Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011

ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗN ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ

ΙΓ΄

ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗN ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ

ιδ΄


Κάποιος μοναχός είχε αδελφό κοσμικό που ήταν φτωχός, και απ’ ό,τι έβγαζε απ’ το εργόχειρό του τον ενίσχυε κ’ εκείνον. Όμως, όσο τον ενίσχυε, τόσο εκείνος πιο πολύ βυθίζονταν στη φτώχεια. Φεύγει, λοιπόν, ο μοναχός και πάει στον Γέροντα και του εξομολογείται ό,τι συμβαίνει. Κ’ εκείνος του λέει:
- Αν θέλεις να μ’ ακούσεις, μην του ξαναδώσεις πια τίποτε. Μονάχα πες του: «αδελφέ μου, όταν είχα σου έδινα ∙ τώρα, λοιπόν, κ’ εσύ, απ’ ό,τι σε βοηθήσει ο Κύριος να βγάλεις με την εργασία σου, φέρνε και σ’ εμένα». Κι απ’ ό,τι θα σου φέρει, να τα παίρνεις ∙ και όπου δεις ξένον ή φτωχό, να του δίνεις, παρακαλώντας τους να προσεύχονται για κείνον.
Έφυγα π μοναχός, κ’ έκαμε όπως του είπε ο Γέροντας . Και μόλις έφτασε ο αδελφός του, του μίλησε καθαρά, κι ακριβώς όπως του είχε παραγγείλει ο Γέροντας. Κ’ εκείνος έφυγε πολύ λυπημένος.
Και ιδού, την άλλη Κυριακή, μάζεψε από τον κήπο του μικρά λάχανα κ’ έφερε στον αδελφό του, το μοναχό. Εκείνος τα πήρε, τα πήγε στους Γέροντες και τους παρακάλεσε να προσευχηθούν για τον αδελφό του. Κι αφού τον ευλόγησαν οι Γέροντες, έφυγε πάλι για το σπίτι του, στον κόσμο.
Σε λίγες μέρες , έφερε πάλι λάχανα και τρία ψωμιά. Τα πήρε πάλι ο αδελφός του κ’ έκαμε όπως την πρώτη φορά. Κι αφού πήρε πάλι την ευλογία των Γερόντων, έφυγε για τον κόσμο.
Όταν ήρθε για τρίτη φορά, έφερε πολλά φαγώσιμα, και κρασί και ψάρια. Και βλέποντας όλ’ αυτά ο αδελφός του εθαύμασε , κ’ εκάλεσε φτωχούς να τους φιλέψει και να τους περιποιηθεί. Και λέει στον αδελφό του:
- Μήπως έχεις ανάγκη από λίγα ψωμιά;
- Όχι, του απαντά εκείνος. Γιατί, όταν έπαιρνα από σένα, έμπαιναν ωσάν φωτιά μέσα στο σπίτι μου και μου τ’ αφάνιζαν όλα. Μα από κείνη τη στιγμή που σταμάτησες να μου δίνεις, ο Θεός μου τα ευλογεί όλα, κ’ έχω και περισσεύματα.
Πάει, λοιπόν, ο μοναχός και τ’ αναφέρει όλ’ αυτά στον Γέροντα. Κ’ εκείνος του λέει:
- Δεν ξέρεις, πως το έργο του μοναχού είναι φωτιά και όπου μπει τα καίει; Και πάνω απ’ όλα τον ωφελεί εκείνο: το να κάνει ελεημοσύνη απ’ ό,τι βγάζει με τον κόπο του και να παίρνει από τους αγίους ευλογία. Όταν κάνει κανείς αυτό, σίγουρα έχει την ευλογία του Θεού.


Από το βιβλίο: «Π.Β. ΠΑΣΧΟΥ
ΤΟ ΕΑΡ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ
ΜΙΚΡΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ Α΄»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΊΤΑΣ
ΣΤ΄ΕΚΔΟΣΗ

Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Η Προσευχή των γονέων για τα παιδιά τους

« Ο άγιος Μείραξ γεννήθηκε από χριστιανούς γονείς . Αφού βαπτίσθηκε , ανατρεφόταν χριστιανικά από τους γονείς του. Ξαφνικά επισκέφθηκε τον Μουσουλμάνο Διοικητή , μπροστά στον οποίο αρνήθηκε την πίστη του Χριστού. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και αφού έκοψε τη ζώνη του και πάτησε τον βαφτιστικό σταυρό του, πήρε στα χέρια του ένα μαχαίρι, το οποίο άρχισε να στριφογυρίζει , ενώ ταυτοχρόνως φώναζε δυνατά:
- Είμαι Αγαρηνός ( Μουσουλμάνος) και από σήμερα δεν είμαι πια χριστιανός!
Οι γονείς του , όταν έμαθαν πως ο υιός τους αλλαξοπίστησε, άρχισαν να παρακαλούν τον Θεό να του αλλάξει γνώμη.
Και πραγματικά. Ο Θεός , βλέποντας την αγαθή τους επιθυμία και τις επίμονες παρακλήσεις τους, άλλαξε την καρδιά του υιού τους και τον οδήγησε σε μετάνοια.
Ο Μείραξ επισκέφθηκε τους γονείς του και τους φανέρωσε την μετάνοιά του. Το ίδιο έκανε και στον Μουσουλμάνο Διοικητή, με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε θάνατο και να αποκεφαλισθεί» ( Συναξάρι 11 Δεκεμβρίου)
.

Οι προσευχές των γονέων έχουν μεγάλη αποτελεσματικότητα. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι γονείς , για σοβαρά θέματα των παιδιών τους, δεν μπορούν να κάμουν τίποτε. Τότε, η μόνη διέξοδος είναι η καταφυγή στον παντοδύναμο Θεό. Ο Θεός όχι μόνο έχει τη δύναμη να βοηθήσει τους γονείς, αλλά μπορεί και με πολλούς και διάφορους τρόπους να αλλάξει τις σκέψεις και τις διαθέσεις των παιδιών.
Ο απόστολος Ιάκωβος βεβαιώνει ότι, η προσευχή για τους άλλους ασκεί μεγάλη επίδραση ( ε΄16 ). Αυτό όμως ισχύει περισσότερο για την προσευχή που κάνουν οι γονείς για τα παιδιά τους.
Χρειάζεται μόνο επιμονή. Ο Αυγουστίνος ,στα νειάτα του ήταν άπιστος και ζούσε αμαρτωλή ζωή. Η μητέρα του όμως δεν έπαυσε να προσεύχεται με δάκρυα, για τη σωτηρία του υιού της. Και ο Αυγουστίνος όχι μόνο μετενόησε, αλλά έγινε και ο μεγαλύτερος πνευματικός οδηγός των χριστιανών της Δυτικής Ευρώπης.
Ο Θεός είναι Πατέρας και Παντοκράτωρ. Ως Πατέρας κατανοεί τους πόθους και τους προβληματισμούς των γονέων και ως Παντοκράτωρ επεμβαίνει και με τρόπους που εμείς ούτε καν μπορούμε να διανοηθούμε, πραγματοποιεί θαυμαστές αλλοιώσεις στις καρδιές και τη ζωή των παιδιών.


Από το βιβλίο: «+ Μητροπολίτου Αχελώου
ΕΥΘΥΜΙΟΥ (Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ)
ΟΙ ΑΕΤΟΙ
Ορθόδοξο Θεολογικό Αγιολόγιο»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011

Και αν ακόμη γίνης Παύλος , έχεις ανάγκη από τις προσευχές των άλλων.

Και αν ακόμη γίνης Παύλος , έχεις ανάγκη από τις προσευχές των άλλων.

Αν επαγρυπνούμε, δεν θα χρειασθούμε την βοήθεια των άλλων˙ αν όμως κοιμώμαστε δεν θα μας ωφελήση καθόλου η βοήθεια των άλλων, αλλά θα καταστραφούμε μαζί με εκείνη.
Καλό είναι να απολαμβάνουμε την προσευχή των αγίων, αλλά όταν και εμείς είμαστε ενεργητικοί. Και τι μου χρειάζεται η προσευχή του άλλου, λέγει , όταν εγώ είμαι ενεργητικός; Σωστό είναι να μην κάνης τον εαυτό σου να πέση σε ανάγκη, διότι ούτε εγώ το θέλω˙ αλλά πάντοτε βρισκόμαστε σε ανάγκη , όταν σκεπτώμαστε σωστά. Ο Παύλος δεν είπε “ τι μου χρειάζεται η προσευχή;” , (μολονότι εκείνοι που προσεύχονταν δεν ήταν ισάξιοι αυτού ή καλλίτερα ούτε ίσοι ) και συ λες τί μου χρειάζεται η προσευχή τους; Ο Πέτρος δεν είπε τί μου χρειάζεται η προσευχή τους διότι λέγει: « Γινόταν από την Εκκλησία δυνατή προσευχή προς τον Θεό για την διάσωσί του» ( Πραξ. 12, 5 ) , και συ λες τί μου χρειάζεται η προσευχή τους; Γι’ αυτό σου χρειάζεται, διότι νομίζεις ότι δεν έχεις καμμία ανάγκη. Και αν ακόμη γίνης όπως ο Παύλος, έχεις ανάγκη από την προσευχή των άλλων. Μην υψώνεσαι, για να μην ταπεινωθής. Αλλά όπως είπα, αν εμείς είμαστε ενεργητικοί, ωφελούν και οι προσευχές που γίνονται για μας. Άκουε τον Παύλο που λέγει˙ «Διότι γνωρίζω ότι αυτό θα αποβή σε σωτηρία με την δική σας δέησι και την βοήθεια του Πνεύματος του Χριστού» (Φιλιπ.1,19 ) . και πάλι˙ «Ώστε το χάρισμα σε μας από πολλά πρόσωπα να εκφρασθή με πολλές ευχαριστίες για χάρι μας» ( Β΄ Κορ. 1,11 ) . Και συ λες τί μου χρειάζεται η προσευχή; Αν όμως εμείς μένουμε αδρανείς , κανένας δεν μπορεί να μας βοηθήση. Τι ωφέλησε ο Ιερεμίας τους Ιουδαίους; Δεν προσήλθε τρεις φορές στο Θεό και την τρίτη φορά άκουσε: « Μην προσεύχεσαι για τον λαό του αυτό … διότι δεν θα σε ακούσω;» ( Ιερ. 7,16) ; Σε τι ωφέλησε τον Σαούλ ο Σαμουήλ; Όχι μόνο προσευχόταν, αλλά και δεν στενοχωρείτο γι’ αυτόν μέχρι την τελευταία ημέρα; Τι ωφέλησε τους Ισραηλίτες ; δεν έλεγε˙ «Εγώ όμως είθε να μη συμβή να αμαρτήσω σταματώντας να προσεύχομαι στον Κύριο για σας» ( Α΄ Βασ. 12, 23) ; δεν κατεστράφηκαν όλοι;

Συμπράττουν και βοηθούν

Τίποτε λοιπόν δεν ωφελούν οι προσευχές; λέγει. Ωφελούν και μάλιστα πολύ, όταν κάνουμε κάτι και μεις. Διότι οι προσευχές συμπράττουν και βοηθούν˙ συμπράττει όμως κανείς μ’ αυτόν που ενεργεί και βοηθεί αυτόν που και ο ίδιος εργάζεται ˙ αν όμως μένεις αργός , δεν θα ωφεληθής σε τίποτε το σπουδαίο. Διότι εάν οι προσευχές μπορούσαν να μας οδηγήσουν στη βασιλεία των ουρανών, ενώ εμείς δεν εργαζόμαστε, γιατί δεν γίνονται χριστιανοί όλοι οι ειδωλολάτρες; Δεν προσευχόμαστε για όλο τον κόσμο; και ο Παύλος δεν έκανε αυτό; Δεν έχουμε την απαίτησι να επανέλθουν όλα στον Θεό; Γιατί οι κακοί γίνονται αγαθοί, εάν δεν προσφέρουν τίποτε από τον εαυτό τους;

Θέλης να μάθης πόσο ωφελούν;

Ωφελούν λοιπόν πολύ οι προσευχές, όταν και μεις προσφέρουμε ατό που μπορούμε. Θέλεις να μάθης πόσο ωφέλησαν οι προσευχές; Σκέψου παρακαλώ, τον Κορνήλιο, την Ταβιθά. Ακόμη άκουε τον Ιακώβ που έλεγε στον Λάβαν: «Αν ο φόβος του πατέρα μου δεν ήταν με το μέρος μου, θα με είχες ξαποστείλει με άδεια χέρια» ( Γεν. 31, 42 ) . Άκουε επίσης και τον Θεό που λέγει ˙ « Θα υπερασπίσω την πόλι αυτή για μένα και τον Δαυίδ και τον υιό μου» ( Δ΄ Βασ. 19,34 ). Αλλά πότε; Επί βασιλέως Εζεκία, που ήταν δίκαιος. Διότι αν είχαν δύναμι οι προσευχές και όταν οι βασιλείς ήταν πολύ κακοί, γιατί δεν είπε αυτό ο Θεός όταν ήλθε και ο Ναβουχοδονόσορ , αλλά παρέδωσε την πόλι; Επειδή υπερίσχυσε η κακία. Πάλι ο ίδιος ο Σαμουήλ προσευχήθηκε για τους Ισραηλίτες και ωφέλησε, αλλά πότε; όταν και οι ίδιοι ήταν ευάρεστοι στον Θεό˙ διότι τότε κατετρόπωσαν τους εχθρούς.


Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις
Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

Κανόνας προσευχής. Οι Ψαλμοί. Το κομποσχοίνι.

ΖΗΤΑΣ κάποιον κανόνα προσευχής. Ναι, είναι καλό να έχουμε έναν τέτοιο κανόνα λόγω της αδυναμίας μας, ώστε αφενός να μην υποκύπτουμε στην οκνηρία και αφετέρου να συγκρατούμε τον ενθουσιασμό μας σε όρια συνετά. Όλοι οι μεγάλοι εργάτες της προσευχής τηρούσαν έναν προσευχητικό κανόνα. Άρχιζαν πάντα με τις καθιερωμένες προσευχές. Αν στη διάρκειά τους κάποια προσευχή ανασκιρτούσε μόνη της από την καρδιά τους, άφηναν τις άλλες και προσεύχονταν μ’ αυτήν. Το ίδιο ας κάνουμε κι εμείς. Οι προκαθορισμένες προσευχές χρειάζονται για να μας βάλουν στο δρόμο της προσευχής. Δίχως αυτές, δε θα ξέραμε καν πώς να προσευχηθούμε και θα μέναμε μακριά από τον Θεό.
Δεν χρειάζεται , πάντως , να χρησιμοποιεί κανείς όλες τις προσευχές που είναι γραμμένες στα διάφορα προσευχητάρια. Είναι προτιμότερο να περιορίζεται σ’ έναν μικρό αριθμό προσευχών, που θα τις κάνει με νου προσεκτικό και θερμή καρδιά, παρά να διαβάζει στα πεταχτά πλήθος προσευχών από βιβλία. Είναι δύσκολο, βλέπεις, να διατηρηθεί αναμμένη η φλόγα του προσευχητικού ζήλου με τη χρήση πολυάριθμων προσευχών.
Νομίζω πως οι ορθρινές και εσπερινές ακολουθίες, που περιέχονται στα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας και σε άλλα ορθόδοξα προσευχητάρια, σου φτάνουν. Προσπάθησε μόνο να τις διαβάζεις κάθε φορά με απόλυτη προσοχή και ανάλογα συναισθήματα. Για να το κατορθώσεις ευκολότερα, αφιέρωσε λίγο από τον ελεύθερο χρόνο σου σε σχετική προετοιμασία. Διάβασε όλες τις προσευχές, μιά-μιά ξεχωριστά. Μελέτησέ τες, κατανόησέ τες, βίωσέ τες. Έτσι, όταν θα τις λες την ώρα της προσευχής, θα γνωρίζεις τα ιερά νοήματα και αισθήματα που κλείνουν μέσα τους. Προσευχή δεν είναι η απλή απαγγελία κάποιων προσευχητικών κειμένων, αλλά η αφομοίωση και βίωση του περιεχομένου τους. Η προσευχή πρέπει να βγαίνει από το νου και την καρδιά μας.
Αφού διαβάσεις και βιώσεις τις προσευχές, προσπάθησε να τις απομνημονεύσεις. Έτσι δεν θα χρειάζεται κάθε φορά, πριν προσευχηθείς , να ψάχνεις για Προσευχητάρι και για φως. Όταν θα προσεύχεσαι πάλι, η προσοχή σου δε θα διασπάται από τα αντικείμενα του χώρου. Με κλειστά μάτια, θα διατηρείς ευκολότερα τη νοερή επαφή σου με τον Θεό. Θα το διαπιστώσεις μόνη σου, αν το κάνεις.
Ύστερ’ απ’ αυτή την προετοιμασία, το πρώτο πράγμα που πρέπει να επιδιώκεις, αρχίζοντας την προσευχή, είναι η φύλαξη του νου από την άσκοπη περιπλάνηση και της καρδιάς από την ψυχρότητα. Φρόντισε με κάθε τρόπο να διατηρείς τη νοερή προσοχή και την καρδιακή θέρμη . Κάνε και όσες μετάνοιες μπορείς, λέγοντας παράλληλα την ευχή του Ιησού ή κάποιαν άλλη σύντομη προσευχή. Οι μετάνοιες θα παρατείνουν λίγο τον χρόνο της προσευχής σου, θα αυξήσουν όμως τη δύναμή της. Μετά την καθιερωμένη ορθρινή ακολουθία, να απευθύνεσαι με δικά σου λόγια στον Θεό, ζητώντας Του συγχώρηση για τα αθέλητα ξεστρατίσματα του νου σου και θέτοντας στα χέρια Του τον εαυτό σου.
Στο διάστημα της ημέρας, η μνήμη του Θεού, για την οποία τόσες φορές μιλήσαμε, διατηρείται ανεξάλειπτη με την προσευχή. Θα ήταν, λοιπόν, καλό να αποστήθιζες πέρα από την γνωστή ευχή του Ιησού, ορισμένους Ψαλμούς και να τους έλεγες κάπου-κάπου στη διάρκεια ή σε διαλείμματα της εργασίας σου. Πρόκειται για μια αρχαία χριστιανική συνήθεια, που αναφέρεται και περιλαμβάνεται στους κανόνες των μεγάλων οσίων Παχωμίου και Αντωνίου.
Αφού περάσεις έτσι την ημέρα, κάνε τη βραδινή ακολουθία σου με μεγαλύτερη επιμέλεια και αυτοσυγκέντρωση. Και αφού αναθέσεις πάλι στον Κύριο τον εαυτό σου για το διάστημα της νύχτας, κοιμήσου, ψιθυρίζοντας πάντα την ευχή ή έναν ψαλμό.
Θ’ αναρωτιέσαι ποιους ψαλμούς πρέπει ν’ αποστηθίσεις. Μα εκείνους που κατανύσσουν περισσότερο την καρδιά σου. Εσύ θα κάνεις την επιλογή. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω το «Ελέησόν με ο Θεός» ( Ψαλμός 50) , το «Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον» ( Ψαλμός 102 ) και το «Αίνει , η ψυχή μου, τον Κύριον» ( Ψαλμός 145) .Οι δύο τελευταίοι Ψαλμοί περιέχονται στην Ακολουθία των Τυπικών και ψάλλονται στις Λειτουργίες των Κυριακών και των εορτών. Προσθέτω σ’ αυτούς και τους Ψαλμούς της Ακολουθίας της θείας Μεταλήψεως, «Κύριος ποιμαίνει με» ( Ψαλμός 22) , «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής» ( Ψαλμός 23) και «Επίστευσα , διό ελάλησα» ( Ψαλμός 115), καθώς και τους Ψαλμούς του Μικρού Αποδείπνου, «Ο Θεός , εις την βοήθειάν μου πρόσχες»
( Ψαλμός 69) και «Κύριε εισάκουσον της προσευχής μου» ( Ψαλμός 142) . Είναι επίσης, οι Ψαλμοί των Ωρών και άλλοι. Διάβασε το Ψαλτήρι και διάλεξε όποιους προτιμάς.
Όταν, λοιπόν, αποστηθίσεις τους Ψαλμούς της προτιμήσεώς σου, θα είσαι προσευχητικά πάνοπλη. Και κάθε φορά που κάποιος ενοχλητικός λογισμός θα απειλεί το νου και την καρδιά σου, θα τον αποδιώκεις εύκολα, καταφεύγοντας στον Κύριο είτε με την ευχή, είτε μ’ έναν Ψαλμό, ιδιαίτερα τον 69ο , «Ο Θεός εις την βοήθειάν μου πρόσχες».
Να αυτό που ήθελες- έναν κανόνα προσευχής. Θα τονίσω, πάντως, γι’ άλλη μια φορά, ότι δεν πρέπει να απολυτοποιείται ο κανόνας, που είναι όχι αυτοσκοπός, αλλά μέσο κοινωνίας με τον Θεό. Γι’ αυτό, άλλωστε, πέρα από τις καθιερωμένες προσευχές, δεν έχει θεσπιστεί ενιαίος κανόνας προσευχής για όλους τους πιστούς. Σημασία έχει να προσεύχεσαι ουσιαστικά, σωστά, αληθινά. Και αληθινή προσευχή είναι η ν ο ε ρ ή
π α ρ ά σ τ α σ η ε ν ώ π ι ο ν τ ο υ Θ ε ο ύ μ έ σ α σ τ η ν κ α ρ δ ι ά μ ε α φ ο σ ί ω σ η κ α ι ε γ κ ά ρ δ ι α υ π ο τ α γ ή σ ’ Α υ τ ό ν.
Σκέφτηκα να σου προτείνω κάτι: Μπορείς να περιορίσεις τον προσευχητικό κανόνα μόνο σε μετάνοιες με την επανάληψη της ευχής ,του «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», και σε προσευχή με δικά σου λόγια. Αντί για την ευχή μπορείς, αν προτιμάς, να επαναλαμβάνεις κάποιαν άλλη σύντομη προσευχή, που να εκφράζει τις εσωτερικές του ανάγκες ή δοξολογία και ευχαριστία στον Θεό. Καθόρισε είτε έναν αριθμό ευχών είτε ένα χρονικό διάστημα προσευχής – ή και τα δύο-, ώστε να μην κυριευθείς από την οκνηρία.
Εμείς οι άνθρωποι, βλέπεις, έχουμε μιάν ακατανόητη ιδιομορφία: Όταν καταπιανόμαστε με κάποιαν εξωτερική εργασία, μας φαίνεται πως οι ώρες περνούν σαν λεπτά. Όταν, απεναντίας, προσευχόμαστε, μας φαίνεται πως τα λεπτά περνούν σαν ώρες. Αυτή η ψευδαίσθηση δεν μας βλάπτει, όταν εκτελούμε έναν καθιερωμένο κανόνα, και μάλιστα όταν διαβάζουμε τις ιερές ακολουθίες από τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας μας. Όταν ,όμως, προσευχόμαστε ελεύθερα, λέγοντας την ευχή ή άλλη μικρή προσευχή, υπάρχει ένας κίνδυνος: Να σταματήσουμε την προσευχή λίγο μετά την έναρξή της, με την απατηλή βεβαιότητα ότι προσευχηθήκαμε για πολύ και ολοκληρώσαμε την ακολουθία μας. Γι’ αυτό οι καλοί εργάτες της προσευχής επινόησαν τα κ ο μ π ο σ χ ο ί ν ι α , που μας προστατεύουν από τον κίνδυνο της αυταπάτης. Το κομποσχοίνι μας χρειάζεται όταν προσευχόμαστε με στερεότυπες επαναλαμβανόμενες ευχές, όχι όταν διαβάζουμε τις προσευχές του Προσευχηταρίου. Να πώς θα το χρησιμοποιείς: Θα το κρατάς στο αριστερό σου χέρι , θα λες μιαν ευχή, λ.χ. “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», και θα τραβάς ένα κόμπο με τα δύο δάχτυλα , τον αντίχειρα και τον δείκτη. Θα λες άλλην μιαν ευχή και θα τραβάς άλλον ένα κόμπο. Έτσι θα συνεχίζεις, κάνοντας το σημείο του σταυρού και μια μετάνοια- είτε μικρή είτε μεγάλη, ό,τι προτιμάς- σε κάθε ευχή. Καθόρισε έναν αριθμό ευχών και αντιστοίχων μετανοιών ως καθημερινό κανόνα σου, συνάμα όμως καθόρισε κι έναν ελάχιστο χρόνο προσευχής, για να μην ξεγελιέσαι λέγοντας τις ευχές βιαστικά. Αν κάποτε ασυναίσθητα βιαστείς και τελειώσεις νωρίτερα από τον καθορισμένο χρόνο, συνέχισε τις ευχές και τις μετάνοιες ως τη συμπλήρωσή του.
Σου στέλνω ένα κομποσχοίνι. Δοκίμασέ το!
Διαβάζοντας όσα γράφω σ’ αυτή η την επιστολή, μη νομίσεις ότι θέλω να σε οδηγήσω σε μοναστήρι. Κάθε άλλο. Εγώ, μάλιστα, πρωτάκουσα για την προσευχή με κομποσχοίνι από κάποιον λαϊκό, όχι από μοναχό. Εκτός από τους μοναχούς, πολλοί είναι και οι λαϊκοί που προσεύχονται μ’ αυτόν τον τρόπο. Πιστεύω ότι είναι και για σένα κατάλληλος.
Θα επαναλάβω και πάλι η ουσία της προσευχής είναι η νοερή παράσταση της ψυχής ενώπιον του Θεού μέσα στην καρδιά ή , αλλιώς, η ανύψωση του νου και της καρδιάς στον Θεό. Να σε τι μας βοηθούν οι απλοί κανόνες που ανέφερα. Δίχως αυτούς , λόγω της αδυναμίας μας, δεν θα καταφέρναμε σχεδόν τίποτα.
Ο Κύριος να σ’ ευλογεί!

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011

ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗΣ Ο απλοϊκός ηγούμενος και διδάσκαλος της νοεράς προσευχής

Περιπέτεια με τους κομιτατζήδες, αιχμάλωτος στην Βουλγαρία ( 1941)

Βρισκόμαστε στο 1941. Ζούμε στους χρόνους της μαύρης σκλαβιάς του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η υπόλοιπη Ελλάδα βρίσκεται υπό την μπότα των Γερμανών. Όμως η Μακεδονία ζει ημέρες της πλέον στυγνής δουλείας που είχε γνωρίσει στην ιστορία της.
Εδώ κατακτητής είναι ο γειτονικός ομόδοξος βουλγάρικος λαός. Πολλοί αιτιώνται την απηνή σκληρότητα μόνον των Βουλγάρων. Όμως χάριν της αλήθειας οφείλουμε να ομολογήσουμε , από παθόντες αυτόπτες μάρτυρες, ότι τα φοβερά δεινά υπέστησαν οι μακεδόνες αδελφοί μας και από δικούς μας. Από εξομότες δηλαδή Έλληνες, οι οποίοι κατετάγησαν στο αντίθετο στράτευμα, αλλά και από κρυφοβούλγαρους που ζούσαν σε ελληνικά χωριά.
Ένας απ’ αυτούς ήταν και ο Θανάσης, ο οποίος ήταν υφιστάμενος του Χαράλαμπου, ως δεκανέα, στο στρατό, και μάλιστα πολλές φορές ευεργετήθηκε από αυτόν, πριν σπάση το μέτωπο από τους Γερμανούς.
Ήταν μια ανοιξιάτικη μέρα του 1941. Ξαφνικά ακούγονται στα βουνά, στην πόλι, στους δρόμους, κραυγές, πόνος. Τι συμβαίνει; Κατέβηκαν οι κομιτατζήδες. Αιφνιδιαστικά πετσοκόβουν όσους βρίσκονται μπροστά τους. Το μακελειό απερίγραπτο. Χιλιάδες οι νεκροί, κατακρεουργημένοι εδώ κι εκεί.
Την εποχήν εκείνη διέλαμπεν η φήμη του γνωστού χαρισματούχου Γέροντος της Σίψας Γεωργίου Καρσλίδη, ο οποίος επρόλαβε ν’ αποκρύψη έναν μεγάλον αριθμόν ανθρώπων στο ησυχαστήριό του ως άλλος Αβδιού από οργής Ιεζάβελ. Συγχρόνως, επί τρεις-τέσσερις ημέρες τους εξασφάλιζε και το σιτηρέσιον. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και ο Χαράλαμπος μαζί μ’ ένα από τα δίδυμα αδέλφια του, τον δεκαεξαετή περίπου Δαμιανόν. Μετά από το διάστημα αυτό εκόπασαν οι ιαχές των όπλων. «Επιτέλους, λένε, φύγανε. Καιρός, λοιπόν, να πορευθή ο καθένας στην δουλειά του».
Παραλαμβάνει ο Χαράλαμπος την άμαξαν με τα ζώα και βγαίνει στο δάσος για τ’ απαραίτητα ξύλα. Το ίδιο έκαμαν και πολλοί άλλοι. Και όμως˙ δεν περνά πολλή ώρα και διαπιστώνουν ότι είχανε πέσει θύματα ενέδρας. Ακούεται δυνατή φωνή:
- Αλτ! Ψηλά τα χέρια.
Εντός ολίγου όλοι εκείνοι οι βιοπαλαιστές βρίσκονται αιχμάλωτοι στα χέρια των κομιτατζήδων.
- Κακούργοι σας πιάσαμε. Όλοι κατάσκοποι είσαστε.
Όποιος τολμούσε να διαμαρτυρηθή, σαν απάντησι «φλαπ» με το γκλοπ.
«Περνά, λέγει ο Χαράλαμπος, από κοντά μας ο κομιτατζής. Μου αρχινά:
- Κακούργε, κατάσκοπε…
Του λέγω:
- Βρε κοίταξε μπροστά σου˙ ο αδελφός μου, ακόμα ανήλικος είναι˙ κατάσκοποι είμαστε; Προς Θεού!
Φλαπ, φλαπ , με το γκλοπ. Τι να πω! Αν μπορείς βρες δίκαιο˙ το βούλωσα. Μας οδήγησαν στο στρατόπεδο έξω από τη Δράμα. Αφού μας έφεραν στη φυλακή, μας έκλεισαν όλους σε μια μεγάλην αίθουσαν, χωρίς ψωμί, χωρίς νερό επί μια βδομάδα. Κάθε μέρα, πρωί βράδυ, περνούσαν μερικοί στρατιώτες. Άλλος μας κλωτσούσε με σιδερένιες μπότες, άλλος χτυπούσε με γκλοπ, άλλος μπουνιές, άλλος ξύλο κλπ. Εν τω μεταξύ πεινάσαμε κιόλας˙ φαγητό τίποτε. Ένας από την παρέα φωνάζει απελπισμένος: “Πεινώ”. Απάντησις… φλαπ, ξύλο. Να φαγητό.
Άλλος ένας φωνάζει απελπισμένος: “Νερό-νερό, καίομαι”. Του απαντά ο κομιτατζής: “Νερό δεν έχει. Έχει όμως ούρο”. Και ο διψασμένος, καμένος όπως ήταν: “Φέρε˙ ας είναι και ούρο”.
Για μια στιγμή, σαν ήμουν στη φυλακή, βλέπω ένα στρατιώτη γνωστό μου. Κοιτάω καλά˙ ο Θανάσης. Δόξα τω Θεώ, λέω, σωθήκαμε˙ φίλος μου είναι. Τον πλησιάζω με θάρρος: “Θανάση, Θανάση˙ τι γίνεσαι;”. Με πλησιάζει ο “φίλος” μου ο Θανάσης με το γκλοπ και σαν απάντησι… φλαπ-φλαπ ,μ’ έκαμε σαπούνι. Ήταν και αυτός ένας από τους εξωμότες. Σ’ αυτήν την κατάστασι με τα κλωτσοκοπήματα παραμείναμε έξι ημέρες. Κατά την εβδόμην καταφθάνει και το θλιβερό μήνυμα: Καταδίκη σε θάνατον˙ τελειωτικό κλωτσοκόπημα μέχρις εξοντώσεως. Όλοι πάγωσαν . Όσο για μένα τι μεσολάβησε;».

Θαυμαστή διάσωσις από τον άγιον μεγαλομάρτυρα Γεώργιον

«Τότε ήλθα σε μιάν πολύ μεγάλην περισυλλογή. Σκέφθηκα μέσα μου: “ Αχ, πόσο μάταιη είναι αυτή η ζωή. Ήθελες Χαράλαμπε να παντρευτής για να γίνης παπάς , να σώσης τον κόσμον. Λοιπόν σώσε τώρα πρώτα τον εαυτό σου”. Στην συνέχεια γονάτισα κάτω και με πύρινα δάκρυα φώναξα: “ Άγιε μεγαλομάρτυς Γεώργιε, μεγάλε στρατιώτα του Χριστού, σώσε μας και σου υπόσχομαι ν’ αφιερώσω εξ ολοκλήρου στον Θεόν τη ζωή μου”. Μόλις τελειώνω την προσευχήν, να και ακούω ένα κρότον από πάνω μας «γκλακ-γκλακ» ˙ καλπασμός αλόγου. Στρέφω ψηλά το βλέμμα˙ ένα άλογο εκάλπαζε στον αέρα από πάνω μας˙ καβαλλάρη όμως δεν είδα. Κατάλαβα όμως: “ Βρε, λέω, ο άη-Γιώργης είναι σίγουρα˙ μόνο που είμαι ανάξιος να δω τον ίδιον. Ας είναι και το άλογο. Σημαίνει μας άκουσε”.
Από την άλλην παρέα κανένας δεν είδε τίποτε. Ωστόσο με υψωμένο το ηθικό παρηγορούσα τους πονεμένους συντρόφους μου: “Θάρρος, παιδιά, θα γλυτώσουμε˙ ο άη-Γιώργης θα μας σώση”.
Θάρρος, αλλά τι θάρρος; Η κατάστασις επιδεινώνεται. Αποκορύφωμα η τελευταία απόφασις. Ήδη την εβδόμην ημέραν πρωί-πρωί, μπαίνουν μέσα οι δήμιοι να μας αποτελειώσουν. Και όμως δεν προλαβαίνουν να δώσουν τα πρώτα κτυπήματα. Ανοίγει ξαφνικά διάπλατα η πόρτα της φυλακής.
Ένας γεροδεμένος νέος μπαίνει μέσα με άγριες φωνές. “Σταματάτε κακούργοι αμέσως˙ ειδ’ άλλως θα σας καθαρίσω όλους. Αφήστε τους αθώους αυτούς ανθρώπους να πάνε σπίτι τους”. Εν ριπή οφθαλμού , άλλαξε το σκηνικό. Χαθήκαν όλοι˙ μαζί και ο άγνωστος εκείνος νέος. Το τι έγινε δεν περιγράφεται˙ χαρές, φιλιά, κλάματα, συγκινήσεις.
- Δε σας το ‘λεγα εγώ, τους είπα, θα μας σώση ο άη-Γιώργης; Αν θέλετε να σας πω και τι του έταξα. Θ’ αφιερωθώ στον Θεό.
Συμπληρώνει ο μικρός Δαμιανός:
- Εγώ έταξα όσο ζω, το καντήλι του ακοίμητο να καίη σπίτι μας.
Και ένας εξάδελφος Βασίλης:
- Κι εγώ έταξα να του αφιερώσω το άλογό μου.
Ωστόσο άλλη απορία: ποιός ήταν ο άγνωστος ευεργέτης; Ο ένας έλεγε ότι ήταν παλληκάρι, άλλος ότι ήταν μεσήλικας, άλλος έλεγε: “ φωνήν άκουσα, πρόσωπο δεν είδα”. Άλλος την φωνήν άκουσε στα ελληνικά˙ άλλος στα βουλγάρικα…
Παραμένουμε όλοι οι αιχμάλωτοι μ’ αυτές τις εντυπώσεις. Όμως οι φυλακές κλειδωμένες. Ήδη μερικοί πάλιν μεμψιμοιρούν. “Μήπως… μήπως…”. Αρχίζω ξανά να τους ενθαρρύνω: «Θάρρος, αδέλφια. Τελειώσαν όλα˙ λίγη υπομονή».
Πράγματι, δεν περνά πολλή ώρα , ξανανοίγουν οι πύλες. Επίσημη ανακοίνωσις από τον βασιλιά Βόρι. “ Επειδή σήμερα η βασίλισσα εγέννησεν τον διάδοχόν μου, απονέμω χάριν σ’ όλους τους αιχμαλώτους˙ απ’ αυτήν την στιγμήν είσαστε όλοι ελεύθεροι”.
Μόλις ανοίγουν οι φυλακές, από την χαρά μας, παρ’ όλην την πείνα και την εξάντληση, σε λίγη ώρα βρεθήκαμε στα σπίτια μας.
Μόνη απορία που έμεινε όμως στους αιχμαλώτους , ποιός ήταν αυτός ο άγνωστος ευεργέτης μας. Άγγελος , άγιος, άνθρωπος; Όπως και να ΄χη ,γεγονός είναι ότι ήταν σταλμένος από Θεού στην πιο κρίσιμην ώρα. Δηλαδή στο παρά πέντε. Αλλιώς μέχρι να ‘φθανε το βασιλικό μήνυμα θα ήταν πια πολύ αργά. Ήδη θα ‘μασταν τελειωμένοι».

...


Τα πρώτα γυμνάσια

Βλέποντας ο Γέροντας την υπερβολική φλόγα του νέου δοκίμου και την δίψα για προσευχή, μεθοδευόταν τρόπους, αφ’ ενός να του αυξήση το τάλαντο και αφ’ ετέρου, να τον προφυλάξη από το δαιμονικό πάθος της επάρσεως.
Ένας τρόπος για να τον κρατήση στην ταπεινοφροσύνη, ήταν και ο εξής: του συμπεριφερόταν με πολλήν αγένεια˙ αντί να τον καλή με τ’ όνομά του , συνήθιζε να του λέη: « Έλα ρε…» . Και ο Χαράλαμπος (όπως μου έλεγε ο ίδιος), από μέσα του έλεγε: « Ρε; Τι ρε; Όνομα δεν έχω; Τι ευγένεια είναι αυτή; Εδούλευα με κοσμικούς στην Νομαρχία και ποτέ έτσι γλώσσα δεν άκουσα. Πάντα στον πληθυντικό. Τι γίνεστε κ. Γαλανόπουλε;- σας ευχαριστώ-σας παρακαλώ. Εδώ μέχρι στιγμής δεν άκουσα ένα ευχαριστώ, ένα παρακαλώ. Παράξενοι άνθρωποι εδώ πέρα». Και συνέχισε:
« Όμως οι λογισμοί αυτοί δεν ξέφευγαν του χαρισματούχου Γέροντά μου, ο οποίος με περιλάμβανε στην συνέχεια λέγοντας: « Ώστε στον κόσμον ήσουν αγωνιστής , ε; ενήστευες, αγρυπνούσες, ασκήτευες˙ ήσουν έξυπνος, εργατικός, τίμιος… . Και απ’ όλα αυτά , τι κατάφερες; Να μας κουβαλήσης εδώ ένα σωρό κενοδοξίαν, εγωισμόν, αυτοπεποίθησιν. Τώρα που κόπηκαν οι έπαινοι, δεν είναι καλά, ε;». Πραγματικά, μ’ αυτά τα απλά, χαριτωμένα μαθήματα του Γέροντά μου, δεν άργησα να καταλάβω ότι, παρ’ όλον που ήμουν πράγματι αγωνιστής στον κόσμον, όμως με το να εισπράττω επαίνους και κολακείες, χωρίς να το καταλάβω παραφορτώθηκα με κενοδοξίαν».
Ο Χαράλαμπος όμως με την φυσικήν ταπείνωσιν και απλότητα, σε συνδυασμό και με το σπάνιο αγωνιστικό φρόνημα που τον διέκρινε, δεν άργησε να βάλη στον εαυτό του την σωστή ταξινόμηση. Ο Γέροντάς του και όταν αργότερα τον προήγαγε σε μεγαλόσχημο μοναχόν, αλλά και ιερέα για τις λειτουργικές ανάγκες της συνοδείας, και πάλιν συνέχισε με την ίδια γλώσσα να τον μεταχειρίζεται. Συγχρόνως όμως με την πνευματικήν πρόοδον του Χαράλαμπου , ανάλογη ήταν και η μεταχείρισις.
«Θυμάμαι, λέει πάλιν ο ίδιος, όταν κάποτε τρώγαμε στην τράπεζα, ανοίγαμε κάποια πνευματική συζήτησι. ΟΙ άλλοι πατέρες αντάλλασσαν τις ιδέες τους˙ εγώ μόλις πήγαινα να λάβω τον λόγον, πετιόταν ο Γέροντάς μου απότομα: “ Σουτ” (μη μιλάς) . Περνούσε λίγη ώρα , τύχαινε στην συζήτησιν κάτι που μπορούσα κι εγώ να πω, μια σωστή λύσι, μια γνώμη, κι όμως πάλιν ο Γέροντάς:
“ Σουτ, είπαμε˙ μη μιλάς”.
Ένας λογισμός μου έλεγε- “Ε, Γέροντα, εμένα σε μεγάλη ανυποληψία μ’ έχεις”. Όμως δεν αργούσα να την καπακώσω με άλλο λογισμό: “Ξέρει ο Γέροντας τι κάνει˙ αυτό είναι το σωστό”».
Όταν όμως και αυτά τα μαθήματα δεν άργησε να μάθη ο Χαράλαμπος, τότε ο σοφός Γέροντάς του, τι μεθοδεύτηκε; Βρίσκοντας κάποιαν μικροαφορμή , αντί να βρίση τον ίδιον, που ήδη το είχε ξεπεράσει, αρχίζει στο εξής να τα βάζει με τους δικούς του, και μάλιστα με τον πατέρα του, που ήδη απήλθε στην άλλη ζωή.
Ακούοντας αυτά ο αθλητής , αρχίζει πάλιν να σκοντάφτη και μέσα του να σκέφτεται με παράπονο: « Ε, όχι κι έτσι. Νεκρός ο πατέρας μου και ν’ ακούη λόγια! Ε, τούτο δεν το ανέχομαι». Κι όμως πάλιν στρεφόταν στον εαυτόν του και τον έπειθεν, ότι δεν έχει δικαίωμα να κρίνη τον Γέροντά του.
Ο Γερο-Αρσένιος συνήθιζε πολύ συχνά να μας λέγη για τον ανεψιόν του π. Χαράλαμπον:
«Περνούσαν πολλοί από κοντά μας τους περιλάμβανε ο Γέροντας και μετά μου έλεγε: “ Σφίγγω λίγο τον ένα φεύγει, σφίγγω τον άλλο, αρρωστά”. ΄Όταν όμως ήλθεν ο Χαράλαμπος , τότε μας λέει: “Ε, τούτου δώσ’ του ξύλο και σηκώνει”».
«Κι όμως, λέγει ο Γέροντας, μια φορά ετόλμησα να στήσω το θέλημα, αλλά την άρπαξα γερή και πέρασα ένα μάθημα που το θυμάμαι σ’ όλη μου τη ζωή, για να καταλάβω τί σημαίνει “κάλλιον χίλιες φορές το στραβό του Γέροντα”. Επισκευάζαμε τα καλυβάκια μας στην Νέα Σκήτη. Οι άλλοι πατέρες της συνοδείας μας, συμφώνησαν με τον Γέροντα για μια δαπανηρή παραγγελία , χωρίς να με ρωτήσουν. Εγώ επειδή ήξερα από τον κόσμον από οικοδομικά, διαπίστωσα ότι θα πετάξουμε λεφτά άδικα. Τρέχω στον Γέροντα να προλάβω το σφάλμα , προς το κοινόν συμφέρον. Τι όμως νομίζετε ότι έγινε; Με περιλαμβάνει χωρίς καμμία συζήτησι και με έλουσε κυριολεκτικά με ένα σωρό κατσάδες , βρισιές και μ’ έδιωξε σαν σκυλί. Φεύγω με κατεβασμένο κεφάλι αλλά δεν το βάζω κάτω˙ λέω μέσα μου: “Καλά, καλά˙ ευχαριστώ για τις κατσάδες, αλλά αύριο που θα πετάξης στον κατήφορο ένα σωρό λεφτά, τότε τα ξαναλέμε”.
Πράγματι τα ξανάπαμε, αλλά και πάλιν εγώ το χρεώθηκα. Αφού έφθασαν όλα τα υλικά και όπως πράγματι το υπολόγισα, ήταν ακατάλληλα, τα πετάξαμε στην αποθήκην. Δεν πέρασαν όμως λίγες μέρες και μας χρειάστηκαν για μιαν άλλην δουλειά που ανοίξαμε, και μάλιστα με τόσην ακρίβεια σαν να κάναμε ειδικήν παραγγελία. Ε, τότε με το δίκαιό του ο Γέροντας με περίλαβε και μου ‘κανε και ένα γερό μάθημα».

 
Το όραμα με την διατροφή ζώντων –κεκοιμημένων

Κάποτε ένας αδελφός , όταν βρισκόμασταν στην Ν. Σκήτη, περιέπεσε σ’ ένα αμφίβολο λογισμό: «Προσευχόμαστε, αγρυπνούμε…, ωραία αυτά. Όμως κατ’ αυτόν τον τρόπο βοηθούμε και τους άλλους ή μόνον τον εαυτό μας;». Ενώ ετοιμαζόταν να εξομολογηθή αυτόν τον λογισμό στον Γέροντα, τον πρόλαβε ο δεύτερος και με πρόσωπο που φαινόταν βαθειά συγκινημένο, λέγει στον αδελφό:
-      Απόψε, παιδί μου, ο Θεός μου έδειξε το εξής φοβερό θέαμα: ενώ προσευχόμουν, για μια στιγμή μου φάνηκε ότι βρισκόμουν σε μια πολύ μεγάλην τράπεζα. Στεκόμουν μπροστά σε μια πόρτα που έμοιαζε σαν την ωραία πύλη της εκκλησίας. Μέσα εκεί σ’ αυτόν τον χώρο, αμέτρητα πλήθη περίμεναν σειρά. Εγώ έμοιαζα σαν αρχισιτοποιός. Μέσα σ’ αυτόν τον χώρο διέκρινα και σας να βρίσκεστε κοντά μου. Εκόβατε κάτι μεγάλα σαν πρόσφορα και μου τα φέρνατε. Ο άλλος κόσμος περνούσε σε δυό σειρές , στη μια οι ζωντανοί, στην άλλη οι πεθαμένοι. Τους μοίραζα όλους από μια μερίδα ευλογία και φεύγανε όλοι χαρούμενοι. Διέκρινα μέσα πάρα πολλούς γνωστούς μου, όσους είχα γραμμένους , ζωντανούς- πεθαμένους, στο μνημονοχάρτι.
Και ο αδελφός με την σειρά του:
-      Γέροντα, αυτό για μένα ήταν. Μου έλυσες την απορία μου. Τώρα κατάλαβα, τι προσφέρουν οι προσευχές και το μνημόνευμα στην προσκομιδή για όλον τον κόσμον.
-      Αφού παιδί μου ενδιαφέρεσαι, να σου πω και κάτι για το κομποσχοίνι πιο φοβερό, γύρω από την ζωήν του Γέροντά μου. Ο Γέροντάς μου, είχε στον κόσμον μια ξαδέλφη. Αν και η ζωή της δεν ήταν τόσο καλή, ο Γέροντας όμως την αγαπούσε πολύ. Κάποτε τον ειδοποίησαν ότι η ξαδέλφη του πέθανε και μάλιστα όχι καλά. Έκαμνε διάφορους μορφασμούς, θεατρινισμούς˙ μιλούσε άσχημα κλπ. και σ’ αυτά τα χάλια πάνω ξεψύχησε. Μόλις το μαθαίνει ο Γέροντας, άρχισε τα κλάματα. Εγώ παραξενεύτηκα˙ τόσην ευαισθησία˙ να κλαίη τόσον πολύ. Όμως κατάλαβε ο ίδιος τον λογισμόν μου και με προλαβαίνει: « Εγώ δεν κλαίω παιδί μου που πέθανε˙ αλλά κλαίω γιατί κολάστηκε».
-      Ωστόσο απ’ εκείνην την ημέραν ο Γέροντας δώστου συνέχεια νηστεία και προσευχή για την ξαδέλφην του. Ύστερα από αρκετές ημέρες , βλέπω τον Γέροντα πολύ χαρούμενο. «Τι συμβαίνει Γέροντα;». «Να σου πω παιδί μου. Αφού όλες αυτές τις μέρες δεν ησύχασα να προσεύχομαι και ν’ αγρυπνώ με νηστεία και δάκρυα για την ξαδελφούλα μου, σήμερα είδα το εξής ευχάριστο και θαυμαστό όραμα. Ενώ προσευχόμουν βλέπω ζωντανά την ξαδελφούλα μπροστά μου και μου φωνάζει με πολλήν αγαλλίασιν: “Σήμερα είναι η μέρα της σωτηρίας μου. Σήμερα γλύτωσα από την κόλασιν. Σήμερα πηγαίνω στον παράδεισο”.
Ξαφνικά την ίδια στιγμή βλέπω τον μακαρίτη τον παπα- Γιώργη μπροστά μου. Αυτός είναι ένας σύγχρονος άγιος. Όταν ήμουν στον κόσμον τον πρόλαβα. Έβαλε στο μυαλό του, ει δυνατόν, να βγάλη όλους τους αμαρτωλούς από την κόλασιν. Κάθε μέρα λειτουργούσε και μνημόνευε χιλιάδες ονόματα. Κατόπιν γυρνούσε τα μνήματα και όλη μέρα διάβαζε τρισάγια και μνημόσυνα στους πεθαμένους. Αφού λοιπόν εν οράματι τον είδα μπροστά μου, τον ακούω και με μεγάλο θαυμασμό μου λέγει: “Βρε –βρε… εγώ μέχρι τώρα νόμιζα ότι οι πεθαμένοι σώζονται μόνο με λειτουργίες και μνημόσυνα  . Τώρα όμως είδα και κατάλαβα ότι και με τα κομποσχοίνια σώζονται οι κολασμένοι”. Και ξανά με θαυμασμό: “ Και με τα κομποσχοίνια σώζεται ο κόσμος…!”.
Μ’ αυτό το όραμα πληροφορήθηκα ότι η ξαδελφούλα σώθηκε, αλλά μου ‘δειξε ο Θεός και την  δύναμιν του κομποσχοινιού ώστε και από την κόλασιν να βγάζη ψυχήν».
Λέγοντας στον αδελφό συγκινημένος ο Γέροντας αυτά, του έδωσε την ευλογίαν του και του ευχήθηκε: «Άντε στην ευχή μου και κοίταξε να βιαστής όσο μπορείς στην υπακοή και στην ευχή, αν θέλεις και τον εαυτό σου και τους άλλους να βοηθήσης».







Από το βιβλίο: «Ιωσήφ Μ.Δ.
ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗΣ
Ο απλοϊκός ηγούμενος και διδάσκαλος
της νοεράς προσευχής»
Δ΄ΕΚΔΟΣΙΣ

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

Αγώνας μέσα στην οικογένεια

Πολύ μιλούσε ο στάρετς για τον σταυρό της οικογένειας ,για το πώς θα βρεις στο σπίτι σου τη σωτηρία, μέσα στο συνηθισμένο περιβάλλον του σπιτιού.
- Ο εχθρός σε μας τους πιστούς, ιδιαίτερα δυνατά επιτίθεται με τη διατάραξη της ειρήνης. Στους ζηλωτές της ευσέβειας όχι σπάνια συμβαίνει να δοκιμάσουν από τους οικείους τους δυνατή αντιπάθεια και εχθρότητα εξ αιτίας της ευσέβειάς τους, αν και αυτοί που τους εχθρεύονται δεν δείχνουν ότι γίνονται εχθροί τους λόγω της ευσέβειάς τους. Εδώ πρέπει να δείξετε υπομονή .
Μη συγχύζεσθε ,μην απελπίζεσθε, αλλά θυμηθείτε τα λόγια του Σωτήρος: «Εχθροί του ανθρώπου οι οικιακοί αυτού» ( Ματθ. 10,36 ) . Και διορθώστε τις ελλείψεις σας. Παρατηρήστε γιατί σας κατηγορούν οι γύρω σας, ποια πάθη βρίσκουν στην καρδιά σας, επειδή στη ζωή μέσα στο σπίτι, όλα τα πάθη φαίνονται καθαρά και οι συγγενείς τα γνωρίζουν καλά. Δεν είμαι όπως έξω από το σπίτι, όπου κρύβουμε τον εαυτό μας ανάμεσα σε ανθρώπους που μας γνωρίζουν λίγο. Κοιτάξτε στον εαυτό σας αμερόληπτα, εξετάστε τον. Ίσως πράγματι να έχετε δύσκολο χαρακτήρα, ίσως φέρεσθε απότομα και άγρια στον πλησίον, ίσως να είστε άδικοι κ.λπ. Ανοίξτε την καρδιά σας, γίνετε πιο κοινωνικοί και επιεικείς, πλατύνετε την καρδιά σας με την αγάπη και κρατηθείτε σταθερά στην ευσέβεια. Προσπαθήστε να είσθε ήπιοι, χωρίς θυμό, μη κάνετε παρατηρήσεις για όλα, υπομείνατε κάτι, ξεπερνώντας το με σιωπή. Όταν αισθάνεσθε ότι μια αποκάλυψή σας θα προκαλέσει πυρκαϊά, τότε στις πράξεις του πλησίον σας κάμετε τα στραβά μάτια και προσευχηθείτε θερμά γι’ αυτόν, γιατί «η αγάπη πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει,» ( Α΄ Κορ.13,7).
Πρέπει να πούμε ότι κάθε οικογένεια είναι για κάθε μέλος της σαν μοναστήρι, και καμμιά φορά, ακόμη πιο δύσκολο και αυστηρό από κάποιο μοναχικό κοινόβιο. Προσέξτε, ώστε να υπάρχει ειρήνη στην ψυχή και να ζήτε αρμονικά ο ένας με τον άλλο. Κι αν διαταραχθεί η ειρήνη προσπαθήστε γρήγορα να συγχωρείτε ο ένας τον άλλο. Ο Σατανάς με πολλή δύναμη μάχεται κατά των αφοσιωμένων στον Θεό και εργαζομένων γι’ Αυτόν. Γι ’αυτό πρέπει να προσπαθούμε να ευχαριστούμε τον Κύριο που με τις θλίψεις που μας στέλνει μας δείχνει καθαρά ότι δεν είμαστε ξένοι απ’ Αυτόν. «Εγώ όσους εάν φιλώ, ελέγχω και παιδεύω»( Αποκ. 3,19 ). Γι’ αυτό ποτέ μη ζηλεύετε τους αμαρτωλούς, οι οποίοι ζουν χωρίς φτώχεια, χωρίς θλίψεις και αρρώστιες. Είναι φοβερή η κατάσταση, όταν ο Κύριος δεν παιδεύει για τις αμαρτίες. Σ’ αυτούς τους αμετανόητους αμαρτωλούς αναφέρεται ο λόγος του Κυρίου: «και εξαρθήσεται ο ζήλος μου εκ σου» ( Ιεζ. 16,42 ) . Η παρηγορία δίνεται ως βραβείο για την υπομονή στις θλίψεις. Εάν όλους τους συγχωρείτε, όλους με ειλικρίνεια, τους αγαπάτε ανυπόκριτα, τότε και σεις πάντοτε και παντού θα παρηγορηθείτε από τον Θεό. Ζήστε με ειρήνη και ομόνοια.

Σε μια οικογένεια συνέβαιναν συνεχώς δυσάρεστα. Μια ψυχή θλιμμένη και βασανισμένη από τις συνεχείς επιθέσεις ήρθε στον Γέροντα, αλλά δεν κατάφερε να συζητήσει μαζί του. Αυτός της έδωσε να διαβάζει ένα χαρτί που είχε σχέση ακριβώς με το θέμα που τη βασάνιζε: «Οι άγιοι Πατέρες για τις προσβολές». Διαβάζοντας αυτό το χαρτί, όλα μέσα της ξεκαθάρισαν. Η προσβολή και η θλίψη που ένιωθε εξαφανίστηκαν.


Από το βιβλίο: « ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΒΒΑΣ
Ο ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΗΣ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ

Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Η Προσευχή ως Αγάπη και η Αγάπη ως Προσευχή

«Ο αββάς Αιθίοψ τη νύχτα περιερχόταν τα οικήματα των μοναχών και κρυφά γέμιζε τη στάμνα του καθενός με νερό. Αυτό το έργο ήταν πολύ κοπιαστικό. Διότι τα οικήματα των μοναχών απείχαν πολύ από το μέρος που αντλούσε το νερό, άλλων δύο, άλλων τέσσερα και άλλων πέντε χιλιόμετρα», Ερμείας ( PG 67, 1377 ) .


Τη νύχτα οι μοναχοί συνήθως προσεύχονται. Ο Μωυσής ο Αιθίοψ είχε διαφορετική «πολιτεία»: τη νύχτα περπατούσε χιλιόμετρα ολόκληρα για να γεμίσει τις στάμνες των μοναχών με δροσερό νερό. Η προσευχή του Μωυσή ήταν η οδοιπορία της αγάπης του. Την ώρα που οι άλλοι προσεύχονταν μέσα στα οικήματά τους, ο Μωυσής περπατούσε. Οι μοναχοί κάθε φορά που έλεγαν την «ευχή του Ιησού» έκαναν και μια βαθιά μετάνοια. Ο Μωυσής έλεγε την «ευχή του Ιησού» σε κάθε βήμα που έκανε…
Ο Μοναχός Μωυσής μας έδειξε πώς η αγάπη μπορεί να γίνεται προσευχή και πώς η προσευχή μπορεί να μετατρέπεται σε αγάπη. Εκείνο που γνωρίζομε είναι ότι ο χριστιανός δείχνει αγάπη για τους άλλους, όταν προσεύχεται γι’ αυτούς. Δεν σκεπτόμαστε όμως ότι προσευχόμαστε για τους άλλους, όταν κάνουμε αγάπη γι’ αυτούς. Η προσευχή για τους άλλους είναι ασφαλώς ένδειξη αγάπης γι’ αυτούς, αλλά και η αγάπη για τους άλλους είναι επίσης προσευχή γι’ αυτούς. Είναι αυτό που λέει ο Ψαλμωδός: «Έλεος ( = αγάπη) και αλήθεια συνήντησαν ( = συναντήθηκαν) , δικαιοσύνη και ειρήνη κατεφίλησαν» ( Ψαλμ. 84,19 ) .
Η προσευχή για τους άλλους είναι εύκολη και ανώδυνη έκφραση αγάπης. Η αγάπη όμως για τους άλλους είναι η πιο κοπιαστική προσευχή. Τόσο όμως η προσευχή για τους άλλους, όσο και η αγάπη γι’ αυτούς είναι χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Μακάριοι όσοι έχουν είτε το ένα είτε το άλλο χάρισμα είτε και τα δύο.

Από το βιβλίο: «+ Μητροπολίτου Αχελώου
ΕΥΘΥΜΙΟΥ (Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ)
ΟΙ ΑΕΤΟΙ
Ορθόδοξο Θεολογικό Αγιολόγιο»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011

ΙΕ ΄Διδασκαλία ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΝΗΣΤΕΙΕΣ

159._. Με το μωσαϊκό Νόμο πρόσταξε ο Θεός τους Ισραηλίτες, να ξεχωρίζουν κάθε χρόνο το ένα δέκατο από όσα θ’ αποκτούν ( Αριθμ. 18 ) και να τ’ αφιερώνουν στο Θεό κάνοντας αυτό να παίρνουν ευλογία για όλα τους τα έργα. Έχοντας υπόψη τους αυτό οι Άγιοι Απόστολοι σκέφτηκαν και αποφάσισαν, για να βοηθήσουν και να ευεργετήσουν τις ψυχές μας, να μας παραδώσουν κάτι ακόμα υψηλότερο και τελειότερο, δηλαδή ν’ αφιερώνουμε στο Θεό το ένα δέκατο των ημερών της ζωής μας , για να ευλογούνται έτσι τα έργα μας και να παίρνουμε συγχώρεση κάθε χρόνο για τις αμαρτίες ολόκληρου του χρόνου. Λογάριασαν λοιπόν και χαρακτήρισαν σαν άγιες από τις τριακόσιες εξήντα πέντε ημέρες του χρόνου, αυτές τις επτά εβδομάδες των νηστειών. Και έτσι ξεχώρισαν επτά εβδομάδες. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, συμφώνησαν να προστεθεί σ’ αυτές και άλλη μια εβδομάδα. Αυτό έγινε και για να προγυμνάζονται και να προετοιμάζονται όσοι πρόκειται να μπουν στο κοπιαστικό στάδιο των νηστειών, και για να τιμήσουν τον αριθμό των ημερών της αγίας Τεσσαρακοστής που νήστεψε ο Κύριός μας. Γιατί, αν αφαιρέσουμε τα Σάββατα και τις Κυριακές ,οι οκτώ εβδομάδες γίνονται σαράντα ημέρες, τιμώντας ξεχωριστά τη νηστεία του Μεγάλου Σαββάτου, επειδή είναι πολύ ιερή και η μόνη ημέρα νηστείας ανάμεσα σ’ όλα τα Σάββατα του χρόνου. Οι δε επτά εβδομάδες , χωρίς τα Σάββατα και τις Κυριακές γίνονται τριάντα πέντε ημέρες. Αν προστεθεί, λοιπόν και η νηστεία του Μ. Σαββάτου και η μισή νύχτα της Λαμπρής, γίνονται τριάντα έξι και μισή ημέρες, που είναι ακριβώς το ένα δέκατο από τις τριακόσιες εξήντα ημέρες του χρόνου. Γιατί το ένα δέκατο του τριακόσια είναι το τριάντα , του εξήντα το έξι και του πέντε το μισό. Συμπληρώνονται λοιπόν τριάντα έξι και μισή ημέρες, όπως είπαμε. Αυτή είναι η «δεκάτη» όπως θα ‘λεγε κανείς, όλου του χρόνου, που μας καθιέρωσαν οι Αγ. Απόστολοι , για να γίνει αφορμή να καθαριστούμε, όπως είπαν, από τις αμαρτίες, που κάναμε ολόκληρο το χρόνο, και για να οδηγηθούμε στη μετάνοια.
160 . _ . Μακάριος λοιπόν, αδελφοί μου, είναι όποιος φυλάει με επιμέλεια τον εαυτόν του αυτές τις άγιες ημέρες. Γιατί και αν, σαν άνθρωπος, έτυχε να πέσει στην αμαρτία, είτε από αδυναμία, είτε από αμέλεια, όμως έδωσε ο Θεός τις άγιες αυτές ημέρες, ώστε αν αγωνιστεί, με πνευματική αγρύπνια και ταπεινοφροσύνη και φροντίσει τον εαυτόν του και μετανοήσει, να καθαριστεί από τις αμαρτίες ολόκληρου του χρόνου. Έτσι λοιπόν αναπαύεται από το βάρος της αμαρτίας και προσέρχεται με καθαρή ψυχή την άγια ημέρα της Αναστάσεως και μεταλαμβάνει τα άγια μυστήρια, χωρίς να προκαλεί την κατάκριση του Θεού. Γιατί έγινε νέος άνθρωπος , με τη μετάνοια των αγίων τούτων νηστειών και ζει με χαρά και πνευματική ευφροσύνη, γιορτάζοντας με τη Χάρη του Θεού , και όλη την περίοδο έως την Κυριακή της Πεντηκοστής. Γιατί ,Πεντηκοστή είναι, όπως λέει, «Ανάσταση ψυχής». Γι’ αυτό έχουμε και το συμβολικό έθιμο, προς τιμή της Αναστάσεως, να μη γονατίζουμε στην εκκλησία μέχρι την Κυριακή της Πεντηκοστής.
161. _ . Καθένας λοιπόν που θέλει να καθαριστεί από τις αμαρτίες όλου μου χρόνου, με τη νηστεία αυτών των ημερών, πρέπει πρώτα-πρώτα να προσέχει τι θα τρώει, γιατί δεν είναι το ίδιο όλες οι τροφές. Επειδή το να τρώει κανείς αδιάκριτα κάθε τροφή, όπως λένε οι Πατέρες , προξενεί πολλά κακά. Παρόμοια, στη συνέχεια, πρέπει να φυλάει τον εαυτό του να μην καταλύει την νηστεία, χωρίς μεγάλη ανάγκη, να μην αναζητάει νόστιμα φαγητά, να μη βαραίνει το στομάχι του με πολλά φαγητά και ποτά. Γιατί είναι δυο είδη γαστριμαργίας. Πολλές φορές πολεμιέται κανείς από τη νοστιμιά και δεν θέλει πάντα να τρώει πολλά φαγητά , αλλά θέλει τα νόστιμα. Και όταν αυτός τρώγει φαγητό που του αρέσει, τόσο πολύ νικιέται από την ηδονή της νοστιμάδας, ώστε το κρατάει πολλή ώρα στο στόμα του, μασώντας το αρκετά και δεν αποφασίζει εύκολα να το καταπιεί, για να διατηρήσει την ηδονή που αισθάνεται. Τότε λέμε ότι αυτός έχει λαιμαργία. Άλλους δεν τους απασχολεί η ποιότητα , αλλά η ποσότητα της τροφής. Δεν θέλουν δηλαδή καλά φαγητά, ούτε ενδιαφέρονται για τη νοστιμιά. Αλλά είτε καλά είναι, είτε άσχημα δεν ενδιαφέρονται για τίποτε άλλο, παρά μόνο για να τρώνε, ο,τιδήποτε και αν είναι αυτό που τρώνε, γιατί τους απασχολεί μόνο να γεμίσουν το στομάχι τους. Τότε λέμε ότι αυτοί έχουν γαστριμαργία. Και σας εξηγώ αυτούς τους δύο χαρακτηρισμούς «λαιμαργία» και «γαστριμαργία» . «Μαργαίνω» στην κοσμική παιδεία σημαίνει χάνω την αυτοκυριαρχία μου και τη λογική μου δηλαδή, γίνομαι μανιακός με κάποιο πάθος. Και «μάργος» λέγεται αυτός που τον έχει κυριεύσει κάποιο πάθος. Όταν λοιπόν παρατηρείται η ακατάσχετη και νοσηρή εκείνη επιθυμία του να θέλει κάποιος να γεμίζει συνεχώς την κοιλιά του, τότε λέμε ότι έχουμε το φαινόμενο της γαστριμαργίας, από το «μαργαίνω την γαστέρα» που σημαίνει ότι έχω τη μανία να γεμίζω το στομάχι μου ( η κοιλιά μου με κάνει τρελλό). Όταν δε συμβαίνει να έχουμε την ευχαρίστηση στο λαιμό, τότε έχουμε το φαινόμενο της λαιμαργίας , από το «μαργαίνω τον λαιμό», που σημαίνει έχω τη μανία της ηδονής του λαιμού.
162. _ . Αυτά λοιπόν πρέπει να τ’ αποφεύγει με άγρυπνη φροντίδα , όποιος θέλει να καθαριστεί από τις αμαρτίες του. Γιατί αυτά δεν ανταποκρίνονται σε ανάγκη του σώματος αλλά προέρχονται από τα πάθη. Και αν κανείς τα ανεχτεί , εξελίσσονται σε αμαρτία. Είναι όπως ακριβώς ο νόμιμος γάμος και η πορνεία, γιατί η μεν πράξη είναι η ίδια, εκείνο όμως που τα κάνει να διαφέρουν είναι ο σκοπός. Ο μεν ένας συνάπτει σχέσεις για να κάνει παιδιά, ο δε άλλος για να ικανοποιήσει τη φιληδονία του. Το ίδιο συμβαίνει και με το φαγητό, γιατί την ίδια δουλειά κάνουμε και όταν τρώμε από ανάγκη και όταν τρώμε από ηδονή. Ο σκοπός είναι εκείνος που συνιστά την αμαρτία. Τρώει κανείς ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού του, όταν καθορίζει ο ίδιος πόσο θα τρώει κάθε μέρα, και παρακολουθεί αν του ήταν πολύ αυτό που όρισε να φάει, και πρέπει ν’ αφαιρέσει λίγο, και αφαιρεί ή αν δεν του ήταν αρκετό και εξαντλήθηκε και πρέπει να προσθέτει λίγο ακόμα , και προσθέτει. Έτσι σταθμίζει κανείς καλά τις ανάγκες του οργανισμού του και εφαρμόζει αυτό ακριβώς που καθόρισε, όχι για να ευχαριστηθεί από το φαγητό, αλλά για να δυναμώσει το σώμα του. Και αυτό ακόμα που τρώει κανείς, οφείλει να το τρώει με προσευχή και να κατακρίνει τον εαυτό του, με το λογισμό του, ότι είναι ανάξιος να δέχεται οποιαδήποτε παρηγοριά. Και να μην προσέχει αν κάποιος άλλος τρώει κάτι ιδιαίτερο- επειδή φυσικά είναι απαραίτητο ή επειδή κάποια ανάγκη- ώστε και αυτός να θέλει και να ζητάει κάτι περισσότερο ή να μη νομίζει ότι αυτό το περισσότερο που θα ζητήσει δεν πρόκειται να τον βλάψει…
… 164. _ . Και αυτά μεν σχετικά με την εγκράτεια στα φαγητά . Έχουμε όμως ανάγκη όχι μόνον να προσέχουμε τη διατροφή μας, αλλά και ν’ απομακρυνόμαστε και από κάθε άλλη αμαρτία.
Ώστε, όπως ακριβώς νηστεύουμε από τροφές, έτσι να νηστεύει και η γλώσσα μας και να είναι μακρυά από την καταλαλιά , από το ψέμα, από την αργολογία, από την αποδοκιμασία του πλησίον, από την οργή και γενικά από κάθε αμαρτία που γίνεται με τη γλώσσα. Παρόμοια να νηστεύουμε με τα μάτια μας, δηλαδή να μην κοιτάζουμε μάταια πράγματα, να μην πέφτουμε στην «παρρησία» με τα μάτια, να μην κοιτάζουμε κάποιον με αναίδεια. Παρόμοια και με τα χέρια και τα πόδια να εμποδίζουμε από κάθε κακό πράγμα. Και νηστεύοντας έτσι, όπως λέει ο Μ. Βασίλειος, νηστεία δεκτή, απέχοντας από κάθε κακία, που διαπράττεται με όλες τις αισθήσεις, ας προσερχόμαστε κατά την ημέρα της Αναστάσεως, όπως ήδη είπαμε, ανανεωμένοι, καθαροί και άξιοι να μεταλάβουμε τα άγια μυστήρια, αφού πρώτα βγούμε για να προϋπαντήσουμε τον Κύριό μας και να υποδεχτούμε με βάγια και κλαδιά ελιάς, Αυτόν που μπαίνει στην άγια Πόλη καθισμένος στο γαϊδουράκι.
165 . _ . Τι νόημα έχει άραγε το ότι Αυτός κάθισε πάνω στο γαϊδουράκι; Αυτό έγινε για να επαναφέρει ο «Λόγος» του Θεού και να υποτάξει στη Θεότητά Του την ψυχή που ξέπεσε στην κατάσταση της «αλογίας» όπως λέει ο προφήτης ( Ψαλμ. 48, 21 ) – και ομοιώθηκε με τα άλογα ζώα. Τι όμως σημαίνει να τον προϋπαντήσουμε με βάγια και κλαδιά ελιάς; Όταν επιτίθεται κανείς κατά του εχθρού του και γυρίζει πίσω στην πόλη νικητής , κάθε γνώριμός του τον υποδέχεται με βάγια, όπως ταιριάζει σε νικητή. Γιατί τα βάγια είναι σύμβολο της νίκης. Πάλι όταν αδικείται κάποιος και θέλει να παρουσιαστεί μπροστά στο δικαστή ζητώντας να εκδικάσει την υπόθεσή του, κρατεί κλαδιά ελιάς, φωνάζοντας και παρακαλώντας να ελεηθεί και να βοηθηθεί. Γιατί η ελιά είναι σύμβολο του ελέους. Γι’ αυτό και εμείς υποδεχόμαστε το Δεσπότη μας, Ιησού Χριστό, με βάγια μεν, επειδή είναι νικητής- γιατί αυτός νίκησε για λογαριασμό μας τον εχθρό μας- με κλαδιά ελιάς δε, επειδή ζητάμε απ’ Αυτόν έλεος, ώστε Εκείνος κέρδισε για χάρη μας, αλλά και αυτή που κερδίσαμε και εμείς με τη βοήθειά Του και τις ευχές όλων των Αγίων. Αμήν.

Από το βιβλίο: «ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ
Έργα Ασκητικά»
Εκδόσεις: Ετοιμασία

Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011

Για τη διάκριση

Ι΄
ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΚΡΙΣΗ

με΄


Ένας αδελφός από τα μέρη του αββά Ποιμένος ταξίδεψε κάποτε σε άλλη χώρα , κ’ έφτασε στο κελλί ενός αναχωρητού, που είχε πολλή αγάπη κ’ έρχονταν πολλοί να τον δουν. Σ’ αυτό τον αναχωρητή, λοιπόν, μίλησε ο αδελφός για τον αββά Ποιμένα. Κ’ εκείνος μόλις άκουσε για τη μεγάλη αρετή του Γέροντα, ένιωσε μια μεγάλη λαχτάρα να τον ιδεί.
Αφού αναχώρησε ο αδελφός για την Αίγυπτο, ύστερ’ από λίγον καιρό φτάνει στην Αίγυπτο κ’ εκείνος ο αναχωρητής από την ξένη χώρα και πάει και τον βρίσκει, εκεί που του είχε πει πως έμενε. Βλέποντάς τον ο αδελφός απόρησε και χάρηκε πάρα πολύ. Σε λίγο ο αναχωρητής του λέγει:
- Κάμε αγάπη και πήγαινέ με στον αββά Ποιμένα. Κ’ εκείνος τον παίρνει και τον πηγαίνει στον αββά Ποιμένα , στον οποίο είπε όλα τα σχετικά με τον αναχωρητή, τονίζοντας πως είναι μεγάλος άνθρωπος, έχει πολλή αγάπη και τον εκτιμούν πολύ στη χώρα του, και θέλοντας πολύ να σε ιδεί ταξίδεψε ως εδώ. Και μόλις μπήκε στο κελί του αββά Ποιμένος ο αναχωρητής, άρχισε να μιλάει για θέματα από την αγία Γραφή και την ουράνια βασιλεία. Ο αββάς Ποιμήν, ακούγοντας τα όλ’ αυτά, έστρεψε αλλού το πρόσωπο, δίχως να του δίνει καμμιά απόκριση. Σαν είδε ο αναχωρητής πως δεν ήθελε να συζητήσει μαζί του, λυπήθηκε και βγήκε απ’ το κελλί του Γέροντα, λέγοντας στον αδελφό που τον είχε φέρει εκεί:
- Άδικα έκαμα τόσον κόπο και τόσο ταξίδι. Γιατί, ενώ εγώ ήρθα στον Γέροντα να ωφεληθώ, εκείνος ούτε καν δέχτηκε να συνομιλήσει μαζί μου!
Μπαίνει τότε ο αδελφός στο κελλί του αββά Ποιμένος και του λέγει:
- Γέροντα, ετούτος ο μεγάλος άνθρωπος έχει τόσο μεγάλη δόξα στον τόπο του- γιατί δεν θέλησες να κουβεντιάσεις μαζί του;
Κι ο Γέροντας του απαντά:
- Αυτός είναι πολύ ψηλά και μιλάει για ουράνια πράγματα, ενώ εγώ είμαι χαμηλά και μιλώ για τα γήινα. Αν με ρωτούσε για τα πάθη της ψυχής , να του απαντήσω˙ μα όταν με ρωτάει για τα ουράνια, εγώ αυτά δεν τα ξέρω. Βγήκε τότε ο αδελφός έξω και λέει στον αναχωρητή:
- Ο Γέροντας δεν είν’ εύκολος στη συζήτηση πάνω σε αγιογραφικά θέματα, παρά μονάχα όταν τον ρωτάει κανείς για τα πάθη της ψυχής , τότε συζητάει πιο άνετα.
Τότε ο αναχωρητής αισθάνθηκε μια κατάνυξη μέσα του˙ μπαίνει στο κελί του Γέροντα και του λέει:
- Αββά μου, πες μου τι να κάνω, που μ’ έχουν αιχμαλωτίσει πέρα για πέρα τα πάθη της ψυχής;
Κι ο Γέροντας γύρισε το κεφάλι προς αυτόν, τον κύτταξε με χαρά και του λέει:
- Τώρα έρχεσαι με τον καλό τρόπο κοντά μου. Μπορώ , λοιπόν, ν’ ανοίξω το στόμα μου μιλώντας γι’ αυτά τα θέματα και θα το γεμίσω με πολλά αγαθά και διάφορα.
Κι ο αναχωρητής , που πολύ ωφελήθηκε, φεύγοντας, έλεγε:
- Αυτός είναι, πράγματι, ο αληθινός δρόμος!
Κι αναχώρησε πάλι για τη χώρα του, ευχαριστώντας το Θεό που τον αξίωσε να γνωρίσει από κοντά έναν τόσο μεγάλο άγιο.


Από το βιβλίο: «Π.Β. ΠΑΣΧΟΥ
ΤΟ ΕΑΡ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ
ΜΙΚΡΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ Α΄»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΊΤΑΣ
ΣΤ΄ΕΚΔΟΣΗ

Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011

Όλα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη σοφία

- Μα αναρωτιέμαι πατέρα Σεραφείμ, με ποιό τρόπο εκδηλώνεται η παρουσία του Αγίου Πνεύματος και πώς μπορώ να τη νιώσω;
Είναι πολύ απλό, φίλε του Θεού˙ όλα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη σοφία ( Διάλογοι) .

Η απόκτηση των δωρεών του Αγίου Πνεύματος είναι ο σκοπός της χριστιανικής ζωής, τόνιζε ακατάπαυστα ο μοναχός. Και ο χριστιανός διαθέτει πολλά όπλα για να πετύχει αυτό τον στόχο. Είναι οι μαρτυρίες των Γραφών, η μυστηριακή ζωή, η προσευχή και η εφαρμογή της διδασκαλίας του Χριστού που είπε: «το Άγιο Πνεύμα θα σας τα διδάξει όλα». Όμως ενώ ο Ρώσος ευγενής Μοτοβίλοφ δεν αγνοούσε την ύπαρξη αυτών των μέσων δεν μπορούσε με αυτά να σβήσει τη δίψα του για πνευματική κοινωνία που τον βασάνιζε.
Ο μαθητής του μοναχού τον πιέζει να του αποκαλύψει αν νιώθει πραγματικά τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, μια χάρη που δεν την αντιλαμβάνεσαι όπως μια αφηρημένη έννοια ή ένα δόγμα της πίστης αλλά τη βιώνεις ως αυθεντική πνευματική εμπειρία , ως ένωση με το θείο πνεύμα . Αισθάνεται ότι ένας νέος κόσμος , ακόμα μυστηριώδης και άγνωστος για εκείνον, απέχει ελάχιστα από το να του αποκαλυφθεί.
Με έναν ελαφρώς αινιγματικό τρόπο ο στάρετς του απευθύνεται αρχικά λέγοντάς του ένα ρωσικό ρητό «τα πάντα είναι απλά για εκείνον που αποκτά τη Σοφία». Οι Γραφές μας δείχνουν ότι η απλότητα είναι αρετή και ένδειξη σωφροσύνης . Είναι το αντίθετο της δολιότητας και της δυσπιστίας που αναζητά πάντοτε επιχειρήματα για να αμφισβητήσει την πίστη. Είναι το ίδιον των περιστεριών και αποκαλύπτει την πανουργία των ερπετών.
Στην εποχή μας που η ζωή κινείται στους ρυθμούς της παγκοσμιοποίησης τίποτε πια δεν είναι απλό. Η τεχνολογία ολοένα εκσυγχρονίζεται και περιπλέκεται. Η ζωή μας κατακερματίζεται ανάμεσα στους υπολογιστές , τα αχώριστα για τον σύγχρονο άνθρωπο κινητά τηλέφωνα, την πανταχού παρούσα τηλεόραση και τις έγνοιες της επαγγελματικής ζωής που συχνά μας αναγκάζει να μετακινούμαστε διαρκώς. Ο σύγχρονος τρόπος επικοινωνίας μέσω διαδικτύου μας στερεί, λόγω της πολυπλοκότητας του, από τη φωνή των «απλών» ανθρώπων που αδυνατούν να το χρησιμοποιήσουν. Ο εγκέφαλός μας βομβαρδίζεται από κάθε είδους πληροφορίες όμως αυτή η μάζα της γνώσης, που κάθε άλλο παρά προς το καλό μας εξωθεί, δεν κάνει τους ανθρώπους σοφότερους.
Η δυστυχία μας προκαλείται επειδή δεν αναζητούμε πραγματικά τη Σοφία του θεού. Κι επειδή αυτή η Σοφία δεν είναι του κόσμου τούτου δεν μπορεί να αποδειχτεί με ατράνταχτα επιχειρήματα. Γεμάτη με αγάπη για τον θεό και τον πλησίον, η Σοφία αυτή αναγεννά τον άνθρωπο για να τον λυτρώσει.
Γι’ αυτή τη Σοφία έλεγε ο Κύριος: « Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να γνωρίσουν καλά την Αλήθεια» ( Α΄ Τιμ. 2,4 ) και πάλι μιλώντας στους Αποστόλους έλεγε για την έλλειψη της Σοφίας « Ω ανόητοι και απρόθυμοι να πείθεσθε με την καρδιά σας για όλα εκείνα που είπαν οι προφήτες!» ( Λουκ. 24,25 ) και ακόμα τους έλεγε για τη Σοφία «… άνοιξε λίγο τον νου τους για να μπορούν να αντιλαμβάνονται τις Γραφές» ( Λουκ. 24, 45 ) .

Αυτή η Σοφία, για την οποία διαθέτουμε πλήθος ευαγγελικών αναφορών, κατέχει πράγματι μια θέση στην ζωή και στην προσευχή του πιστού; Η τέχνη του να οδηγούμε και να οργανώνουμε τη ζωή μας σύμφωνα με τις διδαχές και τις εντολές του Κυρίου δεν χρειάζεται κανένα αυτοσχεδιασμό. Βασίζεται στην εμπειρία που έχει συσσωρευτεί από την παράδοση της Εκκλησίας και στη σκέψη που φωτίζεται από αυτήν. Η σοφία του κόσμου που νομίζει ότι ξέρει τα πάντα είναι σκέτη τρέλα στα μάτια του Αποστόλου Παύλου. Ο ίδιος αντιτείνει τη μυστηριακή Σοφία του Θεού που είναι τρέλα και σκάνδαλο στα μάτια του κόσμου. Αποκαλύπτεται δια του προσώπου του Χριστού και μέσω της δύναμης της θριαμβευτικής σταύρωσης.
Ομοίως, όπως ο Λόγος έλαβε σάρκα και παρουσιάστηκε ως πρόσωπο, η Σοφία με την οποία δημιούργησε τα πάντα ο Θεός παρουσιάζεται κι αυτή ως πρόσωπο, σταλμένο από τον Θεό και εξ’ ονόματος του Θεού στον κόσμο για να του μεταδώσει τη ζωογόνο σκέψη του. Στις «Παροιμίες» της Παλαιάς Διαθήκης, η προσωποποιημένη Σοφία «στρώνει το τραπέζι» ( 9,1 ) και καλεί τους ανθρώπους που δεν έχουν σωφροσύνη να έρθουν για να φάνε τον άρτο και να πιούν τον οίνο σε ένα είδος ιερού μυστηρίου που αποτελεί πρόγευση της θείας Ευχαριστίας.

Έτσι, λοιπόν, οι απόστολοι γνώριζαν κάθε στιγμή αν το θείο Πνεύμα ήταν μαζί τους ή όχι. Καθώς εισχωρούσε μέσα τους, αναγνώριζαν την παρουσία του και μπορούσαν να βεβαιώσουν αν οι πράξεις τους ήταν σύμφωνες με το θέλημα του Θεού. Με αυτόν τον τρόπο ερμηνεύεται και αυτό που γράφουν οι απόστολοι ότι «ἔδοξεν γὰρ τῷ ἁγίῳ Πνεύματι καὶ ἡμῖν» ( Πράξ. 15, 28 ).
Ο Χριστός επέκρινε πολλές φορές τους μαθητές του για την έλλειψη σοφίας «Ὦ ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται! » ( Λουκ.25, 25) .
Η σοφία όπως την αντιλαμβάνεται ο κόσμος δεν μπορεί να διεισδύσει στο μυστήριο του Σταυρού και μόνο η Σοφία του Θεού μας δίνει τα μέσα για να το κατανοήσουμε. Αυτή τη Σοφία ήθελε να μεταδώσει ο Χριστός στους μαθητές του φωτίζοντας το πνεύμα τους – όπως και το δικό μας – μέσα από τα γεγονότα που έζησαν. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές γνώριζαν αν το πνεύμα βρίσκεται μαζί τους ή όχι.
Η Σοφία η οποία σχεδόν προσωποποιείται δια του Χριστού, συνενώνεται με το Άγιο πνεύμα του οποίου η χάρη αποτελεί σκοπό της χριστιανικής ζωής. Έτσι στην πραγματικότητα η απόκτηση της Σοφίας είναι ένας τρόπος για να αποκτήσουμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και να οδηγήσουμε τη ζωή μας στους δρόμους που εκείνη μας ανοίγει. Κοιτάζοντας τν Σεραφείμ κατανοούμε ότι η απλότητα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να αποκτήσουμε την επουράνια Σοφία , για να γευθούμε τους καρπούς του Πνεύματος και να τους κοινωνήσουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας και με αγαθή προαίρεση στους συνανθρώπους μας.

Από το βιβλίο: “ π. Μιχαήλ Ευδοκίμωφ
«Είδα τις ακτίνες του φωτός…»
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ και ο έσω άνθρωπος”
Εκδόσεις : Εν πλώ

Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2011

Η μελέτη του Λόγου του Θεού

Αδελφή ψυχή,

Ο ιδεωδέστερος τρόπος, δια να τελειοποιηθής εις την αρετήν και να πλησιάσης τον Θεόν είναι η μελέτη του θείου λόγου. Η μελέτη του λόγου του Θεού είναι μία θεία ενασχόλησις, διότι πτερώνει τον νουν και αναβιβάζει τον κατά Θεόν ζώντα άνθρωπον εις ύψη μεγάλης πνευματικότητος και αρετής. Η μελέτη φωτίζει, στηρίζει, ενισχύει, τονώνει και χαρίζει ακατανίκητον δύναμιν προς αντιμετώπισιν του κακού και της αμαρτίας. Η μελέτη πλουτίζει την διάνοιαν με γνώσεις, ωφελίμους και αναγκαίας δια την σωτηρίαν.
Με την μελέτην καθαίρεται ο νους και φρονεί τα άνω , τα ουράνια, τα πνευματικά και υπερκόσμια. Ο Όσιος Σεραπίων λέγει: «Νους πνευματικήν γνώσιν πεπωκώς, τελείως καθαίρεται».
Η μελέτη αναζωπυρώνει τα χαρίσματα και τα προτερήματα τα φυσικά και τα επίκτητα.
Η μελέτη παρέχει την πνευματικήν τροφήν χωρίς την οποίαν η ψυχή ατονεί και ο δεσμός με τον Θεόν χαλαρώνεται. Η μελέτη εναποθέτει την σφραγίδα της αρετής και της αγιότητος εις την ψυχήν. Η μελέτη δίδει πνευματικάς πτέρυγας εις τον κατά Θεόν ζώντα πιστόν δια να ρίπτεται με ζήλον εις την εκτέλεσιν των θρησκευτικών του καθηκόντων. Η μελέτη χρησιμεύει ως κίνητρον αγίων σκέψεων και συνομιλιών. Η μελέτη αναζωογονεί την θείαν χάριν, την οποίαν λαμβάνομεν , όταν προσερχώμεθα μετ’ ευλαβείας εις τα μυστήρια της Εκκλησίας.

Ο Κύριος ημών παροτρύνει εις την μελέτην των Γραφών λέγων: «Ἐρευνᾶτε τὰς γραφὰς ὅτι ὑμεῖς δοκεῖτε ἐν αὐταῖς ζωὴν αἰώνιον ἔχειν˙ καὶ ἐκεῖναί εἰσιν μαρτυροῦσαι περὶ ἐμοῦ», ( Ιωάν. Ε΄. 39 ). Ο δε Ι. Χρυσόστομος λέγει: . « η των γραφών ανάγνωσις, των ουρανών εστίν υπάνοιξις»
Αδελφή ψυχή,
Αγάπησον την μελέτην του Θείου λόγου δια να διέρχεσαι ειρηνικώς και οσίως τας ημέρας της ζωής σου και εις την εργασίαν των εντολών του Θεού.

Έχε πάντοτε υπ’ όψιν σου τους λόγους του χρυσορρήμονος Αγίου: Ἡδὺς μὲν λειμὼν καὶ παράδεισος, πολὺ δὲ ἡδύτερον τῶν θείων Γραφῶν ἡ ἀνάγνωσις. Ἐκεῖ μὲν γάρ ἐστιν ἄνθη μαραινόμενα, ἐνταῦθα δὲ νοήματα ἀκμάζοντα· ἐκεῖ ζέφυρος πνέων, ἐνταῦθα δὲ Πνεύματος αὔρα· ἐκεῖ ἄκανθαι αἱ τειχίζουσαι, ἐνταῦθα δὲ πρόνοια Θεοῦ ἡ ἀσφαλιζομένη· ἐκεῖ τέττιγες ᾄδοντες, ἐνταῦθα δὲ προφῆται κελαδοῦντες· ἐκεῖ τέρψις ἀπὸ τῆς ὄψεως, ἐνταῦθα δὲ ὠφέλεια ἀπὸ τῆς ἀναγνώσεως.
Προσέχωμεν τοίνυν τῇ τῶν Γραφῶν ἀναγνώσει· ἐὰν γὰρ τῇ Γραφῇ προσέχῃς, ἐκβάλλει σου τὴν ἀθυμίαν, φυτεύει σου τὴν ἡδονὴν, ἀναιρεῖ τὴν κακίαν, ῥιζοῖ τὴν ἀρετὴν, οὐκ ἀφίησιν ἐν θορύβῳ πραγμάτων τὰ τῶν κλυδωνιζομένων πάσχειν.»
( Ιωάννου Χρυσοστόμου. Bareille 6, σελ. 13 )

Από το βιβλίο: «ΞΕΝΗΣ ΜΟΝΑΧΗΣ
ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ»
ΑΘΗΝΑΙ 1972
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Φ. Τσιρώνη. Μονοτυπικά συγκροτήματα

Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2011

Ένας ταπεινός λογισμός κάνει αμέσως την Χάρη του Θεού να ενεργή

Μου έκανε εντύπωση πώς ένας ταπεινός λογισμός κάνει αμέσως την Χάρη του Θεού να ενεργή. Είχε έρθει στο Καλύβι ένα ξένο γατάκι. Το καημένο, φαίνεται , κάτι είχε φάει που το πείραξε και ζητούσε βοήθεια. Χτυπιόταν από τον πόνο και πεταγόταν σαν το χταπόδι, όταν το χτυπούν… Το λυπόμουν που το έβλεπα σ’ αυτήν την κατάσταση, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Το σταύρωνα, το ξανασταύρωνα, τίποτε! «Βρε ταλαίπωρε, λέω τότε στον εαυτό μου, βλέπεις τα χάλια σου; Τόσα χρόνια καλόγερος, ούτε ένα γατί δεν μπορείς να βοηθήσης!». Μόλις ελεεινολόγησα τον εαυτό μου, εκεί που το γατάκι κόντευε να ψοφήση , αμέσως συνήλθε. Ήρθε κοντά μου, μου έγλειφε τα πόδια και έκανε χαρούμενο όμορφες τούμπες… Τι δύναμη έχει η ταπείνωση! Γι’ αυτό λέει: «Εν τη ταπεινώσει ημών εμνήσθη ημών ο Κύριος».
Έχω προσέξει ότι ένας ταπεινός λογισμός κάνει τον άνθρωπο να λάμπη, να ακτινοβολή. Όταν ο άνθρωπος παίρνη όλο το σφάλμα πάνω του , τον λούζει η Χάρις του Θεού. Ήρθε προχτές ένας γιατρός που έχει πολλά παιδιά και μου είπε: «Πάτερ μου, έχω πολλή υπερηφάνεια και γίνεται αιτία η δική μου υπερηφάνεια να κάνουν αταξίες τα παιδιά». Και το έλεγε αυτό μπροστά στα παιδιά του και τα μάτια του ήταν βουρκωμένα , αλλά το πρόσωπό του έλαμπε! Το ίδιο πρόσεξα προ ημερών και εδώ. Ήρθαν μερικές αδελφές να συζητήσουμε. Είπαμε διάφορα˙ αναγκάστηκα να τις μαλώσω πολύ. Μία από αυτές δεν βοηθήθηκε καθόλου˙ κρύα ήρθε, κρύα έφυγε˙ μόνον εκεί πέρα έλεγε τα κουσούρια των άλλων χαρτί και καλαμάρι- βλέπεις , όποιος δεν κάνει δουλειά στον εαυτό του, έχει αυτό το ..χάρισμα! Μία άλλη στρυμώχθηκε, μέχρι που έκλαψε . Ταπεινώθηκε , αλλά μετά έλαμπε το πρόσωπό της. Βλέπετε τι κάνει ένας ταπεινός λογισμός με συντριβή! Αμέσως πάνε όλα τα κουσούρια στην άκρη, τακτοποιείται ο άνθρωπος και ακτινοβολεί το πρόσωπό του˙ ενώ με έναν λογισμό υπερήφανο ή βλάσφημο σκοτεινιάζει.
Όσο ανεβάζει πνευματικά την ψυχή μας ένας πολύ ταπεινός λογισμός που θα φέρη για μια στιγμή ο άνθρωπος, δεν την ανεβάζουν χρόνια ολόκληρα αγώνες υπερφυσικοί.
- Γέροντα, αν κάποιος είναι υπερήφανος και βάλη έναν ταπεινό λογισμό , θα τον βοηθήση ο Θεός;
- Εμ, αν βάλη έναν ταπεινό λογισμό δεν θα είναι υπερήφανος˙ θα είναι ταπεινός και θα τον βοηθήση ο Θεός. Ο άνθρωπος είναι τρεπτός˙ πάει μία από ‘δω- μια από ‘κει, ανάλογα με το τι λογισμό έχει. Ο υπερήφανος , αν βάλη έναν ταπεινό λογισμό , βοηθιέται. Και ο ταπεινός , αν φέρη έναν υπερήφανο λογισμό , παύει να είναι ταπεινός. Είναι κανείς σε καλή πνευματική κατάσταση; Αν υπερηφανευθή , τον εγκαταλείπει η Χάρις του θεού και φθάνει σε άσχημη κατάσταση. Είναι σε άσχημη κατάσταση ,γιατί έκανε λ.χ. κάποιο σφάλμα; Αν συναισθανθή το σφάλμα του και μετανοήση ειλικρινά, έρχεται η ταπείνωση και φθάνει σε καλή κατάσταση, γιατί η ταπείνωση φέρνει την Χάρη του Θεού. Αλλά, για να γίνη η ταπείνωση μόνιμη κατάσταση στον άνθρωπο, ώστε να παραμείνη μέσα του η Χάρις του Θεού, χρειάζεται δουλειά πνευματική.


Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2007

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2011

Τελευταίες συμβουλές πριν από την Εξομολόγηση και τη θεία Κοινωνία

ΕΙΝΑΙ κοντά η μέρα της Εξομολογήσεως και στη συνέχεια η πανευφρόσυνη στιγμή της Μεταλήψεως του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Ο Θεός να δώσει , ώστε να εξομολογηθείς και να κοινωνήσεις όπως πρέπει. Έτσι ο αγώνας της νηστείας και όσα τυχόν κέρδισες απ’ αυτόν, θα επισφραγιστούν με τη θεϊκή σφραγίδα των ιερών Μυστηρίων.
Γιατί γράφεις ότι φοβάσαι την Εξομολόγηση; Πολλοί άνθρωποι ,βέβαια, τη φοβούνται, εσύ όμως γιατί; Ο εξομολόγος είναι μόνο ο μάρτυρας. Ο Θεός δέχεται τις αμαρτίες. Εκείνος παραγγέλλει στον ιερέα να δώσει άφεση αμαρτιών στο χριστιανό που εξομολογείται. Ο Θεός ελεεί και συγχωρεί. Συγχωρεί κάθε άνθρωπο που προσέρχεται στο Μυστήριο με μετάνοια αληθινή. Τι έχουμε , λοιπόν, να φοβηθούμε από έναν τόσο σπλαγχνικό Κύριο; Γιατί ν’ ανησυχούμε;
Νομίζω πως η ανησυχία μας οφείλεται σε δυο λόγους: Πρώτον , στο ότι δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς να πούμε στην εξομολόγηση. Και δεύτερον, στο ότι εξομολογούμαστε σπάνια. Ως προς το πρώτο, έχω να παρατηρήσω , ότι γνωρίζει πολύ καλά τι θα πει στον εξομολόγο όποιος αγωνίζεται πραγματικά. Αγωνίσου, λοιπόν, να ζήσεις όπως είπαμε, και θα δεις πόσα θα έχεις να εξομολογηθείς! Ως προς το δεύτερο , πάλι, είναι αλήθεια πως, αν εξομολογούμασταν συχνά, δεν θα φοβόμασταν τόσο. Από δω κι εμπρός, λοιπόν, συχνότερα να εξομολογείσαι και συχνότερα να συμμετέχεις στο Κυριακό Δείπνο.
Στο μεταξύ, γράψε σ’ ένα χαρτί ό λα όσα νομίζεις ότι πρέπει να πεις στην Εξομολόγηση και, όταν πας στον πνευματικό, εξομολογήσου με τη βοήθεια των σημειώσεών σου. Πρέπει να κάνεις μια πραγματικά σωστή Εξομολόγηση. Και σε μια σωστή Εξομολόγηση ο χριστιανός δεν περιμένει τον ιερέα να τον ρωτήσει αν έκανε τούτο ή εκείνο, αλλά λέει ο ίδιος εξαρχής όλα του τα αμαρτήματα. Δυστυχώς, η Εξομολόγηση σπάνια γίνεται όπως πρέπει. Ο πνευματικός αναγκάζεται να ρωτάει ένα σωρό πράγματα που δεν αφορούν τον εξομολογούμενο, και συχνά δεν ρωτάει εκείνα που τον αφορούν, γιατί δεν τα γνωρίζει ή δεν έρχονται στο νου του. Έτσι πολλά αμαρτήματα μένουν ανεξομολόγητα. Εσύ η ίδια, λοιπόν, πρέπει να πεις όλα όσα σου υποδεικνύει η συνείδησή σου. Μπορείς να τα θυμάσαι και δίχως σημειώσεις˙ μόνο να είσαι σίγουρη ότι δεν θα παραλείψεις τίποτα.
Μακάρι να εξομολογηθείς με αληθινή μετάνοια και με τη σταθερή απόφαση της διορθώσεως. Μη φοβάσαι. Αυτός ο φόβος είναι εντελώς ανώφελος και δυσκολεύει τα πράγματα. Ο ευλαβικός φόβος του Θεού είναι ωφέλιμος και σωτήριος, ενώ ο φόβος της Εξομολογήσεως είναι επιβλαβής και, θα έλεγα, παιδιάστικος. Ο εχθρός τον εμπνέει. Πήγαινε στον Κύριο όπως πήγε στον πατέρα του ο άσωτος υιός της ευαγγελικής παραβολής, επιστρέφοντας από την αμαρτωλή ζωή: Με συντριβή αλλά και με ηρεμία. Όταν εκείνος γύρισε στο πατρικό σπίτι , ο πατέρας του τι έκανε; Μήπως τον μάλωσε; Κάθε άλλο. Έτρεξε κοντά του , τον αγκάλιασε και τον φίλησε. Έτσι θα κάνει νοερά και σ’ εσένα ο ουράνιος Πατέρας σου. Απλώνει κιόλας τα χέρια Του προς το μέρος σου. Δεν έχεις παρά να τρέξεις κοντά Του. Κάνε το με ευλαβική αγάπη.
Το βασικότερο στοιχείο της μετάνοιας είναι η οδύνη της καρδιάς για την αμαρτωλότητά της και η σταθερή απόφασή της για διόρθωση. Έχεις ήδη αποφασίσει να ευαρεστήσεις τον Κύριο. Και Εκείνος έχει αποφασίσει να αποδεχθεί με χαρά την απόφασή σου. Οδύνη, όμως, την αμαρτωλότητά σου νιώθεις; Ακόμα κι σν οι αμαρτίες σου δεν είναι πολλές ή βαρειές, είναι ωστόσο αμαρτίες και προκαλούν λύπη στον Θεό. Ντρεπόμαστε τους ανθρώπους για κάποιες επιπολαιότητές μας, αστόχαστα λόγια ή απρόσεκτα έργα, και δεν ντρεπόμαστε τον Κύριο όχι για απλές επιπολαιότητες ,αλλά για αμαρτίες! Μάθε , λοιπόν, να βιώνεις την κατά Θεόν συντριβή και λύπη, που υψώνει μέσα σου κάστρο ισχυρό ενάντια στα ελαττώματα και τις αδυναμίες σου.
Στη μετάληψη των θείων Μυστηρίων πήγαινε με απλότητα καρδιάς , με βαθειά ευλάβεια και με τη βέβαιη πίστη ότι θα λάβεις μέσα σου τον Κύριο. Εκείνος μετά τη θεία Κοινωνία, θα αλλοιώσει την ψυχή σου όπως, ως πανάγαθος , θέλει και όπως, ως πάνσοφος, γνωρίζει. Άφησέ Τον να το κάνει ελεύθερα. Εσύ μην Του ζητάς τίποτα, καθώς άλλοι, που, επιθυμώντας άκυρα να λάβουν το ένα ή το άλλο χάρισμα από τη θεία Κοινωνία, στενοχωρούνται και ταράζονται, όταν η επιθυμία τους δεν εκπληρώνεται. Τότε κλονίζεται ακόμα και η πίστη τους στη δύναμη του Μυστηρίου. Η ατέλεια και η αδυναμία, ωστόσο, δεν βρίσκεται στο Μυστήριο, αλλά σ’ εμάς, τους ρηχούς και επιπόλαιους. Μην υπόσχεσαι τίποτα στον εαυτό σου. Άφησέ τα όλα στον Κύριο, ζητώντας Του μόνο τούτο: Να σε ενισχύει σε κάθε τι αγαθό, για να Του είσαι ευάρεστη. Η θεία Κοινωνία συνήθως χαρίζει μια γλυκιά ειρήνη στην καρδιά. Κάποτε φωτίζει το νου και εμπνέει στην ψυχή την αφιέρωση στον Κύριο. Άλλοτε, πάλι, δεν δίνει τίποτε το άμεσο και φανερό , αλλά δυναμώνει γενικά τον άνθρωπο στον πνευματικό του αγώνα. Πρέπει να σημειώσω , πάντως, ότι δεν βλέπουμε απτούς καρπούς από τη θεία Κοινωνία, επειδή σπάνια κοινωνάμε. Αν προσέρχεσαι συχνά στα θεία Μυστήρια, θα δεις τους ανακαινιστικούς και παρακλητικούς καρπούς της.
Παρακαλώ τον θεό να σε βοηθήσει, ώστε μα εξομολογηθείς και να κοινωνήσεις με εντελώς νέο πνεύμα.

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000

Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2011

Γράμματα από την εξορία- Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου

V. Πνευματική ενίσχυση των διωκομένων συνεργατών.

Με το που έστειλαν τον Άγιο εξορία στη μακρινή Κουκουσό, αυλικοί παρατρεχάμενοι της Ευδοξίας, επισκοπικά και άλλα ενεργούμενα αυτών, εξαπέλυσαν άγριο πογκρόμ διώξεων και φυλακίσεων εναντίον συνεργατών και φίλων του κληρικών. Μόλις έλαβε τις σχετικές ειδήσεις έσπευσε να τους στηρίξει πνευματικά με σειρά επιστολών. Τέτοιες είναι , η εκτενής επιστολή , «τοις εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις και διακόνοις εν δεσμωτηρίω δι’ ευσέβειαν», που ακολουθεί, και οι πιο σύντομες 118, «επισκόποις και πρεσβυτέροις τοις εν φυλακή» ,και 174, «τοις εν Χαλκηδόνι εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις τε και διακόνοις».

Α. Προς τους φυλακισμένους για την ευσέβεια επισκόπους, πρεσβυτέρους, και διακόνους.

«Σας μακαρίζω για τη φυλακή, τις αλυσίδες, την όλη αντίσταση στις διώξεις που υφίστασθε. Σας θεωρώ μακάριους, τρις μακάριους, μύριες φορές μακάριους που κάνατε να κρέμεται ολόκληρη η οικουμένη από την αγάπη σας, να γίνουν εραστές και θαυμαστές σας κι αυτοί που κατοικούν στα πέρατα της γης. Παντού, σε στεριά και θάλασσα υμνούνται τα κατορθώματά σας, η γενναιότητα, η σταθερότητα, το αδούλωτο φρόνημα. Κανένα από όσα οι άνθρωποι λογαριάζουν ως δεινά δε σας τρόμαξε, ούτε το δικαστήριο, ούτε ο δήμος, ούτε το πλήθος των βασάνων, ούτε οι απειλές θανάτου , ούτε η φλόγα και το μένος του δικαστή, ούτε οι εχθροί που ακόνιζαν τα δόντια του μίσους τους και εξαπέλυαν εναντίον σας μύριες σκευωρίες, ούτε οι αμέτρητες συκοφαντίες , οι αδιάντροπες κατηγορίες, ούτε αυτός ο θάνατος που είχατε καθημερινά προ οφθαλμών . Αντλούσατε την αναγκαία παρηγοριά για όσα γίνονταν από αυτά τα ίδια τα γεγονότα! Γι’ αυτό ανοιχτά και καθαρά πια όλοι σας παραδέχονται, σας επιβραβεύουν , όχι μόνο οι φίλοι, αλλά και αυτοί οι εχθροί, και οργανωτές των δεινών. Οι τελευταίοι όχι τόσο φανερά βέβαια, παρότι αν κάποιος μπορούσε να εισχωρήσει στην καρδιά τους, θα συναντούσε εκεί και το δικό τους ,μεγάλο θαυμασμό. Γιατί αυτό είναι το προνόμιο της αρετής, τη θαυμάζουν ακόμα και εκείνοι που την πολεμούν. Ενώ αντίθετα, αρνητικό είναι το προνόμιο της κακίας, τη μέμφονται και την κατηγορούν και εκείνοι που την διαπράττουν- «Τοιούτον γαρ η αρετή, και παρά τοις πολεμούσιν αυτήν θαυμάζεται. Τοιούτον κακία, και παρά τοις μετιούσιν αυτήν καταγινώσκεται»!
Δεν είναι μόνο ο επίγειος θαυμασμός όλων των αληθινά πιστών για τη γενναία στάση σας. Είναι και τα συμβαίνοντα στον ουρανό θαυμαστά και απερίγραπτα με λόγια. Ήδη τα ονόματά σας έχουν γραφτεί στο αιώνιο βιβλίο της ζωής που κρατάει για τον καθένα ο Θεός, έχετε συγκαταλεχτεί μεταξύ των αγίων μαρτύρων! Αυτά τα γνωρίζω πολύ καλά , όχι γιατί ευλογήθηκα να αρπαχτώ, όπως ο μακάριος Παύλος στον έβδομο ουρανό, αλλά γιατί έχω μελετήσει καλά το λόγο του Θεού. Που λέει ότι, αν εκείνος που αντιστάθηκε σε παράνομο γάμο, έστω χωρίς να μπορέσει να διορθώσει, παρά μόνο να ελέγξει την παρανομία, ο γιος της στείρας, ο ασκητής της ερήμου Ιωάννης ο Πρόδρομος, και εξ αιτίας του ελέγχου φυλακίστηκε και αποκεφαλίστηκε, είναι μάρτυρας, μάλιστα από μια Ιεροσύνη που παρανομεί και απειλεί , πάθατε τόσα πολλά για την αλήθεια, για να αποκρούσετε και ανατρέψετε τις φοβερά αδιάντροπες συκοφαντίες, φανταστείτε πόσο μεγάλη αμοιβή θα λάβετε από το Θεό! «Δεν επιτρέπεται να πάρεις τη γυναίκα του αδελφού σου Φιλίππου» - Ματθ. 14, 4- είπε ο ανώτερος και γενναίος εκείνος άντρας, και αυτό στάθηκε αρκετό για να κερδίσει ασύλληπτη παρρησία ενώπιον του Θεού.
Κι εσείς από την πλευρά σας είπατε: « Τα σώματά σας είναι έτοιμα να υποστούν κολάσεις και βασανισμούς , κακοποίησέ τα ,υπόβαλέ τα σε όσες τιμωρίες θέλεις, αρνούμαστε να συμφωνήσουμε με συκοφαντίες, χίλιες φορές καλύτερα να πεθάνουμε!». Βέβαια δεν αποκεφαλιστήκατε, όμως αυτά που πάθατε είναι πολύ χειρότερα. Δεν είναι το ίδιο να χάσεις το κεφάλι σου αστραπιαία σε μια στιγμή, με το να παλεύεις χρόνια ολόκληρα με τόσους πόνους , φόβους, απειλές ,φυλακές, απαγωγές, δικαστήρια, δήμιους, αναίσχυντες συκοφαντίες, προσβολές, ύβρεις, κοροϊδίες. Είναι κι αυτό μεγάλο είδος μαρτυρικής άθλησης, και το ανάγει σε κατηγορία μεγάλων αγώνων ο μακάριος Παύλος όταν γράφει τα εξής: « Να θυμάστε τις μέρες που πέρασαν, τότε που γνωρίσατε την αλήθεια, και αγωνιστήκατε και υπομείνατε πολλά παθήματα». Στη συνέχεια αναφερόμενος σ’ αυτή την άθληση προσθέτει. «Άλλους από σας τους διαπόμπευαν με βρισιές και διωγμούς, και άλλοι συμπαραστεκόσασταν σ’ εκείνους που περνούσαν τέτοιες στιγμές»- Εβρ. 10,32. Αν λοιπόν αυτοί που συμπαραστάθηκαν, θεωρεί ότι κατά ένα τρόπο μαρτύρησαν, πολύ περισσότερο μαρτύρησαν εκείνοι που υπέφεραν. Με άλλα λόγια, κι εσείς δεν υπομείνατε έναν, και δύο και τρεις , αλλά πολλούς θανάτους συνειδησιακά, μένοντας de facto σταθεροί και ακλόνητοι στην αγάπη μας.
«Χαρείτε, κι από χαρά σκιρτήστε» - Λουκ. 6,23- αυτό εντέλλεται ο Κύριος του ουρανού. Όχι μόνο να μην πονάτε, και να μην χάνατε το θάρρος σας, αλλά να σκιρτάτε από χαρά, να είστε ευχαριστημένοι , όταν σας κακολογούν με ψεύτικες κατηγορίες ή άλλους χλευασμούς . Κι αν υπάρχουν επί πλέον και τόσα άλλα, σκευωρίες, χτυπήματα, τραύματα, βασανιστήρια, ακονισμένα ξίφη, φυλακίσεις, αλυσίδες, εξορίες, διαπομπεύσεις, αμέτρητα στίφη εχθρών, φανταστείτε πόσος θα είναι ο θείος μισθός, και πόσο υψηλή η αμοιβή από το Θεό. «Χαρείτε , κι από χαρά σκιρτήστε», κρατηθείτε στο γενναίο σας φρόνημα, και γίνετε ακόμα πιο δυνατοί . Αναλογιστείτε πόσους άλλους παρακινήσατε σε ανάλογο αγώνα μ ‘αυτά που υπομείνατε, πόσων αναστηλώσατε το φρόνημα, πόσους αμφιταλαντευόμενους στηρίξατε, όχι μόνο γνωστούς και ενδεχομένως παρόντες, αλλά και άγνωστους και απόντες , όχι μόνο όσους είχαν άμεση αντίληψη των παθημάτων σας, αλλά πολλούς που ζουν μακριά και τα άκουσαν, ωφελήσατε πάρα πολύ. Να έχετε συνεχώς στο νου και στην καρδιά σας και να διαλαλείτε παντού τον αποστολικό λόγο. «Αυτά που τώρα υποφέρουμε δεν ισοσταθμίζουν την δόξα που μας επιφυλάσσει ο Θεός στο μέλλον» - Ρωμ. 8,18.
Να περιμένετε, πολύ σύντομα την κατάπαυση αυτών των δοκιμασιών, και την τέλεια απαλλαγή από αυτές , αλλά και να προσεύχεστε συνεχώς για μένα. Να ξέρετε καλά πως, παρότι έχω υποχρεωθεί να μένω τόσο μακριά, και αρκετό καιρό τώρα σας έχω αποχωριστεί, σας κρατάω όλους μέσα στην καρδιά μου βαθιά, ή πιο καλά μέσα στη θερμή μεγάλη της αγάπης μου αγκαλιά σαν να είμαι παρών μαζί σας εκεί. Ασπάζομαι και γλυκοφιλώ καθένα σας προσωπικά, απλώνω τα χέρια και σας υποδέχομαι στεφανωμένους , και περιμένω να ωφελήσει πολύ όλους μας πνευματικά αυτή η μεγάλη σας αγάπη για μένα και η συνακόλουθη συμπαράσταση. Γιατί αν αυτούς που αγαπούν τόσο τους περιμένει μισθός από το Θεό, σκεφτείτε πόσο μεγάλη ανταπόδοση θείων αγαθών περιμένει εσάς που διαπρέψατε σε αγώνες για την ευσέβεια, και υπομείνατε τόσα πολλά παθήματα»!

...

5. Επιστολή «προς Ονησιοκριτία»

Πρόκειται για επιστολή παραμυθητική για αβάσταχτο πόνο συνεργάτριας μητέρας που συνόδευσε στον τάφο την θυγατέρα της.
«Πόνεσα πολύ κι εγώ, όταν έμαθα το θλιβερό γεγονός . Όμως γνωρίζοντας την πνευματική σου συγκρότηση και εγνωσμένη καρτερικότητά σου, είμαι βέβαιος ότι θα φανείς ανώτερη των περιστάσεων και θα βγεις νικήτρια από αυτή τη συμφορά. Δε λέω ότι δε θα πονέσεις ή δε θα λυπηθείς, πράγμα ανθρωπίνως ακατόρθωτο, παρακαλώ όμως να το κάνεις με μέτρο, γιατί γνωρίζεις ότι τα ανθρώπινα είναι φθαρτά ,και αυτά τα παθήματα σε όλους κοινά , κοινός φυσικός νόμος κατά την απόφαση Κυρίου και Θεού. Όπως επίσης γνωρίζεις ότι αυτό δεν είναι θάνατος, αλλά ταξίδι και μετάθεση από τα χειρότερα στα πιο καλά.
Αναλογιζόμενη αυτά, σήκωνε με γενναιότητα αυτό που συνέβη, και μην παραλείπεις να ευχαριστείς το φιλάνθρωπο Θεό. Γιατί παρότι το πλήγμα είναι βαρύτατο λόγω του ότι νεώτερη αυτή πρόλαβε στο θάνατο εσένα την πρεσβύτερη, το στεφάνι της υπομονής σου θα είναι πιο λαμπρό, και τα βραβεία πιο μεγάλα, αν αντιμετωπίσεις το πένθος σου ευχαριστώντας και δοξολογώντας το Θεό.
Γι’ αυτό, αλλά και για να μην πονώ μαζί σου κι εγώ, θα ήθελα να γνωρίζω αν ένιωσες κάποια ανακούφιση από αυτή τη μικρή μου γραφή, αν διαλύθηκε κάπως το μαύρο σύννεφο της λύπης κι αν μετριάστηκε η οδύνη σου η πολλή. Αν το μάθω αυτό, θα σου στέλνω πλήθος επιστολές, γιατί δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον μου για την ευγένειά σου, αφού δεν έπαψα ούτε λεπτό να απολαμβάνω την αυθόρμητη και ειλικρινή αγάπη της δικής σου σεμνότητας, την τιμή και το συνακόλουθο σεβασμό. Αυτά δεν τα ξεχνώ ούτε λεπτό, και διατηρώ ζωντανά τα ιερά αισθήματα που έχω για σένα , έστω κι αν αυτή την ώρα, στην εσχατιά της οικουμένης έχω υποχρεωθεί σε περιορισμό»- 192 .

Επιστολές «προς Θεοδώρα»

Σαν το μικρό παιδί που ανοίγει την καρδιά του στη μάνα, εντελώς αυθόρμητα και ειλικρινά, αποθέτει στη συνεργάτρια Θεοδώρα και τις άλλες, το βαρύ φορτίο των δοκιμασιών του στο πρώτο τμήμα, από την Νίκαια ως την Καισάρεια της Καππαδοκίας , της μακράς πορείας προς τον τόπο εξορίας , την Κουκουσό. Μιάς πορείας που άρχισε στην καρδιά του καλοκαιριού – 20 Ιουλίου του 404- κάτω από καυτό ήλιο, και καύσωνα που σε έλιωνε κυριολεκτικά.

«Έχω διαλυθεί , κυριολεκτικά, έχω λιώσει, έχω συναντήσει το θάνατο χίλιες φορές… Αναγκασμένος να οδοιπορώ μέρα-νύχτα, παρότι καιγόμουν στον πυρετό, βασανιζόμουν από αγρύπνια, χανόμουν από έλλειψη και των αναγκαίων για τη ζωή… Υπέμεινα χειρότερα από όσα παθαίνουν οι μεταλλωρύχοι ή οι βαρυποινίτες στην φυλακή. Εν πάση περιπτώσει , ύστερα από αρκετές μέρες οδοιπορίας φτάσαμε στην Καισάρεια μόλις πριν λίγο, και ένοιωσα όπως όταν φτάνει κανείς σε ήρεμο λιμάνι, έχοντας περάσει μεγάλη θαλασσοταραχή. Βέβαια, αυτό δεν άρκεσε να ξεπεράσω όσα κακά έπαθα σ’ εκείνη την τρικυμιώδη οδοιπορία. Τόσο πολύ, τόσο αμετάκλητα με έβλαψαν αυτά που είχα υποστεί. Δεν μπορώ όμως να πω, εδώ ανακουφίστηκα, αρκετά ήπια καθαρό νερό, έφαγα ψωμί που δεν ήταν κατάξερο, και δε μύριζε μούχλα , λούστηκα όχι σε σπασμένα πιθάρια πια, αλλά σε δημόσιο λουτρό, και επιτέλους μου επιτράπηκε να ξαπλώσω σε κρεβάτι και να κοιμηθώ. Θα μπορούσα να σου γράψω περισσότερα, θα σταματήσω όμως εδώ για να μη σου χαλάσω τη διάθεση στενοχωρώντας σε πιο πολύ» - 120

Τώρα, μόλις φτάνει στην Κουκουσό, μαθαίνει ότι η Θεοδώρα αντιμετωπίζει πρόβλημα όμοιο με εκείνο Φιλήμονα και Ονήσιμου. Βάζει στο πλάι τις δυσκολίες του εξόριστου πια σ’ αυτό το απομονωμένο χωριό, και όπως ο αγαπημένος του Απόστολος Παύλος, της γράφει ανάμεσα σε άλλα και τα εξής, άξια πολύ μεγάλης προσοχής. « Θα σου ζητήσω μια χάρη… η οποία αποφέρει πιο μεγάλο πνευματικό κέρδος σε σένα που θα την εκπληρώσεις , παρά σ’ αυτόν που θα τη δεχτεί… Έμαθα ότι ο Ευστάθιος συγκρούστηκε με την εντιμότητά σου, ότι αναγκάστηκες να τον διώξεις από το σπίτι, και ότι έχει εξαφανιστεί. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς συνέβη, για ποιο λόγο τον τιμώρησες τόσο αυστηρά. Τούτο μόνο γνωρίζω και αυτό κυρίως με ενδιαφέρει, η σωτηρία της ψυχής σου, και πάνω σ’ αυτή τη βάση σου γράφω τα επακόλουθα.
Ασφαλώς γνωρίζεις καλά, ότι η παρούσα ζωή είναι σαν το ανοιξιάτικο λουλούδι, ότι περνάει και χάνεται σαν τη σκιά, ότι είναι απατηλή σαν ένα όνειρο. Ενώ, αληθινά, μόνιμα και αμετακίνητα είναι όσα θα μας διαδεχτούν μετά την αποδημία μας από τη γη. Αυτά θα τα έχεις ακούσει πολλές φορές από μένα, αλλά κι εσύ θα έχεις πάνω σ’ αυτά στοχαστεί , και ίσως πολύ προβληματιστεί. Για τούτο δε μακραίνω το λόγο, σπεύδω αμέσως και σου λέω ευθέως τα εξής. Αν κάποιοι σε επηρέασαν άδικα, κι έγιναν αιτία να τον διώξεις, σεβόμενη το δίκαιο, θα έχεις ελπίζω το θάρρος να διορθώσεις το άδικο. Αν πάλι είναι δίκαιο ό,τι έγινε , αν έπρεπε να γίνει έτσι, αναλογίσου τον κανόνα της φιλανθρωπίας, και κάνε αυτό που θα ωφελήσει εσένα από εκείνον πιο πολύ. Μην ξεχνάς ότι αυτός που απαιτούσε από τον άλλο δούλο τα οφειλόμενα εκατό δηνάρια, δεν έβλαψε τόσο εκείνον, όσο πλήγωσε καίρια τον ίδιο του τον εαυτό , αφού λόγω αυτής της μικρόψυχης και τσιγγούνικης απαίτησής του, ματαίωσε τη διαγραφή της δικής του εκ δέκα χιλιάδων ταλάντων μεγάλης οφειλής. Αυτό έχει να πει ότι, όποιος παραβλέπει και συγχωρεί κάποια εις βάρος του λάθη του πλησίον του, ελαφρύνει τη θέση του μελλοντικά, για δικές του ευθύνες ή παραλείψεις. Και, όσο πιο μεγάλα αμαρτήματα των άλλων εις βάρος του συγχωρήσει, τόσο πιο μεγάλης συγγνώμης και αυτός θα αξιωθεί από το Θεό. Η διαφορά εδώ έγκειται στο ότι ενώ αυτός δίνει χάρη σε κάποιο όμοιο ή και υποδεέστερο του , δέχεται από τον Κύριο και Δεσπότη των όλων μεγάλη δωρεά!
Μη μου πεις, «μα έκανε αυτό κι εκείνο που είναι πολύ σοβαρά». Όσο πιο τρομερό παρουσιάσεις ό,τι έγινε, τόσο πιο βάσιμη θα κάνεις την ανάγκη της συγχώρησης, επειδή έτσι θα αποταμιεύσεις για τον εαυτό σου πολύ περισσότερο απόθεμα φιλανθρωπίας από το Θεό. Απόβαλε λοιπόν το ταχύτερο κι αυτή ακόμα τη δίκαιη οργή, υπόταξε με χριστιανική καρτερία το θυμό, πρόσφερέ τα αυτά θυσία στο Θεό. Δώσε τη χαρά και σ’ εμένα που ξέρεις πόσο πολύ σε αγαπώ, δείχνοντας ότι αυτή η σύντομη επιστολή μου είχε μέσα σου απήχηση θετική. Χάρισε και στην ψυχή σου τα μεγάλα που ανέφερα αγαθά, αποδιώχνοντας την ταραχή που σου έφερε αυτό το δεινό. Αποζήτησε έτσι πολλή παρρησία από τον φιλάνθρωπο Θεό για την είσοδό σου στη Βασιλεία των Ουρανών. Η μακροθυμία απέναντι στον πλησίον αποτελεί δραστικό φάρμακο και καθαρτικό. Η Καινή Διαθήκη από τον Ευαγγελιστή Ματθαίο το λέει ξεκάθαρα. «Αν συγχωρήσετε τους ανθρώπους για τα εις βάρος σας παραπτώματά τους, θα σας συγχωρήσει κι εσάς ο ουράνιος Πατέρας σας»- 6,14.
Έκανα ό,τι εξαρτιόταν από μένα… παρακάλεσα , ικέτεψα, ζήτησα χάρη προσωπική, συμβούλεψα αυτά που έπρεπε. Για τις αποφάσεις που θα λάβεις το λόγο και την ευθύνη έχεις εσύ! Εμένα η αμοιβή του Κυρίου με περιμένει, είτε εισακουστεί η παράκληση και συμβουλή μου, είτε δεν εισακουστεί . Γιατί μπορεί να αμειφθεί κανείς από το Θεό και για ένα καλό λόγο, για μια καλή συμβουλή- «έστι γαρ και ρημάτων λαβείν αμοιβήν»! Η προσπάθειά μου δεν απέβλεπε σ’ αυτό, αλλά στο να κερδίσω τη σεμνότητά σου σε ορθή χριστιανική στάση ζωής, ώστε πιο εύκολα να καρπωθείς από τα τωρινά πνευματικά σου αθλήματα τα μελλοντικά και αιώνια αγαθά»- 117.

Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ»
Εισαγωγικά- Νεοελληνική απόδοση
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ
ΕΚΔΟΣΗ
«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»

Αρχειοθήκη ιστολογίου