Τί είναι προτιμότερο, ο ευθύς πόλεμος ενάντια στα πάθη ή η αποφυγή τους με πλάγιους τρόπους;

Στο Υπόμνημα της Αποκάλυψης του Αγίου Ανδρέα Καισαρείας λέγεται ότι κατά τους εσχάτους καιρούς μερικοί θα αποσυρθούν στην αισθητή έρημο, άλλοι στη νοητή έρημο, ενώ άλλοι θα είναι γενναίοι, δηλαδή θα παλέψουν με την πραγματικότητα που θα υπάρχει γύρω τους και θα νικήσουν. Σίγουρα όσοι θα αποσυρθούν στην αισθητή έρημο ( την τοπική έρημο) αυτό θα το κάνουν για πνευματικούς λόγους, δηλαδή «για το Θεό και τη σωτηρία τους»∙ αυτό θα το κάνουν σύμφωνα με το «επίπεδό τους», έχοντας συναίσθηση των αδυναμιών τους∙ θα αποσυρθούν σε μέρη πιο κατάλληλα για την αδυναμία τους, όπου δε θα τους ζητηθεί μία ομολογία πίστεως πάνω από τις δυνάμεις τους, πάνω από αυτό που οι ίδιοι είναι σε θέση να ομολογήσουν. Αυτοί που θα αποσυρθούν στην νοητή έρημο, δηλαδή αυτοί που δεν θα εκδηλωθούν με την πίστη τους, όση έχουν, θα το κάνουν αυτό εξαιτίας της αδυναμίας τους να εκδηλωθούν ότι είναι του Χριστού, αλλά δε θα είναι δυνατόν να λεχθεί γι’ αυτούς ότι είναι προδότες της πίστεως του Χριστού. Τέλος, οι γενναίοι ή οι καλοί νικητές θα ομολογήσουν φανερά την πίστη τους, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που θα έχει αυτή η ομολογία . Όμως αυτοί θα είναι ολίγοι.

Το ίδιο συμβαίνει και όταν ο λόγος στρέφεται στα πάθη. Οι πατέρες συμβουλεύουν να αποφεύγουμε τις αιτίες των παθών, για να μην υποδουλωνόμαστε στα πάθη. Επίσης συμβουλεύουν να αποφεύγουμε τις ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωση των παθών, για να αποφύγουμε την πτώση. Είναι γνωστή η συμβουλή:  «Αρσένιε, φεύγε τους ανθρώπους και σώζη» και «φεύγε , σιώπα, ησύχαζε». Όταν δεν είσαι σίγουρος για τη νίκη στη μάχη, είναι καλό να απέχεις από τη μάχη που δεν μπορείς να δώσης. Το σημαντικό είναι να μη νικηθείς , έστω και αν δεν είσαι νικητής. «Δεν μπορείς να έχεις την απαίτηση να βαδίζει ένα παιδί όπως ένας μεγάλος». «Όλα του ανθρώπου βρίσκονται στο επίπεδο του ανθρώπου». Στο επίπεδό μας βρίσκεται και η μάχη και η νίκη και η πτώση, όπως και η φυγή από τις αιτίες των παθών. Έπειτα, ξέρουμε ότι « η τιμωρία για τον υπερήφανο είναι η πτώση».

Ο Θεός να μας δώσει την σοφία να γνωρίζουμε πότε να φεύγουμε και πότε να μαχόμαστε. Ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι τη νίκη μας τη χαρίζει ο Θεός, μόνο να είμαστε ταπεινοί και να Τον υπηρετούμε.

Πηγή: «Ο Γέροντας Θεόφιλος Παραϊάν

Χωρίς φως, φωτισμένος»

Μετάφραση- επιμέλεια:

Πρωτοπρ. Κωνσταντίνος Καραϊσαρίδης

Εκδόσεις ΑΘΩΣ