Τετάρτη 29 Φεβρουαρίου 2012

Η εξομολόγηση του Νταβέλη



(ένα άκουσμα για τον παπα-Νικόλα Πλανά από την έδρα της Θεολογικής του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Την Μεγάλη Σαρακοστή του 1966 παρακολουθώ μάθημα ηθικής στην Α΄ αίθουσα της Θεολογικής Σχολής. Διδάσκων ήταν ο Ιωάννης Καρμίρης, άνδρας σοφός και πεπαιδευμένος , ωραίος για το αρρενωπό και σοφό του χαρακτήρα…
…Αυτός ο μεγάλος δάσκαλος της δογματικής και της ηθικής αναφέρθηκε σε κάποια του παράδοση στο μυστήριο της εξομολογήσεως. Μεταξύ των άλλων είπε πως την ανάγκη της εξομολογήσεως την αισθάνονται όλοι οι άνθρωποι.
-         Οι τύψεις της συνειδήσεως είναι μεγάλη τυράγνια. Και οι πιο μεγάλοι ληστές και κακούργοι ψάχνουν άνθρωπο  εμπιστοσύνης , παπά ευλαβή, να εξομολογηθούνε.
Και αναφέρθηκε στον αρχιληστή της Αττικής , τον Νταβέλη,  που ίσως ήταν και ο τελευταίος λήσταρχος στον χώρο μας:

-         O παπα-Νικόλας Πλανάς στην εποχή του λειτουργούσε σε δυο-τρία εκκλησάκια. Ο προφήτης Ελισσαίος στην πλαγιά του Λυκαβηττού του ήταν πολύ αγαπητό. Φαίνεται πως η τελευταία εκκλησία που έκλεινε την πόρτα , για να μείνουν μόνοι οι Άγιοι στα εικονοστάσιά τους , ήταν του προφήτη Ελισσαίου. Ο παπα- Νικόλας συντρόφευε τους Αγίους με τις προσευχές του, μέχρι να πέσει η βαθειά νύχτα. Έτσι ,ένα απόβραδο, αφού άναψε την κανδήλα της παρακαταθήκης κι ενώ ακόμη δεν είχε δρασκελίσει την βορεινή πόρτα του ιερού βήματος , βλέπει να ανοίγη η μικρή πόρτα της εκκλησιάς, να κλείνη βεβιασμένα και ο αρχιληστής Νταβέλης , αρματωμένος σαν αστακούδι, να αμπαρώνη την πόρτα με σύρτες και με μάνταλα. Ο παπάς μαρμάρωσε. Κοντανάσαινε. Και ο νους του ήρθε σε μεγάλη αμηχανία. Οι λογισμοί του είπαν: «Θα νομίζη ο καημένος πως οι άνθρωποι που με πλησιάζουν, μου αφήνουν χρήματα και ήρθε να με ληστέψη». «Κύριε, το τέλος μου εγγίζει∙ μη επιτρέψης να θορυβηθή η ψυχή μου». Ο ληστής ξαρματώθηκε. Άφησε την πανοπλία του στα στασίδια και με βαριά βήματα προχώρησε στον ξαφνιασμένο παπά.
-         Παπά- Νικόλα, ήρθα να εξομολογηθώ, να ξεκριματιστώ. Φόρεσε το πετραχήλι.
Γονάτισε στο πετραχήλι ο κατάδικος και είπε κάθε αναισχυντία τη νύχτας και της μέρας ∙ τους θανάτους, τις ληστείες και τις βιαιότητες. Ο Όσιος άκουγε τον ληστή, χωρίς να αποδοκιμάζη την πώρωση της ψυχής του. Μόνον του είπε:
-         Όλα αυτά θα σου τα συγχωρέση ο Θεός . Αν όμως η πολιτεία σε συλλάβη, με τους δικούς της νόμους δεν ξεύρω τι θα κάνη.
Και του διάβασε συγχωρητική ευχή.
Ο ληστής ασπάστηκε το πετραχήλι και την δεξιά του, τις άγιες εικόνες , φόρεσε τα άρματά του κι έφυγε μέσα στο σκοτάδι της νύχτας. Ο Όσιος ξημέρωσε στην εικόνα του Χριστού, ζητώντας την άφεση και την συγχώρηση του ληστού.



Από το βιβλίο: «Μορφές που γνώρισα να ασκούνται στο σκάμμα της Εκκλησίας»
Α’ έκδοση Σεπτέμβριος 2010
Ιερά Μονή Δοχειαρίου, Άγιον Όρος

Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

Στο κατώφλι της Μεγάλης Σαρακοστής




Αντίθετα προς το κοινό αίσθημα, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είμαι περίοδος χαράς ∙ μια περίοδος επιστροφής στη ζωή. Χρόνος κατά τον οποίον αποβάλλουμε ό,τι είναι κακό και νεκρό μέσα μας, ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε . Να ζήσουμε με όλη την απεραντοσύνη, όλο το βάθος και όλη την ένταση αυτά για τα οποία έχουμε κληθεί. Εάν δεν καταλάβουμε αυτή τη χαρούμενη διάσταση της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τότε την κάνουμε μια τερατώδη καρικατούρα ,μια περίοδο κατά την οποία, εν ονόματι ακριβώς του Θεού, κάνουμε την ζωή μας ένα μαρτύριο, «βίο αβίωτο». Μπορεί πράγματι να φαίνεται πολύ παράξενο ( : πώς είναι δυνατόν να συνδυάζεται η χαρά με την προσπάθεια, τον ασκητικό αγώνα, τον έντονο κόπο ) ,ωστόσο αυτό διατρέχει όλη μας την πνευματική ζωή, μέσω της ζωής της Εκκλησίας, της ζωής του Ευαγγελίου.
Η Βασιλεία του Θεού είναι κάτι που αποκτάται. Δεν δίδεται σ’ εκείνους που χαλαρά  και τεμπέλικα την περιμένουν  να έρθει. Σε όσους την περιμένουν έτσι, ναι, θα έρθει: θα  έρθει τα μεσάνυχτα∙ θα έρθει με τη μορφή της Κρίσεως σαν τον κλέφτη που μπαίνει τότε που δεν τον περιμένουν, σαν τον νυμφίο που φθάνει την ώρα που οι μωρές παρθένες έχουν αποκοιμηθεί. Δεν είναι όμως αυτός ο τρόπος με τον οποίον πρέπει να περιμένουμε την Κρίση και την Βασιλεία! Και εδώ πάλι πρέπει να ανακτήσουμε μια στάση που δύσκολα αναδύεται από τα βάθη μας, μια στάση από την οποία, κατά παράδοξο τρόπο, έχουμε αποξενωθεί: τη χαρούμενη προσμονή της Ημέρας του Κυρίου –παρά το γεγονός ότι γνωρίζουμε ότι αυτή η ημέρα θα είναι και Ημέρα Κρίσεως . Ίσως ακούγεται παράξενο ότι μέσα στην εκκλησία κηρύσσουμε το Ευ-αγγέλιο της Κρίσεως, και όμως, το κάνουμε. Ομολογούμε ότι η Ημέρα του Κυρίου δεν είναι φόβος, αλλά ελπίδα, και δηλώνουμε μαζί με όλη την Εκκλησία: «Αμήν, ναι, έρχου, Κύριε Ιησού» ( Αποκ. 22, 20 ) . Αν αυτό δυσκολευόμαστε να το αρθρώσουμε, τότε κάτι σημαντικό λείπει από τη χριστιανική μας συνείδηση. Ό,τι κι αν λέμε, είμαστε ακόμη ειδωλολάτρες ντυμένοι με το ευαγγελικό ένδυμα. Είμαστε ακόμη Χριστιανοί για τους οποίους ο Θεός είναι ένας Θεός «απ’ έξω», για τους οποίους ο ερχομός Του είναι σκοτάδι και φόβος, και του Οποίου η Κρίση δεν είναι η λύτρωσή μας ,αλλά η καταδίκη μας. Είμαστε Χριστιανοί για τους οποίους  η συνάντηση με τον Κύριο είναι ένα γεγονός τρομακτικό, και όχι αυτό που λαχταρούμε και που έχει γίνει ο σκοπός της ζωής μας. Αν δεν το συνειδητοποιήσουμε, τότε η Τεσσαρακοστή δεν μπορεί να είναι χαρά, γιατί η Τεσσαρακοστή φέρνει μαζί της και Κρίση και ευθύνη: κρίνουμε τον εαυτό μας για να τον αλλάξουμε, ώστε να μπορέσει να φθάσει την Ημέρα του Κυρίου, την Ανάσταση με καρδιά ανοιχτή, με πίστη, έτοιμος να πανηγυρίσει το γεγονός της έλευσής της. Κάθε ερχομός του Κυρίου είναι κρίση…

Οι Πατέρες παραλληλίζουν τον Χριστό με τον Νώε. Λένε ότι η παρουσία του Νώε στη γενιά του ήταν ταυτοχρόνως καταδίκη και σωτηρία. Καταδίκη, επειδή η παρουσία ενός ανθρώπου που παρέμεινε πιστός ,ενός και μόνου ανθρώπου που ήταν άγιος του Θεού, αποτελούσε απόδειξη ότι η αγιότητα ήταν εφικτή και ότι οι αμαρτωλοί, εκείνοι που απέρριψαν και αποστράφηκαν τον Θεό, θα μπορούσαν να είχαν πράξει διαφορετικά. Έτσι, η παρουσία ενός δικαίου ανδρός ήταν κρίση και καταδίκη της εποχής του. Ωστόσο ο Νώε υπήρξε και σωτηρία της εποχής του, διότι μόνο και μόνο χάρη σ’ αυτόν, επέβλεψε ευμενώς ο Θεός στο ανθρώπινο γένος. Το ίδιο ισχύει και για την έλευση του Κυρίου.
Αλλά υπάρχει και μία άλλη χαρά στην κρίση. Η κρίση δεν είναι κάτι που πέφτει επάνω στο κεφάλι μας απ’ έξω. Ναι, ασφαλώς θα έρθει η μέρα κατά την οποία θα σταθούμε ενώπιον του Κυρίου και θα κριθούμε ∙ όσο όμως εξακολουθούμε την επίγεια πορεία μας, όσο ακόμη ζούμε τη διαδικασία του γίγνεσθαι, όσο απλώνεται ακόμα μπροστά μας ο δρόμος που μας οδηγεί στο «μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού», προς την κλήση μας, τότε η κρίση πρέπει ν’ ασκείται από εμάς τους ίδιους. Υπάρχει ένας συνεχής διάλογος μέσα μας, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Θυμάστε την παραβολή , όπου ο Ιησούς λέει: «Ίσθι ευνοών τω αντιδίκω σου ταχύ έως ότου ει εν τη οδώ μετ’ αυτού» ( Ματθ. 5,25 ). Κάποιοι πνευματικοί συγγραφείς έχουν δει στον αντίδικο όχι τον διάβολο (με τον οποίο δεν μπορούμε να κάνουμε ειρήνη, δεν μπορούμε να συνθηκολογήσουμε), αλλά τη συνείδησή μας , η οποία σε όλη μας τη ζωή βαδίζει δίπλα μας και ποτέ δεν μας αφήνει σε ησυχία. Η συνείδησή μας είναι σε διαρκή διάλογο μαζί μας ,αντιλέγοντάς μας κάθε στιγμή, και πρέπει  να συμφιλιωθούμε μαζί της, διαφορετικά, θα ‘ρθει η στιγμή που θα φθάσουμε τελικά στον Κριτή και τότε ο αντίδικός μας θα μας κατακρίνει και θα μας καταδικάσει.
Όσο λοιπόν είμαστε καθ’ οδόν , η κρίση έρχεται συνεχώς μαζί μας, ένας διάλογος , μια ένταση διαλεκτική ανάμεσα στις σκέψεις, τα συναισθήματά μας και τις πράξεις μας, που τίθενται υπό την κρίση μας και ενώπιον των οποίων και μεις τιθέμεθα υπό την κρίση τους…

Από το βιβλίο: «Antony Bloom
Στο φως της Κρίσης του Θεού
ΠΟΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΙΩΔΙΟ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ»
Εκδόσεις: Εν πλώ





Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012

Το αρσενικό παιδί της πεθεράς




Το μοναστήρι στο ψηλότερο μέρος των δύο χωριών κάθε μέρα λειτουργεί, νηστεύει, προσεύχεται, εξομολογεί. Οι πορτάρες του ανοίγουν πρωί πρωί στον κάθε άνθρωπο. Άλλοι προσέρχονται να καμαρώσουν την παλιά αρχιτεκτονική του. Άλλοι τις παμπάλαιες τοιχογραφίες. Άλλοι να πουν τους πόνους και τους καημούς τους. Άλλοι να ζητήσουν ελέη κι άλλοι έλεος από την Παναγία μας και τον Χριστό. Βέβαια δεν λείπουν και αυτοί που κουβαλούν στο μοναστήρι το φτωχό, από τους καρπούς των δένδρων που καλλιεργούν και από τα εισοδήματα που τους χαρίζει ο Θεός.
Μια κόρη έρχεται κρυφά από το σπίτι της με πύρινα μάτια και καυτά δάκρυα. Δεν είναι υπερβολή ο λόγος μου, Στον ασπασμό της δεξιάς δεχόμουνα το κάψιμο της καρδιάς της.
-      Κόρη μου, τι κλαις και τι στενάζεις; Τι σου συμβαίνει; Έλα και καμιά φορά χωρίς δάκρυα.
-      Αχ, Γέροντά μου, έρχομαι γιατί στο πρόσωπό σου βλέπω πατέρα στοργικό που δεν γνώρισα. Είχα και δεν είχα πατέρα. Ήμουν στο χωριό βοσκοπούλα. Έπαιζα φλογέρα. Χαιρόμουνα τις πλαγιές και τις βουνοκορφές. Έφθανα μέχρις εκεί που ξεχωρίζει μέσα στον λόγγο της Παναγιάς το μοναστήρι. Το πουρνό και το δείλι έστηνα αυτί ν’ αφουγκραστώ τις γλυκειές καμπάνες. Με την φαντασία μου πάντα τις άκουγα και χαιρόμουνα της Παναγίας τα μεγαλεία. Απ’ εκεί ψηλά έβλεπα τα αμάξια που πήγαιναν στη Χάρη Της και τα μετρούσα. Λογαριασμό δεν έβρισκα.
Κάποια μέρα μου προξένεψαν ένα παλληκάρι. Με γοήτεψαν, βλέπεις, με τ’ αγαθά του κάμπου. Παράπονο δεν έχω από το σύζυγό μου. Αλλ’ εκείνη η πεθερά φοβερή από την πρώτη μέρα. Τίποτε δεν κάνω καλά. Το ξύλο από το χέρι και το βρίσιμο από το στόμα δεν της λείπει. Δεν έφθαναν αυτά. Τώρα που έμεινα έγκυος, με χτυπά και, με όλα τ’ άλλα που μου λέγει, με απειλεί πως θα με στείλη στο βουνό να φυλάξω γίδια, αν το  παιδί δεν είναι αρσενικό!
Ανατρίχιασα ακούγοντας το θράσος της πεθεράς. Της συνέστησα την αγία υπομονή και:
-      Όταν τον ποτήρι ξεχειλίζη, κάνε προς τα πάνω. Η Παναγία θα σε βοηθήση. Θα μιλήση ο Θεός . Θα σφυρίξη στο αυτί της γραίας του κάμπου.
Πέρασε ο καιρός κι ένα βράδυ ήρθε  ο γιατρός ταραγμένος.
-      Τι έγινε; Γιατί τόση ταραχή;
-      Ξεγέννησα μια κόρη στον κάμπο. Έκανε τέρας ∙ παιδί χωρίς κεφάλι.
-      Τι ήταν αυτό το παιδί, αρσενικό ή θηλυκό;
-      Αρσενικό.
Έτσι σφυρίζει ο Θεός στην αθεοφοβία της πεθεράς : «Πάρε αρσενικό παιδί που θέλεις, αλλά ακέφαλο».



Από το βιβλίο: «Μορφές που γνώρισα να ασκούνται στο σκάμμα της Εκκλησίας»
Α’ έκδοση Σεπτέμβριος 2010
Ιερά Μονή Δοχειαρίου, Άγιον Όρος

Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2012

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ



Με αφορμή το δελτίο ειδήσεων της 28ης  Ιουλίου 2004

Είδηση πρώτη: «Και τι δουλειά έχει η Εκκλησία να ασχολείται με τον πολιτισμό;», αναρωτήθηκε γνωστός καλλιτέχνης, διαμαρτυρόμενος για την απαγόρευση της παράστασης του έργου του Αριστοφάνη «Πλούτος» σε πόλη της Βορείου Ελλάδος, με παρέμβαση του οικείου Μητροπολίτη.
Είδηση δεύτερη: «Ο πρωθυπουργός και Υπουργός Πολιτισμού εγκαινίασε το Ισλαμικό Μουσείο στο κέντρο της Αθήνας. Η παρουσία του Πρωθυπουργού στα εγκαίνια του Μουσείου, που είναι το μοναδικό δημόσιο Ισλαμικό μουσείο στην Ευρώπη, αποτελεί μήνυμα σε όσους αντιτίθενται στην ανέγερση Τεμένους στην Αθήνα. Στα εγκαίνια παρευρέθησαν οι Μουφτήδες της Ελλάδος , Διπλωμάτες Ισλαμικών χωρών, αλλά και εκπρόσωπος της Εκκλησίας…».
Παρά την επιστράτευση επικοινωνιολόγων και εκπροσώπων τύπου  από την εκκλησιαστική διοίκηση, οι δυο παραπάνω ειδήσεις παρέχουν μια απαξιωτική εικόνα της Εκκλησίας, που μπορεί να συνοψισθεί σε λίγες μόνο λέξεις: σκοταδισμός, μονολιθικότητα, κληρικαλισμός. Ας επιστρέψουμε όμως στην πρώτη είδηση: δικαιούται η Εκκλησία να ασχολείται με τον πολιτισμό; Ανεξάρτητα  από το αν οι Μητροπολίτες νομιμοποιούνται να απαγορεύουν την άνοδο θεατρικών παραστάσεων (αν όντως συνέβη κάτι τέτοιο, μια που, απ’ ό,τι φαίνεται , ο Μητροπολίτης διαφωνούσε με την άνοδο της παράστασης στον συγκεκριμένο χώρο, χωρίς να αντιτίθεται στην πραγματοποίηση της παράστασης εν γένει), θα πρέπει οι αυτόκλητοι «πνευματικοί» άνθρωποι της τέχνης να γνωρίζουν ότι, αν σήμερα μπορούμε να ανεβάζουμε αρχαίο θέατρο, αυτό οφείλεται στη συνέχεια του ελληνικού γένους που διαφυλάχθηκε μέσω της Εκκλησίας. Όσοι διαφωνούν, ας παρατηρήσουν απλώς ότι ο χώρος της Εκκλησιαστικής λατρείας είναι ο μόνος όπου σώζονται εν χρήσει, όχι χωρίς ποιμαντικό κόστος, όλες οι μορφές του ελληνικού λόγου από την ομηρική μέχρι και τη δημώδη γλώσσα της τουρκοκρατίας.
Αλλά και η δεύτερη είδηση είναι αξιοπρόσεκτη: η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που εγκαινιάζει δημόσιο Ισλαμικό μουσείο. Δε θα μπορούσε να είναι αλλιώς , προσθέτουμε εμείς, γιατί ο λαός μας γαλουχήθηκε μέσα την ορθόδοξη παράδοση. Το γένος μας, βιώνοντας το ορθόδοξο ήθος, ουδέποτε υιοθέτησε το θρησκευτικό φανατισμό, ούτε διεξήγαγε θρησκευτικούς πολέμους και σταυροφορίες, αλλά μάλλον υπέφερε απ’ αυτές. Παράδειγμα ανεκτικότητος και καταλλαγής αποτελεί μέχρι σήμερα η Θράκη, στην οποία ζούμε μονιασμένοι χριστιανοί και μουσουλμάνοι, γιατί γνωρίζουμε πως η πίστη στο Θεό δεν μπορεί ποτέ να οδηγεί σε φανατισμό. Η ζωή των αγίων, όπως η ζωή του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη ,που προσεύχονταν, ευλογούσε και θεράπευε τους ασθενείς Τούρκους, αποτελεί, έστω και ανεπίγνωστα , το υπόβαθρο της επαινετής πρωτοβουλίας της Πολιτείας για την ίδρυση του Ισλαμικού Μουσείου.
Αν όμως έτσι έχουν τα πράγματα, γιατί τότε η απαξίωση της Εκκλησίας σε ένα και μόνο δελτίο ειδήσεων; Ενδεχόμενο δόλου δε μπορεί να ισχύει για όλους. Συχνά είναι ο λόγος ημών των ποιμένων που παρέχει αφορμές για αυστηρή κριτική. Καυχόμαστε για το βυζαντινό πολιτισμό που διασώθηκε στην Εκκλησία μας, για το κοινοτικό πνεύμα που σαρκωνόταν στους νάρθηκες και τις αυλές των ιερών μας ναών κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, ξεχνώντας ότι αυτά αφορούν περισσότερο το χθες παρά ισχύουν στο σήμερα. Για ποιον πολιτισμό θα γράψει ο ιστορικός του μέλλοντος που θα αναδιφήσει στη ναοδομία και τη διακοσμητική των ναών της πατρίδας μας κατά τον 21ο αιώνα; Κατά πόσον η απρόσωπη σύναξη των πιστών στους ναούς μας αποτελεί κοινότητα;
Αλλά και στο επίπεδο της ανεκτικότητας και του πλουραλισμού δεν ακολουθούμε την παράδοση της ρωμιοσύνης. Τα τελευταία χρόνια ζούμε την αντίφαση της έξαρσης του εθνικισμού στο όνομα της Πόλης και της Αγιάς-Σοφίας , που αποτελούν, ίσαμε σήμερα, την κορυφαία έκφραση οικουμενικότητας της ορθοδοξίας. Η ανάγκη όμως για αγκίστρωση σε ιδεολογήματα φαίνεται πως είναι ορμέφυτη, και εξάπαντος μαρτυρεί έλλειψη βαθιάς πίστης στο Θεό. Η Εκκλησία, ως λαός του Θεού, πρέπει διαρκώς να επιστρέφει σ’ Αυτόν και να μην προσκολλάται σε ενδοκόσμια ,έστω και ένδοξα, ιστορικά σχήματα.
Αφήνουμε τελευταίο τον κληρικαλισμό, δηλ. την ταύτιση της Εκκλησίας με το ιερατείο. Εδώ τα ΜΜΕ  δε  φέρουν καμία ευθύνη. Αυτή βαρύνει αποκλειστικά εμάς, τους ένδοθεν του θυσιαστηρίου: όταν στο κήρυγμα και στα έντυπά μας διακρίνεται διαζευκτικά ο λαός από την Εκκλησία η οποία «υπηρετεί τις θρησκευτικές ανάγκες του λαού» τότε η αλλοτρίωση είναι πλήρης. Μπορούμε ακόμη και στις πλέον «καθαρές»  περιοχές του εκκλησιαστικού σώματος να διακρίνουμε τον κληρικαλισμό, και μάλιστα στην πλέον αποτρόπαια μορφή του:  αυτή του «γεροντισμού», που κολακεύει τον εγωισμό αυτόκλητων «γερόντων» και καταργεί την ελευθερία , ακυρώνοντας το ανθρώπινο πρόσωπο, αφού αυτό μόνο  εν ελευθερία μπορεί να υπάρξει. Αν μάλιστα αναλογιστούμε ότι όλα αυτά γίνονται στο όνομα του Χριστού, θα πρέπει να κλάψουμε πικρώς εν μετανοία.
Με διαρκή μετάνοια όλων μας και επιστροφή στο ταπεινό λατρευτικό ήθος των Αγίων, έχουμε ελπίδα η Εκκλησία να φανερώνει ολοένα και περισσότερο τον αληθινό πολιτισμό της Αναστάσιμης Ωραιότητος, που συχνά κρύβεται κάτω από την ασχήμια ενός άκαμπτου λόγου ημών των λειτουργών Της.


Από το βιβλίο: «Εκ Περιθωρίου. Άρθρα- Ομιλίες- Διαλέξεις»
Αρχιμανδρίτης
Σωφρόνιος Αθ. Γκουτζίνης
Ξάνθη 2006



Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2012

Οι προϋποθέσεις επιτυχίας στη ζωή



«Όταν ο Μέγας Ιωαννίκιος είδε από μακριά την Ειρήνη (Χρυσοβαλάντου ) να ταξιδεύει και να έρχεται στην  Κωνσταντινούπολη, ως υποψήφια σύζυγος του Αυτοκράτορος Μιχαήλ του Γ΄, προβλέποντας με το προορατικό του χάρισμα ποιοι θα είναι η οριστική κατάληξη της ζωή της, απευθυνόμενος προς αυτήν, χωρίς βέβαια αυτή να είναι κοντά του, της έλεγε:
-      Καλώς ήλθες, Ειρήνη, δούλη του Θεού. Τρέχα , παιδί μου, στη  Βασιλεύουσα. Τρέχα με χαρά. Διότι σε χρειάζεται η Μονή Βαλάντου, για να καθοδηγείς τις Μοναχές της!» ( Δ, 667).
Το συγκλονιστικό αυτό γεγονός που κατέγραψε το προορατικό χάρισμα ενός Αγίου της Εκκλησίας μας, οδηγεί στις εξής σκέψεις.
Οι επιλογές που κάνουμε δεν ανταποκρίνονται πάντοτε προς τον οριστικό ρόλο που πρόκειται να διαδραματίσουμε στη ζωή μας. Ο δρόμος που παίρνουμε , μερικές φορές, δεν είναι ο τελικός δρόμος της ζωής μας. Μερικές αποφάσεις που παίρνομε είναι άσχετες με αυτό που επιδιώκομε στη ζωή . Οι στόχοι που βάζομε δεν έχουν καμία σχέση με τον αληθινό προορισμό της ζωής μας.
Η πορεία και η εξέλιξη της ζωή μας οδηγεί σε διαφορετικούς δρόμους και σε διαφορετικές καταστάσεις . Υπάρχει πάντα μια διαφορά ανάμεσα στην αρχή και το τέλος της ζωής μας. Το τέρμα της λεωφόρου της ζωής μας είναι συνήθως πολύ διαφορετικό από την αφετηρία της. Η αγία Ειρήνη, πήρε την άμαξα και ταξίδευε στην Κωνσταντινούπολη για να γίνει σύζυγος του Αυτοκράτορα και Βασίλισσα του Βυζαντίου. Τον οριστικό όμως ρόλο της ζωής της δεν τον έπαιξε με την αυτοκρατορική της πορφύρα, αλλά με το απέρριτο ράσο της Βασιλεύουσας και τελικά το δικό της ανάκτορο ήταν η Μονή Χρυσοβαλάντου.
Η σημασία της αναζήτησης του Θελήματος του Θεού. Πολλοί έχουν την αίσθηση ότι το αίτημα της «Κυριακής Προσευχής», «γεννηθήτω το θέλημά σου» είναι ταπεινωτικό για τον άνθρωπο. Η λαθεμένη αυτή αντίληψη οφείλεται στο λαθεμένο νόημα που αποδίδουν στο αίτημα αυτό. Νομίζουν, δηλαδή, ότι το «γεννηθήτω το θέλημά σου» έχει την έννοια της αυθαίρετης υποταγής στην θεϊκή αυθεντία και της άρνησης της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας του ανθρώπου…
Το αίτημα όμως «γεννηθήτω το θέλημά σου» δεν πρέπει να το ερμηνεύομε θεοκεντρικά, αλλά ανθρωποκεντρικά. Με άλλα λόγια, το αίτημα αυτό δεν αναφέρεται στον Θεό, αλλά στον άνθρωπο. Συγκεκριμένα , εκείνο που μας συνιστά ο Χριστός είναι να ζητάμε από τον Θεό Πατέρα τον ορθό προσανατολισμό της ζωής μας. Ο Θεός γνωρίζει τον σκοπό και τον προορισμό που ταιριάζει στον καθένα μας, από τη στιγμή της σύλληψής μας στην κοιλιά της μητέρας μας (πρβλ. «προ του με πλάσαι σε εν κοιλία επίσταμαί σε και προ του σε εξελθείν εκ μήτρας ηγίακά σε, προφήτην εις έθνη τέθεικά σε», Ιερ. α΄5 ) . Με το «γενηθήτω το θέλημά σου» ζητούμε από τον Θεό Πατέρα , αφ’ ενός, να μας οδηγήσει στον αληθινό προορισμό της ζωής μας και, αφ’ ετέρου να μας δώσει τα μέσα και τις δυνατότητες για να τον πετύχουμε. Η επιτυχία στη ζωή μας θα εξαρτηθεί από το αν τόσο η αρχή όσο και ιδιαίτερα το τέρμα ταυτισθούν απόλυτα με τον αληθινό προορισμό της Προσωπικής μας ύπαρξης , όπως τον έχει σχεδιάσει και τον προγνωρίζει ο Δημιουργός μας.




Από το βιβλίο: «+ Μητροπολίτου Αχελώου
ΕΥΘΥΜΙΟΥ (Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ)
ΟΙ ΑΕΤΟΙ
Ορθόδοξο Θεολογικό Αγιολόγιο»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Αρχειοθήκη ιστολογίου