαριάζουν ως δεινά δε σας τρόμαξε, ούτε το δικαστήριο, ούτε ο δήμος, ούτε το πλήθος των βασάνων, ούτε οι απειλές θανάτου , ούτε η φλόγα και το μένος του δικαστή, ούτε οι εχθροί που ακόνιζαν τα δόντια του μίσους τους και εξαπέλυαν εναντίον σας μύριες σκευωρίες, ούτε οι αμέτρητες συκοφαντίες , οι αδιάντροπες κατηγορίες, ούτε αυτός ο θάνατος που είχατε καθημερινά προ οφθαλμών . Αντλούσατε την αναγκαία παρηγοριά για όσα γίνονταν από αυτά τα ίδια τα γεγονότα! Γι’ αυτό ανοιχτά και καθαρά πια όλοι σας παραδέχονται, σας επιβραβεύουν , όχι μόνο οι φίλοι, αλλά και αυτοί οι εχθροί, και οργανωτές των δεινών. Οι τελευταίοι όχι τόσο φανερά βέβαια, παρότι αν κάποιος μπορούσε να εισχωρήσει στην καρδιά τους, θα συναντούσε εκεί και το δικό τους ,μεγάλο θαυμασμό. Γιατί αυτό είναι το προνόμιο της αρετής, τη θαυμάζουν ακόμα και εκείνοι που την πολεμούν. Ενώ αντίθετα, αρνητικό είναι το προνόμιο της κακίας, τη μέμφονται και την κατηγορούν και εκείνοι που την διαπράττουν- «Τοιούτον γαρ η αρετή, και παρά τοις πολεμούσιν αυτήν θαυμάζεται. Τοιούτον κακία, και παρά τοις μετιούσιν αυτήν καταγινώσκεται»!
Δεν είναι μόνο ο επίγειος θαυμασμός όλων των αληθινά πιστών για τη γενναία στάση σας. Είναι και τα συμβαίνοντα στον ουρανό θαυμαστά και απερίγραπτα με λόγια. Ήδη τα ονόματά σας έχουν γραφτεί στο αιώνιο βιβλίο της ζωής που κρατάει για τον καθένα ο Θεός, έχετε συγκαταλεχτεί μεταξύ των αγίων μαρτύρων! Αυτά τα γνωρίζω πολύ καλά , όχι γιατί ευλογήθηκα να αρπαχτώ, όπως ο μακάριος Παύλος στον έβδομο ουρανό, αλλά γιατί έχω μελετήσει καλά το λόγο του Θεού. Που λέει ότι, αν εκείνος που αντιστάθηκε σε παράνομο γάμο, έστω χωρίς να μπορέσει να διορθώσει, παρά μόνο να ελέγξει την παρανομία, ο γιος της στείρας, ο ασκητής της ερήμου Ιωάννης ο Πρόδρομος, και εξ αιτίας του ελέγχου φυλακίστηκε και αποκεφαλίστηκε, είναι μάρτυρας, μάλιστα από μια Ιεροσύνη που παρανομεί και απειλεί , πάθατε τόσα πολλά για την αλήθεια, για να αποκρούσετε και ανατρέψετε τις φοβερά αδιάντροπες συκοφαντίες, φανταστείτε πόσο μεγάλη αμοιβή θα λάβετε από το Θεό! «Δεν επιτρέπεται να πάρεις τη γυναίκα του αδελφού σου Φιλίππου» - Ματθ. 14, 4- είπε ο ανώτερος και γενναίος εκείνος άντρας, και αυτό στάθηκε αρκετό για να κερδίσει ασύλληπτη παρρησία ενώπιον του Θεού.
Κι εσείς από την πλευρά σας είπατε: « Τα σώματά σας είναι έτοιμα να υποστούν κολάσεις και βασανισμούς , κακοποίησέ τα ,υπόβαλέ τα σε όσες τιμωρίες θέλεις, αρνούμαστε να συμφωνήσουμε με συκοφαντίες, χίλιες φορές καλύτερα να πεθάνουμε!». Βέβαια δεν αποκεφαλιστήκατε, όμως αυτά που πάθατε είναι πολύ χειρότερα. Δεν είναι το ίδιο να χάσεις το κεφάλι σου αστραπιαία σε μια στιγμή, με το να παλεύεις χρόνια ολόκληρα με τόσους πόνους , φόβους, απειλές ,φυλακές, απαγωγές, δικαστήρια, δήμιους, αναίσχυντες συκοφαντίες, προσβολές, ύβρεις, κοροϊδίες. Είναι κι αυτό μεγάλο είδος μαρτυρικής άθλησης, και το ανάγει σε κατηγορία μεγάλων αγώνων ο μακάριος Παύλος όταν γράφει τα εξής: « Να θυμάστε τις μέρες που πέρασαν, τότε που γνωρίσατε την αλήθεια, και αγωνιστήκατε και υπομείνατε πολλά παθήματα». Στη συνέχεια αναφερόμενος σ’ αυτή την άθληση προσθέτει. «Άλλους από σας τους διαπόμπευαν με βρισιές και διωγμούς, και άλλοι συμπαραστεκόσασταν σ’ εκείνους που περνούσαν τέτοιες στιγμές»- Εβρ. 10,32. Αν λοιπόν αυτοί που συμπαραστάθηκαν, θεωρεί ότι κατά ένα τρόπο μαρτύρησαν, πολύ περισσότερο μαρτύρησαν εκείνοι που υπέφεραν. Με άλλα λόγια, κι εσείς δεν υπομείνατε έναν, και δύο και τρεις , αλλά πολλούς θανάτους συνειδησιακά, μένοντας de facto σταθεροί και ακλόνητοι στην αγάπη μας.
«Χαρείτε, κι από χαρά σκιρτήστε» - Λουκ. 6,23- αυτό εντέλλεται ο Κύριος του ουρανού. Όχι μόνο να μην πονάτε, και να μην χάνατε το θάρρος σας, αλλά να σκιρτάτε από χαρά, να είστε ευχαριστημένοι , όταν σας κακολογούν με ψεύτικες κατηγορίες ή άλλους χλευασμούς . Κι αν υπάρχουν επί πλέον και τόσα άλλα, σκευωρίες, χτυπήματα, τραύματα, βασανιστήρια, ακονισμένα ξίφη, φυλακίσεις, αλυσίδες, εξορίες, διαπομπεύσεις, αμέτρητα στίφη εχθρών, φανταστείτε πόσος θα είναι ο θείος μισθός, και πόσο υψηλή η αμοιβή από το Θεό. «Χαρείτε , κι από χαρά σκιρτήστε», κρατηθείτε στο γενναίο σας φρόνημα, και γίνετε ακόμα πιο δυνατοί . Αναλογιστείτε πόσους άλλους παρακινήσατε σε ανάλογο αγώνα μ ‘αυτά που υπομείνατε, πόσων αναστηλώσατε το φρόνημα, πόσους αμφιταλαντευόμενους στηρίξατε, όχι μόνο γνωστούς και ενδεχομένως παρόντες, αλλά και άγνωστους και απόντες , όχι μόνο όσους είχαν άμεση αντίληψη των παθημάτων σας, αλλά πολλούς που ζουν μακριά και τα άκουσαν, ωφελήσατε πάρα πολύ. Να έχετε συνεχώς στο νου και στην καρδιά σας και να διαλαλείτε παντού τον αποστολικό λόγο. «Αυτά που τώρα υποφέρουμε δεν ισοσταθμίζουν την δόξα που μας επιφυλάσσει ο Θεός στο μέλλον» - Ρωμ. 8,18.
Να περιμένετε, πολύ σύντομα την κατάπαυση αυτών των δοκιμασιών, και την τέλεια απαλλαγή από αυτές , αλλά και να προσεύχεστε συνεχώς για μένα. Να ξέρετε καλά πως, παρότι έχω υποχρεωθεί να μένω τόσο μακριά, και αρκετό καιρό τώρα σας έχω αποχωριστεί, σας κρατάω όλους μέσα στην καρδιά μου βαθιά, ή πιο καλά μέσα στη θερμή μεγάλη της αγάπης μου αγκαλιά σαν να είμαι παρών μαζί σας εκεί. Ασπάζομαι και γλυκοφιλώ καθένα σας προσωπικά, απλώνω τα χέρια και σας υποδέχομαι στεφανωμένους , και περιμένω να ωφελήσει πολύ όλους μας πνευματικά αυτή η μεγάλη σας αγάπη για μένα και η συνακόλουθη συμπαράσταση. Γιατί αν αυτούς που αγαπούν τόσο τους περιμένει μισθός από το Θεό, σκεφτείτε πόσο μεγάλη ανταπόδοση θείων αγαθών περιμένει εσάς που διαπρέψατε σε αγώνες για την ευσέβεια, και υπομείνατε τόσα πολλά παθήματα»!
...
5. Επιστολή «προς Ονησιοκριτία»
Πρόκειται για επιστολή παραμυθητική για αβάσταχτο πόνο συνεργάτριας μητέρας που συνόδευσε στον τάφο την θυγατέρα της.
«Πόνεσα πολύ κι εγώ, όταν έμαθα το θλιβερό γεγονός . Όμως γνωρίζοντας την πνευματική σου συγκρότηση και εγνωσμένη καρτερικότητά σου, είμαι βέβαιος ότι θα φανείς ανώτερη των περιστάσεων και θα βγεις νικήτρια από αυτή τη συμφορά. Δε λέω ότι δε θα πονέσεις ή δε θα λυπηθείς, πράγμα ανθρωπίνως ακατόρθωτο, παρακαλώ όμως να το κάνεις με μέτρο, γιατί γνωρίζεις ότι τα ανθρώπινα είναι φθαρτά ,και αυτά τα παθήματα σε όλους κοινά , κοινός φυσικός νόμος κατά την απόφαση Κυρίου και Θεού. Όπως επίσης γνωρίζεις ότι αυτό δεν είναι θάνατος, αλλά ταξίδι και μετάθεση από τα χειρότερα στα πιο καλά.
Αναλογιζόμενη αυτά, σήκωνε με γενναιότητα αυτό που συνέβη, και μην παραλείπεις να ευχαριστείς το φιλάνθρωπο Θεό. Γιατί παρότι το πλήγμα είναι βαρύτατο λόγω του ότι νεώτερη αυτή πρόλαβε στο θάνατο εσένα την πρεσβύτερη, το στεφάνι της υπομονής σου θα είναι πιο λαμπρό, και τα βραβεία πιο μεγάλα, αν αντιμετωπίσεις το πένθος σου ευχαριστώντας και δοξολογώντας το Θεό.
Γι’ αυτό, αλλά και για να μην πονώ μαζί σου κι εγώ, θα ήθελα να γνωρίζω αν ένιωσες κάποια ανακούφιση από αυτή τη μικρή μου γραφή, αν διαλύθηκε κάπως το μαύρο σύννεφο της λύπης κι αν μετριάστηκε η οδύνη σου η πολλή. Αν το μάθω αυτό, θα σου στέλνω πλήθος επιστολές, γιατί δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον μου για την ευγένειά σου, αφού δεν έπαψα ούτε λεπτό να απολαμβάνω την αυθόρμητη και ειλικρινή αγάπη της δικής σου σεμνότητας, την τιμή και το συνακόλουθο σεβασμό. Αυτά δεν τα ξεχνώ ούτε λεπτό, και διατηρώ ζωντανά τα ιερά αισθήματα που έχω για σένα , έστω κι αν αυτή την ώρα, στην εσχατιά της οικουμένης έχω υποχρεωθεί σε περιορισμό»- 192 .
Επιστολές «προς Θεοδώρα»
Σαν το μικρό παιδί που ανοίγει την καρδιά του στη μάνα, εντελώς αυθόρμητα και ειλικρινά, αποθέτει στη συνεργάτρια Θεοδώρα και τις άλλες, το βαρύ φορτίο των δοκιμασιών του στο πρώτο τμήμα, από την Νίκαια ως την Καισάρεια της Καππαδοκίας , της μακράς πορείας προς τον τόπο εξορίας , την Κουκουσό. Μιάς πορείας που άρχισε στην καρδιά του καλοκαιριού – 20 Ιουλίου του 404- κάτω από καυτό ήλιο, και καύσωνα που σε έλιωνε κυριολεκτικά.
«Έχω διαλυθεί , κυριολεκτικά, έχω λιώσει, έχω συναντήσει το θάνατο χίλιες φορές… Αναγκασμένος να οδοιπορώ μέρα-νύχτα, παρότι καιγόμουν στον πυρετό, βασανιζόμουν από αγρύπνια, χανόμουν από έλλειψη και των αναγκαίων για τη ζωή… Υπέμεινα χειρότερα από όσα παθαίνουν οι μεταλλωρύχοι ή οι βαρυποινίτες στην φυλακή. Εν πάση περιπτώσει , ύστερα από αρκετές μέρες οδοιπορίας φτάσαμε στην Καισάρεια μόλις πριν λίγο, και ένοιωσα όπως όταν φτάνει κανείς σε ήρεμο λιμάνι, έχοντας περάσει μεγάλη θαλασσοταραχή. Βέβαια, αυτό δεν άρκεσε να ξεπεράσω όσα κακά έπαθα σ’ εκείνη την τρικυμιώδη οδοιπορία. Τόσο πολύ, τόσο αμετάκλητα με έβλαψαν αυτά που είχα υποστεί. Δεν μπορώ όμως να πω, εδώ ανακουφίστηκα, αρκετά ήπια καθαρό νερό, έφαγα ψωμί που δεν ήταν κατάξερο, και δε μύριζε μούχλα , λούστηκα όχι σε σπασμένα πιθάρια πια, αλλά σε δημόσιο λουτρό, και επιτέλους μου επιτράπηκε να ξαπλώσω σε κρεβάτι και να κοιμηθώ. Θα μπορούσα να σου γράψω περισσότερα, θα σταματήσω όμως εδώ για να μη σου χαλάσω τη διάθεση στενοχωρώντας σε πιο πολύ» - 120
Τώρα, μόλις φτάνει στην Κουκουσό, μαθαίνει ότι η Θεοδώρα αντιμετωπίζει πρόβλημα όμοιο με εκείνο Φιλήμονα και Ονήσιμου. Βάζει στο πλάι τις δυσκολίες του εξόριστου πια σ’ αυτό το απομονωμένο χωριό, και όπως ο αγαπημένος του Απόστολος Παύλος, της γράφει ανάμεσα σε άλλα και τα εξής, άξια πολύ μεγάλης προσοχής. « Θα σου ζητήσω μια χάρη… η οποία αποφέρει πιο μεγάλο πνευματικό κέρδος σε σένα που θα την εκπληρώσεις , παρά σ’ αυτόν που θα τη δεχτεί… Έμαθα ότι ο Ευστάθιος συγκρούστηκε με την εντιμότητά σου, ότι αναγκάστηκες να τον διώξεις από το σπίτι, και ότι έχει εξαφανιστεί. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς συνέβη, για ποιο λόγο τον τιμώρησες τόσο αυστηρά. Τούτο μόνο γνωρίζω και αυτό κυρίως με ενδιαφέρει, η σωτηρία της ψυχής σου, και πάνω σ’ αυτή τη βάση σου γράφω τα επακόλουθα.
Ασφαλώς γνωρίζεις καλά, ότι η παρούσα ζωή είναι σαν το ανοιξιάτικο λουλούδι, ότι περνάει και χάνεται σαν τη σκιά, ότι είναι απατηλή σαν ένα όνειρο. Ενώ, αληθινά, μόνιμα και αμετακίνητα είναι όσα θα μας διαδεχτούν μετά την αποδημία μας από τη γη. Αυτά θα τα έχεις ακούσει πολλές φορές από μένα, αλλά κι εσύ θα έχεις πάνω σ’ αυτά στοχαστεί , και ίσως πολύ προβληματιστεί. Για τούτο δε μακραίνω το λόγο, σπεύδω αμέσως και σου λέω ευθέως τα εξής. Αν κάποιοι σε επηρέασαν άδικα, κι έγιναν αιτία να τον διώξεις, σεβόμενη το δίκαιο, θα έχεις ελπίζω το θάρρος να διορθώσεις το άδικο. Αν πάλι είναι δίκαιο ό,τι έγινε , αν έπρεπε να γίνει έτσι, αναλογίσου τον κανόνα της φιλανθρωπίας, και κάνε αυτό που θα ωφελήσει εσένα από εκείνον πιο πολύ. Μην ξεχνάς ότι αυτός που απαιτούσε από τον άλλο δούλο τα οφειλόμενα εκατό δηνάρια, δεν έβλαψε τόσο εκείνον, όσο πλήγωσε καίρια τον ίδιο του τον εαυτό , αφού λόγω αυτής της μικρόψυχης και τσιγγούνικης απαίτησής του, ματαίωσε τη διαγραφή της δικής του εκ δέκα χιλιάδων ταλάντων μεγάλης οφειλής. Αυτό έχει να πει ότι, όποιος παραβλέπει και συγχωρεί κάποια εις βάρος του λάθη του πλησίον του, ελαφρύνει τη θέση του μελλοντικά, για δικές του ευθύνες ή παραλείψεις. Και, όσο πιο μεγάλα αμαρτήματα των άλλων εις βάρος του συγχωρήσει, τόσο πιο μεγάλης συγγνώμης και αυτός θα αξιωθεί από το Θεό. Η διαφορά εδώ έγκειται στο ότι ενώ αυτός δίνει χάρη σε κάποιο όμοιο ή και υποδεέστερο του , δέχεται από τον Κύριο και Δεσπότη των όλων μεγάλη δωρεά!
Μη μου πεις, «μα έκανε αυτό κι εκείνο που είναι πολύ σοβαρά». Όσο πιο τρομερό παρουσιάσεις ό,τι έγινε, τόσο πιο βάσιμη θα κάνεις την ανάγκη της συγχώρησης, επειδή έτσι θα αποταμιεύσεις για τον εαυτό σου πολύ περισσότερο απόθεμα φιλανθρωπίας από το Θεό. Απόβαλε λοιπόν το ταχύτερο κι αυτή ακόμα τη δίκαιη οργή, υπόταξε με χριστιανική καρτερία το θυμό, πρόσφερέ τα αυτά θυσία στο Θεό. Δώσε τη χαρά και σ’ εμένα που ξέρεις πόσο πολύ σε αγαπώ, δείχνοντας ότι αυτή η σύντομη επιστολή μου είχε μέσα σου απήχηση θετική. Χάρισε και στην ψυχή σου τα μεγάλα που ανέφερα αγαθά, αποδιώχνοντας την ταραχή που σου έφερε αυτό το δεινό. Αποζήτησε έτσι πολλή παρρησία από τον φιλάνθρωπο Θεό για την είσοδό σου στη Βασιλεία των Ουρανών. Η μακροθυμία απέναντι στον πλησίον αποτελεί δραστικό φάρμακο και καθαρτικό. Η Καινή Διαθήκη από τον Ευαγγελιστή Ματθαίο το λέει ξεκάθαρα. «Αν συγχωρήσετε τους ανθρώπους για τα εις βάρος σας παραπτώματά τους, θα σας συγχωρήσει κι εσάς ο ουράνιος Πατέρας σας»- 6,14.
Έκανα ό,τι εξαρτιόταν από μένα… παρακάλεσα , ικέτεψα, ζήτησα χάρη προσωπική, συμβούλεψα αυτά που έπρεπε. Για τις αποφάσεις που θα λάβεις το λόγο και την ευθύνη έχεις εσύ! Εμένα η αμοιβή του Κυρίου με περιμένει, είτε εισακουστεί η παράκληση και συμβουλή μου, είτε δεν εισακουστεί . Γιατί μπορεί να αμειφθεί κανείς από το Θεό και για ένα καλό λόγο, για μια καλή συμβουλή- «έστι γαρ και ρημάτων λαβείν αμοιβήν»! Η προσπάθειά μου δεν απέβλεπε σ’ αυτό, αλλά στο να κερδίσω τη σεμνότητά σου σε ορθή χριστιανική στάση ζωής, ώστε πιο εύκολα να καρπωθείς από τα τωρινά πνευματικά σου αθλήματα τα μελλοντικά και αιώνια αγαθά»- 117.
Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ»
Εισαγωγικά- Νεοελληνική απόδοση
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ
ΕΚΔΟΣΗ
«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»
Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2011
Σχέσεις των συζύγων
2.Σχέσεις των συζύγων
Ο άγιος Κοσμάς , μετά την περιγραφή κάποιων εκ των εξωτερικών στοιχείων του γάμου, προχωρά και παραπέρα. Η ιδιότητά του ως εξομολόγου και η γνώση των συνθηκών ζωής των υποδούλων τον ωθούν να ασχοληθεί και με το γάμο, εξετάζοντας τον όμως πλέον στην εσωτερική – ή καλύτερα στην εσώτατη- διάστασή του , δηλαδή αυτή των συζυγικών σχέσεων.
Οι συμβουλές του προς τους νεόνυμφους ξεκινούν αμέσως μετά την τέλεση του μυστηρίου του γάμου. Ορίζει ο Άγιος για το ζευγάρι: «Και ωσάν απέρασαν τρεις ημέρες, ετότες να σμίγετε το ανδρόγυνο και να φυλάγεστε τις Κυριακές , εορτές με ευγένειαν , ωσάν χριστιανοί». Τα λόγια του Αγίου έχουν καθαρά παιδαγωγικό χαρακτήρα, χωρίς να κρύβουν καμμία ηθικιστική διάθεση. Της καλογερικής του ιδιότητας προκρίνει – εν προκειμένω- αυτήν του γέροντα , του πνευματικού καθοδηγητή...
… «Ακόμη να μη σμίγεσθε Τετράδες και Παρασκευές και με τάξιν να φυλάγεσθε τες Τεσσαρακοστές τες εορτές και τες Κυριακές, ωσάν χριστιανοί και διάγεσθε ωσάν τέκνα και θυγατέρες του Χριστού μας και όχι σαν τα άλογα ζώα».
Συνεχίζοντας ο άγιος Κοσμάς , λέει: « Δεν την έδωσε ο Θεός την γυναίκα διά πορνείαν, αλλά, δια παιδία»…
… «Στους εγγάμους χριστιανούς, ειρήνη και πνευματική προκοπή, λυθία λίθο έχουν την συζυγική πίστη». Η συζυγική απιστία έρχεται ως εγωιστική πράξη, ως το αποτέλεσμα διεστραμμένης χρήσεως της σεξουαλικότητας και επιφέρει ένα τεράστιο πλήγμα στην ενδογαμική σχέση, εφ’ όσον η σεξουαλική επιθυμία πλέον δεν υποτάσσεται στη συζυγική αγάπη αλλά «αποπροσωποποιείται και ζητά την εγωκεντρική ικανοποίηση». Ο Άγιος είναι οπαδός μιας παράδοσης που προκρίνει την παραμονή στη συζυγική παλαίστρα του αγώνα και κυρίως τη συγχώρεση, όπου είναι δυνατό. Είναι εμφανές στα λόγια του αυτό: « Ο Διάβολος θέλει να χωρίζονται τα ανδρόγυνα και όχι ο Θεός». Θα διαφανεί δε εντονότερα , όταν θα απευθυνθεί στους συζύγους που έχουν «κακούς» συζύγους, κατά την έκφρασή του. Το διαζύγιο επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση συζυγικής απιστίας: «Δια την αμφιβολίαν του τεχθησομένου, ως πάσης μεν άλλης αιτίας ιαθήναι δυναμένης, ταύτης δε μόνης ουκ επιδεχομένης ίασιν…»…
… Η επιτυχής συμβίωση περνά μέσα από την αυτογνωσία. Γνωρίζοντας τον εαυτό μας, τα τρωτά αλλά και τα ισχυρά σημεία της προσωπικότητάς μας μπορούμε να συγχωρέσουμε ή να δικαιολογήσουμε την αδυναμία των άλλων, γι’ αυτό ο Πατροκοσμάς σημειώνει: « Ομοίως και εσύ ο άνδρας , όταν σου τύχη κακή γυναίκα, πρέπει να υπομένης και να ευχαριστάς τον Θεόν, διατί έχεις μισθόν μεγάλον εις την ψυχήν σου και, αν σου πταίση καμμίαν φοράν, μη την συνερίζεσαι και στοχάσου και τις καλωσύνες της. Ακόμη συλλογίσου και τα εδικά σου τα ελαττώματα». Για τον Άγιο κάθε αρετή έχει διττή αναφορά , τόσο προς τον πλησίον- που συγκεκριμενοποιείται στο πρόσωπο του συζύγου- όσο και προς τον Θεό: «…διατί έχει μισθόν πολύν εις την ψυχήν…». Τα αποτελέσματα της «αξιομισθίας» έχουν συγκεκριμένο αντίκρυσμα στο εδώ και το τώρα κάθε συζυγικού βίου, κάνοντάς τον αρμονικότερο, πληρέστερο, μακροβιότερο και ουσιωδέστερο.
Από το βιβλίο: «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΑΣ ΣΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ»
ΒΑΣΙΛΙΚΉ Γ. ΚΥΛΕΚΟΓΛΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΡΡΗΣΙΑ
Ο άγιος Κοσμάς , μετά την περιγραφή κάποιων εκ των εξωτερικών στοιχείων του γάμου, προχωρά και παραπέρα. Η ιδιότητά του ως εξομολόγου και η γνώση των συνθηκών ζωής των υποδούλων τον ωθούν να ασχοληθεί και με το γάμο, εξετάζοντας τον όμως πλέον στην εσωτερική – ή καλύτερα στην εσώτατη- διάστασή του , δηλαδή αυτή των συζυγικών σχέσεων.
Οι συμβουλές του προς τους νεόνυμφους ξεκινούν αμέσως μετά την τέλεση του μυστηρίου του γάμου. Ορίζει ο Άγιος για το ζευγάρι: «Και ωσάν απέρασαν τρεις ημέρες, ετότες να σμίγετε το ανδρόγυνο και να φυλάγεστε τις Κυριακές , εορτές με ευγένειαν , ωσάν χριστιανοί». Τα λόγια του Αγίου έχουν καθαρά παιδαγωγικό χαρακτήρα, χωρίς να κρύβουν καμμία ηθικιστική διάθεση. Της καλογερικής του ιδιότητας προκρίνει – εν προκειμένω- αυτήν του γέροντα , του πνευματικού καθοδηγητή...
… «Ακόμη να μη σμίγεσθε Τετράδες και Παρασκευές και με τάξιν να φυλάγεσθε τες Τεσσαρακοστές τες εορτές και τες Κυριακές, ωσάν χριστιανοί και διάγεσθε ωσάν τέκνα και θυγατέρες του Χριστού μας και όχι σαν τα άλογα ζώα».
Συνεχίζοντας ο άγιος Κοσμάς , λέει: « Δεν την έδωσε ο Θεός την γυναίκα διά πορνείαν, αλλά, δια παιδία»…
… «Στους εγγάμους χριστιανούς, ειρήνη και πνευματική προκοπή, λυθία λίθο έχουν την συζυγική πίστη». Η συζυγική απιστία έρχεται ως εγωιστική πράξη, ως το αποτέλεσμα διεστραμμένης χρήσεως της σεξουαλικότητας και επιφέρει ένα τεράστιο πλήγμα στην ενδογαμική σχέση, εφ’ όσον η σεξουαλική επιθυμία πλέον δεν υποτάσσεται στη συζυγική αγάπη αλλά «αποπροσωποποιείται και ζητά την εγωκεντρική ικανοποίηση». Ο Άγιος είναι οπαδός μιας παράδοσης που προκρίνει την παραμονή στη συζυγική παλαίστρα του αγώνα και κυρίως τη συγχώρεση, όπου είναι δυνατό. Είναι εμφανές στα λόγια του αυτό: « Ο Διάβολος θέλει να χωρίζονται τα ανδρόγυνα και όχι ο Θεός». Θα διαφανεί δε εντονότερα , όταν θα απευθυνθεί στους συζύγους που έχουν «κακούς» συζύγους, κατά την έκφρασή του. Το διαζύγιο επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση συζυγικής απιστίας: «Δια την αμφιβολίαν του τεχθησομένου, ως πάσης μεν άλλης αιτίας ιαθήναι δυναμένης, ταύτης δε μόνης ουκ επιδεχομένης ίασιν…»…
… Η επιτυχής συμβίωση περνά μέσα από την αυτογνωσία. Γνωρίζοντας τον εαυτό μας, τα τρωτά αλλά και τα ισχυρά σημεία της προσωπικότητάς μας μπορούμε να συγχωρέσουμε ή να δικαιολογήσουμε την αδυναμία των άλλων, γι’ αυτό ο Πατροκοσμάς σημειώνει: « Ομοίως και εσύ ο άνδρας , όταν σου τύχη κακή γυναίκα, πρέπει να υπομένης και να ευχαριστάς τον Θεόν, διατί έχεις μισθόν μεγάλον εις την ψυχήν σου και, αν σου πταίση καμμίαν φοράν, μη την συνερίζεσαι και στοχάσου και τις καλωσύνες της. Ακόμη συλλογίσου και τα εδικά σου τα ελαττώματα». Για τον Άγιο κάθε αρετή έχει διττή αναφορά , τόσο προς τον πλησίον- που συγκεκριμενοποιείται στο πρόσωπο του συζύγου- όσο και προς τον Θεό: «…διατί έχει μισθόν πολύν εις την ψυχήν…». Τα αποτελέσματα της «αξιομισθίας» έχουν συγκεκριμένο αντίκρυσμα στο εδώ και το τώρα κάθε συζυγικού βίου, κάνοντάς τον αρμονικότερο, πληρέστερο, μακροβιότερο και ουσιωδέστερο.
Από το βιβλίο: «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΑΣ ΣΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ»
ΒΑΣΙΛΙΚΉ Γ. ΚΥΛΕΚΟΓΛΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΡΡΗΣΙΑ
Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2011
Μικρές διδαχές του παππού
Αν και ο παππούς από ταπείνωσιν, σε κοινές συνάξεις ποτέ δεν ελάμβανε τον λόγον, όμως το δωμάτιόν του αποτελούσε μιαν μικρήν αίθουσα διδασκαλίας, εις την οποίαν κατέφευγαν πολλοί αδελφοί προς στηριγμόν και του υπέβαλλαν διάφορες ερωτήσεις.
Ένας αδελφός ρώτησε:
- Παππού, όταν υπηρετούμε στο διακόνημα πρέπει να λέμε και την ευχήν;
- Βεβαίως˙ η ευχή δεν πρέπει να σταματά.
- Προσπαθούμε να λέμε συνέχεια την ευχήν, αλλά ο νους μας περισπάται.
- Όταν λέμε την ευχήν όσο μπορούμε, ζορίζουμε και το μυαλό να καταλαβαίνουμε τι λέμε. Αυτό όμως για να το πετύχουμε θέλει πολλήν βίαν. Όμως, όταν δουλεύης, λέγε συνέχεια με το στόμα « Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Ο νους σίγουρα φεύγει˙ πάει στην δουλειά˙ ταξιδεύει εδώ ή εκεί˙ όμως το αυτί ακούει ˙ κάτι πιάνει˙ και σιγά –σιγά το κατεβάζει στην καρδιάν . Αλλά και να μην καταλαβαίνεις εσύ την ευχήν, όμως ο σατανάς καταλαβαίνει πολύ καλά και τρέμει μόνο που ακούει τ’ όνομα του Χριστού.
Εχθές μου λέγει ο μάγειρας: « Ευλόγησον , μου κόλλησεν το φαϊ». «Σίγουρα είχες μέσα σου κάποιον κακόν λογισμόν» του απαντώ. «Δεν θυμάμαι, Γέροντα». Τότε λέω: « Ο νους σου κάπου ρέμβαζε και ευχήν γιοκ» (δεν έλεγες). «Μα έχουν αυτά σχέσιν;». «Και μεγάλην σχέσιν˙ παρατήρησε να δης, όσες φορές λες συνέχεια ευχήν, δεν σου κολλάει ποτέ φαγητό, και να δης και τι γλυκά φαγητά θα κάμνης!».
Ο Γέροντάς μας (Ιωσήφ) συνήθιζε να μας μαγειρεύη. Τον έβλεπα όσην ώραν μαγείρευε, τα μάτια του δεν στέγνωναν από τα δάκρυα. Εκείνην την ώραν που βρισκόταν ο νους του; Και να ‘ξερες τι νόστιμα φαγητά έφτιαχνε! Μέχρι σε πανηγύρια τα καλύβια τον καλούσαν να τους μαγειρεύη.
Λέγοντας αυτά ο παππούς γυρνά λίγο πειρακτικά στον μάγειρα και λέει: « Ναι, αλλά ο π. … δεν λέει την ευχή για να μη του κολλήση το φαϊ». Εμείς φυσικά γελούσαμε˙ ήταν και εύθυμος ο παππούς.
Εφύγαμε χαρούμενοι˙ αλλά στον μάγειραν τυπώθηκαν βαθειά μέσα του τα λόγια: «Όσην ώρα μαγείρευε ο Γέροντας δεν στέγνωναν τα μάτια του. Πού άραγε ήταν ο νους του;».
Άλλος αδελφός ρώτησε:
- Παππού, πολλοί μοναχοί συνηθίζουν να λένε χαιρετισμούς όταν δουλεύουν, αντί ευχήν. Τι είναι καλύτερα;
- Α! Τους χαιρετισμούς πολύ αγαπά η Παναγία μας. Εμείς με τον Γέροντα τους λέγαμε σαν δουλεύαμε, απ’ έξω, δυό –τρεις φορές την ημέρα. Να, εδώ έχουμε ένα βιβλιαράκι με τους χαιρετισμούς που στην αρχήν αναφέρει ότι η παναγία μας φανερώθηκε σε πολλούς Αγίους και τους υποσχέθηκε ότι, όποιος λέει τους χαιρετισμούς της κάθε μέρα, θα τον φυλάη και σ’ αυτήν την ζωήν, αλλά και μετά θάνατον θα τον υπερασπίση ενώπιον του Υιού της. Η βάσις βέβαια είναι η ευχή. Αν έχεις προθυμίαν στην ευχήν, μην την κόβης˙ τα λέει όλα. Αν αδυνατίσει η ευχή, τότε πες τους χαιρετισμούς. Ακόμα και το «Θεοτόκε Παρθένε» πολύ αγαπά η Παναγία μας. Κάποτε σαν το λες κάμποσες φορές ,σου προσφέρει ένα γλύκισμα η Παναγία μας που δεν περιγράφεται.
- Γέροντα, όταν από την πολλήν κούρασιν παραλύη το σώμα, μπορούμε να λέμε ξαπλωμένοι την ευχήν;
- Ο Χριστός μας οικονομά σύμφωνα με τις δυνάμεις μας. Αν πραγματικά δεν μπορούμε ούτε όρθιοι ούτε γονατιστοί ούτε και καθιστοί, τότε μας οικονομά ακόμα και ξαπλωμένους. Αν όμως έχουμε δυνάμεις, ο σατανάς εκεί είναι˙ αμέσως φέρνει αμέλειαν και ύπνον. Έχει και χειρότερα.
- Γέροντα, κρασί επιτρέπεται να πίνουμε;
- Κάνετε καλά με τον πνευματικό σας. Όμως προσέξτε γιατί το κρασί στον νέον γίνεται αίμα˙ στον γέρον γίνεται νερό. Για φαϊ ακόμα και στις νηστείες αν τρώτε λίγο το πρωί , δεν βλάπτει. Καλύτερα να τρώμε δυο φορές και να νικήσουμε το κέρατο της υπερηφανείας, όπως λέει ο «Κλίμακας» , παρά μια φορά και να νομίζουμε ότι κάτι κάνουμε.
Ο παππούς , ύστερα από την τόσο σκληρήν άσκησιν των πρώτων χρόνων, προσαρμόστηκε στο τέλος, αφού ήδη εδάμασε τα ατίθασα πάθη, στο κοινοβιακό πρόγραμμα, τρώγοντας όμως πάντοτε με εγκράτεια. Αναλογιζόμενος δε τους πρότερους αγώνες ενοχλείτο από τον λογισμόν˙ γι’ αυτό και συνήθιζε να μας λέει: «Μου ‘δωσε κι εμένα δυο χαρίσματα ο Θεός˙ το ένα να τρώω δυό φορές την ημέρα, και το άλλο, να μην αρρωστήσω ποτέ ούτε χάπι να βάλω στο στόμα μου».
Αλλά μήπως δεν ήταν ειδική χάρις, ύστερα από τόσους σκληρούς αγώνες, ποτέ να μην αρρωστήση; Αλλά και το σώμα να μη λούση ποτέ με νερό για παραπάνω από εβδομήντα χρόνια, εκτός από τα πόδια και το κεφάλι; Και όμως το σώμα του παππού , είχε πάντα ένα ευχάριστο άρωμα της ερήμου.
Αφήνω τους ψύλλους, τους κοριούς, τις ψείρες που ήσαν μόνιμοι κάτοικοι των δυο ασκητών. Φορολογώντας και αυτό ακόμα το λίγο αίμα που τους απέμενε, ύστερα από την τόσον αυστηρήν νηστείαν και σκληραγωγίαν του σώματος. Και εν τούτοις ο παππούς, ούτε ποτέ αρρώστησε, ούτε οι δυνάμεις του κατέπεσαν μέχρι γήρατος.
Σε μιαν άλλην μικρήν συνάθροισιν, μεταξύ άλλων μας είπε:
- Προσέχετε όσο μπορείτε να είναι αναπαυμένοι όλοι οι πατέρες μαζί σας. Αν στο κοινόβιο αναπαύσης ενενηνταεννιά αδελφούς και από απροσεξία λυπήσης έναν, εκείνος ο ένας στέκει εμπόδιο στην προσευχή.
Μια μέρα ένας αδελφός που έβαλε μετάνοιαν και μου λέγει: «Ευλόγησον, Γέροντα˙ στενοχώρησα κάποιον αδελφόν και η προσευχή δεν πάει καλά». Του λέω: «Ε! δεν είναι τίποτε˙ βάλε μια μετάνοια στον αδελφό να γίνη αγάπη και θα ‘ρθη πάλιν η προσευχή». Αφού έβαλα Γέροντα σ’ εσένα μετάνοια, δεν φτάνει;». « Α! όχι-λέω- δεν φτάνει. Και αυτού που έφταισες θα βάλης μετάνοιαν». Τον είδα, κλωτσούσε λίγο μέσα του. Τελικά πήγε και έβαλε μετάνοιαν. Την άλλη μέρα γύρισε και μου λέει: « Ευχαριστώ, Γέροντα για την συμβουλήν˙ εψές όλη νύκτα προσευχόμουν με χαράν και κατάνυξιν».
- Γέροντα, καλό είναι να βάζουμε μετάνοιαν. Όμως τυχαίνει να βάλης σε κάποιον μετάνοιαν και να μη την δεχτή˙ τι να κάμουμε;
- Εσύ έβαλες μετάνοιαν; Είσαι ελεύθερος˙ μόνον πρόσεξε ν’ αγαπάς. Μάλιστα στο εξής, μέχρι να δεχτή την μετάνοιάν σου, να του τραβάς κι ένα μικρό κομποσχοίνι.
Οι απλές αλλά σοφές αυτές συμβουλές πολλές φορές μέχρι σήμερα φάνηκαν πραγματικό στήριγμα στην μοναχικήν μας πορείαν.
Από το βιβλίο: «Ιωσήφ Μ.Δ.
Ο ΓΕΡΩΝ ΑΡΣΕΝΙΟΣ
Ο ΣΠΗΛΑΙΩΤΗΣ
(1886-1983)
Συνασκητής
Γέροντος Ιωσήφ
Του Ησυχαστού»
Δ΄ΕΚΔΟΣΙΣ
Ένας αδελφός ρώτησε:
- Παππού, όταν υπηρετούμε στο διακόνημα πρέπει να λέμε και την ευχήν;
- Βεβαίως˙ η ευχή δεν πρέπει να σταματά.
- Προσπαθούμε να λέμε συνέχεια την ευχήν, αλλά ο νους μας περισπάται.
- Όταν λέμε την ευχήν όσο μπορούμε, ζορίζουμε και το μυαλό να καταλαβαίνουμε τι λέμε. Αυτό όμως για να το πετύχουμε θέλει πολλήν βίαν. Όμως, όταν δουλεύης, λέγε συνέχεια με το στόμα « Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Ο νους σίγουρα φεύγει˙ πάει στην δουλειά˙ ταξιδεύει εδώ ή εκεί˙ όμως το αυτί ακούει ˙ κάτι πιάνει˙ και σιγά –σιγά το κατεβάζει στην καρδιάν . Αλλά και να μην καταλαβαίνεις εσύ την ευχήν, όμως ο σατανάς καταλαβαίνει πολύ καλά και τρέμει μόνο που ακούει τ’ όνομα του Χριστού.
Εχθές μου λέγει ο μάγειρας: « Ευλόγησον , μου κόλλησεν το φαϊ». «Σίγουρα είχες μέσα σου κάποιον κακόν λογισμόν» του απαντώ. «Δεν θυμάμαι, Γέροντα». Τότε λέω: « Ο νους σου κάπου ρέμβαζε και ευχήν γιοκ» (δεν έλεγες). «Μα έχουν αυτά σχέσιν;». «Και μεγάλην σχέσιν˙ παρατήρησε να δης, όσες φορές λες συνέχεια ευχήν, δεν σου κολλάει ποτέ φαγητό, και να δης και τι γλυκά φαγητά θα κάμνης!».
Ο Γέροντάς μας (Ιωσήφ) συνήθιζε να μας μαγειρεύη. Τον έβλεπα όσην ώραν μαγείρευε, τα μάτια του δεν στέγνωναν από τα δάκρυα. Εκείνην την ώραν που βρισκόταν ο νους του; Και να ‘ξερες τι νόστιμα φαγητά έφτιαχνε! Μέχρι σε πανηγύρια τα καλύβια τον καλούσαν να τους μαγειρεύη.
Λέγοντας αυτά ο παππούς γυρνά λίγο πειρακτικά στον μάγειρα και λέει: « Ναι, αλλά ο π. … δεν λέει την ευχή για να μη του κολλήση το φαϊ». Εμείς φυσικά γελούσαμε˙ ήταν και εύθυμος ο παππούς.
Εφύγαμε χαρούμενοι˙ αλλά στον μάγειραν τυπώθηκαν βαθειά μέσα του τα λόγια: «Όσην ώρα μαγείρευε ο Γέροντας δεν στέγνωναν τα μάτια του. Πού άραγε ήταν ο νους του;».
Άλλος αδελφός ρώτησε:
- Παππού, πολλοί μοναχοί συνηθίζουν να λένε χαιρετισμούς όταν δουλεύουν, αντί ευχήν. Τι είναι καλύτερα;
- Α! Τους χαιρετισμούς πολύ αγαπά η Παναγία μας. Εμείς με τον Γέροντα τους λέγαμε σαν δουλεύαμε, απ’ έξω, δυό –τρεις φορές την ημέρα. Να, εδώ έχουμε ένα βιβλιαράκι με τους χαιρετισμούς που στην αρχήν αναφέρει ότι η παναγία μας φανερώθηκε σε πολλούς Αγίους και τους υποσχέθηκε ότι, όποιος λέει τους χαιρετισμούς της κάθε μέρα, θα τον φυλάη και σ’ αυτήν την ζωήν, αλλά και μετά θάνατον θα τον υπερασπίση ενώπιον του Υιού της. Η βάσις βέβαια είναι η ευχή. Αν έχεις προθυμίαν στην ευχήν, μην την κόβης˙ τα λέει όλα. Αν αδυνατίσει η ευχή, τότε πες τους χαιρετισμούς. Ακόμα και το «Θεοτόκε Παρθένε» πολύ αγαπά η Παναγία μας. Κάποτε σαν το λες κάμποσες φορές ,σου προσφέρει ένα γλύκισμα η Παναγία μας που δεν περιγράφεται.
- Γέροντα, όταν από την πολλήν κούρασιν παραλύη το σώμα, μπορούμε να λέμε ξαπλωμένοι την ευχήν;
- Ο Χριστός μας οικονομά σύμφωνα με τις δυνάμεις μας. Αν πραγματικά δεν μπορούμε ούτε όρθιοι ούτε γονατιστοί ούτε και καθιστοί, τότε μας οικονομά ακόμα και ξαπλωμένους. Αν όμως έχουμε δυνάμεις, ο σατανάς εκεί είναι˙ αμέσως φέρνει αμέλειαν και ύπνον. Έχει και χειρότερα.
- Γέροντα, κρασί επιτρέπεται να πίνουμε;
- Κάνετε καλά με τον πνευματικό σας. Όμως προσέξτε γιατί το κρασί στον νέον γίνεται αίμα˙ στον γέρον γίνεται νερό. Για φαϊ ακόμα και στις νηστείες αν τρώτε λίγο το πρωί , δεν βλάπτει. Καλύτερα να τρώμε δυο φορές και να νικήσουμε το κέρατο της υπερηφανείας, όπως λέει ο «Κλίμακας» , παρά μια φορά και να νομίζουμε ότι κάτι κάνουμε.
Ο παππούς , ύστερα από την τόσο σκληρήν άσκησιν των πρώτων χρόνων, προσαρμόστηκε στο τέλος, αφού ήδη εδάμασε τα ατίθασα πάθη, στο κοινοβιακό πρόγραμμα, τρώγοντας όμως πάντοτε με εγκράτεια. Αναλογιζόμενος δε τους πρότερους αγώνες ενοχλείτο από τον λογισμόν˙ γι’ αυτό και συνήθιζε να μας λέει: «Μου ‘δωσε κι εμένα δυο χαρίσματα ο Θεός˙ το ένα να τρώω δυό φορές την ημέρα, και το άλλο, να μην αρρωστήσω ποτέ ούτε χάπι να βάλω στο στόμα μου».
Αλλά μήπως δεν ήταν ειδική χάρις, ύστερα από τόσους σκληρούς αγώνες, ποτέ να μην αρρωστήση; Αλλά και το σώμα να μη λούση ποτέ με νερό για παραπάνω από εβδομήντα χρόνια, εκτός από τα πόδια και το κεφάλι; Και όμως το σώμα του παππού , είχε πάντα ένα ευχάριστο άρωμα της ερήμου.
Αφήνω τους ψύλλους, τους κοριούς, τις ψείρες που ήσαν μόνιμοι κάτοικοι των δυο ασκητών. Φορολογώντας και αυτό ακόμα το λίγο αίμα που τους απέμενε, ύστερα από την τόσον αυστηρήν νηστείαν και σκληραγωγίαν του σώματος. Και εν τούτοις ο παππούς, ούτε ποτέ αρρώστησε, ούτε οι δυνάμεις του κατέπεσαν μέχρι γήρατος.
Σε μιαν άλλην μικρήν συνάθροισιν, μεταξύ άλλων μας είπε:
- Προσέχετε όσο μπορείτε να είναι αναπαυμένοι όλοι οι πατέρες μαζί σας. Αν στο κοινόβιο αναπαύσης ενενηνταεννιά αδελφούς και από απροσεξία λυπήσης έναν, εκείνος ο ένας στέκει εμπόδιο στην προσευχή.
Μια μέρα ένας αδελφός που έβαλε μετάνοιαν και μου λέγει: «Ευλόγησον, Γέροντα˙ στενοχώρησα κάποιον αδελφόν και η προσευχή δεν πάει καλά». Του λέω: «Ε! δεν είναι τίποτε˙ βάλε μια μετάνοια στον αδελφό να γίνη αγάπη και θα ‘ρθη πάλιν η προσευχή». Αφού έβαλα Γέροντα σ’ εσένα μετάνοια, δεν φτάνει;». « Α! όχι-λέω- δεν φτάνει. Και αυτού που έφταισες θα βάλης μετάνοιαν». Τον είδα, κλωτσούσε λίγο μέσα του. Τελικά πήγε και έβαλε μετάνοιαν. Την άλλη μέρα γύρισε και μου λέει: « Ευχαριστώ, Γέροντα για την συμβουλήν˙ εψές όλη νύκτα προσευχόμουν με χαράν και κατάνυξιν».
- Γέροντα, καλό είναι να βάζουμε μετάνοιαν. Όμως τυχαίνει να βάλης σε κάποιον μετάνοιαν και να μη την δεχτή˙ τι να κάμουμε;
- Εσύ έβαλες μετάνοιαν; Είσαι ελεύθερος˙ μόνον πρόσεξε ν’ αγαπάς. Μάλιστα στο εξής, μέχρι να δεχτή την μετάνοιάν σου, να του τραβάς κι ένα μικρό κομποσχοίνι.
Οι απλές αλλά σοφές αυτές συμβουλές πολλές φορές μέχρι σήμερα φάνηκαν πραγματικό στήριγμα στην μοναχικήν μας πορείαν.
Από το βιβλίο: «Ιωσήφ Μ.Δ.
Ο ΓΕΡΩΝ ΑΡΣΕΝΙΟΣ
Ο ΣΠΗΛΑΙΩΤΗΣ
(1886-1983)
Συνασκητής
Γέροντος Ιωσήφ
Του Ησυχαστού»
Δ΄ΕΚΔΟΣΙΣ
Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2011
ΓΙΑ ΤΟ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΑΔΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕ ΑΓΡΥΠΝΟ ΠΝΕΥΜΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΧΑΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΜΑΣ
Ι΄Διδασκαλία
ΓΙΑ ΤΟ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΑΔΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕ ΑΓΡΥΠΝΟ ΠΝΕΥΜΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΧΑΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΜΑΣ
104._. Αδελφοί μου, ας μεριμνήσουμε με άγρυπνη φροντίδα για τις ψυχές μας. Ποιός θα μας ξαναδώσει αυτό τον χρόνο , αν τον χάσουμε; Πραγματικά θα ΄ρθει ώρα που θ’ αναζητούμε αυτές τις ημέρες και δεν θα τις βρίσκουμε. Ο αββάς Αρσένιος έλεγε πάντοτε στον εαυτό του: « Αρσένιε, για ποιο λόγο άφησες τον κόσμο;»; Εμείς όμως ζούμε με τόση αμέλεια που ούτε ξέρουμε γιατί αφήσαμε τον κόσμο, ούτε ξέρουμε τι σημαίνει αυτό που θελήσαμε. Γι’ αυτό, όχι μόνο δεν προκόβουμε, αλλά και πάντοτε είμαστε γεμάτοι θλίψη. Και αυτό μας συμβαίνει επειδή δεν παρακολουθούμε άγρυπνα την καρδιά μας. Πραγματικά, αν θέλαμε λίγο ν’ αγωνιστούμε, δεν θα στενοχωριόμαστε και δεν θα κουραζόμαστε για πολύ. Γιατί και αν ακόμα στην Αρχή βιάζει κανείς τον εαυτόν του, όμως με τον αγώνα σιγά –σιγά προοδεύει, και στη συνέχεια τα κάνει όλα ξεκούραστα, γιατί ο Θεός βλέπει ότι πιέζει τον εαυτόν του και τον βοηθάει.
Και εμείς λοιπόν ας βιάσουμε τους εαυτούς μας, ας βάλουμε αρχή, ας επιθυμήσουμε με όλη μας την ψυχή το καλό. Γιατί και αν ακόμα δεν βρισκόμαστε στην τελειότητα, όμως και μόνο το να θέλουμε είναι η αρχή της σωτηρίας μας. Γιατί από τη θέληση προχωράμε, με τη βοήθεια του Θεού, στον αγώνα και από τον αγώνα βοηθιόμαστε ν’ αποκτήσουμε τις αρετές. Γι’ αυτό και ένας από τους Πατέρες έλεγε: « Δώσε αίμα και πάρε πνεύμα». Αυτό σημαίνει το «αγωνίσου και η αρετή θα ταυτιστεί με το είναι σου».
105._. Όταν σπούδαζα στον κόσμο, στην αρχή κουραζόμουνα πάρα πολύ, και όταν ερχόταν η ώρα να πιάσω βιβλίο στα χέρια μου, ένιωθα σαν να πήγαινα να πιάσω άγριο θηρίο. Καθώς όμως επέμεινα, βιάζοντας τον εαυτό μου, βοήθησε ο Θεός, και τόσο πολύ συνήθισα τη μελέτη, ώστε να μην καταλαβαίνω τί έτρωγα και τι έπινα ή πώς κοιμόμουνα από την πολλή ευχαρίστηση που ένιωθα από την ανάγνωση. Και ποτέ δεν με τράβηξε η επιθυμία να πάω να φάω με έναν από τους φίλους μου. Μόλις λοιπόν μας σχόλαγε ο δάσκαλος και λουζόμουνα- γιατί συνήθιζα να πλένομαι κάθε μέρα, επειδή στέγνωνα από το διάβασμα- γύριζα σπίτι μου μη ξέροντας ούτε τι θα φάω. Γιατί δεν μπορούσα να ασχοληθώ ούτε με το να παραγγείλω το φαγητό που θα έτρωγα, αλλά είχα κάποιον έμπιστο άνθρωπο και μου ετοίμαζε ό,τι εκείνος ήθελε. Έτρωγα λοιπόν ό,τι έβρισκα μαγειρεμένο απ’ αυτόν, έχοντας και το βιβλίο δίπλα μου ακουμπισμένο στο κρεββάτι και κάπου-κάπου έριχνα μια ματιά. Και όταν κοιμόμουνα το είχα πάλι δίπλα μου ακουμπισμένο στο κάθισμά μου και μόλις μ’ έπαιρνε λίγο ο ύπνος , αμέσως πετόμουνα να διαβάσω. Πάλι το βράδυ, μόλις γύριζα μετά από τον εσπερινό, άναβα το λυχνάρι και έμενα διαβάζοντας μέχρι τα μεσάνυχτα. Και ζούσα έτσι, γιατί δεν ένιωθα τίποτα πιο γλυκό από την ευχαρίστηση που μου έδινε η μελέτη. Όταν λοιπόν ήρθα στο μοναστήρι, έλεγα στον εαυτό μου: « Αν για την κοσμική σοφία είχα τόσο πόθο και τέτοιο ζήλο, ώστε ν’ ασχολούμαι με το διάβασμα και να μου γίνει αναφαίρετη συνήθεια, πόσο μάλλον για την αρετή» ; . Και έπαιρνα πολλή δύναμη απ’ αυτό το λογισμό.
Παρόμοια, αν θέλει κανείς ν’ αποκτήσει αρετή δεν πρέπει ν’ αδιαφορεί ούτε ν’ αφήνει το νου του να σκορπίσει. Γιατί όπως ακριβώς κάποιος που θέλει να μάθει αρχιτεκτονική δεν έχει το νου του σε άλλη τέχνη , έτσι και αυτοί που θέλουν να μάθουν την πνευματική τέχνη, δεν πρέπει να έχουν το νου τους σε κανένα άλλο πράγμα, αλλά νύχτα-μέρα να σκέπτονται γι’ αυτή, πώς θα μπορέσουν να την αποκτήσουν. Όσοι όμως δεν καταπιάνονται μ’ αυτό το έργο με τέτοια διάθεση, όχι μόνο δεν προκόβουν, αλλά και τσακίζονται γυροφέρνοντας έτσι άσκοπα. Γιατί, αν καθένας μας δεν αγωνιστεί με ανύστακτη φροντίδα και προσοχή, πολύ εύκολα θα ξεστρατίσει από το σωστό δρόμο που οδηγεί στις αρετές.
106._. Γιατί οι αρετές βρίσκονται στο μέσον. Είναι η βασιλική οδός για την οποία είπε εκείνος ο άγιος Γέροντας: « Να βαδίζετε την βασιλική οδό και να ξέρετε πόσα μίλια έχετε διανύσει» . Οι αρετές , λοιπόν, όπως είπα, βρίσκονται ανάμεσα στις υπερβολές και στις ελλείψεις. Γι’ αυτό έχει γραφτεί: « Μη ξεφεύγεις στα δεξιά, ούτε στ’ αριστερά (Παροιμ. 4, 27 ) , αλλά να βαδίζεις στη βασιλική οδό» ( Αριθμ. 20, 17 ). Και ο Αγ. Βασίλειος λέει : « Ευθύς στην καρδιά είναι εκείνος που ο λογισμός του δεν ρέπει σε υπερβολή ή σε έλλειψη, αλλά εκείνος που σκοπεύει το μέσον, δηλαδή την αρετή» .
Να τί εννοώ. Αυτή η ίδια η κακία δεν είναι τίποτα, δεν έχει ούτε ουσία ούτε υπόσταση. Αλλοίμονο και αν δεν ήταν έτσι! Αλλά να, τι συμβαίνει. Η ψυχή με το να ξεφεύγει από τη βασιλική οδό της αρετής αποκτάει εμπάθεια και τελεσιουργεί το κακό. Στη συνέχεια λοιπόν τιμωρείται απ’ αυτό το ίδιο το κακό, γιατί χάνει την ανάπαυση που εύρισκε ζώντας φυσικά μέσα στην αρετή. Όπως ακριβώς, ας υποθέσουμε, το ξύλο. Δεν έχει βέβαια μέσα του σκουλήκι, αλλά σαπίζει λίγο και απ’ αυτό το ίδιο το σάπισμα γεννιέται το σκουλήκι, και στη συνέχεια, αυτό το ίδιο το σκουλήκι τρώει ολόκληρο το ξύλο…
Κατά τον ίδιο τρόπο και η κακία είναι αρρώστια ψυχής, γιατί μ’ αυτήν η ψυχή χάνει τη φυσική κατάσταση της υγείας της, που δεν είναι άλλη παρά η αρετή. Γι’ αυτό είπαμε ότι οι αρετές βρίσκονται στη μέση, π.χ. η ανδρεία βρίσκεται μεταξύ της δειλίας και της θρασύτητας. Η ταπεινοφροσύνη βρίσκεται μεταξύ της υπερηφανείας και της ανθρωπαρέσκειας. Παρόμοια ο σεβασμός βρίσκεται μεταξύ της ντροπής και της αναίδειας. Έτσι, με την ίδια αναλογία και όλες οι άλλες αρετές. Αν λοιπόν βρεθεί άνθρωπος που αξιώθηκε ν’ αποκτήσει αυτές τις αρετές, αυτός βρίσκεται έντιμος στα μάτια του Θεού. Και ενώ φαίνεται πάντοτε ότι τρώει και πίνει και κοιμάται, όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι, στην πραγματικότητα όμως είναι ιδιαίτερα έντιμος ενώπιον του Θεού για τις αρετές που έχει. Αν όμως δεν παρακολουθεί κανείς με άγρυπνο μάτι τον εαυτόν του και δεν τον προφυλάσσει , εύκολα ξεστρατίζει ή στα δεξιά ή στα αριστερά , δηλαδή ή στην υπερβολή ή στην έλλειψη και γεννάει την αρρώστια που είναι η κακία…
Από το βιβλίο: «ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ
Έργα Ασκητικά»
Εκδόσεις: Ετοιμασία
ΓΙΑ ΤΟ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΑΔΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕ ΑΓΡΥΠΝΟ ΠΝΕΥΜΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΧΑΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΜΑΣ
104._. Αδελφοί μου, ας μεριμνήσουμε με άγρυπνη φροντίδα για τις ψυχές μας. Ποιός θα μας ξαναδώσει αυτό τον χρόνο , αν τον χάσουμε; Πραγματικά θα ΄ρθει ώρα που θ’ αναζητούμε αυτές τις ημέρες και δεν θα τις βρίσκουμε. Ο αββάς Αρσένιος έλεγε πάντοτε στον εαυτό του: « Αρσένιε, για ποιο λόγο άφησες τον κόσμο;»; Εμείς όμως ζούμε με τόση αμέλεια που ούτε ξέρουμε γιατί αφήσαμε τον κόσμο, ούτε ξέρουμε τι σημαίνει αυτό που θελήσαμε. Γι’ αυτό, όχι μόνο δεν προκόβουμε, αλλά και πάντοτε είμαστε γεμάτοι θλίψη. Και αυτό μας συμβαίνει επειδή δεν παρακολουθούμε άγρυπνα την καρδιά μας. Πραγματικά, αν θέλαμε λίγο ν’ αγωνιστούμε, δεν θα στενοχωριόμαστε και δεν θα κουραζόμαστε για πολύ. Γιατί και αν ακόμα στην Αρχή βιάζει κανείς τον εαυτόν του, όμως με τον αγώνα σιγά –σιγά προοδεύει, και στη συνέχεια τα κάνει όλα ξεκούραστα, γιατί ο Θεός βλέπει ότι πιέζει τον εαυτόν του και τον βοηθάει.
Και εμείς λοιπόν ας βιάσουμε τους εαυτούς μας, ας βάλουμε αρχή, ας επιθυμήσουμε με όλη μας την ψυχή το καλό. Γιατί και αν ακόμα δεν βρισκόμαστε στην τελειότητα, όμως και μόνο το να θέλουμε είναι η αρχή της σωτηρίας μας. Γιατί από τη θέληση προχωράμε, με τη βοήθεια του Θεού, στον αγώνα και από τον αγώνα βοηθιόμαστε ν’ αποκτήσουμε τις αρετές. Γι’ αυτό και ένας από τους Πατέρες έλεγε: « Δώσε αίμα και πάρε πνεύμα». Αυτό σημαίνει το «αγωνίσου και η αρετή θα ταυτιστεί με το είναι σου».
105._. Όταν σπούδαζα στον κόσμο, στην αρχή κουραζόμουνα πάρα πολύ, και όταν ερχόταν η ώρα να πιάσω βιβλίο στα χέρια μου, ένιωθα σαν να πήγαινα να πιάσω άγριο θηρίο. Καθώς όμως επέμεινα, βιάζοντας τον εαυτό μου, βοήθησε ο Θεός, και τόσο πολύ συνήθισα τη μελέτη, ώστε να μην καταλαβαίνω τί έτρωγα και τι έπινα ή πώς κοιμόμουνα από την πολλή ευχαρίστηση που ένιωθα από την ανάγνωση. Και ποτέ δεν με τράβηξε η επιθυμία να πάω να φάω με έναν από τους φίλους μου. Μόλις λοιπόν μας σχόλαγε ο δάσκαλος και λουζόμουνα- γιατί συνήθιζα να πλένομαι κάθε μέρα, επειδή στέγνωνα από το διάβασμα- γύριζα σπίτι μου μη ξέροντας ούτε τι θα φάω. Γιατί δεν μπορούσα να ασχοληθώ ούτε με το να παραγγείλω το φαγητό που θα έτρωγα, αλλά είχα κάποιον έμπιστο άνθρωπο και μου ετοίμαζε ό,τι εκείνος ήθελε. Έτρωγα λοιπόν ό,τι έβρισκα μαγειρεμένο απ’ αυτόν, έχοντας και το βιβλίο δίπλα μου ακουμπισμένο στο κρεββάτι και κάπου-κάπου έριχνα μια ματιά. Και όταν κοιμόμουνα το είχα πάλι δίπλα μου ακουμπισμένο στο κάθισμά μου και μόλις μ’ έπαιρνε λίγο ο ύπνος , αμέσως πετόμουνα να διαβάσω. Πάλι το βράδυ, μόλις γύριζα μετά από τον εσπερινό, άναβα το λυχνάρι και έμενα διαβάζοντας μέχρι τα μεσάνυχτα. Και ζούσα έτσι, γιατί δεν ένιωθα τίποτα πιο γλυκό από την ευχαρίστηση που μου έδινε η μελέτη. Όταν λοιπόν ήρθα στο μοναστήρι, έλεγα στον εαυτό μου: « Αν για την κοσμική σοφία είχα τόσο πόθο και τέτοιο ζήλο, ώστε ν’ ασχολούμαι με το διάβασμα και να μου γίνει αναφαίρετη συνήθεια, πόσο μάλλον για την αρετή» ; . Και έπαιρνα πολλή δύναμη απ’ αυτό το λογισμό.
Παρόμοια, αν θέλει κανείς ν’ αποκτήσει αρετή δεν πρέπει ν’ αδιαφορεί ούτε ν’ αφήνει το νου του να σκορπίσει. Γιατί όπως ακριβώς κάποιος που θέλει να μάθει αρχιτεκτονική δεν έχει το νου του σε άλλη τέχνη , έτσι και αυτοί που θέλουν να μάθουν την πνευματική τέχνη, δεν πρέπει να έχουν το νου τους σε κανένα άλλο πράγμα, αλλά νύχτα-μέρα να σκέπτονται γι’ αυτή, πώς θα μπορέσουν να την αποκτήσουν. Όσοι όμως δεν καταπιάνονται μ’ αυτό το έργο με τέτοια διάθεση, όχι μόνο δεν προκόβουν, αλλά και τσακίζονται γυροφέρνοντας έτσι άσκοπα. Γιατί, αν καθένας μας δεν αγωνιστεί με ανύστακτη φροντίδα και προσοχή, πολύ εύκολα θα ξεστρατίσει από το σωστό δρόμο που οδηγεί στις αρετές.
106._. Γιατί οι αρετές βρίσκονται στο μέσον. Είναι η βασιλική οδός για την οποία είπε εκείνος ο άγιος Γέροντας: « Να βαδίζετε την βασιλική οδό και να ξέρετε πόσα μίλια έχετε διανύσει» . Οι αρετές , λοιπόν, όπως είπα, βρίσκονται ανάμεσα στις υπερβολές και στις ελλείψεις. Γι’ αυτό έχει γραφτεί: « Μη ξεφεύγεις στα δεξιά, ούτε στ’ αριστερά (Παροιμ. 4, 27 ) , αλλά να βαδίζεις στη βασιλική οδό» ( Αριθμ. 20, 17 ). Και ο Αγ. Βασίλειος λέει : « Ευθύς στην καρδιά είναι εκείνος που ο λογισμός του δεν ρέπει σε υπερβολή ή σε έλλειψη, αλλά εκείνος που σκοπεύει το μέσον, δηλαδή την αρετή» .
Να τί εννοώ. Αυτή η ίδια η κακία δεν είναι τίποτα, δεν έχει ούτε ουσία ούτε υπόσταση. Αλλοίμονο και αν δεν ήταν έτσι! Αλλά να, τι συμβαίνει. Η ψυχή με το να ξεφεύγει από τη βασιλική οδό της αρετής αποκτάει εμπάθεια και τελεσιουργεί το κακό. Στη συνέχεια λοιπόν τιμωρείται απ’ αυτό το ίδιο το κακό, γιατί χάνει την ανάπαυση που εύρισκε ζώντας φυσικά μέσα στην αρετή. Όπως ακριβώς, ας υποθέσουμε, το ξύλο. Δεν έχει βέβαια μέσα του σκουλήκι, αλλά σαπίζει λίγο και απ’ αυτό το ίδιο το σάπισμα γεννιέται το σκουλήκι, και στη συνέχεια, αυτό το ίδιο το σκουλήκι τρώει ολόκληρο το ξύλο…
Κατά τον ίδιο τρόπο και η κακία είναι αρρώστια ψυχής, γιατί μ’ αυτήν η ψυχή χάνει τη φυσική κατάσταση της υγείας της, που δεν είναι άλλη παρά η αρετή. Γι’ αυτό είπαμε ότι οι αρετές βρίσκονται στη μέση, π.χ. η ανδρεία βρίσκεται μεταξύ της δειλίας και της θρασύτητας. Η ταπεινοφροσύνη βρίσκεται μεταξύ της υπερηφανείας και της ανθρωπαρέσκειας. Παρόμοια ο σεβασμός βρίσκεται μεταξύ της ντροπής και της αναίδειας. Έτσι, με την ίδια αναλογία και όλες οι άλλες αρετές. Αν λοιπόν βρεθεί άνθρωπος που αξιώθηκε ν’ αποκτήσει αυτές τις αρετές, αυτός βρίσκεται έντιμος στα μάτια του Θεού. Και ενώ φαίνεται πάντοτε ότι τρώει και πίνει και κοιμάται, όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι, στην πραγματικότητα όμως είναι ιδιαίτερα έντιμος ενώπιον του Θεού για τις αρετές που έχει. Αν όμως δεν παρακολουθεί κανείς με άγρυπνο μάτι τον εαυτόν του και δεν τον προφυλάσσει , εύκολα ξεστρατίζει ή στα δεξιά ή στα αριστερά , δηλαδή ή στην υπερβολή ή στην έλλειψη και γεννάει την αρρώστια που είναι η κακία…
Από το βιβλίο: «ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ
Έργα Ασκητικά»
Εκδόσεις: Ετοιμασία
Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2011
Εγωισμός, το αναρχικό παιδί της υπερηφανείας
- Γέροντα, άλλο πάθος είναι η υπερηφάνεια και άλλο ο εγωισμός;
- Η υπερηφάνεια, ο εγωισμός , η κενοδοξία κ.λπ., εκτός από την έπαρση που είναι εωσφορικός βαθμός, είναι υο ίδιο πάθος με μικρές διαφορές και διαβαθμίσεις.
Ο εγωισμός είναι το αναρχικό παιδί της υπερηφανείας∙ δεν το βάζει κάτω, επιμένει. Όπως όμως τα δένδρα που δεν λυγίζουν, σπάζουν τελικά από τον αέρα, έτσι και ο άνθρωπος που έχει εγωισμό, επειδή δεν κάμπτεται, σπάζει τελικά τα μούτρα του. Μεγάλο κακό ο εγωισμός! Ενώ και ανάπαυση δεν έχει ο εγωιστής, πάλι επιμένει! Δεν βλέπεις, ο Άρειος; Όταν η μητέρα του του είπε: «καλά, τόσοι λένε ότι σφάλλεις∙ δεν το καταλαβαίνεις;», «ναι, το ξέρω, της απάντησε, αλλά πώς να υποταχθώ σ’ αυτούς;». Ο εγωισμός του δεν τον άφηνε να παραδεχθή το λάθος του.
- Και δεν τον απασχολούσε, Γέροντα, που είχε παρασύρει τόσον κόσμο στην αίρεση;
- Όχι, δεν τον απασχολούσε. «Αν παραδεχθώ ότι σφάλλω, έλεγε, θα εξευτελισθώ και στους οπαδούς μου». Και όσο καταλάβαινε ότι κάνει λάθος, άλλο τόσο ζοριζόταν να τους πείση ότι είχε δίκαιο. Φοβερό πράγμα ο εγωισμός!
- Σε τι διαφέρει , Γέροντα, ο εγωιστής από τον υπερήφανο;
- Ο εγωιστής έχει θέλημα, πείσμα, ενώ ο υπερήφανος μπορεί να μην έχη ούτε θέλημα ούτε πείσμα. Ας πούμε ένα παράδειγμα: Στην εκκλησία προσκυνάτε τις εικόνες με μία σειρά∙ η καθεμία ξέρει την σειρά της. Μια αδελφή , αν έχη εγωισμό και της πάρη κάποια άλλη την σειρά, θα κατεβάση τα μούτρα και μπορεί να μην πάη ούτε να προσκυνήση. «Αφού προσκύνησε εκείνη πριν από μένα, θα πη, δεν πάω να προσκυνήσω». Ενώ, αν δεν έχη υπερηφάνεια, πάλι θα πειραχθή, αλλά δεν θα αντιδράση έτσι∙ μπορεί μάλιστα να πη και στις επόμενες, δήθεν με ευγένεια: «Περάστε! πέρνα κι εσύ, πέρνα κι εσύ!».
- Τι να κάνω, Γέροντα, όταν πληγώνεται ο εγωισμός μου;
- Όταν πληγώνεται ο εγωισμός σου, μην τον περιθάλπης∙ άφησέ τον να πεθάνη. Αν πεθάνη ο εγωισμός σου, θα αναστηθή η ψυχή σου.
- Και πώς πεθαίνει, Γέροντα, ο εγωισμός;
- Πρέπει να θάψουμε το εγώ μας, να σαπίση και να γίνη κοπριά, για να αναπτυχθή η ταπείνωση και η αγάπη.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2007
- Η υπερηφάνεια, ο εγωισμός , η κενοδοξία κ.λπ., εκτός από την έπαρση που είναι εωσφορικός βαθμός, είναι υο ίδιο πάθος με μικρές διαφορές και διαβαθμίσεις.
Ο εγωισμός είναι το αναρχικό παιδί της υπερηφανείας∙ δεν το βάζει κάτω, επιμένει. Όπως όμως τα δένδρα που δεν λυγίζουν, σπάζουν τελικά από τον αέρα, έτσι και ο άνθρωπος που έχει εγωισμό, επειδή δεν κάμπτεται, σπάζει τελικά τα μούτρα του. Μεγάλο κακό ο εγωισμός! Ενώ και ανάπαυση δεν έχει ο εγωιστής, πάλι επιμένει! Δεν βλέπεις, ο Άρειος; Όταν η μητέρα του του είπε: «καλά, τόσοι λένε ότι σφάλλεις∙ δεν το καταλαβαίνεις;», «ναι, το ξέρω, της απάντησε, αλλά πώς να υποταχθώ σ’ αυτούς;». Ο εγωισμός του δεν τον άφηνε να παραδεχθή το λάθος του.
- Και δεν τον απασχολούσε, Γέροντα, που είχε παρασύρει τόσον κόσμο στην αίρεση;
- Όχι, δεν τον απασχολούσε. «Αν παραδεχθώ ότι σφάλλω, έλεγε, θα εξευτελισθώ και στους οπαδούς μου». Και όσο καταλάβαινε ότι κάνει λάθος, άλλο τόσο ζοριζόταν να τους πείση ότι είχε δίκαιο. Φοβερό πράγμα ο εγωισμός!
- Σε τι διαφέρει , Γέροντα, ο εγωιστής από τον υπερήφανο;
- Ο εγωιστής έχει θέλημα, πείσμα, ενώ ο υπερήφανος μπορεί να μην έχη ούτε θέλημα ούτε πείσμα. Ας πούμε ένα παράδειγμα: Στην εκκλησία προσκυνάτε τις εικόνες με μία σειρά∙ η καθεμία ξέρει την σειρά της. Μια αδελφή , αν έχη εγωισμό και της πάρη κάποια άλλη την σειρά, θα κατεβάση τα μούτρα και μπορεί να μην πάη ούτε να προσκυνήση. «Αφού προσκύνησε εκείνη πριν από μένα, θα πη, δεν πάω να προσκυνήσω». Ενώ, αν δεν έχη υπερηφάνεια, πάλι θα πειραχθή, αλλά δεν θα αντιδράση έτσι∙ μπορεί μάλιστα να πη και στις επόμενες, δήθεν με ευγένεια: «Περάστε! πέρνα κι εσύ, πέρνα κι εσύ!».
- Τι να κάνω, Γέροντα, όταν πληγώνεται ο εγωισμός μου;
- Όταν πληγώνεται ο εγωισμός σου, μην τον περιθάλπης∙ άφησέ τον να πεθάνη. Αν πεθάνη ο εγωισμός σου, θα αναστηθή η ψυχή σου.
- Και πώς πεθαίνει, Γέροντα, ο εγωισμός;
- Πρέπει να θάψουμε το εγώ μας, να σαπίση και να γίνη κοπριά, για να αναπτυχθή η ταπείνωση και η αγάπη.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2007
Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2011
Η έλλειψη της μετάνοιας
Είναι μεγάλος κίνδυνος να επαναπαυόμαστε στην ευσέβειά μας. Κάτι τέτοιο εκτρέφει το φαρισαϊσμό. «Ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων» ( Λκ. ιη΄,11 ) . Αυτή η πεποίθηση μας κάνει εγωιστές και σκληρούς προς τους άλλους.
Η έλλειψη της μετάνοιας ως βιώματος διάρκειας δημιουργεί τη θρησκευτική ισχυρογνωμοσύνη και το φανατισμό. Προωθεί την τάση να ελέγχουμε εύκολα τους άλλους και να δείχνουμε σκληρότητα. Μας κάνει να ταμπουρωνόμαστε στις ιδέες, τις γνώμες και τις αντιλήψεις μας. Μας δημιουργεί μία ζωή υποκειμενικής ευσέβειας με τις θλιβερές της συνέπειες. Μας καλλιεργεί μία ζωή ευσέβειας του γούστου μας, συνυφασμένης με τον εαυτούλη μας και τις προσωπικές μας προτιμήσεις.
Υποφέρει πολύ η Εκκλησία σήμερα από παρόμοιες αρρωστημένες μορφές ευσέβειας, από μονόχνωτους και μονοκόμματους αυτοτιτλοφορούμενους ζηλωτές «ορθοδόξους». Λείπει από πολλούς θρησκευτικούς το βίωμα της συνεχούς μετάνοιας. Πρόκειται γι’ αυτούς που εύκολα πιστεύουν τους εαυτούς των ως αγίους και τιμητές των άλλων. Όποιον τολμήσει να αντιταχτεί στην «αλάθητη» γνώμη τους , τον θεωρούν και τον βρίζουν ως προδότη της ορθοδοξίας. Είναι φοβερό πράγμα η πνευματική αρτηριοσκλήρωση. Φάρμακο είναι η μετάνοια ως βίωμα , που ανοίγει τα μάτια, μαλακώνει την καρδιά, εκδιώκει τη σκληρότητα και τη δήθεν ευσέβεια.
Η αληθινή αυτογνωσία και η εσωτερική συναίσθηση των δικών μας ελλείψεων είναι η πιο ευπρόσδεκτη θυσία στον Θεό. «Θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον ∙ καρδία συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει» ( Ψαλμ. Ν΄,19 ), ψάλλει ο πολύπειρος Δαβίδ.
Η συναίσθηση των σφαλμάτων μας και η καλλιέργεια του βιώματος της διαρκούς μετανοίας καλλιεργεί μέσα μας το πνεύμα της ταπεινοφροσύνης , που είναι σωτήριο για την πνευματική ζωή. Δε μας αφήνει να σηκώνουμε πολύ το κεφάλι και να βλέπουμε τους άλλους ως αμαρτωλούς . Μας κάνει συγκαταβατικούς και επιεικείς προς τους αδελφούς μας. Έπεσε ο άλλος; Μπορεί κι εγώ να πέσω. Έχω κι εγώ ανάγκη του ελέους του Θεού , όπως έχει κι εκείνος.
Είναι φάρμακο για την ορθή πορεία στην «εν Χριστώ» ζωή η βίωση του βιώματος της διαρκούς μετανοίας . Αυτή μαλακώνει την καρδιά και την κάνει πιο επιδεκτική της Θείας Χάριτος. Η μετάνοια κάνει τον άνθρωπο καλοσυνάτο και καταδεκτικό. Τον κάνει αληθινά χαριτωμένο και αξιαγάπητο.
Οι Άγιοι , καθώς ως τώρα σημειώσαμε, ζούσαν με συνεχή μετάνοια και ταπείνωση. Λέγουν ότι, όταν πέθαινε ο Μέγας Αντώνιος, παρουσιάστηκε ο σατανάς και του είπε: «Αντώνιε, ό,τι κάνεις εσύ το κάνω κι εγώ: νηστεύεις εσύ; Και εγώ δεν τρώω. Παρθενεύεις εσύ; Και εγώ τα ίδια. Ένα δεν μπορώ να κάνω που κάνεις εσύ. Δεν μπορώ να ταπεινωθώ». Δεν μπορεί να υπάρξει αληθινή πνευματική ζωή χωρίς ταπείνωση χωρίς εσωτερική συναίσθηση των σφαλμάτων μας και συνεχή μετάνοια.
Αυτός που καλλιεργεί τη μετάνοια συνεχώς, είναι αυστηρός στον εαυτό του και επιεικής στους άλλους. Μισεί την αμαρτία, όχι τον αμαρτωλό. Τον αμαρτωλό τον λυπάται, θέλει τη μετάνοιά του και δεν τον κεραυνοβολεί.
Η βίωση της διαρκούς μετάνοιας είναι φάρμακο που ειρηνεύει την καρδιά. Κάθε παράπτωμα, έστω και μικρό, δημιουργεί για τον πνευματικό άνθρωπο μία εσωτερική αναταραχή. Τότε η συνείδησή του διαμαρτύρεται και τον κάνει να χάνει την καλή του διάθεση. Φάρμακο ειρήνευσης για τις στιγμές αυτές είναι να μετανοήσουμε, να ζητήσουμε με ταπείνωση και συντριβή το έλεος του Θεού και να Τον παρακαλέσουμε να μας συγχωρήσει για να ειρηνεύσει η καρδιά μας. Έτσι επιτυγχάνουμε μία διαρκή ειρήνη στηριζόμενη στη Χάρη και το έλεος του Θεού.
Τα καθημερινά μικροσφάλματα , που φαρμακώνουν τη ζωή και αναστατώνουν τη συνείδηση, είτε πολύ είτε ολίγο, με τη συνεχή και άμεση μετάνοια τα διορθώνουμε και ειρηνεύουμε στην καρδιά. Είναι ένα ξεσκόνισμα της ψυχής μετά από κάθε σκόνισμα. Είναι μία αποτοξίνωση από τα δηλητήρια των καθημερινών μικροπτώσεων.
Έσφαλες αδελφέ σε κάτι; Αμέσως μετανόησε και ζήτησε συγνώμη από το Θεό και ειρήνευσε. Τα μικροσφάλματα τα καθημερινά, που δυστυχώς είναι αναπόφευκτα στη ζωή και των πιο πνευματικά προηγμένων ,συγχωρούνται με τη μετάνοια και την εκζήτηση του ελέους του Θεού. Μόνο εάν το σφάλμα είναι βαρύ, τότε τρέξε αμέσως στον πνευματικό και εξομολογήσου. Για τα μικροσφάλματα φτάνει η μετάνοια, η συντριβή κι η ταπεινή προσευχή προς τον Θεό. Γι’ αυτό μας δίδαξε ο Κύριος στο «Πάτερ ημών» να λέμε: «Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών» ( Ματθ. στ΄ 12 ) .
Βέβαια στον πνευματικό του ο πιστός –γιατί δε νοείται πνευματική ζωή εάν δεν έχει κανείς τον πνευματικό του-θα αναφέρει συγκεντρωτικά τα καθημερινά μικροσφάλματά του στην κατά 3-4 φορές τον χρόνο εξομολόγησή του.
Από το βιβλίο: “Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς
Καλλινίκου Καρούσου
Η «εν Χριστώ»
Πνευματική ζωή
Εκδόσεις Χρυσοπηγή
Αθήνα 2010
Η έλλειψη της μετάνοιας ως βιώματος διάρκειας δημιουργεί τη θρησκευτική ισχυρογνωμοσύνη και το φανατισμό. Προωθεί την τάση να ελέγχουμε εύκολα τους άλλους και να δείχνουμε σκληρότητα. Μας κάνει να ταμπουρωνόμαστε στις ιδέες, τις γνώμες και τις αντιλήψεις μας. Μας δημιουργεί μία ζωή υποκειμενικής ευσέβειας με τις θλιβερές της συνέπειες. Μας καλλιεργεί μία ζωή ευσέβειας του γούστου μας, συνυφασμένης με τον εαυτούλη μας και τις προσωπικές μας προτιμήσεις.
Υποφέρει πολύ η Εκκλησία σήμερα από παρόμοιες αρρωστημένες μορφές ευσέβειας, από μονόχνωτους και μονοκόμματους αυτοτιτλοφορούμενους ζηλωτές «ορθοδόξους». Λείπει από πολλούς θρησκευτικούς το βίωμα της συνεχούς μετάνοιας. Πρόκειται γι’ αυτούς που εύκολα πιστεύουν τους εαυτούς των ως αγίους και τιμητές των άλλων. Όποιον τολμήσει να αντιταχτεί στην «αλάθητη» γνώμη τους , τον θεωρούν και τον βρίζουν ως προδότη της ορθοδοξίας. Είναι φοβερό πράγμα η πνευματική αρτηριοσκλήρωση. Φάρμακο είναι η μετάνοια ως βίωμα , που ανοίγει τα μάτια, μαλακώνει την καρδιά, εκδιώκει τη σκληρότητα και τη δήθεν ευσέβεια.
Η αληθινή αυτογνωσία και η εσωτερική συναίσθηση των δικών μας ελλείψεων είναι η πιο ευπρόσδεκτη θυσία στον Θεό. «Θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον ∙ καρδία συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει» ( Ψαλμ. Ν΄,19 ), ψάλλει ο πολύπειρος Δαβίδ.
Η συναίσθηση των σφαλμάτων μας και η καλλιέργεια του βιώματος της διαρκούς μετανοίας καλλιεργεί μέσα μας το πνεύμα της ταπεινοφροσύνης , που είναι σωτήριο για την πνευματική ζωή. Δε μας αφήνει να σηκώνουμε πολύ το κεφάλι και να βλέπουμε τους άλλους ως αμαρτωλούς . Μας κάνει συγκαταβατικούς και επιεικείς προς τους αδελφούς μας. Έπεσε ο άλλος; Μπορεί κι εγώ να πέσω. Έχω κι εγώ ανάγκη του ελέους του Θεού , όπως έχει κι εκείνος.
Είναι φάρμακο για την ορθή πορεία στην «εν Χριστώ» ζωή η βίωση του βιώματος της διαρκούς μετανοίας . Αυτή μαλακώνει την καρδιά και την κάνει πιο επιδεκτική της Θείας Χάριτος. Η μετάνοια κάνει τον άνθρωπο καλοσυνάτο και καταδεκτικό. Τον κάνει αληθινά χαριτωμένο και αξιαγάπητο.
Οι Άγιοι , καθώς ως τώρα σημειώσαμε, ζούσαν με συνεχή μετάνοια και ταπείνωση. Λέγουν ότι, όταν πέθαινε ο Μέγας Αντώνιος, παρουσιάστηκε ο σατανάς και του είπε: «Αντώνιε, ό,τι κάνεις εσύ το κάνω κι εγώ: νηστεύεις εσύ; Και εγώ δεν τρώω. Παρθενεύεις εσύ; Και εγώ τα ίδια. Ένα δεν μπορώ να κάνω που κάνεις εσύ. Δεν μπορώ να ταπεινωθώ». Δεν μπορεί να υπάρξει αληθινή πνευματική ζωή χωρίς ταπείνωση χωρίς εσωτερική συναίσθηση των σφαλμάτων μας και συνεχή μετάνοια.
Αυτός που καλλιεργεί τη μετάνοια συνεχώς, είναι αυστηρός στον εαυτό του και επιεικής στους άλλους. Μισεί την αμαρτία, όχι τον αμαρτωλό. Τον αμαρτωλό τον λυπάται, θέλει τη μετάνοιά του και δεν τον κεραυνοβολεί.
Η βίωση της διαρκούς μετάνοιας είναι φάρμακο που ειρηνεύει την καρδιά. Κάθε παράπτωμα, έστω και μικρό, δημιουργεί για τον πνευματικό άνθρωπο μία εσωτερική αναταραχή. Τότε η συνείδησή του διαμαρτύρεται και τον κάνει να χάνει την καλή του διάθεση. Φάρμακο ειρήνευσης για τις στιγμές αυτές είναι να μετανοήσουμε, να ζητήσουμε με ταπείνωση και συντριβή το έλεος του Θεού και να Τον παρακαλέσουμε να μας συγχωρήσει για να ειρηνεύσει η καρδιά μας. Έτσι επιτυγχάνουμε μία διαρκή ειρήνη στηριζόμενη στη Χάρη και το έλεος του Θεού.
Τα καθημερινά μικροσφάλματα , που φαρμακώνουν τη ζωή και αναστατώνουν τη συνείδηση, είτε πολύ είτε ολίγο, με τη συνεχή και άμεση μετάνοια τα διορθώνουμε και ειρηνεύουμε στην καρδιά. Είναι ένα ξεσκόνισμα της ψυχής μετά από κάθε σκόνισμα. Είναι μία αποτοξίνωση από τα δηλητήρια των καθημερινών μικροπτώσεων.
Έσφαλες αδελφέ σε κάτι; Αμέσως μετανόησε και ζήτησε συγνώμη από το Θεό και ειρήνευσε. Τα μικροσφάλματα τα καθημερινά, που δυστυχώς είναι αναπόφευκτα στη ζωή και των πιο πνευματικά προηγμένων ,συγχωρούνται με τη μετάνοια και την εκζήτηση του ελέους του Θεού. Μόνο εάν το σφάλμα είναι βαρύ, τότε τρέξε αμέσως στον πνευματικό και εξομολογήσου. Για τα μικροσφάλματα φτάνει η μετάνοια, η συντριβή κι η ταπεινή προσευχή προς τον Θεό. Γι’ αυτό μας δίδαξε ο Κύριος στο «Πάτερ ημών» να λέμε: «Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών» ( Ματθ. στ΄ 12 ) .
Βέβαια στον πνευματικό του ο πιστός –γιατί δε νοείται πνευματική ζωή εάν δεν έχει κανείς τον πνευματικό του-θα αναφέρει συγκεντρωτικά τα καθημερινά μικροσφάλματά του στην κατά 3-4 φορές τον χρόνο εξομολόγησή του.
Από το βιβλίο: “Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς
Καλλινίκου Καρούσου
Η «εν Χριστώ»
Πνευματική ζωή
Εκδόσεις Χρυσοπηγή
Αθήνα 2010
Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2011
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
ιβ΄
Στα χρόνια του Ιουλιανού του παραβάτου, όταν εκείνος είχε κατεβεί στα μέρη της Περσίας, έστειλε κάποιον δαίμονα να φύγει γρήγορα να πάει στη Δύση και να του φέρει κάποιαν απόκριση επειγόντως. Σαν έφτασε, όμως, ο δαίμων σ’ έναν τόπο, όπου έμενε ένας μοναχός , καρφώθηκ’ εκεί επί δέκα μέρες και δεν μπορούσε να σαλέψει ούτε να προχωρήσει, γιατί ο μοναχός νύχτα και μέρα , επί τόσες μέρες δεν έπαυε την προσευχή του! Γύρισε, λοιπόν, άπρακτος σ’ εκείνον που τον έστειλε. Κι εκείνος τον ρώτησε:
- Γιατί άργησες;
Κι ο δαίμονας του αποκρίθηκε:
- Και άργησα και άπρακτος γύρισα, γιατί έμεινα επί δέκα μέρες και δέκα νύχτες παρατηρώντας τον μοναχό Πούπλιο μήπως και σταματήσει την προσευχή του, για να μπορέσω να περάσω, μα εκείνος δεν σταμάτησε. Κι έτσι δεν μπόρεσα να περάσω και γύρισα άπρακτος.
Τότε ο ασεβής Ιουλιανός αγανάκτησε και είπε:
- Επιστρέφοντας θα πάρω εγώ ο ίδιος την εκδίκησή μου απ’ το μοναχό!
Μα σε λίγες μέρες η θεία Πρόνοια τον πήρε απ’ αυτή τη ζωή, τον δαιμονόπληκτο Ιουλιανό. Κι αμέσως μετά το θάνατό του, ένας από τους ακολούθους του επάρχους, έφυγε, πήγε πούλησε όλα όσα είχε και δεν είχε και τα μοίρασε στους φτωχούς. Κ’ ελεύθερος πια, ήρθε στον Γέροντα να γίνει μοναχός. Έφτασε, μάλιστα, να γίνει μεγάλος ασκητής, κ’ ύστερα εκοιμήθη εν Κυρίω.
Από το βιβλίο: «Π.Β. ΠΑΣΧΟΥ
ΤΟ ΕΑΡ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ
ΜΙΚΡΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ Α΄»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΊΤΑΣ
ΣΤ΄ΕΚΔΟΣΗ
Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011
Ερμηνεία του «Βασιλεύ Ουράνιε»
2. Ερμηνεία τεσσάρων βασικών προσευχών
Α) «Βασιλεύ ουράνιε»
Όποιος μετά προσοχής λέγει αυτή την προσευχή , αυθόρμητα φθάνει στο φόβο και τον τρόμο από τη συνείδηση της αναξιότητάς του να δεχθεί στη μολυσμένη ψυχή του το Άγιο Πνεύμα.
«Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα της αληθείας…». Αυτά τα λόγια σαν να ενθαρρύνουν την ψυχή, λέγουν ότι το Άγιο Πνεύμα που είναι Θεός, ένα πρόσωπο της αχωρίστου Αγίας Τριάδος, επιβλέπει σε όλους όσους ζουν στην γη και επικαλούνται το άγιο όνομα Του και είναι έτοιμο να βοηθήσει κάθε ψυχή και να προσφέρει παρηγοριά και ενίσχυση.
Βασιλεύ Ουράνιε! Εσύ βλέπεις πόσο άσχημα είμαι! Η ψυχή μου είναι αιχμάλωτη στα πάθη και τα ελαττώματα και δεν έχω δυνάμεις να πολεμήσω εναντίον τους. Νιώθω αδύναμος κάτω από το βάρος των αμαρτιών μου. Ποιος μπορεί να με σώσει και να με παρηγορήσει στην απελπιστική μου κατάσταση εκτός από Σένα Παράκλητε, το Πνεύμα της αληθείας;
«Ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών». Με τα λόγια αυτά δυναμώνει στην ψυχή η ελπίδα ,αυξάνεται η χαρά που δίνει η πίστη ότι το Άγιο Πνεύμα είναι παντού, γύρω μας, μας αγκαλιάζει εξωτερικά και εισέρχεται και στον εσωτερικό ναό μας, στην ψυχή μας. Οποιαδήποτε στιγμή κάλεσε το Άγιο Πνεύμα και Αυτό δεν θα καθυστερήσει να δώσει την αγαθή Του βοήθεια, να προσφέρει και να πληρώσει τα πάντα.
Βασιλεύ Ουράνιε ! Συ είσαι η δύναμή μου και το στερέωμά μου! Δια σου ζωοποιούνται τα πάντα. Είσαι παντού και πληροίς τα πάντα. Πλήρωσε με χαρά και ευθυμία την ψυχή μου, με ελπίδα στη δική Σου Θεία βοήθεια.
«Ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός». Κάθε αγαθό και καλό συντελείται με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος. Όποιος με πίστη, ελπίδα και αγάπη, με όλη την καρδιά και την ψυχή του αναπνέει τον Θεό, παραμένει αδιάλειπτα στην προσευχή, στην ψυχή του ανθρώπου κατοικεί το Άγιο Πνεύμα, διότι Αυτός, ο θησαυρός των αγαθών, δίνει σε όλους ζωήν αιώνιον.
Βασιλεύ Ουράνιε! Δώσε μου ό,τι είναι απαραίτητο για τη σωτηρία μου: σταθερή πίστη, ελπίδα, αγάπη, αληθινή μετάνοια, ταπείνωση, υπακοή, υπομονή. Δίδαξέ μου κάθε αγαθό και άγιο. Δίδαξέ με να προσεύχομαι και εσύ ο Ίδιος προσευχήσου εντός μου.
«Ελθέ και σκήνωσον εν ημίν και καθάρισον ημάς από πάσης κηλίδος». Η ψυχή που συναισθάνεται τη μηδαμινότητά της ενώπιον του Θεού, με βαθειά θλίψη και δάκρυα παρακαλεί στην προσευχή της: «Πνεύμα Άγιο, μη με αποστραφείς, μην απομακρυνθείς από μένα, μη βδελυχθείς την ακάθαρτη και δυσώδη καρδιά μου, αλλά έλα σε μένα και κατοίκησε μέσα μου, καθάρισέ με από κάθε κηλίδα και γλύτωσέ με από το βάρος των παθών».
Βασιλεύ Ουράνιε! Εκ των Θείων ομμάτων Σου τίποτε δεν μένει κρυφό. Εσύ βλέπεις όλα τα μυστικά της ψυχής μου και όλες τις κηλίδες της. Εσύ βλέπεις την αδυναμία μου στην πάλη κατά της αμαρτίας. Εσύ ο Ίδιος , το Πνεύμα το Άγιο, με την παντοδύναμή Σου χάρη καθάρισέ με από κάθε ακαθαρσία σαρκός και πνεύματος.
«Και σώσον , Αγαθέ, τας ψυχάς ημών». Με τα λόγια αυτά μια ακτίνα ελπίδας τρεμοσβήνει στη θλιμμένη ψυχή κι αυτή με την παρρησία της πίστεως και την ελπίδα στην ευσπλαχνία του Θεού παρακαλεί: «Σώσε με, Αγαθέ, Πνεύμα Άγιο, μη απορρίψεις εμέ το απολωλός πρόβατο της ποίμνης του Χριστού. Σώσε τον πνευματικό μου πατέρα με όλα τα πνευματικά του τέκνα και όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς. Δώσε μου τη χάρη, Κύριε, πάντοτε να αγαπώ τον κάθε πλησίον μου, όπως τον εαυτό μου και έχοντας αυτή την αγάπη ποτέ να μη νιώσω πικρία γι’ αυτούς και κάνω έργα του Διαβόλου.
Δώσε μου τη δύναμη, Πνεύμα Άγιο, να σταυρώσω τη φιλαυτία μου, την υπερηφάνειά μου, την φιλοκτημοσύνη μου, την ολιγοπιστία και τα υπόλοιπα πάθη. Ένα ας με χαρακτηρίζει: Η εις αλλήλους Αγάπη».
Από το βιβλίο: « ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΒΒΑΣ
Ο ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΗΣ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ
Α) «Βασιλεύ ουράνιε»
Όποιος μετά προσοχής λέγει αυτή την προσευχή , αυθόρμητα φθάνει στο φόβο και τον τρόμο από τη συνείδηση της αναξιότητάς του να δεχθεί στη μολυσμένη ψυχή του το Άγιο Πνεύμα.
«Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα της αληθείας…». Αυτά τα λόγια σαν να ενθαρρύνουν την ψυχή, λέγουν ότι το Άγιο Πνεύμα που είναι Θεός, ένα πρόσωπο της αχωρίστου Αγίας Τριάδος, επιβλέπει σε όλους όσους ζουν στην γη και επικαλούνται το άγιο όνομα Του και είναι έτοιμο να βοηθήσει κάθε ψυχή και να προσφέρει παρηγοριά και ενίσχυση.
Βασιλεύ Ουράνιε! Εσύ βλέπεις πόσο άσχημα είμαι! Η ψυχή μου είναι αιχμάλωτη στα πάθη και τα ελαττώματα και δεν έχω δυνάμεις να πολεμήσω εναντίον τους. Νιώθω αδύναμος κάτω από το βάρος των αμαρτιών μου. Ποιος μπορεί να με σώσει και να με παρηγορήσει στην απελπιστική μου κατάσταση εκτός από Σένα Παράκλητε, το Πνεύμα της αληθείας;
«Ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών». Με τα λόγια αυτά δυναμώνει στην ψυχή η ελπίδα ,αυξάνεται η χαρά που δίνει η πίστη ότι το Άγιο Πνεύμα είναι παντού, γύρω μας, μας αγκαλιάζει εξωτερικά και εισέρχεται και στον εσωτερικό ναό μας, στην ψυχή μας. Οποιαδήποτε στιγμή κάλεσε το Άγιο Πνεύμα και Αυτό δεν θα καθυστερήσει να δώσει την αγαθή Του βοήθεια, να προσφέρει και να πληρώσει τα πάντα.
Βασιλεύ Ουράνιε ! Συ είσαι η δύναμή μου και το στερέωμά μου! Δια σου ζωοποιούνται τα πάντα. Είσαι παντού και πληροίς τα πάντα. Πλήρωσε με χαρά και ευθυμία την ψυχή μου, με ελπίδα στη δική Σου Θεία βοήθεια.
«Ο θησαυρός των αγαθών και ζωής χορηγός». Κάθε αγαθό και καλό συντελείται με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος. Όποιος με πίστη, ελπίδα και αγάπη, με όλη την καρδιά και την ψυχή του αναπνέει τον Θεό, παραμένει αδιάλειπτα στην προσευχή, στην ψυχή του ανθρώπου κατοικεί το Άγιο Πνεύμα, διότι Αυτός, ο θησαυρός των αγαθών, δίνει σε όλους ζωήν αιώνιον.
Βασιλεύ Ουράνιε! Δώσε μου ό,τι είναι απαραίτητο για τη σωτηρία μου: σταθερή πίστη, ελπίδα, αγάπη, αληθινή μετάνοια, ταπείνωση, υπακοή, υπομονή. Δίδαξέ μου κάθε αγαθό και άγιο. Δίδαξέ με να προσεύχομαι και εσύ ο Ίδιος προσευχήσου εντός μου.
«Ελθέ και σκήνωσον εν ημίν και καθάρισον ημάς από πάσης κηλίδος». Η ψυχή που συναισθάνεται τη μηδαμινότητά της ενώπιον του Θεού, με βαθειά θλίψη και δάκρυα παρακαλεί στην προσευχή της: «Πνεύμα Άγιο, μη με αποστραφείς, μην απομακρυνθείς από μένα, μη βδελυχθείς την ακάθαρτη και δυσώδη καρδιά μου, αλλά έλα σε μένα και κατοίκησε μέσα μου, καθάρισέ με από κάθε κηλίδα και γλύτωσέ με από το βάρος των παθών».
Βασιλεύ Ουράνιε! Εκ των Θείων ομμάτων Σου τίποτε δεν μένει κρυφό. Εσύ βλέπεις όλα τα μυστικά της ψυχής μου και όλες τις κηλίδες της. Εσύ βλέπεις την αδυναμία μου στην πάλη κατά της αμαρτίας. Εσύ ο Ίδιος , το Πνεύμα το Άγιο, με την παντοδύναμή Σου χάρη καθάρισέ με από κάθε ακαθαρσία σαρκός και πνεύματος.
«Και σώσον , Αγαθέ, τας ψυχάς ημών». Με τα λόγια αυτά μια ακτίνα ελπίδας τρεμοσβήνει στη θλιμμένη ψυχή κι αυτή με την παρρησία της πίστεως και την ελπίδα στην ευσπλαχνία του Θεού παρακαλεί: «Σώσε με, Αγαθέ, Πνεύμα Άγιο, μη απορρίψεις εμέ το απολωλός πρόβατο της ποίμνης του Χριστού. Σώσε τον πνευματικό μου πατέρα με όλα τα πνευματικά του τέκνα και όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς. Δώσε μου τη χάρη, Κύριε, πάντοτε να αγαπώ τον κάθε πλησίον μου, όπως τον εαυτό μου και έχοντας αυτή την αγάπη ποτέ να μη νιώσω πικρία γι’ αυτούς και κάνω έργα του Διαβόλου.
Δώσε μου τη δύναμη, Πνεύμα Άγιο, να σταυρώσω τη φιλαυτία μου, την υπερηφάνειά μου, την φιλοκτημοσύνη μου, την ολιγοπιστία και τα υπόλοιπα πάθη. Ένα ας με χαρακτηρίζει: Η εις αλλήλους Αγάπη».
Από το βιβλίο: « ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΒΒΑΣ
Ο ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΗΣ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ
Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2011
Θεραπεία της καταλαλιάς
...
449.ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΑΛΑΛΙΑΣ. Ο θεοφώτιστος Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος γράφει στον Δέκατον Λόγον του: «Ας με ακούσετε, ας με ακούσετε όλοι εσείς οι κακοί κριταί των ξένων αμαρτιών. Εάν είναι αλήθεια, όπως πράγματι είναι, ότι «ἑν ω κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε» ( Ματθ. Ζ΄2 ) , τότε ας είσθε βέβαιοι, ότι για όσα αμαρτήματα κατηγορήσατε τον πλησίον , είτε ψυχικά, είτε σωματικά, θα περιπέσετε σε αυτά. Και δεν είναι δυνατόν να γίνη διαφορετικά. Αυτήν την αλήθεια ας μην την ξεχνάμε και αν προσέξουμε λίγο θα δούμε, χωρίς δυσκολία, ότι επαληθεύεται πολύ συχνά στην καθημερινή μας ζωή. Και μία συμβουλή πάνω στο φοβερό αμάρτημα της καταλαλιάς, την δίνει ο ίδιος ο Άγιος στο ίδιο κεφάλαιo: «Όποιος θέλει να νικήση το πνεύμα της καταλαλιάς, ας επιρρίπτη την κατηγορία όχι στον άνθρωπο που αμάρτησε, αλλά στον δαίμονα, που τον έσπρωξε στην αμαρτία. Διότι κανείς δεν θέλει να αμαρτήση στον Θεόν, μολονότι όλοι αυτοπροαίρετα αμαρτάνομε». Κι ακόμα πρέπει όλοι να θυμόμαστε ότι δεν έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε και να κατακρίνουμε καμμιά ψυχή , πριν να την κρίνη ο Θεός ο Αδέκαστος και Πολυέλεος Κριτής. Ο λόγος του Θεού παραμένει αιώνιος: «Τις σε κατέστησε κριτήν;».
Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”
449.ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΑΛΑΛΙΑΣ. Ο θεοφώτιστος Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος γράφει στον Δέκατον Λόγον του: «Ας με ακούσετε, ας με ακούσετε όλοι εσείς οι κακοί κριταί των ξένων αμαρτιών. Εάν είναι αλήθεια, όπως πράγματι είναι, ότι «ἑν ω κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε» ( Ματθ. Ζ΄2 ) , τότε ας είσθε βέβαιοι, ότι για όσα αμαρτήματα κατηγορήσατε τον πλησίον , είτε ψυχικά, είτε σωματικά, θα περιπέσετε σε αυτά. Και δεν είναι δυνατόν να γίνη διαφορετικά. Αυτήν την αλήθεια ας μην την ξεχνάμε και αν προσέξουμε λίγο θα δούμε, χωρίς δυσκολία, ότι επαληθεύεται πολύ συχνά στην καθημερινή μας ζωή. Και μία συμβουλή πάνω στο φοβερό αμάρτημα της καταλαλιάς, την δίνει ο ίδιος ο Άγιος στο ίδιο κεφάλαιo: «Όποιος θέλει να νικήση το πνεύμα της καταλαλιάς, ας επιρρίπτη την κατηγορία όχι στον άνθρωπο που αμάρτησε, αλλά στον δαίμονα, που τον έσπρωξε στην αμαρτία. Διότι κανείς δεν θέλει να αμαρτήση στον Θεόν, μολονότι όλοι αυτοπροαίρετα αμαρτάνομε». Κι ακόμα πρέπει όλοι να θυμόμαστε ότι δεν έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε και να κατακρίνουμε καμμιά ψυχή , πριν να την κρίνη ο Θεός ο Αδέκαστος και Πολυέλεος Κριτής. Ο λόγος του Θεού παραμένει αιώνιος: «Τις σε κατέστησε κριτήν;».
Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”
Πέμπτη 25 Αυγούστου 2011
Η ικανοποίηση των πνευματικών αναγκών είναι προϋπόθεση ισορροπημένης και ειρηνικής ζωής
18
Η ικανοποίηση των πνευματικών αναγκών είναι προϋπόθεση ισορροπημένης και ειρηνικής ζωής
ΤΩΡΑ πια ας στρέψουμε, επιτέλους, τη σκέψη μας στη λύση του κυρίου προβλήματός μας: «Πώς πρέπει να ζει κανείς;». Ας συνοψίσουμε , όμως, πρώτα ό,τι έχουμε πει ως τώρα.
Ένας άνθρωπος έχει τρία επίπεδα ζωής: το πνευματικό, το διανοητικό και το σωματικό. Καθένα απ’ αυτά έχει ορισμένες φυσικές ανάγκες, από τις οποίες άλλες είναι ανώτερες και άλλες κατώτερες. Η ισόρροπη ικανοποίηση των φυσικών αναγκών δίνει στον άνθρωπο ειρήνη. Κορυφαίες ανάγκες είναι οι πνευματικές. Όταν αυτές ικανοποιούνται, έστω κι αν όλες οι άλλες όχι, υπάρχει ειρήνη. Όταν, όμως, οι πνευματικές ανάγκες δεν ικανοποιούνται, τότε δεν υπάρχει ειρήνη, έστω κι αν οι άλλες ικανοποιούνται απόλυτα. Γι’ αυτό ακριβώς οι πνευματικές ανάγκες αποτελούν εκείνο το ένα και μοναδικό που χρειάζεται ( Λουκ. 10: 42 ) .
Οι πνευματικές ανάγκες, όταν εκπληρώνονται , διδάσκουν τον άνθρωπο να εναρμονίζει μ’ αυτές την ικανοποίηση όλων των άλλων αναγκών, έτσι ώστε οι διανοητικές και οι σωματικές ανάγκες όχι μόνο να μην παρεμποδίζουν την πνευματική ζωή, αλλά και να την υποβοηθούν. Μ’ αυτό τον τρόπο επικρατεί πλήρης αρμονία σ’ όλες τις κινήσεις της ψυχής και τις εκδηλώσεις της ζωής του ανθρώπου , αρμονία σκέψεων, συναισθημάτων, επιθυμιών, ενασχολήσεων, σχέσεων, απολαύσεων. Να ο παράδεισος! Απεναντίας, όταν δεν ικανοποιείται το πνεύμα, όταν λησμονείται αυτό το ένα και μοναδικό που χρειάζεται, τότε η αρμονία ανατρέπεται. Κάθε διανοητική και σωματική ανάγκη, αυτονομημένη πια, απαιτεί πιεστικά την ικανοποίησή σου, στερώντας σου έτσι τους καρπούς αυτής ακριβώς της πίστεως. Όπως τότε δεν ήταν γνωστό το πώς θα μπορούσε η απλή βρώση ενός καρπού να έχει τόσο φοβερές συνέπειες, τις οποίες, όπως απέδειξαν τα πράγματα , είχε, έτσι και τώρα δεν είναι γνωστό το γιατί ο Υιός του Θεού έπρεπε να σταυρωθεί , να πεθάνει, ν’ αναστηθεί και να μας στείλει το Πνεύμα, για να μας ανακαινίσει. Η ανακαίνισή μας, ωστόσο, εξαρτάται από την ειλικρινή πίστη σ’ αυτή την οικονομία, όπως λέγεται. Όλοι όσοι την έχουν αποδεχθεί, και την αποδέχονται με πίστη, ανακαινίζονται.
Μη ζητάς εξηγήσεις, λοιπόν, για τη θεία οικονομία. Δεν θα σου πω τίποτα γι’ αυτήν, αν και κάτι λένε οι θεολόγοι, προσπαθώντας να την αιτιολογήσουν…
Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000
Η ικανοποίηση των πνευματικών αναγκών είναι προϋπόθεση ισορροπημένης και ειρηνικής ζωής
ΤΩΡΑ πια ας στρέψουμε, επιτέλους, τη σκέψη μας στη λύση του κυρίου προβλήματός μας: «Πώς πρέπει να ζει κανείς;». Ας συνοψίσουμε , όμως, πρώτα ό,τι έχουμε πει ως τώρα.
Ένας άνθρωπος έχει τρία επίπεδα ζωής: το πνευματικό, το διανοητικό και το σωματικό. Καθένα απ’ αυτά έχει ορισμένες φυσικές ανάγκες, από τις οποίες άλλες είναι ανώτερες και άλλες κατώτερες. Η ισόρροπη ικανοποίηση των φυσικών αναγκών δίνει στον άνθρωπο ειρήνη. Κορυφαίες ανάγκες είναι οι πνευματικές. Όταν αυτές ικανοποιούνται, έστω κι αν όλες οι άλλες όχι, υπάρχει ειρήνη. Όταν, όμως, οι πνευματικές ανάγκες δεν ικανοποιούνται, τότε δεν υπάρχει ειρήνη, έστω κι αν οι άλλες ικανοποιούνται απόλυτα. Γι’ αυτό ακριβώς οι πνευματικές ανάγκες αποτελούν εκείνο το ένα και μοναδικό που χρειάζεται ( Λουκ. 10: 42 ) .
Οι πνευματικές ανάγκες, όταν εκπληρώνονται , διδάσκουν τον άνθρωπο να εναρμονίζει μ’ αυτές την ικανοποίηση όλων των άλλων αναγκών, έτσι ώστε οι διανοητικές και οι σωματικές ανάγκες όχι μόνο να μην παρεμποδίζουν την πνευματική ζωή, αλλά και να την υποβοηθούν. Μ’ αυτό τον τρόπο επικρατεί πλήρης αρμονία σ’ όλες τις κινήσεις της ψυχής και τις εκδηλώσεις της ζωής του ανθρώπου , αρμονία σκέψεων, συναισθημάτων, επιθυμιών, ενασχολήσεων, σχέσεων, απολαύσεων. Να ο παράδεισος! Απεναντίας, όταν δεν ικανοποιείται το πνεύμα, όταν λησμονείται αυτό το ένα και μοναδικό που χρειάζεται, τότε η αρμονία ανατρέπεται. Κάθε διανοητική και σωματική ανάγκη, αυτονομημένη πια, απαιτεί πιεστικά την ικανοποίησή σου, στερώντας σου έτσι τους καρπούς αυτής ακριβώς της πίστεως. Όπως τότε δεν ήταν γνωστό το πώς θα μπορούσε η απλή βρώση ενός καρπού να έχει τόσο φοβερές συνέπειες, τις οποίες, όπως απέδειξαν τα πράγματα , είχε, έτσι και τώρα δεν είναι γνωστό το γιατί ο Υιός του Θεού έπρεπε να σταυρωθεί , να πεθάνει, ν’ αναστηθεί και να μας στείλει το Πνεύμα, για να μας ανακαινίσει. Η ανακαίνισή μας, ωστόσο, εξαρτάται από την ειλικρινή πίστη σ’ αυτή την οικονομία, όπως λέγεται. Όλοι όσοι την έχουν αποδεχθεί, και την αποδέχονται με πίστη, ανακαινίζονται.
Μη ζητάς εξηγήσεις, λοιπόν, για τη θεία οικονομία. Δεν θα σου πω τίποτα γι’ αυτήν, αν και κάτι λένε οι θεολόγοι, προσπαθώντας να την αιτιολογήσουν…
Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000
Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011
«Σπλαχνίσθητι επ’ εμοί τω αμαρτωλώ και ασώτω»
Ως γνωστόν, αγαπητοί μου αδελφοί, μία δωρεά του Θεού, η οποία είναι μοναδική στον άνθρωπο, είναι το προνόμιο και το δικαίωμα της προσευχής. «Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου».
Μέσα στα πλήθη των αιτημάτων που εκφράζει μία χριστιανική ψυχή προς τον Θεό, εξέχουσα θέση κατέχει το αίτημα περί του ελέους του Θεού. Απευθυνόμενος ο υμνογράφος και ο μοναχός εκείνος που συνέταξε την ευχή για την Υπεραγία Θεοτόκο αναφέρει και λέει «Σπλαχνίθητι επ’ εμοί τω αμαρτωλώ και ασώτω».
Η ποιότητα της προσευχής εξαρτάται από την ποιότητα της μετανοίας. Και η ποιότητα της μετανοίας εξαρτάται από την ποιότητα της αυτογνωσίας.
Όταν ειλικρινά στρέψει κανείς το βλέμμα μέσα στον εαυτό του, όταν βυθίσει το βλέμμα του μέσα στις σελίδες της Αγίας γραφής και ιδιαίτερα της Καινής Διαθήκης, όταν μελετήσει εις βάθος τους ψαλμούς του Δαυίδ και κυρίως τον ψαλμό της μετανοίας, τον πεντηκοστό, τότε θα ανακαλύψει πλήθος αμαρτιών με σκέψεις, λόγια και έργα, θα εντοπίσει πλήθος κινήσεων προς την αμαρτία, άσχετα αν όλα αυτά δεν είναι φανερά στον έξω κόσμο. Αυτός που πραγματικά γνωρίζει τον εαυτό του, αισθάνεται ενώπιος ενωπίω με τον Θεό, καθρεφτίζει τον εαυτό του και ελέγχει το εσωτερικό του με την φωνή της συνειδήσεως , με την Αγία Γραφή και ανακαλύπτει ο καθένας μας πλήθος αμαρτιών.
Με την αυτογνωσία ο άνθρωπος προφυλάσσεται από μια καταστροφική αμαρτία, που λέγεται κατάκριση. Ο ίδιος ο Κύριός μας λέει στην επί του όρους ομιλία: «Βγάλε πρώτα το δοκάρι από τον οφθαλμό σου και μετά προσπάθησε να βγάλεις το σαριδάκι από τον οφθαλμό του άλλου».
Πιστεύω ότι αυτή η φράση κυριολεκτείται σ’ όλους μας κι έτσι ο άνθρωπος ,ευκαίρως-ακαίρως, δεν θα καταφέρεται εναντίον του αδελφού του, είτε αυτός βρίσκεται στο στενό οικογενειακό περιβάλλον, είτε στο ευρύτερο, είτε και προς άλλους ανθρώπους αγνώστους.
Ο κατακριτής είναι εκείνος ο οποίος έχει εγκαταλείψει τον εαυτό του. Όσο πιο πολύ ασχολείται κανείς με τα παραπτώματα των άλλων, τόσο πιο πολύ παραμελεί τον εαυτό του.
Η αυτογνωσία οδηγεί στην ευλάβεια, στην μετάνοια, στην συντριβή. Δεν έχει διάθεση ο αμαρτωλός άνθρωπος, ο οποίος αισθάνεται όντως αμαρτωλότερος των πάτων, να κρίνει οποιονδήποτε άνθρωπο. Εφαρμόζει πάντοτε την φράση του Κυρίου μας: «Τις ει ο κρίνων αλλότριον ικέτην;». Και «μη κρίνετε ίνα μη κριθείτε», «εν ω μέτρω μετρείτε, αντιμετρηθήσεται υμίν».
Τότε, ο άνθρωπος με αυτογνωσία, εισερχόμενος στον ιερό χώρο του Ναού, μέλημά του έχει πώς να αναφερθεί στον Θεό ταπεινοφρόνως , τελωνικώς, πώς να πει μαζί με τον άσωτο: «ήμαρτον εις τον oυρανόν και ενώπιόν σου», πώς να πει με τον ληστή , «μνήσθητί μου , Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου».
Αυτός που έχει αυτογνωσία, έχει αντιληφθεί τον σκοπό της ζωής και μοναδικό του μέλημα είναι ανά πάσαν στιγμή να αναφέρεται στον Θεό, στην Υπεραγία Θεοτόκο και στους αγίους να δείξουν ευσπλαχνία.
Η Υπεραγία Θεοτόκος, η μητέρα όλων των χριστιανών και μητέρα του Υιού και Λόγου του Θεού στέκεται με καλωσύνη, με αγάπη και ακούει τις προσευχές όλων μας και δίδει στον καθένα μας το δώρημα προς το συμφέρον της αιτήσεως.
Είναι ανάγκη, αγαπητοί μου αδελφοί, πρώτα εγώ και μετά κι εσείς , συχνά-πυκνά, να στρέφουμε το βλέμμα μέσα μας, να μην εξαπατώμεθα από τις εξωτερικές αμαρτίες των άλλων ανθρώπων και επαναπαυόμεθα. Αλλά να τοποθετούμε τον εαυτό μας απέναντι στην Αγία Γραφή, απέναντι στον τέλειο νόμο της Καινής Διαθήκης, να τον τοποθετούμε απέναντι στον ίδιο τον Χριστό μας και κάθε στιγμή που περνάει να την εκμεταλλευόμεθα για την σωτηρία της ψυχής μας, προς μετάνοια και συντριβή, ν’ απευθυνόμεθα με πολύ πόνο στον Κύριό μας για το κατάντημα της ψυχής μας.
Γιατί αν ο Θεός επιτρέψει να φύγουμε απ’ αυτήν την ζωή, ποια θα είναι η απολογία μας, ποιες θα είναι οι δικαιολογίες μας; Αυτή η στιγμή μας ανήκει.
Ας σταματήσουμε , λοιπόν, να εθελοτυφλούμε, να εγκαταλείπουμε την ψυχή μας, ας σταματήσουμε να ασχολούμεθα με πολλά, «ενός εστί χρεία». Η αυτογνωσία, η μετάνοια, η συντριβή. Κι όταν αισθανθούμε αυτήν την συντριβή μέσα μας απευθυνόμενοι προς την Υπεραγία Θεοτόκο, θα της λέμε κι εκείνη θα μας ακούει: «Σπλαχνίθητι επ’ εμοί τω αμαρτωλώ και ασώτω».
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Μέσα στα πλήθη των αιτημάτων που εκφράζει μία χριστιανική ψυχή προς τον Θεό, εξέχουσα θέση κατέχει το αίτημα περί του ελέους του Θεού. Απευθυνόμενος ο υμνογράφος και ο μοναχός εκείνος που συνέταξε την ευχή για την Υπεραγία Θεοτόκο αναφέρει και λέει «Σπλαχνίθητι επ’ εμοί τω αμαρτωλώ και ασώτω».
Η ποιότητα της προσευχής εξαρτάται από την ποιότητα της μετανοίας. Και η ποιότητα της μετανοίας εξαρτάται από την ποιότητα της αυτογνωσίας.
Όταν ειλικρινά στρέψει κανείς το βλέμμα μέσα στον εαυτό του, όταν βυθίσει το βλέμμα του μέσα στις σελίδες της Αγίας γραφής και ιδιαίτερα της Καινής Διαθήκης, όταν μελετήσει εις βάθος τους ψαλμούς του Δαυίδ και κυρίως τον ψαλμό της μετανοίας, τον πεντηκοστό, τότε θα ανακαλύψει πλήθος αμαρτιών με σκέψεις, λόγια και έργα, θα εντοπίσει πλήθος κινήσεων προς την αμαρτία, άσχετα αν όλα αυτά δεν είναι φανερά στον έξω κόσμο. Αυτός που πραγματικά γνωρίζει τον εαυτό του, αισθάνεται ενώπιος ενωπίω με τον Θεό, καθρεφτίζει τον εαυτό του και ελέγχει το εσωτερικό του με την φωνή της συνειδήσεως , με την Αγία Γραφή και ανακαλύπτει ο καθένας μας πλήθος αμαρτιών.
Με την αυτογνωσία ο άνθρωπος προφυλάσσεται από μια καταστροφική αμαρτία, που λέγεται κατάκριση. Ο ίδιος ο Κύριός μας λέει στην επί του όρους ομιλία: «Βγάλε πρώτα το δοκάρι από τον οφθαλμό σου και μετά προσπάθησε να βγάλεις το σαριδάκι από τον οφθαλμό του άλλου».
Πιστεύω ότι αυτή η φράση κυριολεκτείται σ’ όλους μας κι έτσι ο άνθρωπος ,ευκαίρως-ακαίρως, δεν θα καταφέρεται εναντίον του αδελφού του, είτε αυτός βρίσκεται στο στενό οικογενειακό περιβάλλον, είτε στο ευρύτερο, είτε και προς άλλους ανθρώπους αγνώστους.
Ο κατακριτής είναι εκείνος ο οποίος έχει εγκαταλείψει τον εαυτό του. Όσο πιο πολύ ασχολείται κανείς με τα παραπτώματα των άλλων, τόσο πιο πολύ παραμελεί τον εαυτό του.
Η αυτογνωσία οδηγεί στην ευλάβεια, στην μετάνοια, στην συντριβή. Δεν έχει διάθεση ο αμαρτωλός άνθρωπος, ο οποίος αισθάνεται όντως αμαρτωλότερος των πάτων, να κρίνει οποιονδήποτε άνθρωπο. Εφαρμόζει πάντοτε την φράση του Κυρίου μας: «Τις ει ο κρίνων αλλότριον ικέτην;». Και «μη κρίνετε ίνα μη κριθείτε», «εν ω μέτρω μετρείτε, αντιμετρηθήσεται υμίν».
Τότε, ο άνθρωπος με αυτογνωσία, εισερχόμενος στον ιερό χώρο του Ναού, μέλημά του έχει πώς να αναφερθεί στον Θεό ταπεινοφρόνως , τελωνικώς, πώς να πει μαζί με τον άσωτο: «ήμαρτον εις τον oυρανόν και ενώπιόν σου», πώς να πει με τον ληστή , «μνήσθητί μου , Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου».
Αυτός που έχει αυτογνωσία, έχει αντιληφθεί τον σκοπό της ζωής και μοναδικό του μέλημα είναι ανά πάσαν στιγμή να αναφέρεται στον Θεό, στην Υπεραγία Θεοτόκο και στους αγίους να δείξουν ευσπλαχνία.
Η Υπεραγία Θεοτόκος, η μητέρα όλων των χριστιανών και μητέρα του Υιού και Λόγου του Θεού στέκεται με καλωσύνη, με αγάπη και ακούει τις προσευχές όλων μας και δίδει στον καθένα μας το δώρημα προς το συμφέρον της αιτήσεως.
Είναι ανάγκη, αγαπητοί μου αδελφοί, πρώτα εγώ και μετά κι εσείς , συχνά-πυκνά, να στρέφουμε το βλέμμα μέσα μας, να μην εξαπατώμεθα από τις εξωτερικές αμαρτίες των άλλων ανθρώπων και επαναπαυόμεθα. Αλλά να τοποθετούμε τον εαυτό μας απέναντι στην Αγία Γραφή, απέναντι στον τέλειο νόμο της Καινής Διαθήκης, να τον τοποθετούμε απέναντι στον ίδιο τον Χριστό μας και κάθε στιγμή που περνάει να την εκμεταλλευόμεθα για την σωτηρία της ψυχής μας, προς μετάνοια και συντριβή, ν’ απευθυνόμεθα με πολύ πόνο στον Κύριό μας για το κατάντημα της ψυχής μας.
Γιατί αν ο Θεός επιτρέψει να φύγουμε απ’ αυτήν την ζωή, ποια θα είναι η απολογία μας, ποιες θα είναι οι δικαιολογίες μας; Αυτή η στιγμή μας ανήκει.
Ας σταματήσουμε , λοιπόν, να εθελοτυφλούμε, να εγκαταλείπουμε την ψυχή μας, ας σταματήσουμε να ασχολούμεθα με πολλά, «ενός εστί χρεία». Η αυτογνωσία, η μετάνοια, η συντριβή. Κι όταν αισθανθούμε αυτήν την συντριβή μέσα μας απευθυνόμενοι προς την Υπεραγία Θεοτόκο, θα της λέμε κι εκείνη θα μας ακούει: «Σπλαχνίθητι επ’ εμοί τω αμαρτωλώ και ασώτω».
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Κυριακή 21 Αυγούστου 2011
Δυνάμωσε την ψυχή σου
… Δεν ξέρω αν αυτό το είχες σκεφτεί ως στόχο ζωής μέσα στα πολλά που σκέφτεσαι. Να νοιώθεις, δηλαδή, κάποια στιγμή μια τέτοια ανάπαυση με τον εαυτό σου και να κάτσεις στο σπίτι σου, να περπατήσεις στους δρόμους της πόλης σου, να πας μια βόλτα, να κοιτάξεις, ας πούμε, τις βιτρίνες, να κοιτάς τα μαγαζιά, να δεις ένα βιβλιοπωλείο, να πας κάπου μόνος και να μη νοιώθεις μοναξιά! Να πας κάπου χωρίς κόσμο και να ‘σαι ευτυχισμένος˙ και να νοιώθεις ότι έχεις μια παρέα, την παρέα του εαυτού σου. Όχι, όμως, ως ναρκισσισμό, όχι, όμως ως μια ενασχόληση με τον εαυτό σου, (ότι εγώ είμαι πολύ σπουδαίος και εγώ δεν έχω ανάγκη κανένα). Όχι έτσι περιφρονητικά για τους άλλους˙ ούτε εγωιστικά για τους άλλους, αλλά ως πληρότητα. Νοιώθω μέσα μου πληρότητα. Η αξία μου δεν αποκτάται από τους άλλους. Η αξία μου είναι μεγάλη ,επειδή υπάρχει μέσα μου η σφραγίδα του Θεού. Επειδή υπάρχει μέσα μου η εικόνα Του, η χάρη Του , η ψυχή που μου χάρισε ο Θεός ˙ η πνοή Του. Αυτό μου δίνει αξία. Όχι το τι θα μου πουν οι άλλοι. Αν οι άλλοι, δηλαδή, με βρίσουν είμαι ένα τίποτα και αν οι άλλοι με ανεβάσουν στα ουράνια κάτι αξίζω.
Όχι. Αξίζεις! Αξίζεις επειδή είσαι πλάσμα του Θεού. Δημιούργημα του θεού. Επειδή σε αγαπάει ο Θεός και όλος ο ουρανός ασχολείται μαζί σου και σ’ αγαπά μαζί σου και σ’ αγαπά και σε φροντίζει και σου δίνει σημασία. Κανείς σήμερα να μη σε πάρει τηλέφωνο , μα κανείς να μη σου μιλήσει, έχεις μία φοβερή δυναμική μέσα σου. Έχεις μία αξία, μια προσωπικότητα. Είσαι ένα πλάσμα όμοιο του οποίου δεν υπάρχει σε όλη τη γη. Δεν υπάρχει κανένας , καμία, σαν και εσένα. Με τα δικά σου γνωρίσματα, με τα δικά σου χαρίσματα, με τα δικά σου προβλήματα, με τις δικές σου ιδιορρυθμίες, ιδιοτροπίες, με το δικό σου χαρακτήρα. Είσαι αυτός που είσαι!... Είσαι αυτή που είσαι και αξίζεις!... Κι αξίζεις! Και σ’ αγαπάει ο Χριστός και θέλει να σε δυναμώσει!
Αυτή η λέξη, «να ‘χεις δυνατή ψυχή». Να ‘χεις μια προσωπική σχέση με το Χριστό. Επαναλαμβάνω: να βρεις τη χρυσή τομή. Προσωπική σχέση που δε σε απομονώνει από την κοινωνία των αδελφών σου. Από τους πιστούς της ενορίας σου, για παράδειγμα. Από μια ομιλία που πηγαίνεις, από τις σχολές γονέων, από μια συγκέντρωση που πηγαίνεις με άλλους πιστούς. Δεν θα απομονωθείς. Αλλά και, όταν πηγαίνεις εκεί, να μην πηγαίνεις εκεί για να αποκτήσεις αξία. Η αξία σου δεν αποκτάται από τέτοια πράγματα. Έχεις αξία! Και καθηλωμένος να είσαι σε ένα κρεβάτι και σ’ ένα καρότσι να κάθεσαι επάνω, άρρωστη, και να μην μπορείς να κουνηθείς και να ‘σαι γεμάτος με σωληνάκια, έχεις αξία! Και ας μη σου δώσει κανένας σημασία…
Αυτό είναι εύκολο να το λες και εύκολο να το ακούς. Το μεγαλείο είναι να αναβλύζει αυτό από μέσα σου και να το καταλαβαίνεις. Είναι δύσκολα πράγματα αυτά. Είναι μερικά πρόσωπα στο Ευαγγέλιο, που όταν διαβάζω, τα περιστατικά, το πώς φέρθηκαν, πώς κινήθηκαν, πώς μίλησαν στο Χριστό, πώς έζησαν, με πείθουν ότι είχαν μία τέτοια προσωπικότητα. Δυνατή ψυχή. Γενναία ψυχή. «Θα πάω να βρω το θεό και να ‘χω μία σχέση μαζί Του. Ασχέτως τι θα κάνουν οι άλλοι. Δε μ’ ενδιαφέρει πώς θα με δει ο κόσμος. Τι θα πουν οι άλλοι για μένα. Έχω δυνατή ψυχή. Έχω πίστη στον εαυτό μου ότι μπορώ να πλησιάσω το Θεό μου». Με αυτή την έννοια.
Αν και πάλι, αυτό ο Θεός το χαρίζει˙ αλλά δεν είμαι ένας άνθρωπος διαλυμένος, άβουλος, χωρίς τη δική μου δυναμική. Δεν περιμένω τους άλλους συνέχεια να με σπρώχνουν…
… Δεν μας βοηθούν οι άνθρωποι. Δεν μας σώζουν οι άνθρωποι. Πάρτο απόφαση. Ξεκόλλα από ανθρώπους. Δυνάμωσε την ψυχή σου και απόκτησε μια προσωπική σχέση με τον Θεό. Άστους ανθρώπους να σου δώσουν αυτό που έχουν, αλλά μη ζητάς περισσότερα που δεν έχουν˙ και ταυτόχρονα αγάπα τους όλους. Θα τους αγαπάς όμως με τον σωστό τρόπο πλέον. Θα τους αγαπάς, θα τους συμπονάς, θα ‘σαι σε επαφή μαζί τους, δεν θα απομονώνεσαι, αλλά θα ξέρεις ότι δεν έχω να πάρω κάτι περισσότερο από σένα. Υπάρχει ο Θεός μου. Αυτόν ζητώ…
Από το βιβλίο: «Αθέατα Περάσματα 1
Δυνάμωσε την ψυχή σου»
περιέχει CD
Π. Ανδρέας Κονάνος
Β’ ΕΚΔΟΣΗ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΠΑΝΑΓΙΑ ΓΑΛΑΞΑ
Η ΘΑΛΑΣΣΟΚΡΑΤΟΥΣΑ
Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011
Ας μη διστάζουμε στις προσευχές●υπάρχει και η φιλανθρωπία του Θεού
Ας μη χάνουμε λοιπόν το θάρρος και ας μη διστάζουμε στις προσευχές. Διότι κι αν ακόμη πέσουμε στο ίδιο το βάραθρο της κακίας, θα μπορέση γρήγορα να μας ανασύρη από εκεί.
Κανένας δεν αμάρτησε τόσο πολύ όσο αυτός. Διότι πραγματικά διέπραξε κάθε είδος πονηρίας. Και αυτό φανερώνουν τα δέκα χιλιάδες τάλαντα. Κανένας δεν ήταν τόσο έρημος όσο αυτός. Αυτό φανερώνει το ότι δεν μπορούσε να πληρώση το χρέος του. Αλλ’ όμως αυτόν που προδόθηκε από παντού, μπόρεσε να τον σώση η δύναμις της προσευχής.
Και έχει τόση μεγάλη δύναμι η προσευχή, λέγει, ώστε αυτόν που ήρθε σε σύγκρουσι με τον Κύριο και με έργα και με αμέτρητα πράγματα να τον απαλλάξη από τον ποινή και την τιμωρία; Ναι, άνθρωπε, έχει τόσο μεγάλη δύναμι.
Και δεν είναι μόνη της η προσευχή που κατορθώνει τα πάντα, αλλά έχει σύμμαχο και πολύ μεγάλο βοηθό την φιλανθρωπία του Θεού, που δέχεται την προσευχή, που στην περίπτωση αυτή τα έκανε όλα και κατέστησε ισχυρή την προσευχή. Και αυτό ακριβώς υπονοώντας έλεγε: «Τότε ο κύριος τον λυπήθηκε και τον άφησε να φύγη χαρίζοντας του το δάνειο», για να μάθης ότι μαζί με την προσευχή και πριν από την προσευχή τα έκανε όλα η ευσπλαχνία του Κυρίου.
( Εις την παραβολήν των μυρίων ταλάντων Α΄,
ΕΠΕ 26, 50-56. PG 51, 26 )
Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους
Άνθρωποι ολοκληρωμένοι
Ποιος είναι ο άρτιος και ολοκληρωμένος; , που αρμόζει στην «εν Χριστώ» ζωή; Θα αναφέρουμε πάλι επιγραμματικά κάποια παραδείγματα:
α) Ο σοβαρός στη σκέψη και νουνεχής. Ο μυαλωμένος και όχι ο απερίσκεπτος άνθρωπος, ο προσεχτικός στα λόγια και τις πράξεις, ο αξιοπρεπής και συνετός στη ζωή του.
β) Ο ακέραιος και ειλικρινής. Δεν έχει προσωπείο , δε φορεί μάσκα. Λέγει ό,τι πιστεύει. Είναι ο απροσποίητος και ατόφιος , ο ντόμπρος και ίσιος. Είναι ακριβής στα λόγια του και δεν είναι ποτέ υπερβολικός. Δεν είναι φαντασιόπληκτος.
γ) Αυτός που προσέχει να μην πληγώνει το διπλανό του. Δεν έχει χαρακτήρα με αιχμές. Προσέχει πάντα να μη βλάπτει, να μη γίνεται εμπόδιο στη ζωή του άλλου, να μην παραγκωνίζει κανένα, να μην τον επισκιάζει, να μην τον στενοχωρεί. Είναι προσεχτικός στη συμπεριφορά του, ώστε να ωφελεί και να μη βλάπτει ποτέ. Οι εγωιστές συνήθως θίγουν εύκολα τους άλλους, ενώ οι ταπεινοί έχουν ευγένεια ψυχής. Άρτιος είναι ο άνθρωπος της καλοσύνης της γνήσιας αγάπης , της προσοχής στη ζωή.
Η βίωση της χριστιανικής ζωής ομορφαίνει το χαρακτήρα και τον σμιλεύει. Όταν αφήνεται ο χαρακτήρας ακαλλιέργητος, τότε κακοποιείται η πνευματική ζωή. Πρέπει ο χαρακτήρας να συμμορφώνεται και να σμιλεύεται, ώστε να συνοδοιπορεί με τη χριστιανική ζωή. Γι’ αυτό χρειάζεται η γνώση του θελήματος του Θεού, η καλλιέργεια του βάθους, ο αγώνας και η προσπάθεια ,το πραγματικό μπόλιασμα του πιστού στη γνησιότητα της χριστιανικής διδασκαλίας.
Αδελφέ μου συ που διαβάζεις αυτές τις φτωχές γραμμές, πρέπει να προσέξουμε το χαρακτήρα μας, να αγωνιστούμε, ώστε να είμαστε άρτιοι και ολοκληρωμένοι . Να τον συμμορφώνουμε με το πνεύμα του Ευαγγελίου. Προσοχή, μην τον αφήνουμε με αιχμές. Ο Παύλος μας φωνάζει να είμαστε άρτιοι και ολόκληροι.
Από το βιβλίο: “Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς
Καλλινίκου Καρούσου
Η «εν Χριστώ»
Πνευματική ζωή
Εκδόσεις Χρυσοπηγή
Αθήνα 2010
Παρασκευή 5 Αυγούστου 2011
Μίλησα με τον Άγιο Νεκτάριο- Μανώλης Μελινός
[ Μανώλης Μελινός: Τι θυμάστε , ή μάλλον τι έχετε ακούσει για το θείο του πάτερα σας, τον Άγιο Νεκτάριο;
Κωνσταντίνα Κεφαλά: Την εποχή που συκοφαντούσανε τον Άγιο , η Νεκταρία – Αγαπία τότε, μικρό παιδί- του είπε:
- Σεβασμιώτατε, γιατί δεν μιλάτε που σας συκοφαντούνε; Γιατί, αφού είν’ όλα ψέμματα;
- Αγαπία, μη μιλάς παιδί μου. Επάνω, στον Ουρανό ποιος είναι; Εκείνος βλέπει, ακούει και ξέρει!
Ο Άγιος, κύριε Μελινέ, είχε το θείο το Θεμιστοκλή, τον πατέρα μου Δημοσθένη και τη θεία τη Σεβαστή στη Ριζάρειο Σχολή. Μάλιστα, είχε την επιθυμία να ιερωθούν τα δυο αγόρια. Μετά όμως έφυγαν και πήγαν στη Χίο, κοντά στον πατέρα τους – τον παππού μας Χαράλαμπο Κεφαλά- που ήταν στο Λιθί δάσκαλος. Ο αδελφός μου ο Χάρης, απ’ εδώ, έχει το ‘νομά του.
Ο πατέρας μου συνόδεψε το ιερό Σκήνωμα του Αγίου από το Αρεταίειο μέχρι το Μοναστήρι στην Αίγινα. Μας έλεγε συγκινημένος: «Τόσο δρόμο που τον πηγαίναμε στα χέρια, νόμιζες πως σηκώναμε ένα πούπουλο!».
Μ. Μελινός: Έχετε πληροφορηθεί για θαύματα του Αγίου;
Κ. Κεφαλά: Μάλιστα. Από νέος έκανε θαύματα . Θα σας πω για κάποιον εξάδελφό μου, θείας μου γιο. Κάποτε τον πήρε- μικρό παιδάκι τότε η θεία μαζί με την κορούλα της και τα πήγε στην Αίγινα , στο θείο. Ο εξάδελφός μου αρρώστησε με ψηλό πυρετό. Μάλιστα τον έπιασαν κάτι σπασμοί. Η θεία, όπως ήταν φυσικό, πανικοβλήθηκε. Έψαχνε δεξιά-αριστερά να βρει τον Άγιο. Κάποια στιγμή τον βρήκε.
- Θείε, έλα γρήγορα και το παιδί δεν είναι καθόλου καλά. Έχει σπασμούς.
Εκείνος ατάραχος, σα να μη συνέβαινε τίποτα, της λέει:
- Μην ανησυχείς! Θα γίνει καλά το παιδί!
Πήγαν στο παιδί. Αυτό χτυπιόταν στο κρεβάτι. Ο Άγιος προσευχήθηκε και το σταύρωσε. Αυτό ήταν. Τα παιδί ηρέμησε αμέσως. Λέει τότε ο Άγιος στη θεία που σταυροκοπιόταν:
- Βλέπεις, με την πίστη όλα γίνονται! Να, το παιδί δεν έχει τίποτα. Ό,τι και να σου συμβεί στη ζωή, μη φοβηθείς… ]
Από το βιβλίο: « ΜΙΛΗΣΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΕΚΤΑΡΙΟ
Συνεντεύξεις με 30+1 ανθρώπους που τον γνώρισαν»
Α΄ ΤΟΜΟΣ
Μανώλης Μελινός
Κωνσταντίνα Κεφαλά: Την εποχή που συκοφαντούσανε τον Άγιο , η Νεκταρία – Αγαπία τότε, μικρό παιδί- του είπε:
- Σεβασμιώτατε, γιατί δεν μιλάτε που σας συκοφαντούνε; Γιατί, αφού είν’ όλα ψέμματα;
- Αγαπία, μη μιλάς παιδί μου. Επάνω, στον Ουρανό ποιος είναι; Εκείνος βλέπει, ακούει και ξέρει!
Ο Άγιος, κύριε Μελινέ, είχε το θείο το Θεμιστοκλή, τον πατέρα μου Δημοσθένη και τη θεία τη Σεβαστή στη Ριζάρειο Σχολή. Μάλιστα, είχε την επιθυμία να ιερωθούν τα δυο αγόρια. Μετά όμως έφυγαν και πήγαν στη Χίο, κοντά στον πατέρα τους – τον παππού μας Χαράλαμπο Κεφαλά- που ήταν στο Λιθί δάσκαλος. Ο αδελφός μου ο Χάρης, απ’ εδώ, έχει το ‘νομά του.
Ο πατέρας μου συνόδεψε το ιερό Σκήνωμα του Αγίου από το Αρεταίειο μέχρι το Μοναστήρι στην Αίγινα. Μας έλεγε συγκινημένος: «Τόσο δρόμο που τον πηγαίναμε στα χέρια, νόμιζες πως σηκώναμε ένα πούπουλο!».
Μ. Μελινός: Έχετε πληροφορηθεί για θαύματα του Αγίου;
Κ. Κεφαλά: Μάλιστα. Από νέος έκανε θαύματα . Θα σας πω για κάποιον εξάδελφό μου, θείας μου γιο. Κάποτε τον πήρε- μικρό παιδάκι τότε η θεία μαζί με την κορούλα της και τα πήγε στην Αίγινα , στο θείο. Ο εξάδελφός μου αρρώστησε με ψηλό πυρετό. Μάλιστα τον έπιασαν κάτι σπασμοί. Η θεία, όπως ήταν φυσικό, πανικοβλήθηκε. Έψαχνε δεξιά-αριστερά να βρει τον Άγιο. Κάποια στιγμή τον βρήκε.
- Θείε, έλα γρήγορα και το παιδί δεν είναι καθόλου καλά. Έχει σπασμούς.
Εκείνος ατάραχος, σα να μη συνέβαινε τίποτα, της λέει:
- Μην ανησυχείς! Θα γίνει καλά το παιδί!
Πήγαν στο παιδί. Αυτό χτυπιόταν στο κρεβάτι. Ο Άγιος προσευχήθηκε και το σταύρωσε. Αυτό ήταν. Τα παιδί ηρέμησε αμέσως. Λέει τότε ο Άγιος στη θεία που σταυροκοπιόταν:
- Βλέπεις, με την πίστη όλα γίνονται! Να, το παιδί δεν έχει τίποτα. Ό,τι και να σου συμβεί στη ζωή, μη φοβηθείς… ]
Από το βιβλίο: « ΜΙΛΗΣΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΕΚΤΑΡΙΟ
Συνεντεύξεις με 30+1 ανθρώπους που τον γνώρισαν»
Α΄ ΤΟΜΟΣ
Μανώλης Μελινός
Δευτέρα 1 Αυγούστου 2011
« Η των απελπισμένων μόνη ελπίς και των πολεμούμενων βοήθεια»
Είναι αλήθεια , αγαπητοί μου αδελφοί, ότι ο πολύμορφος πόνος και η θλίψη στην ζωή καταβάλλουν τον άνθρωπο και του δημιουργούν τις προϋποθέσεις της απογνώσεως. Βέβαια, εάν υπάρχει η ρίζα της βαθειάς πίστεως, τότε ο άνθρωπος μπορεί να αντιπαρέλθει και τον ισχυρότερο πόνο και την μεγαλύτερη θλίψη που υπάρχει στην ζωή.
Έχουμε μιλήσει πάρα πολλές φορές για το θέμα αυτό, όμως είναι πάντοτε επιτακτικό, πάντοτε προβάλλεται στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους είτε αυτοί βρίσκονται κοντά μας , είτε βρίσκονται μακρύτερα από μας. Είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να το εξετάζει κανείς πάντοτε κάτω από την παρουσία του Θεού, για να μπορεί να δίνει σε κάθε στιγμή τη σωστή λύση.
Γονατίζει όντως ο άνθρωπος στον πόνο της ζωής, διότι πάρα πολλές φορές απροσεκτεί, πάρα πολλές φορές δεν υπολογίζει τι μπορεί να προκαλέσει στον εαυτό του και τον πλησίον του, μία αβλεψία του, αδεξιότητα, μια ενέργειά του.
Και όταν συσσωρεύονται πολλές θλίψεις και δοκιμασίες, τόσο οι φυσικά υπάρχουσες γύρω μας και τις οποίες ο Κύριος χρησιμοποιεί για τον καταρτισμό των ψυχών μας, για την απόκτηση της υπομονής και της ταπεινοφροσύνης , όσο και οι από άλλα αίτια προσερχόμενοι πόνοι, προβάλλουν επιτακτικό το ερώτημα: Γιατί τόσος πόνος στη ζωή;
Ο πόνος προέρχεται από πολλές αιτίες, από ασθένειες, από θανάτους, από δυσαρμονία μέσα στην οικογένεια, στην συζυγία, μεταξύ γονέων και παιδιών, μεταξύ γειτόνων, καθημερινά άλλωστε προβάλλονται αφορμές και αιτίες για να αυξηθεί και να πολλαπλασιαστεί ο πόνος στη ζωή, αυτή την στιγμή λοιπόν του οποιουδήποτε πόνου, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία είναι η βασίλισσα του πόνου, αφού είδε τον Κύριό μας και Υιό της επάνω στον σταυρό , υπέφερε ως μητέρα ακούγοντας τα όσα εις βάρος του Κυρίου μας έλεγαν με ζηλοτυπία και ζηλοφθονία οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι, έβλεπε το μίσος που είχαν εναντίον του Κυρίου μας, έβλεπε τον Κύριό μας να υβρίζεται, να δέχεται εμπτυσμούς, κολαφισμούς, μαστιγώσεις, ακάνθινο στεφάνι και βαρύ σταυρό και να οδηγείται στον Γολγοθά.
«Ρομφαία διήλθεν την καρδίαν αυτής» και γι’ αυτό πάντοτε συντρέχει στον ανθρώπινο πόνο και όποιος τρέχει με πίστη, λαμβάνει το δώρημα «προς το συμφέρον της αιτήσεως».
Δεν μας φθάνουν όχι μία ώρα, αλλά ημέρες και χρόνια να διηγούμεθα τα όσα η Υπεραγία Θεοτόκος έχει προσφέρει στον κάθε ένα χωριστά και σ’ όλους μαζί τους ανθρώπους δια μέσου των αιώνων, όταν την επικαλούνται με πολλή θέρμη και με πολλή πίστη.
« Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον, που έδυ δυο το κάλλος;» θρηνωδούσα η Υπεραγία Θεοτόκος κάτω από τον σταυρό ,έλεγε αυτά τα λόγια προς τον Υιό της και Θεό μας.
Βεβαίως ο ίδιος ο Κύριός μας στον κήπο της Γεσθημανή, προσευχόμενος στον επουράνιο πατέρα σαν άνθρωπος, αισθάνεται αγωνία . «Και εν αγωνία γενόμενος εκτενέστερον προσηύχετο και έτρεχεν ο ιδρώς ωσεί θρόμβοι αίματος». Μια σήκωνε τον βαρύ σταυρό και γονάτισε κουβαλώντας τον. Βρέθηκε όμως ο Σίμων Κυρηναίος, ο οποίος Τον βοήθησε. «Και ηγγάρευσαν άνθρωπον Κυρηναίον ίνα άρη τον σταυρόν αυτού».
Μέσα λοιπόν στο πλήθος του πόνου, θα υπάρχει πάντοτε κι ένας Κυρηναίος. Ο Κυρηναίος είναι η θείας χάρις που αναβλύζει από την σταυρική θυσία του Χριστού. Ο Κυρηναίος είναι η Υπεραγία Θεοτόκος η οποία συμπαραστέκει, η οποία ακούει το βουβό κλάμα κάθε πονεμένου ανθρώπου. Η Υπεραγία Θεοτόκος στέκει και παρηγορεί, είναι η «πάντων ελπίς», «η των απελπισμένων μόνη ελπίς».
Στο κάτω μέρος του Ναού μας έχουμε την μεγάλη εικόνα την θαυματουργό, η οποία είναι από την Κωνσταντινούπολη κι επιγράφεται , «η πάντων ελπίς». Να την παρακαλούμε λοιπόν, με θέρμη πολλή.
Δεν είμεθα οι μόνοι που πονάμε στην ζωή. Όλοι οι άνθρωποι , είτε είναι κοντά στον Θεό, είτε είναι μακριά από τον Θεό, όλοι έχουν έναν πόνο και δεν είναι πάντοτε συγκεκριμένος, αλλά εναλλάσσεται. Με την θερμή παράκληση φεύγει ο ένας πόνος, έρχεται ο άλλος, ώστε ο άνθρωπος να μην μένει χωρίς πόνο και αυτό κατά χάριν Θεού για να μπορεί να είναι ο άνθρωπος συνεχώς κοντά στον Θεό και να αναζητάει τον Θεό. «Κύριε, εν θλίψει εμνήσθημέν σου». Δηλαδή, Κύριε σε θυμηθήκαμε μέσα στον πόνο μας , λέει ο προφήτης.
Κι έτσι ο πόνος θα πρέπει να είναι ο φίλος μας. Λένε τα αγιολόγια της εκκλησίας μας, ότι υπήρχε ένας υποτακτικός , ο οποίος παρακαλούσε επί επτά ολόκληρα χρόνια να του πάρει ο Θεός τις θλίψεις και τον πόνο. Και πάει περιχαρής μετά από επτά χρόνια στον γέροντά του, ένα άγιο άνθρωπο και του λέει: Γέροντα, με τις πολλές προσευχές επί επτά χρόνια γλύτωσα από τον πόνο . Τότε ο γέροντας δάκρυσε και του είπε: Παιδί μου , πήγαινε και προσευχήσου άλλα επτά χρόνια, να δώσει ο Θεός πάλι τον πόνο, γιατί χωρίς αυτόν δεν μπορείς να σωθείς.
Έτσι εξηγούνται, λοιπόν, αυτά που είπε ο ίδιος ο Κύριός μας: «Δια πολλών θλίψεων δει ημάς εισελθείν εις την Βασιλείαν των ουρανών» και «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον». Η νίκη , λοιπόν, έχει σημασία στην ζωή και για να νικήσει ο άνθρωπος την αμαρτία , για να νικήσει τις θλίψεις και τις δοκιμασίες, χρειάζεται την δύναμη εξ ύψους. Μόνο ο Θεός είναι Εκείνος ο οποίος μπορεί να δώσει τη δύναμη προς σωτηρία.
Αλλά υπάρχουν κι οι άγιοι. Θα μπορούσε να πει κάποιος και να δικαιολογηθεί: Ναι Πάτερ, όντως ο Κύριός μας υπέφερε, όμως είναι και Θεός, εγώ είμαι άνθρωπος. Ας προσβλέψουμε λοιπόν, στην Υπεραγία Θεοτόκο η οποία υπήρξε άνθρωπος σαν κι εμάς, με ψυχή ανθρώπινη και σώμα ανθρώπινο. Είναι ο πρώτος και ο βασικώτερος εκπρόσωπος του ανθρωπίνου γένους δίπλα στον Υιό και Λόγο του Θεού, στον Κύριό μας.
Είναι οι άγιοι της Εκκλησίας μας, αυτοί οι οποίοι πέτυχαν μέσα στο καμίνι του πόνου να χαλκεύσουν μία αγία ψυχή. Είναι οι άγιοι της Εκκλησίας μας οι οποίοι πέρασαν όλοι, μηδενός εξαιρουμένου από το καμίνι του πόνου ή ακόμη από τον πόνο της μονώσεως, εκεί όπου ο διάβολος τους πείραξε πολύ δια των λογισμών. Έχουμε τους μάρτυρες οι οποίοι με τα πλήθη των μαρτυρίων υπέφεραν προς δόξαν Θεού και ακόμη τους όσιους και θεοφόρους πατέρες.
Όλοι αυτοί πέρασαν από το καμίνι του πόνου. Γιατί; Για δυο λόγους. Πρώτον, διότι η ψυχή χαλκεύεται μέσα από τον πόνο και δεύτερον διότι όποιος αποφάσισε να ακολουθήσει τον Χριστό, σίγουρα θα υποφέρει, διότι θα συναντήσει την μανία του αρχέκακου και ανθρωποκτόνου διαβόλου.
Κι εμείς, μέσα στην κοιλάδα του κλαυθμώνος που περπατάμε σ’ αυτή την ζωή , ας μην ξεχνάμε ότι σε κάθε πόνο παραμονεύει η απελπισία . Και την απελπισία μπορεί να την διώξει κανείς φωτίζοντας την ψυχή του με την βαθειά πίστη στον Χριστό και με την αγάπη σ’ Αυτόν. Η απελπισία δεν έχει καμία θέση μέσα στην χριστιανική ψυχή.
Να μην ξεχνάμε ποτέ, σε κάθε πόνο, να αναφερόμαστε στην Υπεραγία Θεοτόκο και να την παρακαλούμε με θέρμη: «Υπεραγία Θεοτόκε, η των απελπισμένων μόνη ελπίς και των πολεμουμένων βοήθεια, βοήθησε κι εμένα να βγω νικητής μέσα απ’ αυτόν τον πόνο της ζωής».
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Έχουμε μιλήσει πάρα πολλές φορές για το θέμα αυτό, όμως είναι πάντοτε επιτακτικό, πάντοτε προβάλλεται στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους είτε αυτοί βρίσκονται κοντά μας , είτε βρίσκονται μακρύτερα από μας. Είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να το εξετάζει κανείς πάντοτε κάτω από την παρουσία του Θεού, για να μπορεί να δίνει σε κάθε στιγμή τη σωστή λύση.
Γονατίζει όντως ο άνθρωπος στον πόνο της ζωής, διότι πάρα πολλές φορές απροσεκτεί, πάρα πολλές φορές δεν υπολογίζει τι μπορεί να προκαλέσει στον εαυτό του και τον πλησίον του, μία αβλεψία του, αδεξιότητα, μια ενέργειά του.
Και όταν συσσωρεύονται πολλές θλίψεις και δοκιμασίες, τόσο οι φυσικά υπάρχουσες γύρω μας και τις οποίες ο Κύριος χρησιμοποιεί για τον καταρτισμό των ψυχών μας, για την απόκτηση της υπομονής και της ταπεινοφροσύνης , όσο και οι από άλλα αίτια προσερχόμενοι πόνοι, προβάλλουν επιτακτικό το ερώτημα: Γιατί τόσος πόνος στη ζωή;
Ο πόνος προέρχεται από πολλές αιτίες, από ασθένειες, από θανάτους, από δυσαρμονία μέσα στην οικογένεια, στην συζυγία, μεταξύ γονέων και παιδιών, μεταξύ γειτόνων, καθημερινά άλλωστε προβάλλονται αφορμές και αιτίες για να αυξηθεί και να πολλαπλασιαστεί ο πόνος στη ζωή, αυτή την στιγμή λοιπόν του οποιουδήποτε πόνου, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία είναι η βασίλισσα του πόνου, αφού είδε τον Κύριό μας και Υιό της επάνω στον σταυρό , υπέφερε ως μητέρα ακούγοντας τα όσα εις βάρος του Κυρίου μας έλεγαν με ζηλοτυπία και ζηλοφθονία οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι, έβλεπε το μίσος που είχαν εναντίον του Κυρίου μας, έβλεπε τον Κύριό μας να υβρίζεται, να δέχεται εμπτυσμούς, κολαφισμούς, μαστιγώσεις, ακάνθινο στεφάνι και βαρύ σταυρό και να οδηγείται στον Γολγοθά.
«Ρομφαία διήλθεν την καρδίαν αυτής» και γι’ αυτό πάντοτε συντρέχει στον ανθρώπινο πόνο και όποιος τρέχει με πίστη, λαμβάνει το δώρημα «προς το συμφέρον της αιτήσεως».
Δεν μας φθάνουν όχι μία ώρα, αλλά ημέρες και χρόνια να διηγούμεθα τα όσα η Υπεραγία Θεοτόκος έχει προσφέρει στον κάθε ένα χωριστά και σ’ όλους μαζί τους ανθρώπους δια μέσου των αιώνων, όταν την επικαλούνται με πολλή θέρμη και με πολλή πίστη.
« Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον, που έδυ δυο το κάλλος;» θρηνωδούσα η Υπεραγία Θεοτόκος κάτω από τον σταυρό ,έλεγε αυτά τα λόγια προς τον Υιό της και Θεό μας.
Βεβαίως ο ίδιος ο Κύριός μας στον κήπο της Γεσθημανή, προσευχόμενος στον επουράνιο πατέρα σαν άνθρωπος, αισθάνεται αγωνία . «Και εν αγωνία γενόμενος εκτενέστερον προσηύχετο και έτρεχεν ο ιδρώς ωσεί θρόμβοι αίματος». Μια σήκωνε τον βαρύ σταυρό και γονάτισε κουβαλώντας τον. Βρέθηκε όμως ο Σίμων Κυρηναίος, ο οποίος Τον βοήθησε. «Και ηγγάρευσαν άνθρωπον Κυρηναίον ίνα άρη τον σταυρόν αυτού».
Μέσα λοιπόν στο πλήθος του πόνου, θα υπάρχει πάντοτε κι ένας Κυρηναίος. Ο Κυρηναίος είναι η θείας χάρις που αναβλύζει από την σταυρική θυσία του Χριστού. Ο Κυρηναίος είναι η Υπεραγία Θεοτόκος η οποία συμπαραστέκει, η οποία ακούει το βουβό κλάμα κάθε πονεμένου ανθρώπου. Η Υπεραγία Θεοτόκος στέκει και παρηγορεί, είναι η «πάντων ελπίς», «η των απελπισμένων μόνη ελπίς».
Στο κάτω μέρος του Ναού μας έχουμε την μεγάλη εικόνα την θαυματουργό, η οποία είναι από την Κωνσταντινούπολη κι επιγράφεται , «η πάντων ελπίς». Να την παρακαλούμε λοιπόν, με θέρμη πολλή.
Δεν είμεθα οι μόνοι που πονάμε στην ζωή. Όλοι οι άνθρωποι , είτε είναι κοντά στον Θεό, είτε είναι μακριά από τον Θεό, όλοι έχουν έναν πόνο και δεν είναι πάντοτε συγκεκριμένος, αλλά εναλλάσσεται. Με την θερμή παράκληση φεύγει ο ένας πόνος, έρχεται ο άλλος, ώστε ο άνθρωπος να μην μένει χωρίς πόνο και αυτό κατά χάριν Θεού για να μπορεί να είναι ο άνθρωπος συνεχώς κοντά στον Θεό και να αναζητάει τον Θεό. «Κύριε, εν θλίψει εμνήσθημέν σου». Δηλαδή, Κύριε σε θυμηθήκαμε μέσα στον πόνο μας , λέει ο προφήτης.
Κι έτσι ο πόνος θα πρέπει να είναι ο φίλος μας. Λένε τα αγιολόγια της εκκλησίας μας, ότι υπήρχε ένας υποτακτικός , ο οποίος παρακαλούσε επί επτά ολόκληρα χρόνια να του πάρει ο Θεός τις θλίψεις και τον πόνο. Και πάει περιχαρής μετά από επτά χρόνια στον γέροντά του, ένα άγιο άνθρωπο και του λέει: Γέροντα, με τις πολλές προσευχές επί επτά χρόνια γλύτωσα από τον πόνο . Τότε ο γέροντας δάκρυσε και του είπε: Παιδί μου , πήγαινε και προσευχήσου άλλα επτά χρόνια, να δώσει ο Θεός πάλι τον πόνο, γιατί χωρίς αυτόν δεν μπορείς να σωθείς.
Έτσι εξηγούνται, λοιπόν, αυτά που είπε ο ίδιος ο Κύριός μας: «Δια πολλών θλίψεων δει ημάς εισελθείν εις την Βασιλείαν των ουρανών» και «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε, αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον». Η νίκη , λοιπόν, έχει σημασία στην ζωή και για να νικήσει ο άνθρωπος την αμαρτία , για να νικήσει τις θλίψεις και τις δοκιμασίες, χρειάζεται την δύναμη εξ ύψους. Μόνο ο Θεός είναι Εκείνος ο οποίος μπορεί να δώσει τη δύναμη προς σωτηρία.
Αλλά υπάρχουν κι οι άγιοι. Θα μπορούσε να πει κάποιος και να δικαιολογηθεί: Ναι Πάτερ, όντως ο Κύριός μας υπέφερε, όμως είναι και Θεός, εγώ είμαι άνθρωπος. Ας προσβλέψουμε λοιπόν, στην Υπεραγία Θεοτόκο η οποία υπήρξε άνθρωπος σαν κι εμάς, με ψυχή ανθρώπινη και σώμα ανθρώπινο. Είναι ο πρώτος και ο βασικώτερος εκπρόσωπος του ανθρωπίνου γένους δίπλα στον Υιό και Λόγο του Θεού, στον Κύριό μας.
Είναι οι άγιοι της Εκκλησίας μας, αυτοί οι οποίοι πέτυχαν μέσα στο καμίνι του πόνου να χαλκεύσουν μία αγία ψυχή. Είναι οι άγιοι της Εκκλησίας μας οι οποίοι πέρασαν όλοι, μηδενός εξαιρουμένου από το καμίνι του πόνου ή ακόμη από τον πόνο της μονώσεως, εκεί όπου ο διάβολος τους πείραξε πολύ δια των λογισμών. Έχουμε τους μάρτυρες οι οποίοι με τα πλήθη των μαρτυρίων υπέφεραν προς δόξαν Θεού και ακόμη τους όσιους και θεοφόρους πατέρες.
Όλοι αυτοί πέρασαν από το καμίνι του πόνου. Γιατί; Για δυο λόγους. Πρώτον, διότι η ψυχή χαλκεύεται μέσα από τον πόνο και δεύτερον διότι όποιος αποφάσισε να ακολουθήσει τον Χριστό, σίγουρα θα υποφέρει, διότι θα συναντήσει την μανία του αρχέκακου και ανθρωποκτόνου διαβόλου.
Κι εμείς, μέσα στην κοιλάδα του κλαυθμώνος που περπατάμε σ’ αυτή την ζωή , ας μην ξεχνάμε ότι σε κάθε πόνο παραμονεύει η απελπισία . Και την απελπισία μπορεί να την διώξει κανείς φωτίζοντας την ψυχή του με την βαθειά πίστη στον Χριστό και με την αγάπη σ’ Αυτόν. Η απελπισία δεν έχει καμία θέση μέσα στην χριστιανική ψυχή.
Να μην ξεχνάμε ποτέ, σε κάθε πόνο, να αναφερόμαστε στην Υπεραγία Θεοτόκο και να την παρακαλούμε με θέρμη: «Υπεραγία Θεοτόκε, η των απελπισμένων μόνη ελπίς και των πολεμουμένων βοήθεια, βοήθησε κι εμένα να βγω νικητής μέσα απ’ αυτόν τον πόνο της ζωής».
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Σάββατο 30 Ιουλίου 2011
Επιστολή Αββά Δωροθεου
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
191._. Ερώτηση: Γιατί είπε ο αββάς Ποιμένας ότι τρία είναι τα σπουδαιότερα πράγματα στην πνευματική ζωή, ο φόβος του Θεού, η προσευχή και η ευεργεσία του πλησίον;
Απόκριση: Είπε ο Γέροντας, ότι πρέπει να φοβάται κανείς το Θεό, επειδή ο φόβος του Θεού προηγείται κάθε άλλης αρετής. Γιατί «αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου» ( Ψαλ.110. 10 ) , γιατί κανένας δεν κατορθώνει την αρετή, ούτε κανένα άλλο αγαθό, χωρίς το φόβο του Θεού και γιατί «με το φόβο του Κυρίου απομακρύνεται κανείς από το κακό» ( παρ. 16, 6 ) . Είπε ακόμα ότι πρέπει να προσεύχεται κανείς στον Κύριο, επειδή χωρίς τη βοήθεια του Θεού, ο άνθρωπος ούτε αρετή δεν μπορεί ν’ αποκτήσει, ούτε κανένα άλλο καλό να κάνει, όπως είπα, έστω κι αν το επιδιώκει για το φόβο του Θεού. Γιατί χρειάζεται οπωσδήποτε και η δική μας προσπάθεια και η βοήθεια του Θεού. Έχει ανάγκη λοιπόν ο άνθρωπος να προσεύχεται για καθετί και να παρακαλεί το Θεό να τον βοηθήσει και να συνεργήσει με τη Χάρη Του σε καθετί.
Το να κάνει δε κανείς καλό στον πλησίον, είναι καρπός της αγάπης. Επειδή λοιπόν εκείνος που φοβάται τον Κύριο κι εύχεται στο Θεό φαινομενικά ωφελεί μόνο τον εαυτόν του, και επειδή κάθε αρετή ολοκληρώνεται με την αγάπη του πλησίον , γι’ αυτό είπε ο Γέροντας ότι πρέπει να ευεργετούμε τον πλησίον μας. Διότι δεν αρκεί να φοβάται κανείς το Θεό και να προσεύχεται. Έχει επί πλέον την υποχρέωση να είναι χρήσιμος και στον πλησίον και να τον ευεργετεί. Γιατί αυτό, όπως είπα, είναι καρπός της αγάπης, η οποία είναι ολοκλήρωση όλων των αρετών, όπως λέει ο Άγιος Απόστολος ( Ρωμ. 13, 10: Α΄ Κορ. 13,13 ) .
Από το βιβλίο: «ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ
Έργα Ασκητικά»
Εκδόσεις: Ετοιμασία
191._. Ερώτηση: Γιατί είπε ο αββάς Ποιμένας ότι τρία είναι τα σπουδαιότερα πράγματα στην πνευματική ζωή, ο φόβος του Θεού, η προσευχή και η ευεργεσία του πλησίον;
Απόκριση: Είπε ο Γέροντας, ότι πρέπει να φοβάται κανείς το Θεό, επειδή ο φόβος του Θεού προηγείται κάθε άλλης αρετής. Γιατί «αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου» ( Ψαλ.110. 10 ) , γιατί κανένας δεν κατορθώνει την αρετή, ούτε κανένα άλλο αγαθό, χωρίς το φόβο του Θεού και γιατί «με το φόβο του Κυρίου απομακρύνεται κανείς από το κακό» ( παρ. 16, 6 ) . Είπε ακόμα ότι πρέπει να προσεύχεται κανείς στον Κύριο, επειδή χωρίς τη βοήθεια του Θεού, ο άνθρωπος ούτε αρετή δεν μπορεί ν’ αποκτήσει, ούτε κανένα άλλο καλό να κάνει, όπως είπα, έστω κι αν το επιδιώκει για το φόβο του Θεού. Γιατί χρειάζεται οπωσδήποτε και η δική μας προσπάθεια και η βοήθεια του Θεού. Έχει ανάγκη λοιπόν ο άνθρωπος να προσεύχεται για καθετί και να παρακαλεί το Θεό να τον βοηθήσει και να συνεργήσει με τη Χάρη Του σε καθετί.
Το να κάνει δε κανείς καλό στον πλησίον, είναι καρπός της αγάπης. Επειδή λοιπόν εκείνος που φοβάται τον Κύριο κι εύχεται στο Θεό φαινομενικά ωφελεί μόνο τον εαυτόν του, και επειδή κάθε αρετή ολοκληρώνεται με την αγάπη του πλησίον , γι’ αυτό είπε ο Γέροντας ότι πρέπει να ευεργετούμε τον πλησίον μας. Διότι δεν αρκεί να φοβάται κανείς το Θεό και να προσεύχεται. Έχει επί πλέον την υποχρέωση να είναι χρήσιμος και στον πλησίον και να τον ευεργετεί. Γιατί αυτό, όπως είπα, είναι καρπός της αγάπης, η οποία είναι ολοκλήρωση όλων των αρετών, όπως λέει ο Άγιος Απόστολος ( Ρωμ. 13, 10: Α΄ Κορ. 13,13 ) .
Από το βιβλίο: «ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ
Έργα Ασκητικά»
Εκδόσεις: Ετοιμασία
Παρασκευή 29 Ιουλίου 2011
Η δύναμις του ονόματος του Χριστού
Υπάρχουν σε μας, υπάρχουν ξόρκια πνευματικά, το όνομα του Κυρίου μας, και η δύναμις του σταυρού. Αυτό το ξόρκι όχι μόνον βγάζει το φίδι από τη φωλιά του και το ρίχνει στη φωτιά, αλλά θεραπεύει και τα τραύματα.
Αν όμως υπάρχουν και πολλοί που λέγουν ότι δεν θεραπεύτηκαν, αυτό συνέβη από την ολιγοπιστία τους, όχι από την αδυναμία εκείνου που αναφέραμε. Διότι και τον Ιησού άλλοι τον έσπρωχναν και τον συνέθλιβαν από παν-τού και δεν κέρδιζαν τίποτε˙ η γυναίκα όμως που έπασχε από αιμορραγία, χωρίς να αγγίση το σώμα Του, αλλά μόνο την άκρη του ενδύματός Του ,σταμάτησε χρόνιες πληγές αιμάτων ( Ματθ. 9, 20-22 και Λουκ. 8, 43-48 ) . Αυτό το Όνομα είναι φοβερό και στους δαίμονες και στα πάθη και στις ασθένειες.
Για το Όνομα λοιπόν αυτό ας καμαρώνουμε, με αυτό ας οχυρώνουμε τον εαυτό μας. Με αυτό τον τρόπο και ο Παύλος έγινε μεγάλος μολονότι είχε την ίδια φύσι με εμάς˙ όμως η πίστις τον έκανε εντελώς διαφορετικό˙ και τόσο μεγάλη ήταν η υπεροχή της δυνάμεώς του, ώστε και τα ενδύματά του να έχουν πολλή δύναμι ( Πραξ. 19,12).
Για ποια απολογία λοιπόν θα είμαστε άξιοι, όταν και οι σκιές και τα ενδύματα εκείνων έδιωχναν τον θάνατο, ενώ οι δικές μας προσευχές δε σταματούν ούτε τα πάθη; Ποια είναι η αιτία; Είναι η μεγάλη διαφορά της διαθέσεως. Τα φυσικά βέβαια δώρα είναι ίσα και κοινά, αφού όμοια με μας και γεννήθηκε και μεγάλωσε και έζησε στη γη και ανέπνευσε αέρα˙ ενώ στα άλλα ήταν πολύ μεγαλύτερος και καλλίτερος από εμάς, δηλαδή στην προθυμία , στην πίστι, στην αγάπη.
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους
Αν όμως υπάρχουν και πολλοί που λέγουν ότι δεν θεραπεύτηκαν, αυτό συνέβη από την ολιγοπιστία τους, όχι από την αδυναμία εκείνου που αναφέραμε. Διότι και τον Ιησού άλλοι τον έσπρωχναν και τον συνέθλιβαν από παν-τού και δεν κέρδιζαν τίποτε˙ η γυναίκα όμως που έπασχε από αιμορραγία, χωρίς να αγγίση το σώμα Του, αλλά μόνο την άκρη του ενδύματός Του ,σταμάτησε χρόνιες πληγές αιμάτων ( Ματθ. 9, 20-22 και Λουκ. 8, 43-48 ) . Αυτό το Όνομα είναι φοβερό και στους δαίμονες και στα πάθη και στις ασθένειες.
Για το Όνομα λοιπόν αυτό ας καμαρώνουμε, με αυτό ας οχυρώνουμε τον εαυτό μας. Με αυτό τον τρόπο και ο Παύλος έγινε μεγάλος μολονότι είχε την ίδια φύσι με εμάς˙ όμως η πίστις τον έκανε εντελώς διαφορετικό˙ και τόσο μεγάλη ήταν η υπεροχή της δυνάμεώς του, ώστε και τα ενδύματά του να έχουν πολλή δύναμι ( Πραξ. 19,12).
Για ποια απολογία λοιπόν θα είμαστε άξιοι, όταν και οι σκιές και τα ενδύματα εκείνων έδιωχναν τον θάνατο, ενώ οι δικές μας προσευχές δε σταματούν ούτε τα πάθη; Ποια είναι η αιτία; Είναι η μεγάλη διαφορά της διαθέσεως. Τα φυσικά βέβαια δώρα είναι ίσα και κοινά, αφού όμοια με μας και γεννήθηκε και μεγάλωσε και έζησε στη γη και ανέπνευσε αέρα˙ ενώ στα άλλα ήταν πολύ μεγαλύτερος και καλλίτερος από εμάς, δηλαδή στην προθυμία , στην πίστι, στην αγάπη.
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους
Παρασκευή 22 Ιουλίου 2011
Εντιμότητα. Ένα στολίδι της χριστιανικής ζωής.
Η «Εν Χριστώ» πνευματική ζωή είναι ζωή ακρίβειας απόλυτης δικαιοσύνης, καθαρότητας και εντιμότητας . Δεν είναι ζωή συμβιβασμού. Είναι ζωή απόλυτης ευσυνειδησίας και τιμιότητας.
Δεν ελίσσεται όποιος θέλει να ζει «εν Χριστώ» . Δεν επιδιώκει να παρουσιάζει προσωπείο αντί προσώπου, ούτε ποτέ στην πορεία του κοιτάει να εξαπατά τους άλλους και να τους ξεγελά για να ικανοποιείται το δικό του ιδιοτελές συμφέρον. Η απάτη, μικρής ή μεγάλης μορφής, το ιδιοτελές συμφέρον και η δολιότητα είναι ξένα πράγματα από την «εν Χριστώ» ζωή.
Ο Χριστιανός δε θέλει να αναβαίνει στη ζωή με άνομα μέσα. Είναι στις συναλλαγές του τίμιος, ντόμπρος και ίσος. Ο Λόγος του είναι αληθινός. Δε λέει ποτέ ψέματα, ούτε ποτέ κοιτάει να ξεγελά τον άλλον. Τα ελατήρια του είναι πάντα αγνά και καθαρά. Στις συναλλαγές του είναι ακριβής και τίμιος. Δεν επιδιώκει να επιπλεύσει με ποικίλους τρόπους. Δεν κυριαρχεί στη ζωή του το ατομικό του συμφέρον σε βάρος του συμφέροντος του άλλου. Δε δουλεύει σε δύο κυρίους. Έχει σαν έμβλημά του το λόγο του Κυρίου: « Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» ( Ματθ. στ΄24 ) . Ζει τη χριστιανική ζωή με γνησιότητα και καθαρότητα, χωρίς προσποιήσεις. Δε χρησιμοποιεί ποτέ στη ζωή του φανταστικά πυροτεχνήματα για να επιβληθεί. Είναι αυτός που είναι ατόφιος, ακέραιος, καθαρός και γνήσιος και που ο λόγος του είναι κατά την φράση του Κυρίου: « ναι ναι, ου ου» ( Ματθ. ε΄,37 ) .
Η εντιμότητα του βίου και η ανιδιοτέλεια σε κάθε ενέργεια είναι μεγάλα προσόντα για το σωστό άνθρωπο.
Ο πιστός που προσπαθεί να ζει μιας γνήσια «εν Χριστώ» πνευματική ζωή , είναι κατ’ εξοχήν έντιμος και ανιδιοτελής.
Μπορεί μερικές φορές αυτή η εντιμότητά του να του στοιχίζει. Μπορεί ίσως κάποτε να τον ζημιώνει και υλικά, γιατί δυστυχώς στην ζωή επιπλέουν οι καπάτσοι, οι ελισσόμενοι ,οι ανέντιμοι και ιδιοτελείς. Έχει γεμίσει η κοινωνία από ανέντιμους ανθρώπους. Η ανεντιμότητα έχει γίνει για πολλούς ο εύκολος τρόπος της ζωής. Κάτι τέτοιο όμως είναι απαράδεκτο από χριστιανικής απόψεως της ζωής. Ο άνθρωπος που θέλει να ζει «εν Χριστώ» προσέχει και δεν μετέρχεται ποτέ ανέντιμα μέσα για να ανέλθει , ούτε ιδιοτελή ελατήρια , ούτε έχει ποτέ ανομολόγητους σκοπούς. Εάν προς στιγμή φανεί ότι η τιμιότητά του τον ζημιώνει σε κάτι υλικό, έχει την αγάπη και την προστασία του Θεού με το μέρος του, έχει την κραταιά προστασία του Θεού, που είναι το μεγαλύτερο κέρδος της ζωής.
Ο Χριστός φτιάχνει αγίους, που είναι οι μεγαλύτεροι θησαυροί της ανθρωπότητας. Οι άγιοι είναι το καύχημα της Εκκλησίας, είναι το θαύμα της Χάριτος του Θεού και της ψυχικής μεταμόρφωσης του ανθρώπου. Η «εν Χριστώ» ζωή είναι ζωή αγιότητας. Η εντιμότητα είναι στολίδι της αγίας «εν Χριστώ» πνευματικής ζωής.
Από το βιβλίο: “Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς
Καλλινίκου Καρούσου
Η «εν Χριστώ»
Πνευματική ζωή
Εκδόσεις Χρυσοπηγή
Αθήνα 2010
Δεν ελίσσεται όποιος θέλει να ζει «εν Χριστώ» . Δεν επιδιώκει να παρουσιάζει προσωπείο αντί προσώπου, ούτε ποτέ στην πορεία του κοιτάει να εξαπατά τους άλλους και να τους ξεγελά για να ικανοποιείται το δικό του ιδιοτελές συμφέρον. Η απάτη, μικρής ή μεγάλης μορφής, το ιδιοτελές συμφέρον και η δολιότητα είναι ξένα πράγματα από την «εν Χριστώ» ζωή.
Ο Χριστιανός δε θέλει να αναβαίνει στη ζωή με άνομα μέσα. Είναι στις συναλλαγές του τίμιος, ντόμπρος και ίσος. Ο Λόγος του είναι αληθινός. Δε λέει ποτέ ψέματα, ούτε ποτέ κοιτάει να ξεγελά τον άλλον. Τα ελατήρια του είναι πάντα αγνά και καθαρά. Στις συναλλαγές του είναι ακριβής και τίμιος. Δεν επιδιώκει να επιπλεύσει με ποικίλους τρόπους. Δεν κυριαρχεί στη ζωή του το ατομικό του συμφέρον σε βάρος του συμφέροντος του άλλου. Δε δουλεύει σε δύο κυρίους. Έχει σαν έμβλημά του το λόγο του Κυρίου: « Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» ( Ματθ. στ΄24 ) . Ζει τη χριστιανική ζωή με γνησιότητα και καθαρότητα, χωρίς προσποιήσεις. Δε χρησιμοποιεί ποτέ στη ζωή του φανταστικά πυροτεχνήματα για να επιβληθεί. Είναι αυτός που είναι ατόφιος, ακέραιος, καθαρός και γνήσιος και που ο λόγος του είναι κατά την φράση του Κυρίου: « ναι ναι, ου ου» ( Ματθ. ε΄,37 ) .
Η εντιμότητα του βίου και η ανιδιοτέλεια σε κάθε ενέργεια είναι μεγάλα προσόντα για το σωστό άνθρωπο.
Ο πιστός που προσπαθεί να ζει μιας γνήσια «εν Χριστώ» πνευματική ζωή , είναι κατ’ εξοχήν έντιμος και ανιδιοτελής.
Μπορεί μερικές φορές αυτή η εντιμότητά του να του στοιχίζει. Μπορεί ίσως κάποτε να τον ζημιώνει και υλικά, γιατί δυστυχώς στην ζωή επιπλέουν οι καπάτσοι, οι ελισσόμενοι ,οι ανέντιμοι και ιδιοτελείς. Έχει γεμίσει η κοινωνία από ανέντιμους ανθρώπους. Η ανεντιμότητα έχει γίνει για πολλούς ο εύκολος τρόπος της ζωής. Κάτι τέτοιο όμως είναι απαράδεκτο από χριστιανικής απόψεως της ζωής. Ο άνθρωπος που θέλει να ζει «εν Χριστώ» προσέχει και δεν μετέρχεται ποτέ ανέντιμα μέσα για να ανέλθει , ούτε ιδιοτελή ελατήρια , ούτε έχει ποτέ ανομολόγητους σκοπούς. Εάν προς στιγμή φανεί ότι η τιμιότητά του τον ζημιώνει σε κάτι υλικό, έχει την αγάπη και την προστασία του Θεού με το μέρος του, έχει την κραταιά προστασία του Θεού, που είναι το μεγαλύτερο κέρδος της ζωής.
Ο Χριστός φτιάχνει αγίους, που είναι οι μεγαλύτεροι θησαυροί της ανθρωπότητας. Οι άγιοι είναι το καύχημα της Εκκλησίας, είναι το θαύμα της Χάριτος του Θεού και της ψυχικής μεταμόρφωσης του ανθρώπου. Η «εν Χριστώ» ζωή είναι ζωή αγιότητας. Η εντιμότητα είναι στολίδι της αγίας «εν Χριστώ» πνευματικής ζωής.
Από το βιβλίο: “Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς
Καλλινίκου Καρούσου
Η «εν Χριστώ»
Πνευματική ζωή
Εκδόσεις Χρυσοπηγή
Αθήνα 2010
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)