ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ
για τον ιερό ναό της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου των Σπηλαίων
Η θεοφρούρητη εκκλησία των Σπηλαίων δοξάστηκε από τον Κύριο με αξιοθαύμαστα σημεία και κατά τον εγκαινιασμό της, τον Αύγουστο του 1089 , όταν ηγεμόνας στο Κίεβο ήταν ο Βσέβολοντ Γιαροσλάβιτς και ο μητροπολίτης ο Ιωάννης Β΄.
Να τι έγινε ακριβώς:
Μόλις τελείωσε η αγιογράφηση του ναού, οι αδελφοί της Λαύρας θέλησαν να κάνουν τα εγκαίνιά του. Άρχισαν τις ετοιμασίες, αλλά δεν εύρισκαν μονοκόμματη μαρμάρινη πλάκα, κατάλληλη για την αγία τράπεζα του ιερού. Μετά από πολλές και άκαρπες προσπάθειες, κι ενώ κανένας τεχνίτης δεν αναλάμβανε να ετοιμάση μια τόσο μεγάλη πλάκα, αποφάσισαν να κατασκευάσουν μια ξύλινη και μ’ αυτή να εγκαινιάσουν το ναό.
Ο μητροπολίτης Ιωάννης όμως δεν θεωρούσε σωστό να εγκαινιαστή με ξύλινη πλάκα ένας ναός όχι μόνο τόσο μεγαλόπρεπος, αλλά και θεοϊδρυτος και σημειοφόρος. Καθυστερούσε λοιπόν να καθορίση μέρα την εγκαινίων. Αλλ’ αυτή η χρονοτριβή έριξε σε μεγάλη θλίψη τον ηγούμενο Ιωάννη και τους αδελφούς .
Στις 13 Αυγούστου το απόγευμα οι πατέρες άνοιξαν την εκκλησία για τον εσπερινό. Και τι βλέπουν! Μπροστά στο ιερό – ω των θαυμασίων Σου, Κύριε! – μια μεγάλη μαρμάρινη πλάκα και τέσσερις μαρμάρινες κολόνες, ό,τι ακριβώς χρειαζόταν για την κατασκευή της αγίας τραπέζης!
Χωρίς καθυστέρηση ειδοποίησαν τον μητροπολίτη. Κι εκείνος, αναπέμποντας ευχαριστίες στον Κύριο, έδωσε εντολή να ετοιμαστούν για τα εγκαίνια την άλλη κιόλας ημέρα.
Πολλοί προσπάθησαν να εξακριβώσουν από πού, από ποιόν και με ποιο τρόπο ήρθε ξαφνικά η πλάκα εκείνη στην κλειστή εκκλησία. Μάταια όμως. Οι πατέρες της Λαύρας διέδωσαν παντού ότι θα έδιναν αμοιβή τρία ασημένια νομίσματα στον τεχνίτη που θ’ αποδείκνυε ότι κατασκεύασε την πλάκα. Όσο κι αν έψαξαν όμως, όσο κι αν περίμεναν , ο μάστορας δεν βρέθηκε. Ήταν φανερό πως ο ίδιος ο Κύριος, ο προνοητής κάθε καλού, φρόντισε να φέρη στη μονή την αγία τράπεζα, όπου θα παρέθετε το άχραντο Σώμα Του και το τίμιο Αίμα Του.
Ο μητροπολίτης Ιωάννης έπεσε σε θλίψη, γιατί την άλλη μέρα , 14 Αυγούστου, θα έκανε τα εγκαίνια της εκκλησίας μόνος του, χωρίς τη συμμετοχή και άλλων αρχιερέων. Να καλέση τους επισκόπους του των γειτονικών επαρχιών ήταν αδύνατο, λόγω των μεγάλων αποστάσεων. Τι θα έκανε λοιπόν; Τίποτε άλλο, από το να εγκαινιάση το ναό μόνος…
Την άλλη μέρα όμως, λίγο πριν αρχίση η τελετή, παρουσιάστηκαν στη μονή οι επίσκοποι Ιωάννης του Τσερνιγώφ, Αντώνιος του Γιούργιεφ, Λουκάς του Μπέλγκοροντ και Ησαΐας του Ροστώφ.
Έκπληκτος από τον απροσδόκητο ερχομό τους ο μητροπολίτης Ιωάννης τους ρώτησε:
- Πώς ήρθατε , αφού δεν μπόρεσα να σας ειδοποιήσω;
Οι επίσκοποι τον κοίταξαν με απορία και αποκρίθηκαν:
- Μα, Βλαντίκα, αφού ήρθε και μας βρήκε ένας νεαρός μοναχός, απεσταλμένος σου! «Στις 14 Αυγούστου», μας είπε, «θα γίνουν τα εγκαίνια της εκκλησίας των Σπηλαίων. Ετοιμαστήτε να πάτε και να συλλειτουργήσετε μαζί με το μητροπολίτη Ιωάννη».
Μάλιστα ο επίσκοπος Αντώνιος του Γιούργιεφ πρόσθεσε:
- Και να σκεφτήτε ότι εγώ ήμουν άρρωστος μέχρι χθες το βράδυ. Ήρθε λοιπόν αυτός ο άγνωστός μου μοναχός και μου είπε: «Αύριο θα γίνουν τα εγκαίνια της εκκλησίας των Σπηλαίων. Να είσαι εκεί». Δεν πρόλαβα να του εξηγήσω πως είμαι άρρωστος , γιατί εξαφανίστηκε. Αλλά τι να δω! Ενώ μέχρι τότε δεν μπορούσα να σταθώ στα πόδια μου, μετά την αναχώρηση του μοναχού σηκώθηκα όρθιος κι ένιωθα υγιέστατος! Ξεκίνησα αμέσως για το Σπήλαιο, και να, είμαι εδώ σύμφωνα με την εντολή σου!
Ο μητροπολίτης Ιωάννης θέλησε ν’ αρχίση έρευνες για να βρη τους μοναχούς που ειδοποίησαν τους επισκόπους. Δεν πρόλαβε όμως. Γιατί τον καθήλωσε μια φοβερή φωνή, που ακούστηκε από τον ουρανό:
- «Εξέλιπον οι εξερευνώντες εξερευνήσεις»!
Γεμάτος δέος ο ιεράρχης ύψωσε τα χέρια προς τον ουρανό και είπε:
- Ω παναγία, Κυρία Θεοτόκε! Όπως κατά την αγία κοίμησή σου κάλεσες τους αποστόλους από τα πέρατα της οικουμένης για να παραβρεθούν στη σεπτή ταφή σου, έτσι και τώρα κάλεσες τους διαδόχους των αποστόλων και συλλειτουργούς μου για τα εγκαίνια του ιερού ναού σου! Ευλόγησε το έργο μας για τη δόξα του Θεού και τη δική σου!
Ιερό ρίγος διαπέρασε όλους τους δούλους του Θεού- επισκόπους, ιερείς, μοναχούς, λαϊκούς- που αυθόρμητα και με δάκρυα κατανύξεως φώναζαν:
- Κύριε ελέησον! Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς!...
Αλλά να! Θαύματα ακολουθούσαν τα θαύματα, Γιατί σε λίγο, ενώ γινόταν η ακολουθία των εγκαινίων, την ώρα που βρίσκονταν όλοι έξω από το ναό κι έκαναν γύρω του την καθιερωμένη λιτανεία, συνέβη κι άλλο παράδοξο.
Όταν πλησίασαν στην κλεισμένη πύλη της εκκλησίας, ψάλλοντας το «άρατε πύλας, οι άρχοντες ημών, και επάρθητε, πύλαι αιώνιοι, και εισελεύσεται ο βασιλεύς της δόξης», κανείς δεν είχε μείνει μέσα για να ρωτήσει το «τις εστιν ούτος ο βασιλεύς της δόξης».
Σιωπή αμηχανίας επικράτησε για λίγα δευτερόλεπτα.
Και αμέσως μετά ακούστηκε μια υπέροχη, μυριόστομη ψαλμωδία από το εσωτερικό του ναού:
- «Τις εστιν ούτος ο βασιλεύς της δόξης;»
- «Κύριος κραταιός και δυνατός , Κύριος δυνατός εν πολέμω, Κύριος των δυνάμεων, αυτός εστιν ο βασιλεύς της δόξης».
Τι θείο μέλος ήταν εκείνο! Όλοι τ ’ άκουγαν συνεπαρμένοι, νομίζοντας πως βρίσκονται όχι στη γη, μα στον ουρανό.
Μόλις όμως μπήκαν στην εκκλησία δεν βρήκαν κανένα μέσα! Ήταν άδεια…
Κατάλαβαν τότε πως ο Κύριος είχε επιτελέσει ένα ακόμα θαυμαστό σημείο, στέλνοντας αγγέλους να διακονήσουν στον εγκαινιασμό του ναού της Παναγίας Μητέρας Του.
Από το βιβλίο: «ΠΑΤΕΡΙΚΟΝ
ΤΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ»
Απόδοση από τα ρωσικά
Αρχιμ. Τιμοθέου
Καθηγουμένου Ι. Μονής Παρακλήτου
ΕΚΔΟΣΗ Β΄
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 1990
Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010
Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010
Περί των Εισοδίων της Θεοτόκου
Άλλη μία λαμπρή εορτή, αγαπητοί μου αδελφοί, εορτάζει η εκκλησία μας, μια θεομητορική εορτή, τα «Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου». Όταν ακούμε τη λέξη «Θεοτόκος» , «Παναγία» ηλεκτρίζεται η ψυχή μας κι όλος ο συναισθηματικός μας κόσμος πάλλει από αγάπη προς αυτήν.
Είναι η στοργική μητέρα μας , η βασίλισσα του πόνου, αυτή η οποία συντρέχει ανά πάσαν στιγμή στα αιτήματα των πιστών και ο κάθε πιστός λαμβάνει το δώρημα «προς το συμφέρον της αιτήσεως», όπως λέει ο υμνογράφος στον παρακλητικό κανόνα.
Η Παναγία μας είναι καρπός θερμοτάτης και με πίστη προσευχής των δύο προχωρημένων στην ηλικία γονέων της, Ιωακείμ και Άννας. Έφεραν βαρέως την ατεκνία οι δύο αυτοί άγιοι και παρακαλούσαν με θέρμη πολλή τον Θεό , νύχτα και μέρα, να τους δώσει ένα παιδί, το οποίο να Του το αφιερώσουν. Και πράγματι , αφού γεννήθηκε η Παναγία μας, τριετή την οδήγησαν οι γονείς και την έφεραν στον Ναό.
Εκεί, φωτιζόμενος από το πανάγιο πνεύμα ο αρχιερέας , ο Ζαχαρίας, υποδέχεται την Παναγία μας και την οδηγεί αμέσως «στα άγια των αγίων», όχι δηλαδή απλώς μέσα στο Ναό, αλλά, όπως θα λέγαμε σήμερα, στο ιερό. Διότι ήταν η «ηγιασμένη», η Κεχαριτωμένη.
Εκεί έμενε επί δώδεκα έτη προσευχόμενη, μελετώντας και προετοιμάζοντας την ψυχή της για το μεγάλο, το κοσμοσωτήριο γεγονός της θείας ενσαρκώσεως.
Ένα παράδειγμα απαράμιλλο για κάθε πιστό και για μας τους ίδιους, ότι αν θέλουμε να επιτύχουμε κάτι ανώτερο ,δεν έχουμε παρά μετά πίστεως να προσευχόμαστε. Η μετά πίστεως προσευχή είναι θαυματουργική. Και ό,τι δεν χωράει το μυαλό μας και σ’ ό,τι δεν βρίσκει λύση η σκέψη μας , βρίσκει λύση ο Θεός, όταν εμπιστευτούμε τα προβλήματά μας, όταν εμπιστευτούμε τον εαυτό μας σ’ Αυτόν τότε πλέον δεν έχουμε τίποτε να φοβηθούμε και για τίποτε να στενοχωρηθούμε και «πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Είναι η φράση της θείας Λειτουργίας , που αν την κατανοήσουμε και προσφέρουμε τον εαυτό μας εκατό τοις εκατό στον Θεό, τότε θα έχουμε μεγάλα για την ψυχή μας οφέλη ανά πάσαν στιγμήν και θα κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή.
Τίποτε μεγάλο δεν έχει γίνει σ’ αυτό τον κόσμο χωρίς Θεό, χωρίς να εμπιστευτεί ο άνθρωπος τον εαυτό του στον Χριστό και χωρίς να απαρνηθεί τον εαυτό του. Όλα χρειάζεται να τα προσφέρουμε στον Θεό, για να μας δώσει την χάρη Του, την ευλογία Του, την σωτηρία της ψυχής.
Βλέπετε πέρασαν αιώνες πολλοί για να έρθει η Παναγία μας. Ποια προετοιμασία θα έπρεπε να είχε κάνει η Παναγία μας, ώστε να γίνει δοχείο του ίδιου του Θεού; Να το σκεφτεί κανείς λίγο πιο βαθειά, πώς «ο αχώρητος εν γαστρί», πώς ο «εν κόλποις του πατρός εν αγκάλαις της μητρός», πώς ο άπειρος Θεός περιορίζεται να γίνεται και άνθρωπος; Είναι να σταματάει το μυαλό του ανθρώπου. Γιατί; Αυτά είναι θαυμάσια πράγματα, είναι «υπέρ νουν» ανώτερα από κάθε ανθρωπίνη σκέψη κι όμως είναι γεγονότα.
Η Παναγία μας είχε την σχετική αναμαρτησία. Τελείως αναμάρτητος σε υπερτέλειο βαθμό είναι ο ίδιος ο τριαδικός Θεός. Η Παναγία μας σαν άνθρωπος έφερε το προπατορικό αμάρτημα. Όμως με την επιφοίτηση του αγίου Πνεύματος έσβησε το προπατορικό αμάρτημα κι εκείνη την στιγμή, που ήρθε ο αρχάγγελος Γαβριήλ και της είπε , «χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου, το γαρ εν σοι εκ πνεύματος αγίου εστί», έγινε η Παναγία ,μας τελείως αναμάρτητη για να δεχτεί μέσα της τον τελείως αναμάρτητο Θεό.
Διότι, για να κάνουμε μία μικρή παρένθεση εδώ, η πρώτη στην οποία επεφοίτησε το άγιο Πνεύμα είναι η Παναγία μας, δεν είναι οι απόστολοι. Εκ των υστέρων, όταν αναλήφθηκε ο Κύριός μας ήρθε το άγιο Πνεύμα στους αποστόλους. Η πρώτη επιφοίτηση έγινε με τον ερχομό του αρχάγγελου Γαβριήλ και τον χαιρετισμό προς την Θεοτόκο.
«Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν». Η Παναγία μας , λοιπόν, είναι το θείο σκήνωμα του παναγίου Θεού. Θα πρέπει να στεκόμαστε πάντοτε, όχι μόνο με αγάπη και ευγνωμοσύνη γιατί πάντοτε μας συμπαραστέκεται, αλλά και με απέραντο θαυμασμό. Είναι η «αγία αγίων μείζων»! Στέκεται πιο πάνω απ’ όλους τους αγίους, είναι ο γνήσιος αντιπρόσωπος του ανθρώπου κοντά στον Θεό, είναι η πρεσβεύτρια όλων μας.
Όπως η Εύα στον Παράδεισο δέχτηκε την υποβολή του διαβόλου και δι’ αυτής εισήλθε η αμαρτία στον κόσμο ,έτσι και η Παναγία μας δέχεται το Πανάγιο πνεύμα και την πρόταση που της κάνει ο Θεός να γίνει Θεού μητέρα και δια του Υιού και Λόγου του Θεού, δια της σταυρικής Του θυσίας εξαλείφεται η αμαρτία. Η πρώτη Εύα έφερε την αμαρτία και η δεύτερη Εύα εξαλείφει την αμαρτία. Η Παναγία μας είναι η δεύτερη Εύα, η αναγεννημένη από το πανάγιο Πνεύμα.
Θα πρέπει, λοιπόν, να στεκόμεθα με δέος και με θαυμασμό απέραντο απέναντι στην Παναγία μας, να την παρακαλούμε διότι είναι η υψηλωτέρα των ουρανών , είναι πιο πάνω από τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, τα εξαπτέρυγα, τα πολυόμματα, τα πτερωτά, πάνω από τους αγγέλους και τους ανθρώπους και στέκεται εκεί δίπλα στον θρόνο του Θεού και παρακαλεί πάντοτε για τον κάθε πιστό, για τον κάθε άνθρωπο.
Η παράκληση, λοιπόν, στην Παναγία μας πρέπει να είναι συνεχής , όχι μόνο όταν ψάλλουμε τον παρακλητικό κανόνα μέσα στην εκκλησία, αλλά και κάθε στιγμή, είτε για χαρμόσυνα γεγονότα της ζωής μας, είτε για δυσάρεστα και δύσκολα και άλυτα προβλήματα, θα πρέπει να απευθυνόμεθα πάντοτε με εμπιστοσύνη στην Παναγία μας, διότι «πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη». Και η Παναγία μας είναι δίκαια, είναι άγια , είναι η μητέρα του Θεού.
Όχι η Χριστοτόκος, αλλά η Θεοτόκος. Όχι ανθρωποτόκος, αλλά Θεοτόκος. Αυτής της δεήσεως δέχεται ο Κύριός μας και εκπληρώνει όλα τα αιτήματα, αρκεί να είναι «προς το συμφέρον της αιτήσεως».
Την Παναγία μας , λοιπόν, να έχουμε πάντοτε «κατά νουν» και να την παρακαλούμε και να δεόμεθα, ώστε να είναι πάντοτε αυτή η οποία θα μας συντροφεύει και θα μας καθοδηγεί σ’ αυτή τη ζωή, για να φθάσουμε στην αιωνιότητα, όταν ο Κύριός μας θελήσει και κόψει το νήμα αυτής της ζωής.
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Είναι η στοργική μητέρα μας , η βασίλισσα του πόνου, αυτή η οποία συντρέχει ανά πάσαν στιγμή στα αιτήματα των πιστών και ο κάθε πιστός λαμβάνει το δώρημα «προς το συμφέρον της αιτήσεως», όπως λέει ο υμνογράφος στον παρακλητικό κανόνα.
Η Παναγία μας είναι καρπός θερμοτάτης και με πίστη προσευχής των δύο προχωρημένων στην ηλικία γονέων της, Ιωακείμ και Άννας. Έφεραν βαρέως την ατεκνία οι δύο αυτοί άγιοι και παρακαλούσαν με θέρμη πολλή τον Θεό , νύχτα και μέρα, να τους δώσει ένα παιδί, το οποίο να Του το αφιερώσουν. Και πράγματι , αφού γεννήθηκε η Παναγία μας, τριετή την οδήγησαν οι γονείς και την έφεραν στον Ναό.
Εκεί, φωτιζόμενος από το πανάγιο πνεύμα ο αρχιερέας , ο Ζαχαρίας, υποδέχεται την Παναγία μας και την οδηγεί αμέσως «στα άγια των αγίων», όχι δηλαδή απλώς μέσα στο Ναό, αλλά, όπως θα λέγαμε σήμερα, στο ιερό. Διότι ήταν η «ηγιασμένη», η Κεχαριτωμένη.
Εκεί έμενε επί δώδεκα έτη προσευχόμενη, μελετώντας και προετοιμάζοντας την ψυχή της για το μεγάλο, το κοσμοσωτήριο γεγονός της θείας ενσαρκώσεως.
Ένα παράδειγμα απαράμιλλο για κάθε πιστό και για μας τους ίδιους, ότι αν θέλουμε να επιτύχουμε κάτι ανώτερο ,δεν έχουμε παρά μετά πίστεως να προσευχόμαστε. Η μετά πίστεως προσευχή είναι θαυματουργική. Και ό,τι δεν χωράει το μυαλό μας και σ’ ό,τι δεν βρίσκει λύση η σκέψη μας , βρίσκει λύση ο Θεός, όταν εμπιστευτούμε τα προβλήματά μας, όταν εμπιστευτούμε τον εαυτό μας σ’ Αυτόν τότε πλέον δεν έχουμε τίποτε να φοβηθούμε και για τίποτε να στενοχωρηθούμε και «πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Είναι η φράση της θείας Λειτουργίας , που αν την κατανοήσουμε και προσφέρουμε τον εαυτό μας εκατό τοις εκατό στον Θεό, τότε θα έχουμε μεγάλα για την ψυχή μας οφέλη ανά πάσαν στιγμήν και θα κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή.
Τίποτε μεγάλο δεν έχει γίνει σ’ αυτό τον κόσμο χωρίς Θεό, χωρίς να εμπιστευτεί ο άνθρωπος τον εαυτό του στον Χριστό και χωρίς να απαρνηθεί τον εαυτό του. Όλα χρειάζεται να τα προσφέρουμε στον Θεό, για να μας δώσει την χάρη Του, την ευλογία Του, την σωτηρία της ψυχής.
Βλέπετε πέρασαν αιώνες πολλοί για να έρθει η Παναγία μας. Ποια προετοιμασία θα έπρεπε να είχε κάνει η Παναγία μας, ώστε να γίνει δοχείο του ίδιου του Θεού; Να το σκεφτεί κανείς λίγο πιο βαθειά, πώς «ο αχώρητος εν γαστρί», πώς ο «εν κόλποις του πατρός εν αγκάλαις της μητρός», πώς ο άπειρος Θεός περιορίζεται να γίνεται και άνθρωπος; Είναι να σταματάει το μυαλό του ανθρώπου. Γιατί; Αυτά είναι θαυμάσια πράγματα, είναι «υπέρ νουν» ανώτερα από κάθε ανθρωπίνη σκέψη κι όμως είναι γεγονότα.
Η Παναγία μας είχε την σχετική αναμαρτησία. Τελείως αναμάρτητος σε υπερτέλειο βαθμό είναι ο ίδιος ο τριαδικός Θεός. Η Παναγία μας σαν άνθρωπος έφερε το προπατορικό αμάρτημα. Όμως με την επιφοίτηση του αγίου Πνεύματος έσβησε το προπατορικό αμάρτημα κι εκείνη την στιγμή, που ήρθε ο αρχάγγελος Γαβριήλ και της είπε , «χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου, το γαρ εν σοι εκ πνεύματος αγίου εστί», έγινε η Παναγία ,μας τελείως αναμάρτητη για να δεχτεί μέσα της τον τελείως αναμάρτητο Θεό.
Διότι, για να κάνουμε μία μικρή παρένθεση εδώ, η πρώτη στην οποία επεφοίτησε το άγιο Πνεύμα είναι η Παναγία μας, δεν είναι οι απόστολοι. Εκ των υστέρων, όταν αναλήφθηκε ο Κύριός μας ήρθε το άγιο Πνεύμα στους αποστόλους. Η πρώτη επιφοίτηση έγινε με τον ερχομό του αρχάγγελου Γαβριήλ και τον χαιρετισμό προς την Θεοτόκο.
«Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν». Η Παναγία μας , λοιπόν, είναι το θείο σκήνωμα του παναγίου Θεού. Θα πρέπει να στεκόμαστε πάντοτε, όχι μόνο με αγάπη και ευγνωμοσύνη γιατί πάντοτε μας συμπαραστέκεται, αλλά και με απέραντο θαυμασμό. Είναι η «αγία αγίων μείζων»! Στέκεται πιο πάνω απ’ όλους τους αγίους, είναι ο γνήσιος αντιπρόσωπος του ανθρώπου κοντά στον Θεό, είναι η πρεσβεύτρια όλων μας.
Όπως η Εύα στον Παράδεισο δέχτηκε την υποβολή του διαβόλου και δι’ αυτής εισήλθε η αμαρτία στον κόσμο ,έτσι και η Παναγία μας δέχεται το Πανάγιο πνεύμα και την πρόταση που της κάνει ο Θεός να γίνει Θεού μητέρα και δια του Υιού και Λόγου του Θεού, δια της σταυρικής Του θυσίας εξαλείφεται η αμαρτία. Η πρώτη Εύα έφερε την αμαρτία και η δεύτερη Εύα εξαλείφει την αμαρτία. Η Παναγία μας είναι η δεύτερη Εύα, η αναγεννημένη από το πανάγιο Πνεύμα.
Θα πρέπει, λοιπόν, να στεκόμεθα με δέος και με θαυμασμό απέραντο απέναντι στην Παναγία μας, να την παρακαλούμε διότι είναι η υψηλωτέρα των ουρανών , είναι πιο πάνω από τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, τα εξαπτέρυγα, τα πολυόμματα, τα πτερωτά, πάνω από τους αγγέλους και τους ανθρώπους και στέκεται εκεί δίπλα στον θρόνο του Θεού και παρακαλεί πάντοτε για τον κάθε πιστό, για τον κάθε άνθρωπο.
Η παράκληση, λοιπόν, στην Παναγία μας πρέπει να είναι συνεχής , όχι μόνο όταν ψάλλουμε τον παρακλητικό κανόνα μέσα στην εκκλησία, αλλά και κάθε στιγμή, είτε για χαρμόσυνα γεγονότα της ζωής μας, είτε για δυσάρεστα και δύσκολα και άλυτα προβλήματα, θα πρέπει να απευθυνόμεθα πάντοτε με εμπιστοσύνη στην Παναγία μας, διότι «πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη». Και η Παναγία μας είναι δίκαια, είναι άγια , είναι η μητέρα του Θεού.
Όχι η Χριστοτόκος, αλλά η Θεοτόκος. Όχι ανθρωποτόκος, αλλά Θεοτόκος. Αυτής της δεήσεως δέχεται ο Κύριός μας και εκπληρώνει όλα τα αιτήματα, αρκεί να είναι «προς το συμφέρον της αιτήσεως».
Την Παναγία μας , λοιπόν, να έχουμε πάντοτε «κατά νουν» και να την παρακαλούμε και να δεόμεθα, ώστε να είναι πάντοτε αυτή η οποία θα μας συντροφεύει και θα μας καθοδηγεί σ’ αυτή τη ζωή, για να φθάσουμε στην αιωνιότητα, όταν ο Κύριός μας θελήσει και κόψει το νήμα αυτής της ζωής.
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2010
Και εύρον τον άνθρωπον…
Και εύρον τον άνθρωπον…
Της Κατερίνας Τσακίρη
«Και εύρον τον άνθρωπον… ιματισμένον και σωφρονούντα παρά τους πόδας του Ιησού» (Λουκ. η΄ 35 ) .
Ο δαιμονόπληκτος έγινε θεολάτρης. Ο δούλος, ελεύθερος. Ο επαναστάτης ,πράος και ειρηνικός. Ο μνηματόβιος, κοινωνικός. Ο αλυσοσπάστης, φιλήσυχος και φιλοπολίτης. Ο γυμνός, ιματισμένος και συνετός. Ο αδάμαστος ερημίτης, κάθεται σαν ήμερο πρόβατο «παρά τους πόδας του Ιησού» και παρακολουθεί τη θεία Του διδασκαλία. Λευτερώθηκε από την τρομερή λεγεώνα των δαιμονίων. Το μεγάλο θαύμα είχε διαδοθεί από τους χοιροβοσκούς «εις την πόλιν και εις τους αγρούς». Γοργομαθεύτηκε σ’ ολόκληρη την περιοχή και προκάλεσε στους ανθρώπους έκπληξη και φόβο μαζί. Ήρθαν να δούνε τον Ιησού και έμειναν εκστατικοί και μαγεμένοι μπροστά στου θεραπευμένου την σωφροσύνη. Αυτό που αντίκρυσαν τα μάτια τους ήταν μια αληθινή νεκρανάσταση και ψυχανάσταση. Ήταν ένα θαυμαστό ξαναζωντάνεμα. Ήταν αναγέννηση μιας ψυχής που παράδερνε στο κακό και βασανιζόταν κάτω από την εξουσία των δαιμονίων.
Η αναγέννηση της αμαρτωλής ψυχής είναι για πάντα ένα από τα πιο μεγάλα θαύματα της θείας παντοδυναμίας.
Αν η αμαρτία νεκρώνει την ψυχή , ο Ιησούς την ζωοποιεί. Σπάζει με την παντοδυναμία Του τις αλυσίδες της καρδιάς. Κατασιγάζει τις τρικυμίες των παθών . Καταπαύει τις καταιγίδες των πειρασμών. Ανοίγει τα μνήματα του θανάτου. Δίνει ζωή και πνοή. Δημιουργεί νέους ηθικούς κόσμους. Ξέρει και μπορεί να μετατρέπει τον ακόλαστο σε ηθικό και σώφρονα∙ τον παραβάτη σε νομοταγή∙ τον υβριστή και βλάσφημο σε συνετό και σεμνό∙ τον άδικο και σκληρό σε φιλάνθρωπο και δίκαιο∙ τον ασεβή σε φιλόθεο και φιλόθρησκο… Ξέρει και μπορεί το σκοτάδι να το μεταβάλλει σε φως∙ το πικρό σε γλυκό ∙ τις βρωμιές σε ανθότοπους μυρωμένους. Η δημιουργία εκ του μηδενός ενός νέου ηθικού κόσμου, είναι έργο πολύ πιο ανώτερο από την εκ του μηδενός δημιουργία του υλικού κόσμου. Γιατί, στην πρώτη δημιουργία, η ύλη δεν πρόβαλε καμιά αντίσταση στον Δημιουργό. Στη δεύτερη όμως δημιουργία πόση αντίσταση προβάλλει ο άνθρωπος ώσπου να γίνει «καινή κτίσις»!
Δεν ήταν «σκότος επάνω της αβύσσου;». Κι όμως το διέλυσε η παντοδύναμη φωτογεννήτρια φωνή του Κυρίου… «Και εγένετο φως»! Την πέτρα – με το χτύπημα του Μωυσή- δεν την έκανε νεροφόρο πηγή; Το πικρό νερό της Μερρά, στη έρημο, δεν το είχε μεταβάλει σε γλυκό; Νεκρά σώματα δεν ανέστησε; Τον τετραήμερο Λάζαρο δε σήκωσε από τον τάφο; Έτσι με τη Χάρη Του θαυματουργικά αναγεννά και τις ψυχές που νεκρώθηκαν από την αμαρτία. Ξέρει να μεταπλάθει τις καρδιές σε σκεύη εκλογής.
Ελεεί και σώζει εκείνους που το ζητούν και μετανοούν. Εκείνους που μισούν τις αμαρτίες κι αποφασίζουν να ζήσουν την καινούρια ζωή του Πνεύματος. Αν η αμαρτία εξευτελίζει τον άνθρωπο και του αφαιρεί όλη την ευγένεια και την μεγαλοπρέπεια, η μετάνοια του ανοίγει τις ουράνιες πόρτες του θείου ελεέ0υς και τον ξανακάνει παιδί του Θεού. Τον παίρνει ο Ιησούς από το χέρι, του φορεί τον χιτώνα της αθωότητας και τον κατατάσσει στη τάξη των πιστών και καλών Του φίλων. Μετά την πτώση ανύψωση! Μετά το έγκλημα, αθώωση και δικαίωση! Η αγαλλίαση της αναγεννημένης ψυχής είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη απ’ όλες τις τέρψεις και απολαύσεις του κόσμου αυτού. Αγαλλίαση, που είναι προμήνυμα και προοίμιο της βασιλείας των ουρανών.
Ένας υποτακτικός κάποτε ρώτησε τον Γέροντά του τι κάνει τόσες ώρες στο στασίδι του Καθολικού. Και η απάντηση: «Τον κοιτάω και με κοιτάει», εννοώντας ασφαλώς τον Ιησού Χριστό. Αυτό έκανε και ο πρώην δαιμονισμένος , αυτό κάνει και ο κάθε ειλικρινής με τον εαυτό του χριστιανός , κάθεται ειρηνικός και χαρούμενος στα πόδια του Θεανθρώπου. Γιατί η παρουσία του Κυρίου διώχνει τα μνήματα και τις ερημιές από τον άνθρωπο και του γεμίζει την ύπαρξη με τη γαλήνη της ζωής Του.
Αδέλφια μου, δύο διαφορετικές εικόνες μας παρουσιάζει το Ευαγγέλιο. Στην πρώτη βλέπει κανείς έναν άνθρωπο χωρίς Χριστό, δίχως καμιά χάρη ,δαιμονισμένο. Είναι πράγματι φοβερή και θλιβερή η εικόνα αυτή της ανθρώπινης ύπαρξης που «ζει» δίχως να ζει! Στην άλλη θαυμάζει κανείς το μεγαλείο της ανθρώπινης εικόνας που ζει με τον Χριστό και για τον Χριστό. Που δεν είναι εσωτερικά κομματιασμένος και πνευματικά αλλοτριωμένος , αλλά «σώφρων» και «ιματισμένος» «παρά τους πόδας του Ιησού». Ασφαλώς δεν είναι μόνον ο δαιμονιζόμενος του Ευαγγελίου που παρουσιάζει αυτές τις όψεις, γιατί εκείνος είναι ένας εκπρόσωπος του ανθρώπου στα πλοκάμια της αμαρτίας πιασμένος, αλλά και κάθε άνθρωπος κάτω από την επίδραση του πονηρού, κάτω από τη φθοροποιό επίδραση των παθών και της αμαρτίας παρουσιάζει την ίδια θλιβερή και αξιοθρήνητη εικόνα. Η ψυχή που δεν κατοικείται από τον Ιησού Χριστό είναι «τόπος» έρημος! Μνήμα και τάφος της ανθρώπινης εικόνας. Ο χωρίς τον Θεάνθρωπο άνθρωπος έχει όλα τα χαρακτηριστικά του δαιμονιζόμενου, άσχετα αν φαίνεται κατά τα άλλα υγιής εξωτερικά. Στη βάση είναι αντίγραφο του δαιμονισμένου. Ο Ιησούς Χριστός ντύνει τον άνθρωπο με τη θείας εκείνη «λογική» που διακρίνει τον άνθρωπο από την υπόλοιπη δημιουργία και τον αρχέκακο διάβολο. Γι’ αυτό και η ζωή του πριν δαιμονισμένου γέμισε από νόημα και σκοπό, γιατί έτσι συμβαίνει με τον άνθρωπο που ζει κοντά στον Θεάνθρωπο. Δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ απολαμβάνει τους καρπούς των αρετών, γι’ αυτό και στο βλέμμα του κλείνεται όχι η κακία, αλλά το όραμα της αιωνιότητας.
Ο άνθρωπος κοντά στον Ιησού έχει άφθαρτη περιουσία κι αυτή δεν είναι άλλη από τον ωραίο κόσμο της «εν Χριστώ» ψυχής. Μια ψυχή ντυμένη με τα ενδύματα του Παναγίου Πνεύματος. Μια τέτοια ψυχή προσφέρει αφειδώλευτα την αγάπη της προς κάθε κατεύθυνση και ακτινοβολεί, όπως είναι φυσικό, τον κόσμο του ουρανού στη γη.
Μεγάλη δωρεά η σωφροσύνη. Κι αυτή είναι αποτέλεσμα της βιώσεως της θεοζωής. Ο άνθρωπος που ζει για τον Ιησού Χριστό προσπαθεί να ‘ναι μετρημένη η ζωή του και να μην έχει σχέση με τα δαιμονικά πάθη , που γκρεμίζουν κάθε φραγμό και διαλύουν τα πάντα . Όπως ο δαιμονισμένος μετά την επίσκεψη της χάριτος έτσι και ο πιστός άνθρωπος είναι σώφρων σ’ όλες του τις εκδηλώσεις της ζωής του, γιατί ξέρει πως η αγιότητα ξεκινά από τις λεπτομέρειες , για να φτάσει στη μίμηση του Θεανθρώπου, στη θέωση.
Αδέρφια μου, οι Γαδαρηνοί μετά το θαύμα συνάντησαν το θείο Λυτρωτή και τον παρακάλεσαν «απελθεί απ’ αυτών». Έτσι με κυριαρχούσα στο μυαλό τους την ιδέα του συμφέροντος οι συμπατριώτες του θεραπευθέντος δαιμονιζόμενου διέπραξαν τη μεγαλύτερη απερισκεψία της ζωής τους διώχνοντας τον Κύριο από κοντά τους. Αυτούς ασφαλώς θα είχε υπόψη του ευαγγελιστής Ιωάννης , όταν σημείωνε το μελαγχολικό του συμπέρασμα στον πρόλογο του Ευαγγελίου του: «εις τα ίδια ήλθε ( ο Υιός του Θεού) , και οι ίδιοι αυτόν ου παρέλαβον».
Μερικές φορές , αγαπητοί αναγνώστες, η απερισκεψία μας είναι αξιοθρήνητη. Το τελικό της αποτέλεσμα μας γεμίζει θλίψη και απόγνωση και σφοδρή κατηγορία του εαυτού μας. Κάποτε δε και αυτή η αυτομεμψία δεν μπορεί να διορθώσει το σφάλμα από την παράλογη ενέργειά μας. Και ο Ησαύ της Π. Διαθήκης «ανεβόησε φωνήν μεγάλην και πικράν σφόδρα». Μετά το πάθημά του, αλλά δεν ξανακέρδισε τα πρωτοτόκιά του, όταν από λαιμαργία τα παρεχώρησε στον Ιακώβ. Αλήθεια! μερικά σφάλματα μας τι ανυπολόγιστες συνέπειες έχουν στη ζωή μας! Γι’ αυτό ο Θεός έντονα μας παραγγέλλει «πρόσχες σεαυτώ» ώστε όπως ερμηνεύει ο Μ. Βασίλειος , να μη γίνει ποτέ ο νους δούλος των παθών και τα πάθη κατεξουσιάσουν την ψυχή και λάθη ανεπανόρθωτα κηλιδώσουν τη ζωή μας.
Αδέλφια μου, ο κάθε καλοπροαίρετος τελικά πείθεται πως αξίζει τον κόπο η προσπάθεια να πλησιάσει όσο γίνεται περισσότερο τον Ιησού Χριστό. Γι’ αυτό και τα δεσμά του πονηρού αποτινάζει και απαλλάσσεται με τη μετάνοια και την εξομολόγηση από οποιαδήποτε αμαρτία, που σαν άλλη δαιμονική ενέργεια τον κατακλύζει. Έτσι «ιματισμένος και σώφρων» κοινωνεί «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης» Σώματος και Αίματος Χριστού «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον». Δηλαδή μεταβάλλει τη ζωή του σε Βασιλεία του Θεού.
Αλήθεια, άγγιξε της Χάριτος η δροσόπνευστη αύρα την ψυχή μας; Αφήσαμε τον Κύριο να σπάσει και τις δικές μας αλυσίδες;
Αλήθεια, έχουμε αναγεννηθεί;
Από το περιοδικό: «πειραϊκή εκκλησία»
ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΕΤΟΣ 20Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 219
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010
Της Κατερίνας Τσακίρη
«Και εύρον τον άνθρωπον… ιματισμένον και σωφρονούντα παρά τους πόδας του Ιησού» (Λουκ. η΄ 35 ) .
Ο δαιμονόπληκτος έγινε θεολάτρης. Ο δούλος, ελεύθερος. Ο επαναστάτης ,πράος και ειρηνικός. Ο μνηματόβιος, κοινωνικός. Ο αλυσοσπάστης, φιλήσυχος και φιλοπολίτης. Ο γυμνός, ιματισμένος και συνετός. Ο αδάμαστος ερημίτης, κάθεται σαν ήμερο πρόβατο «παρά τους πόδας του Ιησού» και παρακολουθεί τη θεία Του διδασκαλία. Λευτερώθηκε από την τρομερή λεγεώνα των δαιμονίων. Το μεγάλο θαύμα είχε διαδοθεί από τους χοιροβοσκούς «εις την πόλιν και εις τους αγρούς». Γοργομαθεύτηκε σ’ ολόκληρη την περιοχή και προκάλεσε στους ανθρώπους έκπληξη και φόβο μαζί. Ήρθαν να δούνε τον Ιησού και έμειναν εκστατικοί και μαγεμένοι μπροστά στου θεραπευμένου την σωφροσύνη. Αυτό που αντίκρυσαν τα μάτια τους ήταν μια αληθινή νεκρανάσταση και ψυχανάσταση. Ήταν ένα θαυμαστό ξαναζωντάνεμα. Ήταν αναγέννηση μιας ψυχής που παράδερνε στο κακό και βασανιζόταν κάτω από την εξουσία των δαιμονίων.
Η αναγέννηση της αμαρτωλής ψυχής είναι για πάντα ένα από τα πιο μεγάλα θαύματα της θείας παντοδυναμίας.
Αν η αμαρτία νεκρώνει την ψυχή , ο Ιησούς την ζωοποιεί. Σπάζει με την παντοδυναμία Του τις αλυσίδες της καρδιάς. Κατασιγάζει τις τρικυμίες των παθών . Καταπαύει τις καταιγίδες των πειρασμών. Ανοίγει τα μνήματα του θανάτου. Δίνει ζωή και πνοή. Δημιουργεί νέους ηθικούς κόσμους. Ξέρει και μπορεί να μετατρέπει τον ακόλαστο σε ηθικό και σώφρονα∙ τον παραβάτη σε νομοταγή∙ τον υβριστή και βλάσφημο σε συνετό και σεμνό∙ τον άδικο και σκληρό σε φιλάνθρωπο και δίκαιο∙ τον ασεβή σε φιλόθεο και φιλόθρησκο… Ξέρει και μπορεί το σκοτάδι να το μεταβάλλει σε φως∙ το πικρό σε γλυκό ∙ τις βρωμιές σε ανθότοπους μυρωμένους. Η δημιουργία εκ του μηδενός ενός νέου ηθικού κόσμου, είναι έργο πολύ πιο ανώτερο από την εκ του μηδενός δημιουργία του υλικού κόσμου. Γιατί, στην πρώτη δημιουργία, η ύλη δεν πρόβαλε καμιά αντίσταση στον Δημιουργό. Στη δεύτερη όμως δημιουργία πόση αντίσταση προβάλλει ο άνθρωπος ώσπου να γίνει «καινή κτίσις»!
Δεν ήταν «σκότος επάνω της αβύσσου;». Κι όμως το διέλυσε η παντοδύναμη φωτογεννήτρια φωνή του Κυρίου… «Και εγένετο φως»! Την πέτρα – με το χτύπημα του Μωυσή- δεν την έκανε νεροφόρο πηγή; Το πικρό νερό της Μερρά, στη έρημο, δεν το είχε μεταβάλει σε γλυκό; Νεκρά σώματα δεν ανέστησε; Τον τετραήμερο Λάζαρο δε σήκωσε από τον τάφο; Έτσι με τη Χάρη Του θαυματουργικά αναγεννά και τις ψυχές που νεκρώθηκαν από την αμαρτία. Ξέρει να μεταπλάθει τις καρδιές σε σκεύη εκλογής.
Ελεεί και σώζει εκείνους που το ζητούν και μετανοούν. Εκείνους που μισούν τις αμαρτίες κι αποφασίζουν να ζήσουν την καινούρια ζωή του Πνεύματος. Αν η αμαρτία εξευτελίζει τον άνθρωπο και του αφαιρεί όλη την ευγένεια και την μεγαλοπρέπεια, η μετάνοια του ανοίγει τις ουράνιες πόρτες του θείου ελεέ0υς και τον ξανακάνει παιδί του Θεού. Τον παίρνει ο Ιησούς από το χέρι, του φορεί τον χιτώνα της αθωότητας και τον κατατάσσει στη τάξη των πιστών και καλών Του φίλων. Μετά την πτώση ανύψωση! Μετά το έγκλημα, αθώωση και δικαίωση! Η αγαλλίαση της αναγεννημένης ψυχής είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη απ’ όλες τις τέρψεις και απολαύσεις του κόσμου αυτού. Αγαλλίαση, που είναι προμήνυμα και προοίμιο της βασιλείας των ουρανών.
Ένας υποτακτικός κάποτε ρώτησε τον Γέροντά του τι κάνει τόσες ώρες στο στασίδι του Καθολικού. Και η απάντηση: «Τον κοιτάω και με κοιτάει», εννοώντας ασφαλώς τον Ιησού Χριστό. Αυτό έκανε και ο πρώην δαιμονισμένος , αυτό κάνει και ο κάθε ειλικρινής με τον εαυτό του χριστιανός , κάθεται ειρηνικός και χαρούμενος στα πόδια του Θεανθρώπου. Γιατί η παρουσία του Κυρίου διώχνει τα μνήματα και τις ερημιές από τον άνθρωπο και του γεμίζει την ύπαρξη με τη γαλήνη της ζωής Του.
Αδέλφια μου, δύο διαφορετικές εικόνες μας παρουσιάζει το Ευαγγέλιο. Στην πρώτη βλέπει κανείς έναν άνθρωπο χωρίς Χριστό, δίχως καμιά χάρη ,δαιμονισμένο. Είναι πράγματι φοβερή και θλιβερή η εικόνα αυτή της ανθρώπινης ύπαρξης που «ζει» δίχως να ζει! Στην άλλη θαυμάζει κανείς το μεγαλείο της ανθρώπινης εικόνας που ζει με τον Χριστό και για τον Χριστό. Που δεν είναι εσωτερικά κομματιασμένος και πνευματικά αλλοτριωμένος , αλλά «σώφρων» και «ιματισμένος» «παρά τους πόδας του Ιησού». Ασφαλώς δεν είναι μόνον ο δαιμονιζόμενος του Ευαγγελίου που παρουσιάζει αυτές τις όψεις, γιατί εκείνος είναι ένας εκπρόσωπος του ανθρώπου στα πλοκάμια της αμαρτίας πιασμένος, αλλά και κάθε άνθρωπος κάτω από την επίδραση του πονηρού, κάτω από τη φθοροποιό επίδραση των παθών και της αμαρτίας παρουσιάζει την ίδια θλιβερή και αξιοθρήνητη εικόνα. Η ψυχή που δεν κατοικείται από τον Ιησού Χριστό είναι «τόπος» έρημος! Μνήμα και τάφος της ανθρώπινης εικόνας. Ο χωρίς τον Θεάνθρωπο άνθρωπος έχει όλα τα χαρακτηριστικά του δαιμονιζόμενου, άσχετα αν φαίνεται κατά τα άλλα υγιής εξωτερικά. Στη βάση είναι αντίγραφο του δαιμονισμένου. Ο Ιησούς Χριστός ντύνει τον άνθρωπο με τη θείας εκείνη «λογική» που διακρίνει τον άνθρωπο από την υπόλοιπη δημιουργία και τον αρχέκακο διάβολο. Γι’ αυτό και η ζωή του πριν δαιμονισμένου γέμισε από νόημα και σκοπό, γιατί έτσι συμβαίνει με τον άνθρωπο που ζει κοντά στον Θεάνθρωπο. Δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ απολαμβάνει τους καρπούς των αρετών, γι’ αυτό και στο βλέμμα του κλείνεται όχι η κακία, αλλά το όραμα της αιωνιότητας.
Ο άνθρωπος κοντά στον Ιησού έχει άφθαρτη περιουσία κι αυτή δεν είναι άλλη από τον ωραίο κόσμο της «εν Χριστώ» ψυχής. Μια ψυχή ντυμένη με τα ενδύματα του Παναγίου Πνεύματος. Μια τέτοια ψυχή προσφέρει αφειδώλευτα την αγάπη της προς κάθε κατεύθυνση και ακτινοβολεί, όπως είναι φυσικό, τον κόσμο του ουρανού στη γη.
Μεγάλη δωρεά η σωφροσύνη. Κι αυτή είναι αποτέλεσμα της βιώσεως της θεοζωής. Ο άνθρωπος που ζει για τον Ιησού Χριστό προσπαθεί να ‘ναι μετρημένη η ζωή του και να μην έχει σχέση με τα δαιμονικά πάθη , που γκρεμίζουν κάθε φραγμό και διαλύουν τα πάντα . Όπως ο δαιμονισμένος μετά την επίσκεψη της χάριτος έτσι και ο πιστός άνθρωπος είναι σώφρων σ’ όλες του τις εκδηλώσεις της ζωής του, γιατί ξέρει πως η αγιότητα ξεκινά από τις λεπτομέρειες , για να φτάσει στη μίμηση του Θεανθρώπου, στη θέωση.
Αδέρφια μου, οι Γαδαρηνοί μετά το θαύμα συνάντησαν το θείο Λυτρωτή και τον παρακάλεσαν «απελθεί απ’ αυτών». Έτσι με κυριαρχούσα στο μυαλό τους την ιδέα του συμφέροντος οι συμπατριώτες του θεραπευθέντος δαιμονιζόμενου διέπραξαν τη μεγαλύτερη απερισκεψία της ζωής τους διώχνοντας τον Κύριο από κοντά τους. Αυτούς ασφαλώς θα είχε υπόψη του ευαγγελιστής Ιωάννης , όταν σημείωνε το μελαγχολικό του συμπέρασμα στον πρόλογο του Ευαγγελίου του: «εις τα ίδια ήλθε ( ο Υιός του Θεού) , και οι ίδιοι αυτόν ου παρέλαβον».
Μερικές φορές , αγαπητοί αναγνώστες, η απερισκεψία μας είναι αξιοθρήνητη. Το τελικό της αποτέλεσμα μας γεμίζει θλίψη και απόγνωση και σφοδρή κατηγορία του εαυτού μας. Κάποτε δε και αυτή η αυτομεμψία δεν μπορεί να διορθώσει το σφάλμα από την παράλογη ενέργειά μας. Και ο Ησαύ της Π. Διαθήκης «ανεβόησε φωνήν μεγάλην και πικράν σφόδρα». Μετά το πάθημά του, αλλά δεν ξανακέρδισε τα πρωτοτόκιά του, όταν από λαιμαργία τα παρεχώρησε στον Ιακώβ. Αλήθεια! μερικά σφάλματα μας τι ανυπολόγιστες συνέπειες έχουν στη ζωή μας! Γι’ αυτό ο Θεός έντονα μας παραγγέλλει «πρόσχες σεαυτώ» ώστε όπως ερμηνεύει ο Μ. Βασίλειος , να μη γίνει ποτέ ο νους δούλος των παθών και τα πάθη κατεξουσιάσουν την ψυχή και λάθη ανεπανόρθωτα κηλιδώσουν τη ζωή μας.
Αδέλφια μου, ο κάθε καλοπροαίρετος τελικά πείθεται πως αξίζει τον κόπο η προσπάθεια να πλησιάσει όσο γίνεται περισσότερο τον Ιησού Χριστό. Γι’ αυτό και τα δεσμά του πονηρού αποτινάζει και απαλλάσσεται με τη μετάνοια και την εξομολόγηση από οποιαδήποτε αμαρτία, που σαν άλλη δαιμονική ενέργεια τον κατακλύζει. Έτσι «ιματισμένος και σώφρων» κοινωνεί «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης» Σώματος και Αίματος Χριστού «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον». Δηλαδή μεταβάλλει τη ζωή του σε Βασιλεία του Θεού.
Αλήθεια, άγγιξε της Χάριτος η δροσόπνευστη αύρα την ψυχή μας; Αφήσαμε τον Κύριο να σπάσει και τις δικές μας αλυσίδες;
Αλήθεια, έχουμε αναγεννηθεί;
Από το περιοδικό: «πειραϊκή εκκλησία»
ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΕΤΟΣ 20Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 219
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010
Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2010
«Η ζωή και το έργο του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ» ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΟΥ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΑΠ.ΠΑΥΛΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
Το υπόβαθρο του Αποστόλου των Εθνών
Είναι γνωστό ότι ο Απόστολος Παύλος είχε ένα τελείως διαφορετικό υπόβαθρο από όλους τους άλλους Αποστόλους. Οι μαθητές του Κυρίου μας Ιησού Χριστού προέρχονταν από το χώρο του Ισραήλ, στον οποίο περιόρισε το κήρυγμά Του και ό ίδιος ο Χριστός. Ήταν άνθρωποι, που προέρχονταν από τη Γαλιλαία, δηλαδή από το βόρειο Ισραήλ, με σημαντικές ανησυχίες και βαθιά γνώση των Γραφών, ώστε να ζουν με την ελπίδα της έλευσης του Μεσσία.
Ο Απόστολος Παύλος ήταν ένας άνθρωπος με διαφορετικές καταβολές . Είχε γεννηθεί και ανδρωθεί έξω από τον Ισραήλ, παρά το γεγονός ότι ήταν ένας Εβραίος προσηλωμένος στις παραδόσεις του λαού του. Η γενέτειρά του, η Ταρσός της Κιλικίας, βρισκόταν στη Νότια Μικρά Ασία και ήταν μία ελληνική πόλη. Θεωρήθηκε μάλιστα ως σημαντικότερη σε ελληνική παιδεία από μεγάλες πόλεις της εποχής του Αποστόλου, όπως η Αθήνα και Αλεξάνδρεια, λόγω της ύπαρξης εκεί αρκετών στωικών φιλοσόφων.
Από το γεγονός ότι ο Απόστολος γεννήθηκε σε ελληνικό περιβάλλον και, μάλιστα, με την ιδιότητα του Ρωμαίου πολίτη, την οποία διέθεταν μόνο κάποιοι πολίτες της Ρώμης και κάποιοι ακόμη προνομιούχοι κάτοικοι της αυτοκρατορίας, θα πρέπει να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι ανήκε ή γνώριζε τη μερίδα των ελληνιστών Εβραίων, των ανθρώπων δηλαδή που είχαν έλθει σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό, τον είχαν προσλάβει και τον είχαν προσαρμόσει στη δική τους ιουδαϊκή πίστη. Αν ο Απόστολος Παύλος δεν ήταν ο ίδιος ένας ελληνιστής Εβραίος, με τη στενή έννοια του όρου, καθώς ανήκε στην τάξη των προσηλωμένων στο μωσαϊκό Νόμο Φαρισαίων, όπως θα δούμε παρακάτω, εν τούτοις είχε έρθει οπωσδήποτε σε επαφή με τον κόσμο τους και τις ιδέες τους, όπως και με τον κόσμο και τη φιλοσοφία των ίδιων των Ελλήνων.
Ο επηρεασμός αυτός φαίνεται και από το γεγονός ότι δεν είχε κανένα πρόβλημα να γράψει όλες τις επιστολές του στην ελληνική γλώσσα με ιδιαίτερη δύναμη και χάρη. Χρησιμοποίησε τα χωρία της Παλαιάς Διαθήκης , την οποία γνώριζε σε τέλειο βαθμό, από το σημαντικότερο δημιούργημα των ελληνιστών Εβραίων, την περίφημη μετάφραση των εβδομήκοντα, ενώ, παράλληλα, δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει αποφθέγματα που βρίσκονταν στην ελληνική γραμματεία, με ιδιαίτερη αναφορά σε όρους των στωικών φιλοσόφων.
Επομένως, έχει τοποθετηθεί το ερώτημα πόσο ο Απόστολος Παύλος επηρεάζεται από τον Ελληνισμό και αν αυτός αλλοιώνει τον Ιουδαϊσμό του. Οι απόψεις που επικρατούν είναι ότι ο απόστολος υπήρξε απόλυτα ή τουλάχιστον κατά βάση Ιουδαίος , παρά την επιρροή της ελληνικής σκέψης στη δική του σκέψη. Τελικά, όμως, αυτές οι απόψεις παραθεωρούν την ουσία της σκέψης του μεγάλου Αποστόλου, αλλά και της άοκνης και ασταμάτητης δράσης του: Μωρία για τους Έλληνες, σκάνδαλο για τους Ιουδαίους.
Ο Απόστολος Παύλος είναι στοχαστής πρωτότυπος όσο πρωτότυπος είναι και ο ρόλος του. Ο Παύλος είναι Απόστολος που οργώνει την Ανατολή και τη Δύση, γράφει επιστολές προς τις Εκκλησίες που ιδρύει με προφανές το ιουδαϊκό του υπόβαθρο και την ελληνική επιρροή, για να κηρύξει τον Χριστό «Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν». Δάσκαλος του δεν είναι ούτε ο μωσαϊκός νόμος, τον οποίο γνωρίζει τέλεια, ούτε η ελληνική σοφία, από την οποία επηρεάστηκε ως κάποιο βαθμό , αλλά η εμπειρία του Αγίου Πνεύματος μέσα στην Εκκλησία, η ζωή μέσα στον Χριστό: «ζω δε ουκέτι εγώ ,ζη δε εν εμοί Χριστός». Έτσι, ενώ οι Ιουδαίοι ζητούν σημεία και οι Έλληνες σοφία, ο σταυρωμένος Χριστός δεν είναι παρά σκάνδαλο για τους Ιουδαίους και μωρία για τους Έλληνες. Με τον τρόπο αυτό, φαίνεται να αποκόπτονται οι δεσμοί του κηρύγματός του, τόσο από τον Ιουδαϊσμό όσο και από τον Ελληνισμό. Όμως, για όσους σώζονται ,είτε Ιουδαίους είτε Έλληνες, ο Χριστός είναι η Δύναμη (Ιουδαίοι) και η Σοφία (Έλληνες) του Θεού. Επομένως, όλοι μπορούσαν να βρουν αυτό που αναζητούσαν , αν αναθεωρούσαν τα νοήματα που έδιναν στις έννοιες αυτές ως τότε. Αυτό που προσφέρεται από τον Απόστολο Παύλο τελικά δεν είναι ούτε μία νέα ερμηνεία του μωσαϊκού Νόμου, ούτε μια νέα φιλοσοφική διδασκαλία, αλλά ένα πρόσωπο: ο Χριστός.
Αυτή η πραγματικότητα ίσως έδωσε στον μεγάλο Απόστολο την ικανότητα να δει ότι ο κόσμος της εποχής του είχε ανάγκη από το Ευαγγέλιο του Χριστού και ότι αυτό δεν έπρεπε να περιοριστεί στο χώρο του Ισραήλ ούτε να αποτελέσει μία απλή συνέχεια της ιουδαϊκής θρησκείας, μεταφέροντας όλες τις συνήθειες και τα έθιμα των Εβραίων. Ο Απόστολος αγωνίστηκε –όπως προκύπτει από τις επιστολές του, το έκανε πολλές φορές εντελώς μόνος – για να αποδείξει ότι το Ευαγγέλιο άνοιγε μια νέα εποχή στην ιστορία του κόσμου, έκλεινε την εποχή του Νόμου του Μωυσή, ο οποίος είχε χρησιμεύσει ακριβώς για να προετοιμάσει την έλευση του Μεσσία, και άνοιγε την εποχή της Χάριτος του Θεού δημιουργώντας μια εντελώς νέα πραγματικότητα. Η πεποίθηση αυτή τον έκανε να ταξιδέψει σε ένα μεγάλο μέρος των εδαφών της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και, παρά τους διωγμούς και τις περιπέτειες , να κατορθώσει να κηρύξει το Ευαγγέλιο του Χριστού σε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού κόσμου της εποχής του, ανοίγοντας το κεφάλαιο της μεταστροφής του ειδωλολατρικού κόσμου στον Χριστιανισμό.
Από το βιβλίο : «Η ζωή και το έργο του
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ»
ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΟΥ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΥ ΝΑΟΎ ΑΠ.ΠΑΥΛΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΚΟΡΙΝΘΟΣ 2009
Είναι γνωστό ότι ο Απόστολος Παύλος είχε ένα τελείως διαφορετικό υπόβαθρο από όλους τους άλλους Αποστόλους. Οι μαθητές του Κυρίου μας Ιησού Χριστού προέρχονταν από το χώρο του Ισραήλ, στον οποίο περιόρισε το κήρυγμά Του και ό ίδιος ο Χριστός. Ήταν άνθρωποι, που προέρχονταν από τη Γαλιλαία, δηλαδή από το βόρειο Ισραήλ, με σημαντικές ανησυχίες και βαθιά γνώση των Γραφών, ώστε να ζουν με την ελπίδα της έλευσης του Μεσσία.
Ο Απόστολος Παύλος ήταν ένας άνθρωπος με διαφορετικές καταβολές . Είχε γεννηθεί και ανδρωθεί έξω από τον Ισραήλ, παρά το γεγονός ότι ήταν ένας Εβραίος προσηλωμένος στις παραδόσεις του λαού του. Η γενέτειρά του, η Ταρσός της Κιλικίας, βρισκόταν στη Νότια Μικρά Ασία και ήταν μία ελληνική πόλη. Θεωρήθηκε μάλιστα ως σημαντικότερη σε ελληνική παιδεία από μεγάλες πόλεις της εποχής του Αποστόλου, όπως η Αθήνα και Αλεξάνδρεια, λόγω της ύπαρξης εκεί αρκετών στωικών φιλοσόφων.
Από το γεγονός ότι ο Απόστολος γεννήθηκε σε ελληνικό περιβάλλον και, μάλιστα, με την ιδιότητα του Ρωμαίου πολίτη, την οποία διέθεταν μόνο κάποιοι πολίτες της Ρώμης και κάποιοι ακόμη προνομιούχοι κάτοικοι της αυτοκρατορίας, θα πρέπει να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι ανήκε ή γνώριζε τη μερίδα των ελληνιστών Εβραίων, των ανθρώπων δηλαδή που είχαν έλθει σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό, τον είχαν προσλάβει και τον είχαν προσαρμόσει στη δική τους ιουδαϊκή πίστη. Αν ο Απόστολος Παύλος δεν ήταν ο ίδιος ένας ελληνιστής Εβραίος, με τη στενή έννοια του όρου, καθώς ανήκε στην τάξη των προσηλωμένων στο μωσαϊκό Νόμο Φαρισαίων, όπως θα δούμε παρακάτω, εν τούτοις είχε έρθει οπωσδήποτε σε επαφή με τον κόσμο τους και τις ιδέες τους, όπως και με τον κόσμο και τη φιλοσοφία των ίδιων των Ελλήνων.
Ο επηρεασμός αυτός φαίνεται και από το γεγονός ότι δεν είχε κανένα πρόβλημα να γράψει όλες τις επιστολές του στην ελληνική γλώσσα με ιδιαίτερη δύναμη και χάρη. Χρησιμοποίησε τα χωρία της Παλαιάς Διαθήκης , την οποία γνώριζε σε τέλειο βαθμό, από το σημαντικότερο δημιούργημα των ελληνιστών Εβραίων, την περίφημη μετάφραση των εβδομήκοντα, ενώ, παράλληλα, δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει αποφθέγματα που βρίσκονταν στην ελληνική γραμματεία, με ιδιαίτερη αναφορά σε όρους των στωικών φιλοσόφων.
Επομένως, έχει τοποθετηθεί το ερώτημα πόσο ο Απόστολος Παύλος επηρεάζεται από τον Ελληνισμό και αν αυτός αλλοιώνει τον Ιουδαϊσμό του. Οι απόψεις που επικρατούν είναι ότι ο απόστολος υπήρξε απόλυτα ή τουλάχιστον κατά βάση Ιουδαίος , παρά την επιρροή της ελληνικής σκέψης στη δική του σκέψη. Τελικά, όμως, αυτές οι απόψεις παραθεωρούν την ουσία της σκέψης του μεγάλου Αποστόλου, αλλά και της άοκνης και ασταμάτητης δράσης του: Μωρία για τους Έλληνες, σκάνδαλο για τους Ιουδαίους.
Ο Απόστολος Παύλος είναι στοχαστής πρωτότυπος όσο πρωτότυπος είναι και ο ρόλος του. Ο Παύλος είναι Απόστολος που οργώνει την Ανατολή και τη Δύση, γράφει επιστολές προς τις Εκκλησίες που ιδρύει με προφανές το ιουδαϊκό του υπόβαθρο και την ελληνική επιρροή, για να κηρύξει τον Χριστό «Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν». Δάσκαλος του δεν είναι ούτε ο μωσαϊκός νόμος, τον οποίο γνωρίζει τέλεια, ούτε η ελληνική σοφία, από την οποία επηρεάστηκε ως κάποιο βαθμό , αλλά η εμπειρία του Αγίου Πνεύματος μέσα στην Εκκλησία, η ζωή μέσα στον Χριστό: «ζω δε ουκέτι εγώ ,ζη δε εν εμοί Χριστός». Έτσι, ενώ οι Ιουδαίοι ζητούν σημεία και οι Έλληνες σοφία, ο σταυρωμένος Χριστός δεν είναι παρά σκάνδαλο για τους Ιουδαίους και μωρία για τους Έλληνες. Με τον τρόπο αυτό, φαίνεται να αποκόπτονται οι δεσμοί του κηρύγματός του, τόσο από τον Ιουδαϊσμό όσο και από τον Ελληνισμό. Όμως, για όσους σώζονται ,είτε Ιουδαίους είτε Έλληνες, ο Χριστός είναι η Δύναμη (Ιουδαίοι) και η Σοφία (Έλληνες) του Θεού. Επομένως, όλοι μπορούσαν να βρουν αυτό που αναζητούσαν , αν αναθεωρούσαν τα νοήματα που έδιναν στις έννοιες αυτές ως τότε. Αυτό που προσφέρεται από τον Απόστολο Παύλο τελικά δεν είναι ούτε μία νέα ερμηνεία του μωσαϊκού Νόμου, ούτε μια νέα φιλοσοφική διδασκαλία, αλλά ένα πρόσωπο: ο Χριστός.
Αυτή η πραγματικότητα ίσως έδωσε στον μεγάλο Απόστολο την ικανότητα να δει ότι ο κόσμος της εποχής του είχε ανάγκη από το Ευαγγέλιο του Χριστού και ότι αυτό δεν έπρεπε να περιοριστεί στο χώρο του Ισραήλ ούτε να αποτελέσει μία απλή συνέχεια της ιουδαϊκής θρησκείας, μεταφέροντας όλες τις συνήθειες και τα έθιμα των Εβραίων. Ο Απόστολος αγωνίστηκε –όπως προκύπτει από τις επιστολές του, το έκανε πολλές φορές εντελώς μόνος – για να αποδείξει ότι το Ευαγγέλιο άνοιγε μια νέα εποχή στην ιστορία του κόσμου, έκλεινε την εποχή του Νόμου του Μωυσή, ο οποίος είχε χρησιμεύσει ακριβώς για να προετοιμάσει την έλευση του Μεσσία, και άνοιγε την εποχή της Χάριτος του Θεού δημιουργώντας μια εντελώς νέα πραγματικότητα. Η πεποίθηση αυτή τον έκανε να ταξιδέψει σε ένα μεγάλο μέρος των εδαφών της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και, παρά τους διωγμούς και τις περιπέτειες , να κατορθώσει να κηρύξει το Ευαγγέλιο του Χριστού σε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού κόσμου της εποχής του, ανοίγοντας το κεφάλαιο της μεταστροφής του ειδωλολατρικού κόσμου στον Χριστιανισμό.
Από το βιβλίο : «Η ζωή και το έργο του
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ»
ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΟΥ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΥ ΝΑΟΎ ΑΠ.ΠΑΥΛΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΚΟΡΙΝΘΟΣ 2009
Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2010
Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ “ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ” Β’ ΤΟΜΟΣ
ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ Ο ΧΟΡΟΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
251. ΠΡΟΣΦΕΡΕ ΚΙ ΕΣΥ ΛΙΓΟΝ ΠΟΝΟΝ. Ο δρόμος του αληθινού Χριστιανού είναι πάντοτε ασκητικός, μας διδάσκουν οι Άγιοι Πατέρες. Ο Μέγας Βαρσανούφιος σε μία ερωταπόκρισίν του (ΡΙΒ΄) αναφέρει τα εξής:
ΕΡΩΤΗΣΙΣ- Κάποιος μοναχός παρεκάλεσε τον Μέγα Γέροντα να προσευχηθή υπέρ αυτού, για να καταξιωθή να επιτύχη στον εαυτόν του την νέκρωσιν του Ιησού.
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ- Με χαρά μου ζητώ από τον Θεόν να σας παράσχη κάθε αίτημα αγαθόν. Και πιστεύω ότι το παρέχει. Δεν ψεύδεται ο λέγων «αιτείτε και δοθήσεται υμίν». Ο Θεός λοιπόν εύχομαι να ικανοποιήση τα αιτήματά σας. Αμήν .Αλλά μην αδιαφορήσης στο να κοπιάσης και συ λίγο. Διότι και εκείνοι που θέλουν αξιώματα εκ μέρους του βασιλέως, και αν έχουν πολλούς προϊσταμένους , υπομένουν και αυτοί θλίψεις και κινδύνους και πόνους μέχρι να επιτύχουν τον σκοπόν τους. Έτσι λοιπόν κι εσύ πρόσφερε λίγο πόνον, για να βρης το μέγα έλεος. «Πολλά γαρ ισχύει δέησις του δικαίου ενεργουμένη». Να πης στον αδελφόν που είναι μαζί σου, τον αγαπητόν εν Κυρίω, που συνεχώς σε παιδεύει και με αυτόν τον τρόπον σου παρέχει μέγα έλεος, να μην κουραστή να σε παιδεύη. «Ον γαρ αγαπά Κύριος παιδεύει». Σας χαιρετώ όλους σας εν Κυρίω και παρακαλώ να προσεύχεσθε υπέρ εμού για την αγάπην».
252.ΑΣΚΗΤΙΚΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Το αναφέρει ο Άγιος Διάδοχος Φωτικής στα «Εκατόν πρακτικά κεφάλαια»: « Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, ο Διδάσκαλος της ιερής ασκητικής ζωής, κατά το πάθος Του ποτίστηκε με ξίδι από αυτούς που υπηρετούσαν στις διαβολικές διαταγές ,για να μας αφήση – όπως νομίζω- σαφές παράδειγμα για τους ιερούς ασκητικούς αγώνες. Λέγει δηλαδή ότι δεν πρέπει να μεταχειρίζωνται τα ευχάριστα φαγητά και ποτά όσοι αγωνίζονται κατά της αμαρτίας, αλλά μάλλον να υποφέρουν με καρτερία την πικρότητα της μάχης. Ας προσθέσουμε και το ύσσωπον στο σφουγγάρι της ύβρεως, για να εννοήσουμε τελείως το σχήμα της καθάρσεώς μας. Γιατί η δριμύτητα που έχει το ξίδι χαρακτηρίζει τους πνευματικούς αγώνες , ενώ η καθαρτική ιδιότητα του υσσώπου την τελείωσι».
253.ΠΡΩΤΑ Ο ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ. Είναι νόμος πνευματικός ότι το Άγιο Πνεύμα δεν πλησιάζει τους ακαθάρτους. Το βεβαιώνει η εμπειρία των Αγίων Πατέρων, που ακολουθούν πιστά τον λόγον του Ευαγγελίου. Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος γράφει: «Όπως ο γεωργός που δίνει όλη την επιμέλειά του στην γη, πρώτα την οργώνει και μαζεύει τα αγκάθια και έπειτα ρίχνει τον σπόρο, έτσι και εκείνος που περιμένει να λάβη από τον Θεόν τον σπόρον της Χάριτος, πρέπει πρώτα να καθαρίζει την γη της καρδιάς του, ώστε όταν πέση ο σπόρος του Πνεύματος να δώση πλήρεις και πολλαπλασίους καρπούς. Αν δεν γίνη πρωτύτερα αυτό και δεν καθαρίση τον εαυτόν του από κάθε μολυσμόν σαρκικόν και πνευματικόν, είναι ακόμη σάρκα και αίμα και βρίσκεται μακρυά από την ζωή».
254.ΠΡΑΞΕΙΣ, ΟΧΙ ΛΟΓΙΑ. Ένας θαυμαστός λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου αποτελεί το κλειδί για όλους εμάς τους σημερινούς χριστιανούς , που έχουμε απομακρυνθή επικίνδυνα από την εκκλησιαστική ζωή και μεταβάλλουμε την Πίστι σε λόγια και ιδέες ( ιδεολογία) και όχι σε πράξι και σε ζωή. Λέγει ο Άγιος: «Ουδέ εν ρήμασιν ημίν, αλλ’ εν πράγμασιν η ευσέβεια». Δηλαδή για μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς η Πίστις (ευσέβεια) δεν βρίσκεται στα λόγια ,αλλά στα πράγματα , στα έργα ,στη ζωή μας, που την αγκαλιάζει ολόκληρη. Ζωή σύμφωνη με τις εντολές ,σύμφωνη με το θαυμαστό πνεύμα της συντριβής και της μετανοίας, που μας οδηγεί στο Θαβώρ της μεταμορφώσεως.
Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”
251. ΠΡΟΣΦΕΡΕ ΚΙ ΕΣΥ ΛΙΓΟΝ ΠΟΝΟΝ. Ο δρόμος του αληθινού Χριστιανού είναι πάντοτε ασκητικός, μας διδάσκουν οι Άγιοι Πατέρες. Ο Μέγας Βαρσανούφιος σε μία ερωταπόκρισίν του (ΡΙΒ΄) αναφέρει τα εξής:
ΕΡΩΤΗΣΙΣ- Κάποιος μοναχός παρεκάλεσε τον Μέγα Γέροντα να προσευχηθή υπέρ αυτού, για να καταξιωθή να επιτύχη στον εαυτόν του την νέκρωσιν του Ιησού.
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ- Με χαρά μου ζητώ από τον Θεόν να σας παράσχη κάθε αίτημα αγαθόν. Και πιστεύω ότι το παρέχει. Δεν ψεύδεται ο λέγων «αιτείτε και δοθήσεται υμίν». Ο Θεός λοιπόν εύχομαι να ικανοποιήση τα αιτήματά σας. Αμήν .Αλλά μην αδιαφορήσης στο να κοπιάσης και συ λίγο. Διότι και εκείνοι που θέλουν αξιώματα εκ μέρους του βασιλέως, και αν έχουν πολλούς προϊσταμένους , υπομένουν και αυτοί θλίψεις και κινδύνους και πόνους μέχρι να επιτύχουν τον σκοπόν τους. Έτσι λοιπόν κι εσύ πρόσφερε λίγο πόνον, για να βρης το μέγα έλεος. «Πολλά γαρ ισχύει δέησις του δικαίου ενεργουμένη». Να πης στον αδελφόν που είναι μαζί σου, τον αγαπητόν εν Κυρίω, που συνεχώς σε παιδεύει και με αυτόν τον τρόπον σου παρέχει μέγα έλεος, να μην κουραστή να σε παιδεύη. «Ον γαρ αγαπά Κύριος παιδεύει». Σας χαιρετώ όλους σας εν Κυρίω και παρακαλώ να προσεύχεσθε υπέρ εμού για την αγάπην».
252.ΑΣΚΗΤΙΚΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Το αναφέρει ο Άγιος Διάδοχος Φωτικής στα «Εκατόν πρακτικά κεφάλαια»: « Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, ο Διδάσκαλος της ιερής ασκητικής ζωής, κατά το πάθος Του ποτίστηκε με ξίδι από αυτούς που υπηρετούσαν στις διαβολικές διαταγές ,για να μας αφήση – όπως νομίζω- σαφές παράδειγμα για τους ιερούς ασκητικούς αγώνες. Λέγει δηλαδή ότι δεν πρέπει να μεταχειρίζωνται τα ευχάριστα φαγητά και ποτά όσοι αγωνίζονται κατά της αμαρτίας, αλλά μάλλον να υποφέρουν με καρτερία την πικρότητα της μάχης. Ας προσθέσουμε και το ύσσωπον στο σφουγγάρι της ύβρεως, για να εννοήσουμε τελείως το σχήμα της καθάρσεώς μας. Γιατί η δριμύτητα που έχει το ξίδι χαρακτηρίζει τους πνευματικούς αγώνες , ενώ η καθαρτική ιδιότητα του υσσώπου την τελείωσι».
253.ΠΡΩΤΑ Ο ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ. Είναι νόμος πνευματικός ότι το Άγιο Πνεύμα δεν πλησιάζει τους ακαθάρτους. Το βεβαιώνει η εμπειρία των Αγίων Πατέρων, που ακολουθούν πιστά τον λόγον του Ευαγγελίου. Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος γράφει: «Όπως ο γεωργός που δίνει όλη την επιμέλειά του στην γη, πρώτα την οργώνει και μαζεύει τα αγκάθια και έπειτα ρίχνει τον σπόρο, έτσι και εκείνος που περιμένει να λάβη από τον Θεόν τον σπόρον της Χάριτος, πρέπει πρώτα να καθαρίζει την γη της καρδιάς του, ώστε όταν πέση ο σπόρος του Πνεύματος να δώση πλήρεις και πολλαπλασίους καρπούς. Αν δεν γίνη πρωτύτερα αυτό και δεν καθαρίση τον εαυτόν του από κάθε μολυσμόν σαρκικόν και πνευματικόν, είναι ακόμη σάρκα και αίμα και βρίσκεται μακρυά από την ζωή».
254.ΠΡΑΞΕΙΣ, ΟΧΙ ΛΟΓΙΑ. Ένας θαυμαστός λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου αποτελεί το κλειδί για όλους εμάς τους σημερινούς χριστιανούς , που έχουμε απομακρυνθή επικίνδυνα από την εκκλησιαστική ζωή και μεταβάλλουμε την Πίστι σε λόγια και ιδέες ( ιδεολογία) και όχι σε πράξι και σε ζωή. Λέγει ο Άγιος: «Ουδέ εν ρήμασιν ημίν, αλλ’ εν πράγμασιν η ευσέβεια». Δηλαδή για μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς η Πίστις (ευσέβεια) δεν βρίσκεται στα λόγια ,αλλά στα πράγματα , στα έργα ,στη ζωή μας, που την αγκαλιάζει ολόκληρη. Ζωή σύμφωνη με τις εντολές ,σύμφωνη με το θαυμαστό πνεύμα της συντριβής και της μετανοίας, που μας οδηγεί στο Θαβώρ της μεταμορφώσεως.
Από το βιβλίο: «Π.Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΥ
“ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΖΩΗ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ”
Β’ ΤΟΜΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ “AΣΤΕΡΟΣ”
Πέμπτη 14 Οκτωβρίου 2010
Από το βιβλίο: π. Μιχαήλ Ευδοκίμωφ «Είδα τις ακτίνες του φωτός…»
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ είναι μαζί με τον άγιο Σέργιο του Ραντονέζ και τον άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη ένας από τους πιο τιμημένους αγίους της Ρωσίας και από τους πιο γνωστούς στη Δύση. Η λάμψη της αγιοσύνης του δεν γνωρίζει σύνορα.
Όμως αυτή η ακτινοβολία του δεν βασίζεται σε κάποιο γραπτό έργο. Αν εξαιρέσουμε τις Πνευματικές Διδαχές, ο άγιος Σεραφείμ δεν άφησε γραπτά. Η ακτινοβολία του μοναχού του Σάρωφ που ξεπρόβαλε από τα βάθη του ρωσικού δάσους γρήγορα ξεπέρασε αυτά τα όρια για να διαχυθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Ορισμένες από τις φράσεις του για την εσωτερική γαλήνη, τη χαρά της Ανάστασης και πολλές ακόμα λέγονται πλέον από πολλά χείλη όχι μόνο ορθοδόξων αλλά και χριστιανών κάθε ομολογίας και δόγματος.
Ο άνθρωπος αποκαλύπτεται μέσα από τα λεγόμενά του. Η φήμη του Σεραφείμ οφείλεται κυρίως στους περίφημους Διαλόγους με τον Μοτοβίλοφ που μιλούν για την απόκτηση των καρπών του Αγίου πνεύματος. Αποτελούν ένα πολύ ξεχωριστό έργο που φτάνει στα μεγαλύτερα ύψη των μυστηρίων και χαράζει νέους δρόμους για την προσέγγιση του μυστηρίου του Θεού. Ένα μυστήριο που γεμίζει φως και ομορφιά από το Άγιο Πνεύμα.
Ο Υιός και το Πνεύμα, αυτά τα «δύο χέρια του Πατρός» όπως έλεγε αγία Ειρήνη ενεργούν σε απόλυτη αρμονία μέσα στον κόσμο. Το πνεύμα του Σεραφείμ έφτασε μέσω της χάριτος να διορθώσει και να ισορροπήσει και πάλι αυτή την αρμονία προς δόξα του Αγίου Πνεύματος το οποίο είχε περιφρονηθεί καθώς ο κόσμος δεν βίωνε τη δύναμη της μεταμόρφωσης μέσα από τα χαρίσματά του.
Στο επίκεντρο των Διαλόγων βρίσκεται η απόκτηση των δωρεών του Πνεύματος. Δεν περιορίζεται σε νουθεσίες αλλά μοιράζεται μια εμπειρία εσωτερικής μεταμόρφωσης. Όσο ακατάληπτο και αν μοιάζει αυτό το μήνυμα μπορεί, εφόσον αποτελέσει στόχο ζωής, να προκαλέσει την αλλαγή της ύπαρξης του χριστιανού. Άλλωστε η ίδια η επιθυμία της προσευχής, της ένωσης με τον Θεό δεν αποτελεί ένδειξη ότι το Πνεύμα ενεργεί μέσα στην καρδιά του πιστού; Διότι «κανείς δεν μπορεί να ονομάσει Κύριο τον Ιησού παρά μόνο με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος» ( Α’ Κορ.12, 3 ) .
Η προσευχή είναι μια περιπέτεια. Η περιπέτεια ενός εξερευνητή που βυθίζεται στην άβυσσο της καρδιάς του και συναντά τον αόρατο φιλοξενούμενο. Πέρα από κάθε ηθικό ακτιβισμό, πρόκειται, όπως μας λέει ο Σεραφείμ, για μια άγρυπνη προσμονή που μας συνταράσσει. Είναι ένας τόπος σιωπής όπου σκάβουμε στα βάθη του εαυτού μας για να αφήσουμε χώρο σε εκείνον «που έρχεται προς εμάς».
Ο Σεραφείμ έχει τον δικό του τρόπο να προτείνει την απόκτηση των δωρεών του Πνεύματος ως στόχο της χριστιανικής ζωής και όχι απλώς ως μια εφαρμογή ηθικών αρχών. Και υπάρχουν απτά κριτήρια που μας κάνουν να αντιληφθούμε την ενέργειά του: είναι η χαρά , κυρίως αυτή που νιώθουμε μέσα στην κατάφαση της ανάστασης, είναι η εσωτερική ειρήνη ανεξάρτητα από όσα αναστατώνουν τη ζωή μας, είναι η απλότητα της καρδιάς που έχει παραδοθεί στη σοφία και είναι το φως, η φανέρωση του Αγίου Πνεύματος σε μια ψυχή που ανοίγεται ολοκληρωτικά.
Η προσευχή με τους αγίους είναι η ένωση με το νέφος των μαρτύρων που περιβάλλουν τον θρόνο του Θεού και μας οδηγούν στην άφατη δόξα. Προέρχονται από μεγάλες δοκιμασίες , «και έπλυναν τις στολές τους και τις λεύκαναν με το αίμα του Αμνού» ( Απ. 7, 14 ) .
Από το βιβλίο: π. Μιχαήλ Ευδοκίμωφ
«Είδα τις ακτίνες του φωτός…»
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ και ο έσω άνθρωπος
Εκδόσεις: “Εν πλώ”
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ είναι μαζί με τον άγιο Σέργιο του Ραντονέζ και τον άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη ένας από τους πιο τιμημένους αγίους της Ρωσίας και από τους πιο γνωστούς στη Δύση. Η λάμψη της αγιοσύνης του δεν γνωρίζει σύνορα.
Όμως αυτή η ακτινοβολία του δεν βασίζεται σε κάποιο γραπτό έργο. Αν εξαιρέσουμε τις Πνευματικές Διδαχές, ο άγιος Σεραφείμ δεν άφησε γραπτά. Η ακτινοβολία του μοναχού του Σάρωφ που ξεπρόβαλε από τα βάθη του ρωσικού δάσους γρήγορα ξεπέρασε αυτά τα όρια για να διαχυθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Ορισμένες από τις φράσεις του για την εσωτερική γαλήνη, τη χαρά της Ανάστασης και πολλές ακόμα λέγονται πλέον από πολλά χείλη όχι μόνο ορθοδόξων αλλά και χριστιανών κάθε ομολογίας και δόγματος.
Ο άνθρωπος αποκαλύπτεται μέσα από τα λεγόμενά του. Η φήμη του Σεραφείμ οφείλεται κυρίως στους περίφημους Διαλόγους με τον Μοτοβίλοφ που μιλούν για την απόκτηση των καρπών του Αγίου πνεύματος. Αποτελούν ένα πολύ ξεχωριστό έργο που φτάνει στα μεγαλύτερα ύψη των μυστηρίων και χαράζει νέους δρόμους για την προσέγγιση του μυστηρίου του Θεού. Ένα μυστήριο που γεμίζει φως και ομορφιά από το Άγιο Πνεύμα.
Ο Υιός και το Πνεύμα, αυτά τα «δύο χέρια του Πατρός» όπως έλεγε αγία Ειρήνη ενεργούν σε απόλυτη αρμονία μέσα στον κόσμο. Το πνεύμα του Σεραφείμ έφτασε μέσω της χάριτος να διορθώσει και να ισορροπήσει και πάλι αυτή την αρμονία προς δόξα του Αγίου Πνεύματος το οποίο είχε περιφρονηθεί καθώς ο κόσμος δεν βίωνε τη δύναμη της μεταμόρφωσης μέσα από τα χαρίσματά του.
Στο επίκεντρο των Διαλόγων βρίσκεται η απόκτηση των δωρεών του Πνεύματος. Δεν περιορίζεται σε νουθεσίες αλλά μοιράζεται μια εμπειρία εσωτερικής μεταμόρφωσης. Όσο ακατάληπτο και αν μοιάζει αυτό το μήνυμα μπορεί, εφόσον αποτελέσει στόχο ζωής, να προκαλέσει την αλλαγή της ύπαρξης του χριστιανού. Άλλωστε η ίδια η επιθυμία της προσευχής, της ένωσης με τον Θεό δεν αποτελεί ένδειξη ότι το Πνεύμα ενεργεί μέσα στην καρδιά του πιστού; Διότι «κανείς δεν μπορεί να ονομάσει Κύριο τον Ιησού παρά μόνο με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος» ( Α’ Κορ.12, 3 ) .
Η προσευχή είναι μια περιπέτεια. Η περιπέτεια ενός εξερευνητή που βυθίζεται στην άβυσσο της καρδιάς του και συναντά τον αόρατο φιλοξενούμενο. Πέρα από κάθε ηθικό ακτιβισμό, πρόκειται, όπως μας λέει ο Σεραφείμ, για μια άγρυπνη προσμονή που μας συνταράσσει. Είναι ένας τόπος σιωπής όπου σκάβουμε στα βάθη του εαυτού μας για να αφήσουμε χώρο σε εκείνον «που έρχεται προς εμάς».
Ο Σεραφείμ έχει τον δικό του τρόπο να προτείνει την απόκτηση των δωρεών του Πνεύματος ως στόχο της χριστιανικής ζωής και όχι απλώς ως μια εφαρμογή ηθικών αρχών. Και υπάρχουν απτά κριτήρια που μας κάνουν να αντιληφθούμε την ενέργειά του: είναι η χαρά , κυρίως αυτή που νιώθουμε μέσα στην κατάφαση της ανάστασης, είναι η εσωτερική ειρήνη ανεξάρτητα από όσα αναστατώνουν τη ζωή μας, είναι η απλότητα της καρδιάς που έχει παραδοθεί στη σοφία και είναι το φως, η φανέρωση του Αγίου Πνεύματος σε μια ψυχή που ανοίγεται ολοκληρωτικά.
Η προσευχή με τους αγίους είναι η ένωση με το νέφος των μαρτύρων που περιβάλλουν τον θρόνο του Θεού και μας οδηγούν στην άφατη δόξα. Προέρχονται από μεγάλες δοκιμασίες , «και έπλυναν τις στολές τους και τις λεύκαναν με το αίμα του Αμνού» ( Απ. 7, 14 ) .
Από το βιβλίο: π. Μιχαήλ Ευδοκίμωφ
«Είδα τις ακτίνες του φωτός…»
Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ και ο έσω άνθρωπος
Εκδόσεις: “Εν πλώ”
Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2010
Από το βιβλίο: «Ο ΣΤΑΡΕΤΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ» ΥΠΟ ΑΡΧΙΜ.ΤΙΜΟΘΕΟΥ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ ΕΚΔΟΣΙΣ Γ’
Ιερές αναμνήσεις
ΒΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΗ ήταν η θλίψις που προξένησε ο θάνατός του . Ανεχώρησε για την αιωνιότητα στις 10 Οκτωβρίου του 1891, στην ηλικία των εβδομηνταεννέα ετών και άφησε πίσω του μεγάλο πνευματικό κενό. Οι ευλαβείς Χριστιανοί της Ρωσίας τον εθρήνησαν πολύ. Η απώλεια ήταν μεγάλη. Παρ’ όλο όμως που έφυγε, η μορφή του, η ζωή του, τα λόγια του παρέμεναν ζωντανά στην καρδιά και στην σκέψι τους. Ο ένας ατένιζε συνεχώς το επιβλητικό πορτραίτο που το είχε τοποθετήσει στην πιο περίοπτη θέσι του σπιτιού του. Ο άλλος ξεφύλλιζε το βιβλίο που είχε πάρει ευλογία από τα αγιασμένα χέρια του. Ο τρίτος διάβαζε και ξαναδιάβαζε μια επιστολή του που αξιώθηκε κάποτε να λάβη. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ανέφεραν προσωπικές περιπτώσεις, στις οποίες είχε εκδηλωθή το προφητικό του χάρισμα. Πολυάριθμοι αγρότες μιλούσαν για την δύναμι της προσευχής του. Τους είχε σώσει από επικίνδυνες ανομβρίες. Πολλά και θαυμαστά ακούγονταν για τον οσιώτατο εκείνο στάρετς. Και δεν μπορούσε κανείς να αμφιβάλη, γιατί επρόκειτο για γεγονότα ολοφάνερα, πρόσφατα και χειροπιαστά.
* * *
Εγώ, διηγείτο κάποιος ευσεβής Χριστιανός, είχα βρεθή σε μεγάλη απόγνωσι. Αντιμετώπιζα ένα οξύ προσωπικό πρόβλημα και δεν μπορούσα να βρω άκρη. Στον αγρό της ψυχής μου άρχισαν να βλαστάνουν τα ζιζάνια της απελπισίας. Πόση παρηγορία μου έδωσε τότε μια επιστολή του! Πόση ανακούφισι! Την φυλάω σαν κόρη οφθαλμού!
«Ειρήνη σε σένα- έτσι άρχιζε η επιστολή – αδελφέ, που βρίσκεσαι σε θλίψι και αμηχανία. Διάβασε, σε παρακαλώ, τις τελευταίες σελίδες του Αββά Δωροθέου. Εκεί αναφέρεται ότι δεν πρέπει να δίνουμε σημασία στους λογισμούς της μικροψυχίας. Διάβασε και θα ηρεμήσεις. Συζητήσαμε πολύ για την περίπτωσί σου και τίποτε δεν κατορθώσαμε να κάνουμε. Γι’ αυτό το καλύτερο απ’ όλα είναι να αναθέσουμε την ελπίδα μας στην πρόνοια του Πανάγαθου Θεού. Αυτή μπορεί όλα να τα τακτοποιήση κατά τον καλύτερο τρόπο και παρά πάσαν προσδοκία μας. Μελέτησε με προσοχή το 49ο κεφάλαιο του Αββά Ισαάκ του Σύρου, περί πνευματικής νηπιότητος. Προσπάθησε όσο μπορείς να εγκολπωθής αυτές τις αλήθειες. Κάθε υπόθεσις και κάθε έργο δεν τελειώνει μονομιάς. Χρειάζεται να περάση χρόνος, να καταβληθή προσπάθεια, να γίνη βαθειά μελέτη, να ασκηθή ωρισμένες φορές και βία. Θα γίνουν και σφάλματα, θα προκληθούν και δυσαρέσκειες. Συν τω χρόνω όμως όλα θα περάσουν και θα ξεχασθούν∙ αλλά το έργο θα παραμείνη και θα σας χαροποιή… Και πάλι ειρήνη σε σένα.
Ο πολυαμαρτωλός
Ιερομόναχος Αμβρόσιος
Άξιες είναι οι παραπομπές σε κείμενα των Αγίων πατέρων. Ο σοφός ποιμήν, εγνώριζε να οδηγή τα πρόβατα σε τόπους εκλεκτής χλόης και στερεάς πνευματικής τροφής.
* * *
- Εγώ, διηγείτο κάποιος άλλος, ήμουν μανιώδης καπνιστής. Κάπνιζα αναρίθμητα τσιγάρα την ημέρα, και κατήντησα ψυχικά και σωματικά ράκος. ΈφΘασα στο σημείο να περνώ και δυνατές κρίσεις μελαγχολίας. Και αν δεν υπήρχε η παρέμβασις του αγίου εκείνου Γέροντος, με περίμενε οριστική καταστροφή. Το γράμμα που μου έστειλε ήταν για μένα σωσίβιο.. Το φυλάω σαν ακριβό κειμήλιο. Το έχω αποστηθίσει ολόκληρο. Αφού στην αρχή μου ανέφερε τις ζημίες που προκαλεί ο καπνός στο σώμα και στην ψυχή, κατέληγε:
«Τα αδύνατα παρ’ ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ εστι»… Σας συνιστώ να αντιμετωπίσετε το πάθος με φάρμακα πνευματικά. Να πλησιάσετε δηλαδή στο Μυστήριο της Μετανοίας και να εξομολογηθήτε λεπτομερώς όλες τις αμαρτίες από την μικρή παιδική ηλικία μέχρι σήμερα. Να ετοιμασθήτε και να κοινωνήσετε των Αχράντων Μυστηρίων. Να διαβάζετε καθημερινώς ένα ή περισσότερα κεφάλαια του Ευαγγελίου όρθιος. Και όταν σας πιάνη μελαγχολία να διαβάζετε πάλι το Ευαγγέλιο, μέχρι ότου περάση. Ή αντί γι’ αυτό να κάνετε τριαντατρείς μεγάλες μετάνοιες εις τιμήν της επιγείου ζωής του Σωτήρος και της Αγίας Τριάδος…».
Με τις σοφές αυτές υποδείξεις η ψυχή καθαρίσθηκε, δυνάμωσε. Και σε λίγο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να νικήση το ακατανίκητο πάθος.
Από το βιβλίο: «Ο ΣΤΑΡΕΤΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ»
ΥΠΟ
ΑΡΧΙΜ.ΤΙΜΟΘΕΟΥ
ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΕΚΔΟΣΙΣ Γ’
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 1983
ΒΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΗ ήταν η θλίψις που προξένησε ο θάνατός του . Ανεχώρησε για την αιωνιότητα στις 10 Οκτωβρίου του 1891, στην ηλικία των εβδομηνταεννέα ετών και άφησε πίσω του μεγάλο πνευματικό κενό. Οι ευλαβείς Χριστιανοί της Ρωσίας τον εθρήνησαν πολύ. Η απώλεια ήταν μεγάλη. Παρ’ όλο όμως που έφυγε, η μορφή του, η ζωή του, τα λόγια του παρέμεναν ζωντανά στην καρδιά και στην σκέψι τους. Ο ένας ατένιζε συνεχώς το επιβλητικό πορτραίτο που το είχε τοποθετήσει στην πιο περίοπτη θέσι του σπιτιού του. Ο άλλος ξεφύλλιζε το βιβλίο που είχε πάρει ευλογία από τα αγιασμένα χέρια του. Ο τρίτος διάβαζε και ξαναδιάβαζε μια επιστολή του που αξιώθηκε κάποτε να λάβη. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ανέφεραν προσωπικές περιπτώσεις, στις οποίες είχε εκδηλωθή το προφητικό του χάρισμα. Πολυάριθμοι αγρότες μιλούσαν για την δύναμι της προσευχής του. Τους είχε σώσει από επικίνδυνες ανομβρίες. Πολλά και θαυμαστά ακούγονταν για τον οσιώτατο εκείνο στάρετς. Και δεν μπορούσε κανείς να αμφιβάλη, γιατί επρόκειτο για γεγονότα ολοφάνερα, πρόσφατα και χειροπιαστά.
* * *
Εγώ, διηγείτο κάποιος ευσεβής Χριστιανός, είχα βρεθή σε μεγάλη απόγνωσι. Αντιμετώπιζα ένα οξύ προσωπικό πρόβλημα και δεν μπορούσα να βρω άκρη. Στον αγρό της ψυχής μου άρχισαν να βλαστάνουν τα ζιζάνια της απελπισίας. Πόση παρηγορία μου έδωσε τότε μια επιστολή του! Πόση ανακούφισι! Την φυλάω σαν κόρη οφθαλμού!
«Ειρήνη σε σένα- έτσι άρχιζε η επιστολή – αδελφέ, που βρίσκεσαι σε θλίψι και αμηχανία. Διάβασε, σε παρακαλώ, τις τελευταίες σελίδες του Αββά Δωροθέου. Εκεί αναφέρεται ότι δεν πρέπει να δίνουμε σημασία στους λογισμούς της μικροψυχίας. Διάβασε και θα ηρεμήσεις. Συζητήσαμε πολύ για την περίπτωσί σου και τίποτε δεν κατορθώσαμε να κάνουμε. Γι’ αυτό το καλύτερο απ’ όλα είναι να αναθέσουμε την ελπίδα μας στην πρόνοια του Πανάγαθου Θεού. Αυτή μπορεί όλα να τα τακτοποιήση κατά τον καλύτερο τρόπο και παρά πάσαν προσδοκία μας. Μελέτησε με προσοχή το 49ο κεφάλαιο του Αββά Ισαάκ του Σύρου, περί πνευματικής νηπιότητος. Προσπάθησε όσο μπορείς να εγκολπωθής αυτές τις αλήθειες. Κάθε υπόθεσις και κάθε έργο δεν τελειώνει μονομιάς. Χρειάζεται να περάση χρόνος, να καταβληθή προσπάθεια, να γίνη βαθειά μελέτη, να ασκηθή ωρισμένες φορές και βία. Θα γίνουν και σφάλματα, θα προκληθούν και δυσαρέσκειες. Συν τω χρόνω όμως όλα θα περάσουν και θα ξεχασθούν∙ αλλά το έργο θα παραμείνη και θα σας χαροποιή… Και πάλι ειρήνη σε σένα.
Ο πολυαμαρτωλός
Ιερομόναχος Αμβρόσιος
Άξιες είναι οι παραπομπές σε κείμενα των Αγίων πατέρων. Ο σοφός ποιμήν, εγνώριζε να οδηγή τα πρόβατα σε τόπους εκλεκτής χλόης και στερεάς πνευματικής τροφής.
* * *
- Εγώ, διηγείτο κάποιος άλλος, ήμουν μανιώδης καπνιστής. Κάπνιζα αναρίθμητα τσιγάρα την ημέρα, και κατήντησα ψυχικά και σωματικά ράκος. ΈφΘασα στο σημείο να περνώ και δυνατές κρίσεις μελαγχολίας. Και αν δεν υπήρχε η παρέμβασις του αγίου εκείνου Γέροντος, με περίμενε οριστική καταστροφή. Το γράμμα που μου έστειλε ήταν για μένα σωσίβιο.. Το φυλάω σαν ακριβό κειμήλιο. Το έχω αποστηθίσει ολόκληρο. Αφού στην αρχή μου ανέφερε τις ζημίες που προκαλεί ο καπνός στο σώμα και στην ψυχή, κατέληγε:
«Τα αδύνατα παρ’ ανθρώποις δυνατά παρά τω Θεώ εστι»… Σας συνιστώ να αντιμετωπίσετε το πάθος με φάρμακα πνευματικά. Να πλησιάσετε δηλαδή στο Μυστήριο της Μετανοίας και να εξομολογηθήτε λεπτομερώς όλες τις αμαρτίες από την μικρή παιδική ηλικία μέχρι σήμερα. Να ετοιμασθήτε και να κοινωνήσετε των Αχράντων Μυστηρίων. Να διαβάζετε καθημερινώς ένα ή περισσότερα κεφάλαια του Ευαγγελίου όρθιος. Και όταν σας πιάνη μελαγχολία να διαβάζετε πάλι το Ευαγγέλιο, μέχρι ότου περάση. Ή αντί γι’ αυτό να κάνετε τριαντατρείς μεγάλες μετάνοιες εις τιμήν της επιγείου ζωής του Σωτήρος και της Αγίας Τριάδος…».
Με τις σοφές αυτές υποδείξεις η ψυχή καθαρίσθηκε, δυνάμωσε. Και σε λίγο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να νικήση το ακατανίκητο πάθος.
Από το βιβλίο: «Ο ΣΤΑΡΕΤΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ»
ΥΠΟ
ΑΡΧΙΜ.ΤΙΜΟΘΕΟΥ
ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΕΚΔΟΣΙΣ Γ’
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 1983
Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010
"Μικρή φιλοκαλία της καρδιάς"
Ο ΘΥΜΟΣ ΔΕΝ ΣΥΜΦΕΡΕΙ
Θα συμφωνήσω μαζί σου ότι το να αμύνεται κανείς δεν είναι άδικο, αλλά πρέπει και συ να συμφωνήσεις ότι δεν είναι και φιλοσοφημένο. Αυτό που λες θα ήταν λογικό, αν ήταν εύκολο και χωρίς πολλές περιπλοκές. Αν όμως, πριν να δικαιωθεί κανείς , αδικείται χίλιες φορές τότε είναι καλύτερα να μην προσθέτει στην αδικία που του έγινε κι άλλο κακό.
Σου φαίνεται ότι μιλάω με αινίγματα; Θα προσπαθήσω λοιπόν να σου εξηγήσω. Σκέψου, αν θελήσει κανείς να αμυνθεί, τι χρειάζεται να πάθει. Πρώτα τον πλημμυρίζει ο θυμός και μετά τον διαλύει η οργή. Γιατί πρώτα φέρνει στο μυαλό του αυτό που έπαθε και μετά οργίζεται και επιθυμεί την ανταπόδοση . Τρίτο, προκαλεί ταραχή γύρω του. Τέταρτο, κάνει χίλιους δυο λογισμούς. Πέμπτο, τον πιάνει δέος και τρεμούλα και αγωνία γιατί τον τρώει ο θυμός και τον συγκλονίζει ο φόβος για το πώς θα πετύχει την αντεπίθεσή του. Δε σου φαίνεται λοιπόν πως τιμωρείται αυτός ο ίδιος, πριν τιμωρήσει τον άλλον; Ενώ αυτός που φιλοσοφεί απαλλάσσεται από όλα αυτά. Φυσικά. Είναι κύριος της κατάστασης και εκεί τελειώνει το πράγμα. Με τον άλλο δεν είναι έτσι, χρειάζεται να βρει κατάλληλο χρόνο, τόπο, πονηριά και κακία, όπλα και μεθόδους , κολακεία και δουλικότητα και υποκρισία. Βλέπεις πόσο δύσκολη είναι η κακία ενώ η αρετή είναι εύκολη; Πόσο η μια είναι γεμάτη φασαρίες ενώ η άλλη ατάραχη; Κι όσο ο πονηρός άνθρωπος τα παθαίνει αυτά, άλλο τόσο απολαμβάνει γαλήνη αυτός που επιλέγει την αρετή. Επιπλέον ,αυτός που αντεπιτίθεται, ανοίγει ένα φαύλο κύκλο έχθρας, ενώ αυτός που φιλοσοφεί βάζει γρήγορα στην έχθρα ένα τέλος. Γι’ αυτό το λόγο ημερεύει και τον άλλο, που είναι ανόητος, και τον προκαλεί να γίνουν φίλοι.
Ισίδωρος Πηλουσιώτης
«Επειδή η αμαρτία στο βάθος της δεν είναι παρά κακία και υπερηφάνεια, πρέπει να θεραπεύουμε κάθε αμαρτωλό με την αγαθότητα και την αγάπη. Είναι αυτό μια μεγάλη αλήθεια που συχνά την λησμονούμε. Πράγματι συχνά, πολύ συχνά, ενεργούμε αντίθετα προς αυτή την αλήθεια. Προσθέτουμε κακία στην κακία, αντιθέτουμε υπερηφάνεια στην υπερηφάνεια. Έτσι η αρρώστια μεγαλώνει εξαιτίας μας και δεν υποχωρεί. Αντί να τη θεραπεύουμε την επιδεινώνουμε. Κύριε, ελέησέ μας, απάλυνε την καρδιά μας».
Ιωάννης της Κρονστάνδης
Από το βιβλίο: «Ελένη Κονδύλη
Μικρή φιλοκαλία της καρδιάς»
ΑΚΡΙΤΑΣ
Β΄ΕΚΔΟΣΗ
Θα συμφωνήσω μαζί σου ότι το να αμύνεται κανείς δεν είναι άδικο, αλλά πρέπει και συ να συμφωνήσεις ότι δεν είναι και φιλοσοφημένο. Αυτό που λες θα ήταν λογικό, αν ήταν εύκολο και χωρίς πολλές περιπλοκές. Αν όμως, πριν να δικαιωθεί κανείς , αδικείται χίλιες φορές τότε είναι καλύτερα να μην προσθέτει στην αδικία που του έγινε κι άλλο κακό.
Σου φαίνεται ότι μιλάω με αινίγματα; Θα προσπαθήσω λοιπόν να σου εξηγήσω. Σκέψου, αν θελήσει κανείς να αμυνθεί, τι χρειάζεται να πάθει. Πρώτα τον πλημμυρίζει ο θυμός και μετά τον διαλύει η οργή. Γιατί πρώτα φέρνει στο μυαλό του αυτό που έπαθε και μετά οργίζεται και επιθυμεί την ανταπόδοση . Τρίτο, προκαλεί ταραχή γύρω του. Τέταρτο, κάνει χίλιους δυο λογισμούς. Πέμπτο, τον πιάνει δέος και τρεμούλα και αγωνία γιατί τον τρώει ο θυμός και τον συγκλονίζει ο φόβος για το πώς θα πετύχει την αντεπίθεσή του. Δε σου φαίνεται λοιπόν πως τιμωρείται αυτός ο ίδιος, πριν τιμωρήσει τον άλλον; Ενώ αυτός που φιλοσοφεί απαλλάσσεται από όλα αυτά. Φυσικά. Είναι κύριος της κατάστασης και εκεί τελειώνει το πράγμα. Με τον άλλο δεν είναι έτσι, χρειάζεται να βρει κατάλληλο χρόνο, τόπο, πονηριά και κακία, όπλα και μεθόδους , κολακεία και δουλικότητα και υποκρισία. Βλέπεις πόσο δύσκολη είναι η κακία ενώ η αρετή είναι εύκολη; Πόσο η μια είναι γεμάτη φασαρίες ενώ η άλλη ατάραχη; Κι όσο ο πονηρός άνθρωπος τα παθαίνει αυτά, άλλο τόσο απολαμβάνει γαλήνη αυτός που επιλέγει την αρετή. Επιπλέον ,αυτός που αντεπιτίθεται, ανοίγει ένα φαύλο κύκλο έχθρας, ενώ αυτός που φιλοσοφεί βάζει γρήγορα στην έχθρα ένα τέλος. Γι’ αυτό το λόγο ημερεύει και τον άλλο, που είναι ανόητος, και τον προκαλεί να γίνουν φίλοι.
Ισίδωρος Πηλουσιώτης
«Επειδή η αμαρτία στο βάθος της δεν είναι παρά κακία και υπερηφάνεια, πρέπει να θεραπεύουμε κάθε αμαρτωλό με την αγαθότητα και την αγάπη. Είναι αυτό μια μεγάλη αλήθεια που συχνά την λησμονούμε. Πράγματι συχνά, πολύ συχνά, ενεργούμε αντίθετα προς αυτή την αλήθεια. Προσθέτουμε κακία στην κακία, αντιθέτουμε υπερηφάνεια στην υπερηφάνεια. Έτσι η αρρώστια μεγαλώνει εξαιτίας μας και δεν υποχωρεί. Αντί να τη θεραπεύουμε την επιδεινώνουμε. Κύριε, ελέησέ μας, απάλυνε την καρδιά μας».
Ιωάννης της Κρονστάνδης
Από το βιβλίο: «Ελένη Κονδύλη
Μικρή φιλοκαλία της καρδιάς»
ΑΚΡΙΤΑΣ
Β΄ΕΚΔΟΣΗ
Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου 2010
O ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
Η Εκκλησία θα γιορτάσει και θα προβάλλει τις μέρες αυτές την ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, μπροστά στον οποίο πρέπει με σεβασμό να υποκλιθούμε, για να αντλήσουμε δυνάμεις, όπως η αιμορροούσα από το ιμάτιο του Χριστού.
Ο Χριστός στο Σταυρό! Άπλωσε τα χέρια στο Σταυρό για ν’ αγκαλιάσει ολόθερμα όλα Του τα παιδιά. Τρυπήθηκαν τα χέρια, που τόσα αγαθά σκορπούσαν μέρα και νύχτα. Τα χέρια που γιάτρεψαν τόσους αρρώστους. Τα πανάγια εκείνα χέρια που ευλογούσαν κι απαλοχάιδευαν τα μικρά και αθώα παιδιά. Ο Ιησούς υπέγραψε με το αίμα του το κήρυγμα της αγάπης. «Ίδε ο άνθρωπος!». «Δέστε ιερείς τον αρχιερέα σας. Δέστε παρθένοι τον νυμφίο σας. Δέστε ορφανοί τον πατέρα σας. Δέστε πλανεμένοι τον οδηγό σας. Δέστε ασθενείς τον γιατρό σας. Δέστε αμαρτωλοί τον Σωτήρα σας. Δέστε Χριστιανοί τον Βασιλιά σας».
Ήταν Παρασκευή. «Και βαστάζων τον σταυρόν αυτού εξήλθεν εις τον λεγόμενον κρανίου τόπον». Με τα δικά Του καρφιά καρφώθηκαν οι δικές μας αμαρτίες. Κάθε σταγόνα που πέφτει από τις πληγές Του, μιλά για αγάπη.
Εσταυρωμένε Λυτρωτά! Πόση αχαριστία και αγνωμοσύνη δείξαμε οι άνθρωποι στην αγαθότητά Σου. Αλλά Κύριε, μην αφήσεις κανέναν από μας να βρεθούμε στην παράταξη εκείνων που Σε περιφρονούν, και Σε πικραίνουν και σε λυπούν. Αξίωσέ μας να βρισκόμαστε στην μερίδα των εκλεκτών Σου, οι οποίοι στην δίψαν Σου για τη σωτηρία τους, σου προσφέρουν την ολόψυχη πίστη τους, και την ολόθερμη αγάπη τους και την εγκάρδια ευγνωμοσύνη τους.
Ατενίζοντες με πίστη τον πανάγιο σταυρό Του, μένουμε άτρωτοι και αβλαβείς από τα φριχτά δαγκώματα των αοράτων φιδιών του κακού.
Από τότε που ο Χριστός ανέβηκε στον Σταυρό και άπλωσε τα χέρια Του σ’ αυτόν, τον ευλόγησε και τον παρέλαβε στην Αρχιερατική Του υπηρεσία. Ο Σταυρός υψώθη σε σημείο μέγιστης ιερής δυνάμεως, που δεύτερο σύμβολο σαν αυτό δεν έχει η Εκκλησία μας.
Από το ύψος αυτό του Σταυρού, βλέπει ο Χριστός τον όχλο, να φανερώνει τα ευτελή αισθήματα του μίσους και του φθόνου. Συγχωρεί τον τυφλό αυτό λαό, και τον ευλογεί με τα αιματοβαμμένα χέρια Του. Μεταβάλει τον Σταυρό σε «σημείο του υιού του ανθρώπου» που κατά τον Απ. Παύλο είναι «τοις μεν απολλυμένοις μωρία, τοις δε σωζομένοις δύναμις Θεού» ,και από τον οποίο η ανθρωπότης αντλεί και θα αντλεί διαρκώς, δύναμη και σοφία Θεού.
Η αγιότης δεν είναι ποθητό όνειρο. Ο άνθρωπος γιγαντώνεται και πολεμά αποτελεσματικά πια την αμαρτία. Δεν δειλιάζει μπροστά στην ζωής τ’ αφρισμένα τα κύματα. Με την ασύγκριτη δύναμη του Σταυρού, εξουδετερώνονται του αντιπάλου τα πλήγματα. Ο ματωμένος Σταυρός του Κυρίου έγινε από τότε για τους πιστούς ,σημαία και λάβαρο και νίκη και θρίαμβος.
Ας διώξουμε και μεις κάθε ατολμία και ας αφήσουμε το βλέμμα μας να κατευθυνθεί με πίστη στον Σταυρό. Τότε η καρδιά μας θα γίνει γενναία και θα μπορέσει να πετάξει από πάνω την αθλιότητα αυτή, της γης στη αιώνιο βασίλειο της Χάριτος.
Ας με ακούσουν όλες οι καρδιές οι πληγωμένες και αιματοβαμμένες: Εκείνοι που σας υπόσχονται ότι θέλουν να σας κάνουν εύκολη την ζωή, εδώ στην γη, εκείνοι που σας ψιθυρίζουν λόγια ευδαιμονίας, εκείνοι που σας υπερασπίζονται όταν φεύγετε από τον δρόμο του Χριστού και σας δικαιολογούν για την ανηθικότητα και το παραστράτημα, εκείνοι οι οποίοι έρχονται για να σας κάνουν, δήθεν, τον βίο όμορφο και ευτυχισμένο, σας μιλούν για πρόσκαιρη ευτυχία και ληστεύουν την καρδιά σας και την ψυχή σας. Αυτοί δεν είναι φίλοι σας, δεν είναι συνοδοιπόροι, δεν είναι ηθικοί οδηγοί σας, ούτε σας δίνουν την ευτυχία που ζητάτε. Το ξύλο του Σταυρού σας, δεν πρέπει να είναι ένα κομμάτι ξερό ξύλο, αλλά ζωντανό δέντρο. Ο Χριστός αγιάζει τον Σταυρό Του με την τελευταία ρανίδα του αίματός Του. Μη σας απατούν. Κανείς δεν γεννήθηκε χωρίς πόνους και αίμα της μητρός του. Αλλά και κανείς δεν μπορεί να αναγεννηθεί για τον ουρανό, χωρίς αίμα της καρδιάς του. Μπροστά στην πόρτα του ουρανού είναι τοποθετημένος για μας, ο Σταυρός.
Κρεμάμε τον Σταυρό στον τοίχο του δωματίου μας, μόνο για να σκονίζεται. Τον κρεμάμε στο στήθος μας, μόνο για να ποτίζεται με τον ιδρώτα μας. Άλλοτε μιλάμε για τον Σταυρό, μόνο για να γίνεται λόγος.
Ο Σταυρός είναι μυστήριο γεμάτο τραγικότητα αλλά και γεμάτο φιλανθρωπία και αγάπη. Είναι μυστήριο όμως το οποίο αποκαλύπτεται , αν ο άνθρωπος είναι άξιος ή τουναντίον ανάξιος του ονόματος του Χριστιανού.
Ο Χριστός έλαβε τον Σταυρό χάριν της ζωής μας και της ευτυχίας μας. Και εμείς πρέπει να πάρουμε τον Σταυρό , αν θέλουμε την ζωή και την ευτυχία μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε (το ξαναλέμε) ,ότι «ο λόγος , ο του Σταυρού, δια τους χαμένους είναι μωρία, γι’ αυτούς που θέλουν να σωθούν είναι δύναμη Θεού».
Ο Χριστός είναι πάνω στον Σταυρό, αλλά η αγάπη Του είναι αμετάβλητη προς όλους. Για τους σταυρωτές του, ζητάει από τον Θεό Πατέρα: «Πάτερ, άφες αυτοίς». Αυτοί τον μισούν και τον θανατώνουν. Αυτός τους αγαπά όλους από τον Αδάμ έως και τον τελευταίο άνθρωπο που θα ζήσει πάνω στην γη. Θάναι για πάντα η σταυρωμένη αγάπη.
Δώσε Κύριε την Χάριν Σου, ίνα το Έθνος μας ολόκληρο, μένει πιστό και αφοσιωμένο σε Σένα, τον πολυεύσπλαχνο Σωτήρα μας. Κάνε Κύριε ώστε ολόκληρη η ανθρωπότητα να Σε αναγνωρίσει Κύριό της και Θεό της και Σωτήρα και Λυτρωτή της.
Αξίωσέ μας Κύριε τον Σταυρό που σήμερα προσκυνούμε και που κρέμεται στο στήθος μας, να τον έχουμε και μέσα στην καρδιά μας. Αμήν.
Από το : « Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ»
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ
ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010- ΦΥΛΛΟ 96
ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ
Ο Χριστός στο Σταυρό! Άπλωσε τα χέρια στο Σταυρό για ν’ αγκαλιάσει ολόθερμα όλα Του τα παιδιά. Τρυπήθηκαν τα χέρια, που τόσα αγαθά σκορπούσαν μέρα και νύχτα. Τα χέρια που γιάτρεψαν τόσους αρρώστους. Τα πανάγια εκείνα χέρια που ευλογούσαν κι απαλοχάιδευαν τα μικρά και αθώα παιδιά. Ο Ιησούς υπέγραψε με το αίμα του το κήρυγμα της αγάπης. «Ίδε ο άνθρωπος!». «Δέστε ιερείς τον αρχιερέα σας. Δέστε παρθένοι τον νυμφίο σας. Δέστε ορφανοί τον πατέρα σας. Δέστε πλανεμένοι τον οδηγό σας. Δέστε ασθενείς τον γιατρό σας. Δέστε αμαρτωλοί τον Σωτήρα σας. Δέστε Χριστιανοί τον Βασιλιά σας».
Ήταν Παρασκευή. «Και βαστάζων τον σταυρόν αυτού εξήλθεν εις τον λεγόμενον κρανίου τόπον». Με τα δικά Του καρφιά καρφώθηκαν οι δικές μας αμαρτίες. Κάθε σταγόνα που πέφτει από τις πληγές Του, μιλά για αγάπη.
Εσταυρωμένε Λυτρωτά! Πόση αχαριστία και αγνωμοσύνη δείξαμε οι άνθρωποι στην αγαθότητά Σου. Αλλά Κύριε, μην αφήσεις κανέναν από μας να βρεθούμε στην παράταξη εκείνων που Σε περιφρονούν, και Σε πικραίνουν και σε λυπούν. Αξίωσέ μας να βρισκόμαστε στην μερίδα των εκλεκτών Σου, οι οποίοι στην δίψαν Σου για τη σωτηρία τους, σου προσφέρουν την ολόψυχη πίστη τους, και την ολόθερμη αγάπη τους και την εγκάρδια ευγνωμοσύνη τους.
Ατενίζοντες με πίστη τον πανάγιο σταυρό Του, μένουμε άτρωτοι και αβλαβείς από τα φριχτά δαγκώματα των αοράτων φιδιών του κακού.
Από τότε που ο Χριστός ανέβηκε στον Σταυρό και άπλωσε τα χέρια Του σ’ αυτόν, τον ευλόγησε και τον παρέλαβε στην Αρχιερατική Του υπηρεσία. Ο Σταυρός υψώθη σε σημείο μέγιστης ιερής δυνάμεως, που δεύτερο σύμβολο σαν αυτό δεν έχει η Εκκλησία μας.
Από το ύψος αυτό του Σταυρού, βλέπει ο Χριστός τον όχλο, να φανερώνει τα ευτελή αισθήματα του μίσους και του φθόνου. Συγχωρεί τον τυφλό αυτό λαό, και τον ευλογεί με τα αιματοβαμμένα χέρια Του. Μεταβάλει τον Σταυρό σε «σημείο του υιού του ανθρώπου» που κατά τον Απ. Παύλο είναι «τοις μεν απολλυμένοις μωρία, τοις δε σωζομένοις δύναμις Θεού» ,και από τον οποίο η ανθρωπότης αντλεί και θα αντλεί διαρκώς, δύναμη και σοφία Θεού.
Η αγιότης δεν είναι ποθητό όνειρο. Ο άνθρωπος γιγαντώνεται και πολεμά αποτελεσματικά πια την αμαρτία. Δεν δειλιάζει μπροστά στην ζωής τ’ αφρισμένα τα κύματα. Με την ασύγκριτη δύναμη του Σταυρού, εξουδετερώνονται του αντιπάλου τα πλήγματα. Ο ματωμένος Σταυρός του Κυρίου έγινε από τότε για τους πιστούς ,σημαία και λάβαρο και νίκη και θρίαμβος.
Ας διώξουμε και μεις κάθε ατολμία και ας αφήσουμε το βλέμμα μας να κατευθυνθεί με πίστη στον Σταυρό. Τότε η καρδιά μας θα γίνει γενναία και θα μπορέσει να πετάξει από πάνω την αθλιότητα αυτή, της γης στη αιώνιο βασίλειο της Χάριτος.
Ας με ακούσουν όλες οι καρδιές οι πληγωμένες και αιματοβαμμένες: Εκείνοι που σας υπόσχονται ότι θέλουν να σας κάνουν εύκολη την ζωή, εδώ στην γη, εκείνοι που σας ψιθυρίζουν λόγια ευδαιμονίας, εκείνοι που σας υπερασπίζονται όταν φεύγετε από τον δρόμο του Χριστού και σας δικαιολογούν για την ανηθικότητα και το παραστράτημα, εκείνοι οι οποίοι έρχονται για να σας κάνουν, δήθεν, τον βίο όμορφο και ευτυχισμένο, σας μιλούν για πρόσκαιρη ευτυχία και ληστεύουν την καρδιά σας και την ψυχή σας. Αυτοί δεν είναι φίλοι σας, δεν είναι συνοδοιπόροι, δεν είναι ηθικοί οδηγοί σας, ούτε σας δίνουν την ευτυχία που ζητάτε. Το ξύλο του Σταυρού σας, δεν πρέπει να είναι ένα κομμάτι ξερό ξύλο, αλλά ζωντανό δέντρο. Ο Χριστός αγιάζει τον Σταυρό Του με την τελευταία ρανίδα του αίματός Του. Μη σας απατούν. Κανείς δεν γεννήθηκε χωρίς πόνους και αίμα της μητρός του. Αλλά και κανείς δεν μπορεί να αναγεννηθεί για τον ουρανό, χωρίς αίμα της καρδιάς του. Μπροστά στην πόρτα του ουρανού είναι τοποθετημένος για μας, ο Σταυρός.
Κρεμάμε τον Σταυρό στον τοίχο του δωματίου μας, μόνο για να σκονίζεται. Τον κρεμάμε στο στήθος μας, μόνο για να ποτίζεται με τον ιδρώτα μας. Άλλοτε μιλάμε για τον Σταυρό, μόνο για να γίνεται λόγος.
Ο Σταυρός είναι μυστήριο γεμάτο τραγικότητα αλλά και γεμάτο φιλανθρωπία και αγάπη. Είναι μυστήριο όμως το οποίο αποκαλύπτεται , αν ο άνθρωπος είναι άξιος ή τουναντίον ανάξιος του ονόματος του Χριστιανού.
Ο Χριστός έλαβε τον Σταυρό χάριν της ζωής μας και της ευτυχίας μας. Και εμείς πρέπει να πάρουμε τον Σταυρό , αν θέλουμε την ζωή και την ευτυχία μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε (το ξαναλέμε) ,ότι «ο λόγος , ο του Σταυρού, δια τους χαμένους είναι μωρία, γι’ αυτούς που θέλουν να σωθούν είναι δύναμη Θεού».
Ο Χριστός είναι πάνω στον Σταυρό, αλλά η αγάπη Του είναι αμετάβλητη προς όλους. Για τους σταυρωτές του, ζητάει από τον Θεό Πατέρα: «Πάτερ, άφες αυτοίς». Αυτοί τον μισούν και τον θανατώνουν. Αυτός τους αγαπά όλους από τον Αδάμ έως και τον τελευταίο άνθρωπο που θα ζήσει πάνω στην γη. Θάναι για πάντα η σταυρωμένη αγάπη.
Δώσε Κύριε την Χάριν Σου, ίνα το Έθνος μας ολόκληρο, μένει πιστό και αφοσιωμένο σε Σένα, τον πολυεύσπλαχνο Σωτήρα μας. Κάνε Κύριε ώστε ολόκληρη η ανθρωπότητα να Σε αναγνωρίσει Κύριό της και Θεό της και Σωτήρα και Λυτρωτή της.
Αξίωσέ μας Κύριε τον Σταυρό που σήμερα προσκυνούμε και που κρέμεται στο στήθος μας, να τον έχουμε και μέσα στην καρδιά μας. Αμήν.
Από το : « Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ»
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ
ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010- ΦΥΛΛΟ 96
ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ
Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου 2010
Το παράδειγμα μιλάει
Το παράδειγμα μιλάει
- Γέροντα, οι άνθρωποι που χουν πνευματικά στον κόσμο πρέπει να δείχνουν στους κοσμικούς ότι νηστεύουν;
- Όταν πρόκειται για διατεταγμένες νηστείες της Εκκλησίας μας, Τετάρτη, Παρασκευή, Σαρακοστές κ.λπ. , τότε πρέπει ,γιατί αυτό είναι ομολογία πίστεως. Οι άλλες όμως νηστείες, δηλαδή αυτές που γίνονται από άσκηση, για την αγάπη του Χριστού ή για να εισακουσθή η προσευχή μας σε ένα αίτημά μας, πρέπει να γίνωνται κρυφά.
Σκοπός είναι να ζούμε ορθόδοξα, όχι απλώς να μιλούμε ή να γράφουμε ορθόδοξα. Γι’ αυτό , βλέπεις, ένα κήρυγμα δεν πληροφορεί, δεν αλλοιώνει τον άλλον, όσο καλό κι αν είναι, αν ο ιεροκήρυκας δεν έχει βίωμα.
- Αν, Γέροντα, ο ακροατής ή ο αναγνώστης έχη καλή διάθεση;
- Ε, τότε αυτός έχει ήδη την θεία Χάρη, γι’ αυτό και ωφελείται. Ένας όμως που δεν έχει καλή διάθεση θα πάρη και θα εξετάση αυτά που λέει ο ιεροκήρυκας και δεν θα έχη καμιά ωφέλεια. Το να σκεφτώμαστε ορθόδοξα είναι εύκολο∙ το να ζούμε όμως ορθόδοξα θέλει κόπο. Μια φορά ένας θεολόγος είχε κάνει μια ομιλία και είχε πει να πάνε να δώσουν αίμα, γιατί υπήρχε ανάγκη. Και πράγματι πολλοί παρακινήθηκαν και έδωσαν πολύ αίμα. Εκείνος όμως δεν έδωσε ούτε μια σταγόνα, αν και είχε… μπόλικο. Οι άλλοι τότε σκανδαλίσθηκαν. «Εγώ, τους είπε εκείνος, με την ομιλία που έκανα και παρεκίνησα τον κόσμο να δώση αίμα, είναι σαν να έδωσα το περισσότερο αίμα»! Έτσι ανέπαυε τον λογισμό του. Καλύτερα ήταν να μην έκανε την ομιλία και αθόρυβα να πήγαινε να δώση λίγο αίμα. Η ζωή μετράει. «Εγώ είμαι δεξιός», μου είπε ένας που δεν είχε καμμιά σχέση με την Εκκλησία. «Άμα δεν κάνης σταυρό, τι ωφελεί;», του είπα.. Το χέρι που δεν κάνει σταυρό τι ωφελεί που είναι δεξί; Σε τι διαφέρει από το αριστερό που δεν κάνει σταυρό; Εκείνο έτσι κι αλλιώς δεν κάνει σταυρό». Αν εσύ είσαι δεξιός και δεν κάνης σταυρό, σε τι διαφέρεις από τους αριστερούς; Ο σκοπός είναι να είσαι άνθρωπος πνευματικός, να ζης κοντά στον Χριστό, τότε βοηθάς και τους άλλους.
Όταν ο άνθρωπος έχη ζωή σωστή, το έργο του πληροφορεί. Σε μια πόλη ήταν ένας Προτεστάντης που όλους τους κατηγορούσε∙ τι κληρικούς, τι δεσποτάδες. Εκεί κοντά σε ένα μοναστήρι ασκήτευε και ένας μοναχός. Μια φορά ρώτησε τον Προτεστάντη ένας άθεος: «Καλά, όλους τους δεσποτάδες ,τους παπάδες, τους κατηγορείς. Γι’ αυτόν τον καλόγηρο τι έχεις να πης;». «Αυτόν τον παραδέχομαι, του λέει, γιατί διαφέρει από τους άλλους». Ένας πιστός, όπου και να ‘ναι, πόσο βοηθάει, όταν ζη σωστά! Θυμάμαι, ένας γνωστός μου αστυνομικός υπηρετούσε στα σύνορα. Εκεί ήταν και Σέρβοι κομμουνιστές, και μάλιστα από τους πιο έμπιστους του κόμματος. Εκεί ήταν και Σέρβοι κομμουνιστές, και μάλιστα από τους πιο άθεους, τους πιο έμπιστους του κόμματος. Όταν έρχονταν Σέρβοι παπάδες στα σύνορα Ελλάδος και Σερβίας, ο αστυνομικός τους φιλούσε το χέρι. Οι κομμουνιστές το πρόσεξαν. Έλληνας αστυνομικός να φιλάη το χέρι των Σέρβων παπάδων! Έκανε μεγάλη εντύπωση στους κομμουνιστές και προβληματίσθηκαν στο θέμα της πίστεως.
Πόσο βοηθούν αυτοί που έχουν μια θέση , όταν κρατάνε λίγο! Γι’ αυτό και εγώ κοιτάω μερικούς μεγάλους να τους δω, όταν έρχωνται, για να τους βοηθήσω, γιατί αυτοί μπορεί να βοηθήσουν πάρα πολύ με το παράδειγμα. Να , ένας στρατάρχης που γνωρίζω, είναι παράδειγμα. Και, ό,τι κάνει, το κάνει από μέσα του με την καρδιά του∙ δεν το κάνει εξωτερικά. Οι άλλοι που τον βλέπουν προβληματίζονται και βοηθιούνται . Παλιά και οι άρχοντες του τόπου είχαν αρχές, πίστευαν. Ξέρετε τι είχε πει μια αρχόντισσα σε κάποιον βουλευτή σε μια πόλη; Είχε πάει με τον σύζυγό της την περίοδο της νηστείας του Δεκαπενταύγουστου σε ένα γεύμα και είχαν εκεί ψάρια, κρέατα… Αυτή δεν έτρωγε, γιατί νήστευε. Το πρόσεξε ο βουλευτής και της είπε: «Ασθενείς και οδοιπόροι νηστεία δεν κρατούν». «Ναι, οδοιπόροι με ρόδες!» του απάντησε εκείνη και δεν άγγιξε τίποτα από τα αρτύσιμα. Στο γεύμα εν τω μεταξύ ήταν και ένας κληρικός που τους προσφώνησε: «Μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι μαζί σας κ.λπ.», έλεγε-έλεγε ένα σωρό εγκώμια. Οπότε τον διέκοψε ο άντρας της αρχόντισσας και του είπε: «Μη πεποίθατε επ’ άρχοντας, επί υιούς ανθρώπων, οις ουκ έστι σωτηρία!». Γιατί εκείνος πήγε να τους κολακεύση. Άλλοτε πάλι είχε πει αυτή η αρχόντισσα σε έναν καθηγητή Θεολογίας: «Μην κοιτάτε λεπτομέρειες και κόβετε στις εξετάσεις τους παπάδες. Κοιτάξτε να τους περνάτε, γιατί οι επαρχίες δεν έχουν παπά!». Θέλω να πω ότι παλιά οι τοπικοί άρχοντες ενδιαφέρονταν για την Εκκλησία, ήταν παράδειγμα για τον λαό.
Αυτό που θα βοηθήση θετικά τους ανθρώπους σήμερα είναι το παράδειγμά μας το χριστιανικό και η ζωή μας η χριστιανική. Τους Χριστιανούς πρέπει να τους διακρίνη η πνευματική λεβεντιά και η αρχοντιά, η θυσία. Γι’ αυτό λέω στους λαϊκούς: «Να αγαπάτε τον Χριστό, να έχετε ταπείνωση, να κάνετε το καθήκον σας και ο Χριστός θα προδώση την αρετή σας στα μάτια των ανθρώπων». Η αρετή έχει τυπικό να προδίδη τον άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται αυτός. Ακόμη και να κρυφθή, και να υποκριθή με την δια Χριστόν σαλότητα, η αρετή θα τον προδώση, έστω και αργότερα, και ο αποθηκευμένος του θησαυρός, που θα ανακαλυφθή τότε μαζεμένος, θα βοηθήση πάλι πολλές ψυχές ∙ ίσως τότε περισσότερο.
Από το βιβλίο «Πνευματική αφύπνιση»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
- Γέροντα, οι άνθρωποι που χουν πνευματικά στον κόσμο πρέπει να δείχνουν στους κοσμικούς ότι νηστεύουν;
- Όταν πρόκειται για διατεταγμένες νηστείες της Εκκλησίας μας, Τετάρτη, Παρασκευή, Σαρακοστές κ.λπ. , τότε πρέπει ,γιατί αυτό είναι ομολογία πίστεως. Οι άλλες όμως νηστείες, δηλαδή αυτές που γίνονται από άσκηση, για την αγάπη του Χριστού ή για να εισακουσθή η προσευχή μας σε ένα αίτημά μας, πρέπει να γίνωνται κρυφά.
Σκοπός είναι να ζούμε ορθόδοξα, όχι απλώς να μιλούμε ή να γράφουμε ορθόδοξα. Γι’ αυτό , βλέπεις, ένα κήρυγμα δεν πληροφορεί, δεν αλλοιώνει τον άλλον, όσο καλό κι αν είναι, αν ο ιεροκήρυκας δεν έχει βίωμα.
- Αν, Γέροντα, ο ακροατής ή ο αναγνώστης έχη καλή διάθεση;
- Ε, τότε αυτός έχει ήδη την θεία Χάρη, γι’ αυτό και ωφελείται. Ένας όμως που δεν έχει καλή διάθεση θα πάρη και θα εξετάση αυτά που λέει ο ιεροκήρυκας και δεν θα έχη καμιά ωφέλεια. Το να σκεφτώμαστε ορθόδοξα είναι εύκολο∙ το να ζούμε όμως ορθόδοξα θέλει κόπο. Μια φορά ένας θεολόγος είχε κάνει μια ομιλία και είχε πει να πάνε να δώσουν αίμα, γιατί υπήρχε ανάγκη. Και πράγματι πολλοί παρακινήθηκαν και έδωσαν πολύ αίμα. Εκείνος όμως δεν έδωσε ούτε μια σταγόνα, αν και είχε… μπόλικο. Οι άλλοι τότε σκανδαλίσθηκαν. «Εγώ, τους είπε εκείνος, με την ομιλία που έκανα και παρεκίνησα τον κόσμο να δώση αίμα, είναι σαν να έδωσα το περισσότερο αίμα»! Έτσι ανέπαυε τον λογισμό του. Καλύτερα ήταν να μην έκανε την ομιλία και αθόρυβα να πήγαινε να δώση λίγο αίμα. Η ζωή μετράει. «Εγώ είμαι δεξιός», μου είπε ένας που δεν είχε καμμιά σχέση με την Εκκλησία. «Άμα δεν κάνης σταυρό, τι ωφελεί;», του είπα.. Το χέρι που δεν κάνει σταυρό τι ωφελεί που είναι δεξί; Σε τι διαφέρει από το αριστερό που δεν κάνει σταυρό; Εκείνο έτσι κι αλλιώς δεν κάνει σταυρό». Αν εσύ είσαι δεξιός και δεν κάνης σταυρό, σε τι διαφέρεις από τους αριστερούς; Ο σκοπός είναι να είσαι άνθρωπος πνευματικός, να ζης κοντά στον Χριστό, τότε βοηθάς και τους άλλους.
Όταν ο άνθρωπος έχη ζωή σωστή, το έργο του πληροφορεί. Σε μια πόλη ήταν ένας Προτεστάντης που όλους τους κατηγορούσε∙ τι κληρικούς, τι δεσποτάδες. Εκεί κοντά σε ένα μοναστήρι ασκήτευε και ένας μοναχός. Μια φορά ρώτησε τον Προτεστάντη ένας άθεος: «Καλά, όλους τους δεσποτάδες ,τους παπάδες, τους κατηγορείς. Γι’ αυτόν τον καλόγηρο τι έχεις να πης;». «Αυτόν τον παραδέχομαι, του λέει, γιατί διαφέρει από τους άλλους». Ένας πιστός, όπου και να ‘ναι, πόσο βοηθάει, όταν ζη σωστά! Θυμάμαι, ένας γνωστός μου αστυνομικός υπηρετούσε στα σύνορα. Εκεί ήταν και Σέρβοι κομμουνιστές, και μάλιστα από τους πιο έμπιστους του κόμματος. Εκεί ήταν και Σέρβοι κομμουνιστές, και μάλιστα από τους πιο άθεους, τους πιο έμπιστους του κόμματος. Όταν έρχονταν Σέρβοι παπάδες στα σύνορα Ελλάδος και Σερβίας, ο αστυνομικός τους φιλούσε το χέρι. Οι κομμουνιστές το πρόσεξαν. Έλληνας αστυνομικός να φιλάη το χέρι των Σέρβων παπάδων! Έκανε μεγάλη εντύπωση στους κομμουνιστές και προβληματίσθηκαν στο θέμα της πίστεως.
Πόσο βοηθούν αυτοί που έχουν μια θέση , όταν κρατάνε λίγο! Γι’ αυτό και εγώ κοιτάω μερικούς μεγάλους να τους δω, όταν έρχωνται, για να τους βοηθήσω, γιατί αυτοί μπορεί να βοηθήσουν πάρα πολύ με το παράδειγμα. Να , ένας στρατάρχης που γνωρίζω, είναι παράδειγμα. Και, ό,τι κάνει, το κάνει από μέσα του με την καρδιά του∙ δεν το κάνει εξωτερικά. Οι άλλοι που τον βλέπουν προβληματίζονται και βοηθιούνται . Παλιά και οι άρχοντες του τόπου είχαν αρχές, πίστευαν. Ξέρετε τι είχε πει μια αρχόντισσα σε κάποιον βουλευτή σε μια πόλη; Είχε πάει με τον σύζυγό της την περίοδο της νηστείας του Δεκαπενταύγουστου σε ένα γεύμα και είχαν εκεί ψάρια, κρέατα… Αυτή δεν έτρωγε, γιατί νήστευε. Το πρόσεξε ο βουλευτής και της είπε: «Ασθενείς και οδοιπόροι νηστεία δεν κρατούν». «Ναι, οδοιπόροι με ρόδες!» του απάντησε εκείνη και δεν άγγιξε τίποτα από τα αρτύσιμα. Στο γεύμα εν τω μεταξύ ήταν και ένας κληρικός που τους προσφώνησε: «Μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι μαζί σας κ.λπ.», έλεγε-έλεγε ένα σωρό εγκώμια. Οπότε τον διέκοψε ο άντρας της αρχόντισσας και του είπε: «Μη πεποίθατε επ’ άρχοντας, επί υιούς ανθρώπων, οις ουκ έστι σωτηρία!». Γιατί εκείνος πήγε να τους κολακεύση. Άλλοτε πάλι είχε πει αυτή η αρχόντισσα σε έναν καθηγητή Θεολογίας: «Μην κοιτάτε λεπτομέρειες και κόβετε στις εξετάσεις τους παπάδες. Κοιτάξτε να τους περνάτε, γιατί οι επαρχίες δεν έχουν παπά!». Θέλω να πω ότι παλιά οι τοπικοί άρχοντες ενδιαφέρονταν για την Εκκλησία, ήταν παράδειγμα για τον λαό.
Αυτό που θα βοηθήση θετικά τους ανθρώπους σήμερα είναι το παράδειγμά μας το χριστιανικό και η ζωή μας η χριστιανική. Τους Χριστιανούς πρέπει να τους διακρίνη η πνευματική λεβεντιά και η αρχοντιά, η θυσία. Γι’ αυτό λέω στους λαϊκούς: «Να αγαπάτε τον Χριστό, να έχετε ταπείνωση, να κάνετε το καθήκον σας και ο Χριστός θα προδώση την αρετή σας στα μάτια των ανθρώπων». Η αρετή έχει τυπικό να προδίδη τον άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται αυτός. Ακόμη και να κρυφθή, και να υποκριθή με την δια Χριστόν σαλότητα, η αρετή θα τον προδώση, έστω και αργότερα, και ο αποθηκευμένος του θησαυρός, που θα ανακαλυφθή τότε μαζεμένος, θα βοηθήση πάλι πολλές ψυχές ∙ ίσως τότε περισσότερο.
Από το βιβλίο «Πνευματική αφύπνιση»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Πέμπτη 19 Αυγούστου 2010
«αρχιμανδρίτου Τιμοθέου (Τζιαβάρα) ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ (Στην Α΄ εκατοντάδα κεφαλαίων περί αγάπης)
ΚΕΦΑΛΑΙΑ
ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ
ΕΚΑΤΟΝΤΑΣ ΠΡΩΤΗ
1. «Αγάπη μεν εστιν, διάθεσις ψυχής αγαθή, καθ’ ην ουδέν των όντων, της του Θεού γνώσεως προτιμά. Αδύνατον δ’ εις έξιν ελθείν ταύτης της αγάπης, τον προς τι των επιγείων έχοντα προσπάθειαν».
[ Αγάπη είναι η αγαθή διάθεση της ψυχής , κατά την οποία η ψυχή δεν προτιμά τίποτε από τα υλικά πράγματα μπροστά στη γνώση του Θεού. Και είναι αδύνατο να φτάσει κανείς στην απόκτηση της αγάπης όταν έχει προσκόλληση σε κάποιο από τα επίγεια].
Η αγάπη, μας λέει ο άγιος Μάξιμος, είναι η αγαθή διάθεση της ψυχής. Είναι εσωτερικό βίωμα, το οποίο βγαίνει προς τα έξω ως ενέργεια. Όπως ο Θεός, όντας ο μόνος αγαθός, κινήθηκε έξω από τον εαυτό Του και έπλασε τον κόσμο, έτσι και ο αγαθός άνθρωπος, ο άνθρωπος της αγάπης, κινείται προς κοινωνία με τους ομοφύλους του. Ο άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης δίνει έναν ωραιότατο και ευσύνοπτο ορισμό της αγάπης. Η αγάπη, λέει, κατά μεν την ποιότητά της είναι ομοίωση του ανθρώπου προς τον Θεό, όσο βέβαια μπορεί ο άνθρωπος να φτάσει στη θέωση. Κατά δε την ενέργειά της είναι μέθη της ψυχής , έμπυρος έρωτας προς τον Θεό. Απ’ αυτόν τον έρωτα πηγάζουν η πίστη, η άβυσσος της μακροθυμίας και η θάλασσα της ταπεινώσεως. Όταν έχει κανείς μέσα του αυτή την πύρινη αγάπη, δεν υπάρχει κανένας αντίθετος λογισμός. Όλοι οι λογισμοί απορρέουν από την αγάπη και επικεντρώνονται στην αγάπη και στη μοναδική πηγή της αγάπης , το Θεό.
Αγάπη, συνεπώς, δεν είναι αγαπολογία, ακατάσχετη αδολεσχία περί αγάπης. Ούτε εξωτερική δραστηριότητα. Δεν είναι ψώμιση των υπαρχόντων και διατροφή των πεινασμένων ούτε παράδοση του εαυτού στη φωτιά για χάρη του άλλου. Είναι και αυτό. Αλλά κυρίως δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και ελεημοσύνη και φιλανθρωπία και αγαθοεργία, αλλά πολλές φορές αυτά νοθεύονται από τον εγωισμό μας, από τη φιλαρέσκεια , από την επιδειξιομανία και ματαιοδοξία και υστεροφημία. Εντοιχίζουμε στο Ίδρυμα που κτίζουμε μια παμμεγέθη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφουμε με πελώρια γράμματα το όνομά μας, το όνομα του κτήτορος και δωρητού, για να το βλέπουν και να μας επαινούν όχι μόνο οι ζώντες, αλλά και οι επερχόμενοι. Αγάπη, λέει ο άγιος Μάξιμος, δεν είναι εξωτερικό γνώρισμα, προσωπικό επίχρισμα, αλλά εσωτερικό βίωμα και βάθος, από το οποίο πηγάζουν όλα τα εξωτερικά γνωρίσματά της. Είναι καθημερινή πνοή και αναπνοή. Αν δεν έχεις μέσα σου αγάπη, όλα αυτά που βγαίνουν προς τα έξω, από το στόμα σου και από τις τσέπες σου , θα είναι κίβδηλα, ψεύτικα στοιχεία της αυτοδικαιώσεώς σου, της αυτοκαταξιώσεώς σου, δηλαδή, της εσχάτης αυτοκαταδίκης σου. Αν η αγάπη μας και η φιλανθρωπία μας διαφημίζεται από τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, όπως κατά κανόνα γίνεται με τις προσφορές στους αναξιοπαθούντες εκ μέρους της Πολιτείας, και όχι μόνο, αν «γνωρίζει η αριστερά μας τι ποιεί η δεξιά μας», δεν έχει κανένα αντίκρισμα στην αιωνιότητα, όπου όλα θα ζυγιστούν και θα κριθούν από τον δικαιοκρίτη Κύριο, όπου όλα θα περάσουν μέσα από το καμίνι, για να φανεί το γνήσιο από το νοθευμένο, το σαρκικό από το θεανθρώπινο, το πρόσκαιρο από το αιώνιο.
Ο Χριστός ,η σαρκωμένη αγάπη, ήρθε στη γη κρυφίως , «λαθών ετέχθη υπό το σπήλαιον» και σπαργανώθηκε μέσα στη φάτνη, γιατί δεν υπήρχε τόπος καταλληλότερος μέσα στο σταύλο. «Ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι». Κανείς δεν πήρε είδηση για τον ερχομό του Άναρχου μέσα στην ιστορία, του Δημιουργού του παντός μέσα στη δημιουργία Του, με σκοπό να την ανακαινίση και να την επαναφέρει στο πρωτόκτιστο κάλλος της, προ πάντων δε, να αναστήσει από την πτώση του το βασιλιά της Δημιουργίας, τον άνθρωπο, και να τον επανενθρονίσει στο θρόνο του. «Η βασιλεία του Θεού ουκ έρχεται μετά παρατηρήσεως». Η αγάπη δεν προσφέρεται με διαφημίσεις και φαιδρές φωνασκίες. Το γνώρισμά της δεν είναι οι τυμπανοκρουσίες και οι ζητωκραυγές. Ο Χριστός ήρθε μέσα στην ησυχία και την αφάνεια. Τον είδαν και τον ανεγνώρισαν μόνο οι βοσκοί της Βηθλεέμ μέσα στην ησυχία της νύχτας και οι σοφοί της Ανατολής εφοδιασμένοι με την ταπεινόφρονα πίστη και ευσέβεια. Το μυστήριο της θείας σαρκώσεως είναι «μυστήριο κραυγής», το οποίο «εν ησυχία επράχθη». Τα καλά έργα κραυγάζουν από μόνα τους, «πρόδηλά εστι». Δεν χρειάζονται ρητορισμούς και κομπορρημοσύνες. Δεν χρειάζονται γνωστοποιήσεις ,διαφημίσεις και επαίνους. Η πραγματική αγάπη παραμερίζει όλα τας γήινα μπροστά στην αγάπη του Θεού. Εδώ δεν πρόκειται για θεωρητική γνώση του Θεού, για θεολογική και δογματική . Αυτή παρέχεται με τη μελέτη των βιβλίων. Εδώ πρόκειται για εμπειρική και βιωματική γνώση. Η Παρθένος Μαρία ζήτησε από τον αρχάγγελο να πληροφορηθεί , να γνωρίσει τον τον τρόπο της συλλήψεως. «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι», ήταν η απάντηση του Αρχαγγέλου. Η Παναγία Κόρη γνώρισε «αγνώστως» τον τρόπο της συλλήψεως ευθύς αμέσως με την σκήνωση μέσα της του Αγίου Πνεύματος . Κι αυτή την υπεράγνωστη γνώση την κράτησε μέσα της ως υπέρλογο και ανέκφραστο βίωμα, ως θεανθρώπινο μυστήριο , «το μόνον καινόν υπό τον ήλιον, δι’ ου η άπειρος του Θεού εμφανίζεται δύναμις». Η γνώσις
του Θεού από μέρους του ανθρώπου είναι κοινωνία και ένωση θεανθρώπινη, είναι συνουσία Θεού και ανθρώπου. Αυτό σημαίνει εμπειρική και βιωματική γνώση. Αλλ’ αυτό σημαίνει και εμπειρική και βιωματική αγάπη. Το ανδρόγυνο αγαπιέται και γνωρίζεται, γνωρίζεται και αγαπιέται με την πνευματική και σαρκική συνάφεια και συνουσία. Ο ιερός Αυγουστίνος έλεγε στην προσευχή του: «Κύριε, αξίωσέ με να Σε αγαπήσω για να Σε γνωρίσω και να Σε γνωρίσω για να Σε αγαπήσω». Αρχίζουμε από την αγάπη και φτάνουμε στη γνώση και από τη γνώση μεταπηδούμε πάλι στην αγάπη. Έτσι ο λόγος μας περί αγάπης προς τον Θεό και γνώσεως Αυτού δεν είναι απλή και φτηνή φλυαρία, αλλά αληθινός και βιωματικός. Όποιος έχει «προσπάθεια», δηλαδή προσκόλληση σε γήινα πράγματα, όποιος στηρίζεται στο έχειν του, στο πορτοφόλι του, στις καταθέσεις του, στις επενδύσεις του, αυτός, λέει ο άγιος Μάξιμος , δεν μπορεί, είναι τελείως αδύνατο να έρθει σε εμπειρία της αγάπης προς τον Θεό. Είναι αδύνατο να δει και να γνωρίσει το Θεό «καθώς εστι». Αμήχανο να ζει μέσα στη θεανθρώπινη αγάπη.
2. «Αγάπη μεν τίκτει απάθεια, απάθειαν δε, η εις Θεόν ελπίς ∙ την δε ελπίδα, υπομονή και μακροθυμία∙ ταύτας δε, η περιεκτική εγκράτεια∙ εγκράτειαν δε, ο του Θεού φόβος∙ τον δε φόβον , η εις Κύριον πίστις.
[ Την αγάπη γεννά η απάθεια. Την απάθεια γεννά η ελπίδα στον Θεό. Την ελπίδα στον Θεό γεννούν η υπομονή και η μακροθυμία. Κι αυτές όλες οι αρετές γεννά η εγκράτεια. Την εγκράτεια πάλι γεννά ο φόβος του Θεού και το φόβο η πίστη στον Κύριο ] .
Η αγάπη είναι αγιοπνευματικό χάρισμα. Είναι δωρεά του Αγίου πνεύματος στους κεκαθαρισμένους από τα πάθη. Και σ’ αυτό εδώ το κεφάλαιο ο άγιος Μάξιμος αυτό μας λέει. Την αγάπη την γεννά η απάθεια, αλλά η απάθεια προϋποθέτει πολύν αγώνα, αιματηρό αγώνα για το ξερρίζωμα των δυσωνύμων παθών σαρκός και πνεύματος. Αυτά τα πάθη της σαρκός και του πνεύματος μας αγκιστρώνουν στα επίγεια και φθαρτά και ρέοντα. Αυτά τα πάθη μας αφαιρούν την προοπτική της αιωνιότητος και μας εγκλωβίζουν στο εδώ και το τώρα, που είναι γεμάτα από άνοια και παράνοια και απελπισία. Ανέραστα και θνησιμαία.
Ο αββάς της εύανδρης και «εξανθείσης» ερήμου συνιστά: «Δώσε αίμα και λάβε Πνεύμα. Για να λάβεις το χάρισμα της αγάπης , το πνεύμα της αγάπης , και ν’ αποβάλεις τον υλόφρονα νου και το υλιστικό και σαρκικό πνεύμα, πρέπει να ματώσεις στην άσκηση. Να ασκηθείς στην εγκράτεια, στην υπομονή, στη μακροθυμία. Να αποβάλεις το προσωπείο της ψεύτικης χριστιανικής ευσέβειας και του καθωσπρεπισμού, που για χρόνια πολλά έχεις φτιάξει για τον εαυτό σου και το κουβαλάς με υπερβάλλοντα ζήλο και ναρκισσισμό. Να απορρίψεις τα εύσημα του κόσμου για τα «καλά σου έργα» και την ενάρετη ζωή σου. Να νιώσεις σαν ένα «άχθος αρούρης» και ως «περικάθαρμα του κόσμου». Αυτό, βέβαια, δεν είναι και τόσο εύκολο όσο το λέμε. Είναι οδυνηρό. Πονάς σαν να σου κόβουν ένα μέρος από την σάρκα σου. Ο πόνος του λογισμού , ο πόνος της εμπαθούς συνειδήσεως είναι μεγαλύτερος και οξύτερος από τον πόνο του σώματος. Γι’ αυτό και την άσκηση της ερήμου την ονομάζουν μαρτύριο της συνειδήσεως. Όμως ο πόνος αυτός είναι λυτρωτικός. Οδηγεί στην Αγάπη, στη ζωή. Γι’ αυτό να φέρεις μέσα σου την αμετάθετη ελπίδα και τον φόβο του Θεού. «Ο Θεός αγάπη εστί», αλλ’ ο Χριστός είναι η «σοφία του Θεού», που σαρκώθηκε για να μας απολυτρώσει και δικαιώσει. Όποιος πιστεύει και ελπίζει στον Θεό, όποιος φοβάται, δηλαδή σέβεται και ευλαβείται και λατρεύει τον Θεό, όποιος έχει υπομονή στα βάσανα και στους πειρασμούς της ζωής, όποιος ανέχεται και μακροθυμεί στις προκλήσεις των αδελφών, όποιος εγκρατεύεται στις άλογες επιθυμίες και παρορμήσεις του θυμικού και επιθυμητικού μέρους της ψυχής, προσεγγίζει τα κράσπεδα της αγάπης και με βοηθό τη θεία χάρη ανέρχεται σιγά-σιγά προς την αγία κορυφή της, προς τον Θεό της αγάπης και κάθε αγαθού.
...
5. «Ει πάντα τα όντα δια του Θεού και δια τον Θεόν γέγονε, κρείττων δε ο Θεός των δι’ αυτού γεγονότων, ο καταλιμπάνων τον Θεόν τον ασυγκρίτως κρείττονα και τοις χείροσιν ενασχολούμενος ,δείκνυσιν εαυτόν προτιμώντα του Θεού τα δι’ αυτού γεγονότα».
[Εάν όλα τα όντα έγιναν από τον Θεό και για τον Θεό, ο Οποίος είναι ανώτερος όλων των δημιουργημάτων Του, εκείνος που εγκαταλείπει τον ασύγκριτα ανώτερον όλων Θεό και ασχολείται με τα κατώτερα και χειρότερα, δείχνει ότι προτιμά από τον Θεό αυτά που έχουν γίνει απ’ Αυτόν].
Εδώ ο άγιος Μάξιμος μας παραπέμπει στον ευαγγελικό λόγο. Δεν μπορεί ν’ ακολουθήσει κανείς τον Κύριο, αν αγαπά όσα ο Κύριος έχει δημιουργήσει για τον άνθρωπο. Αν ο άνθρωπος κάνει παράχρηση και κατάχρηση των υλικών πραγμάτων, εκπίπτει από την αγάπη του Κυρίου, μειώνεται η αγάπη του προς τον Κύριο. Δεν μπορείς να αγαπάς δυο πράγματα ή πρόσωπα αντίθετα μεταξύ τους με την ίδια αγάπη , με την ίδια αφοσίωση. Δεν μπορείς να δουλεύεις με την ίδια ειλικρίνεια σε δυο κυρίους. Δεν μπορείς ν’ αγαπάς τον πατέρα σου και την μάνα σου, τον αδελφό σου και την αδελφή σου , το γιο σου και την κόρη σου πάνω από τον Θεό, που με τη θέληση και ευδοκία και ευλογία Αυτού ήρθαν στην ύπαρξη. Δεν μπορείς να αγαπάς ούτε τον ίδιο τον εαυτό σου. Για να φτάσεις στα ουράνια και αθέατα , πρέπει να περιφρονήσεις τα επίγεια και ορατά, να αρνηθείς τον εαυτό σου, να τον σταυρώσεις, να τον μισήσεις. Δεν γίνεται διαφορετικά. Δεν μπορείς να λατρεύεις τα κτίσματα και τα χρήματα και νάσαι και καλός χριστιανός. Και τα κτίσματα και τα χρήματα συνιστούν την ίδια ψυχοκτόνα ειδωλολατρία. Οδηγούν στο ίδιο ψυχικό κενό, στην ίδια τελική απογοήτευση.
Όταν αγαπάς ειλικρινά και βαθιά τον Θεό, εμπιστεύεσαι σ’ Εκείνον τα πάντα, όπως κάνουν τα πουλάκια τ’ ουρανού και τα κρίνα του αγρού. Τότε είσαι αμέριμνος . Περπατάς με κλειστά μάτια, βλέπεις τα αθέατα και γεύεσαι τα μελλούμενα. Εκείνος φροντίζει για σένα και σου φανερώνεται όπως στους αγίους Του και σε ελεεί όπως Εκείνος θέλει, για να μη σου λείπει τίποτε από τα ουσιώδη. Εσύ χορταίνεις από την αλήθειά Του και τη Χάρη Του, από τη σοφία Του, από την αγάπη Του, από την παντοδυναμία Του, από το ψωμί Του και το νερό Του. Τρέφει τους ερημίτες , όπως έθρεψε τους πεντακισχιλίους στην έρημον της Καπερναούμ, όπως έθρεψε τον προφήτη Ηλία στο όρος Χωρήβ και τη χήρα στα Σαρεπτά, τους Εβραίους σαράντα χρόνια στην έρημο. Τίποτε δεν αδυνατεί στον Θεό. Όταν αγαπάς ειλικρινά το Θεό, τον Ποιητή σου και Σωτήρα σου, δεν Τον αντικαθιστάς μέσα στην καρδιά σου με τα φθαρτά του κόσμου τούτου, αλλ’ αντίθετα όλ’ αυτά τα θεωρείς σκύβαλα μπροστά στο Χριστό. Τα θεωρείς περιττά, και τα περιττά οδηγούν στην απληστία και στον θάνατο. Το χρυσάφι δεν ανταλλάσσεται ποτέ με χώμα. Το ασήμι δεν αντικαθίσταται ποτέ με το γυαλί.
...
13. «Ο αγαπών τον Θεόν ου δύναται μη και κατά πάντα άνθρωπον ως εαυτόν αγαπήσαι, ει και προς τα πάθη δυσχεραίνει των μήπω κεκαθαρμένων. Διο και την επιστροφήν αυτών βλέπων και την διόρθωσιν, αμετρήτω και ανεκλαλήτω χαίρει χαρά».
[ Εκείνος που αγαπά τον Θεό δεν μπορεί να μην αγαπήσει κάθε άνθρωπο όπως τον εαυτό του, έστω και αν συναντά δυσκολίες από αυτούς που ακόμη δεν έχουν καθαριστεί από τα πάθη. Γι’ αυτό, βλέποντας την επιστροφή τους και τη διόρθωσή τους, χαίρει με ανεκλάλητη χαρά].
Εδώ περνάμε από την αγάπη του προς τον Θεό στην αγάπη προς το0ν αδελφό. Είπε ο Αββάς Αντώνιος: « Εάν κερδήσωμεν τον αδελφόν, τον Θεόν κερδαίνομεν». Ο δρόμος που οδηγεί στον Θεό, περνάει μέσα από τους αδελφούς. Κανείς δεν πηγαίνει μόνος του στον Θεό, κανείς δεν θεώνεται παρά μόνο μέσα στην Εκκλησία μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του σώματός της, του θεανθρωπίνου σώματος του Χριστού. Αυτό είναι η Εκκλησία. Το θεανθρώπινο σώμα του Χριστού. Ο Θεάνθρωπος Χριστός.
Κάθε χριστιανός, όσο εμπαθής κι αν είναι, είναι μέλος του Χριστού, είναι δυνάμει Χριστός, και όταν απαλλαγεί από τα πάθη του και γεμίσει από το Άγιο Πνεύμα και από τους καρπούς Του, τα αγιοπνευματικά χαρίσματα, γίνεται χριστός και θεός κατά χάρη.
Όταν αγαπάς τον Θεό, αγαπάς και τα παιδιά Του σαν αδελφούς Σου. Όταν δεν αγαπάς τους αδελφούς σου, τους συνανθρώπους σου, δεν αγαπάς ούτε τον Θεό. Κι αν λες πως τον πιστεύεις και Τον αγαπάς, ψεύδεσαι. Ο Άγιος Μάξιμος λέγοντας ότι όποιος αγαπά τον Θεό, σίγουρα αγαπά και τον αδελφό του, όπως αγαπά τον εαυτό του, στηρίζεται στη διδασκαλία του αγίου Ευαγγελίου και των προ αυτού αγίων Πατέρων. Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει: «Και ταύτην την εντολήν έχομεν απ’ αυτού, ίνα ο αγαπών τον Θεόν αγαπά και τον αδελφόν αυτού». Η σταυρωειδής αγάπη, η κατακόρυφη και οριζόντια, συνιστά τον παράδεισο του ανθρώπου, την αληθινή μακαριότητα. Στο πρόσωπο του αδελφού βλέπουμε το πρόσωπο του Χριστού. «Είδες τον αδελφόν σου; Είδες Κύριον τον Θεόν σου», λένε οι Πατέρες. Και «μακάριός εστι μοναχός ο πάντας ανθρώπους ως Θεόν μετά Θεόν λογιζόμενος».
Ο πραγματικός χριστιανός προσεύχεται για τη μετάνοια και επιστροφή και διόρθωση του αδελφού, και χαίρει με απερίγραπτη και ανεκλάλητη χαρά όταν αυτή πραγματοποιείται. Η προσευχή για τον αδελφό είναι η αληθινή και θεάρεστη και θεοευλόγητη προσευχή, και η χαρά για τον άλλον είναι η πραγματική χαρά. Είναι η χαρά της πνευματικής κοινωνίας και αλληλοπεριχωρήσεως εν Χριστώ Ιησού.
...
24. «Ο κατά μίμησην Θεού την ελεημοσύνην ποιούμενος, ουκ οίδε διαφοράν πονηρού και αγαθού, δικαίου και αδίκου εν τοις του σώματος αναγκαίοις, αλλά πάσιν εξ ίσου κατά χρείαν διανέμει, ει και προτιμά δι’ αγαθήν προαίρεσιν του φαύλου τον ενάρετον».
[ Εκείνος που μιμείται το Θεό, όταν κάνει ελεημοσύνη, δε γνωρίζει διαφορά πονηρού και αγαθού, δικαίου και αδίκου ως προς τις σωματικές ανάγκες τους, αλλά σε όλους διανέμει σύμφωνα με την ανάγκη του καθενός, παρότι προτιμά τον ενάρετο , για την αγαθή του διάθεση, από τον φαύλο].
Εδώ ο Άγιος Μάξιμος καλύπτει και βεβαιώνει το σχόλιό μας στο προηγούμενο κεφάλαιο. Εδώ με το λόγο του ενθυμίζει σε όλους το βίο και την πολιτεία του Μ. Βασιλείου . Ο άγιος εκείνος πατέρας και ποιμένας της Εκκλησίας ευεργετούσε στα πολυάριθμα ευαγή ιδρύματά του πιστούς και απίστους , χριστιανούς και ειδωλολάτρες και γι’ αυτό κατά την ώρα της κηδείας και εκφοράς του τιμίου σκηνώματός του προς τον τάφο, πολλοί των πιστών και των απίστων, των εθνικών, συνεθλίβησαν και πέθαναν. Ο άνθρωπος , σε οποιαδήποτε θρησκευτική συνθήκη και αν βρίσκεται , είναι εικόνα του Θεού. Είτε αμαρτωλός είτε ενάρετος είναι, είναι η εικόνα «της αρρήτου δόξης» Αυτού. Είναι παιδί του Θεού. Η παραβολή του Ασώτου υιού δεν επιτρέπει διακρίσεις ανάμεσα στους καλούς και τους κακούς , όπως ο πατέρας δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα στα υπάκουα και στα αδιάφορα και ανυπάκουα στα παιδιά του. Η πατρική του αγάπη μερίζεται εξ ίσου σε όλα, ή μάλλον προσφέρεται όλη αμερίστως προς όλα τα παιδιά του.
Βέβαια το πράγμα δεν είναι τόσο εύκολο, όσο εύκολα το λέμε. Η ηθική και πνευματική κατάσταση των ανθρώπων και τα προς εμάς αισθήματά τους εξασκούν δυνατή επίδραση πάνω μας. Χρειάζεται μεγάλη ηθική δύναμη, για να πετύχουμε την υπέρβαση της ιδιαιτερότητος. Το υπογραμμίζει και ο άγιος Μάξιμος. «Ει και προτιμά δι’ αγαθήν προαίρεσιν του φαύλου τον ενάρετον». Ύστερα και η Αγία Γραφή μας παρέχει τη δυνατότητα κάποιας διακρίσεως. Συνιστά προς όλους την ελεημοσύνη, αλλά περισσότερο προς τους οικείους της πίστεως. Και τούτο είναι φυσικό και εύλογο. Δεν αφήνει ο αδελφός για τον πάσχοντα αδελφό του, για να βοηθήσει τα ξένα. Ύστερα, αν δεν γίνει αυτό, θα νομιστεί ότι η αρετή και η φαυλότητα εκτιμώνται το ίδιο, πράγμα που αποκλείεται από τη διδασκαλία της Γραφής και των Πατέρων της Εκκλησίας.
Από το βιβλίο: «αρχιμανδρίτου Τιμοθέου (Τζιαβάρα)
ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ
ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ
(Στην Α΄ εκατοντάδα κεφαλαίων περί αγάπης)
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2010
ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ
ΕΚΑΤΟΝΤΑΣ ΠΡΩΤΗ
1. «Αγάπη μεν εστιν, διάθεσις ψυχής αγαθή, καθ’ ην ουδέν των όντων, της του Θεού γνώσεως προτιμά. Αδύνατον δ’ εις έξιν ελθείν ταύτης της αγάπης, τον προς τι των επιγείων έχοντα προσπάθειαν».
[ Αγάπη είναι η αγαθή διάθεση της ψυχής , κατά την οποία η ψυχή δεν προτιμά τίποτε από τα υλικά πράγματα μπροστά στη γνώση του Θεού. Και είναι αδύνατο να φτάσει κανείς στην απόκτηση της αγάπης όταν έχει προσκόλληση σε κάποιο από τα επίγεια].
Η αγάπη, μας λέει ο άγιος Μάξιμος, είναι η αγαθή διάθεση της ψυχής. Είναι εσωτερικό βίωμα, το οποίο βγαίνει προς τα έξω ως ενέργεια. Όπως ο Θεός, όντας ο μόνος αγαθός, κινήθηκε έξω από τον εαυτό Του και έπλασε τον κόσμο, έτσι και ο αγαθός άνθρωπος, ο άνθρωπος της αγάπης, κινείται προς κοινωνία με τους ομοφύλους του. Ο άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης δίνει έναν ωραιότατο και ευσύνοπτο ορισμό της αγάπης. Η αγάπη, λέει, κατά μεν την ποιότητά της είναι ομοίωση του ανθρώπου προς τον Θεό, όσο βέβαια μπορεί ο άνθρωπος να φτάσει στη θέωση. Κατά δε την ενέργειά της είναι μέθη της ψυχής , έμπυρος έρωτας προς τον Θεό. Απ’ αυτόν τον έρωτα πηγάζουν η πίστη, η άβυσσος της μακροθυμίας και η θάλασσα της ταπεινώσεως. Όταν έχει κανείς μέσα του αυτή την πύρινη αγάπη, δεν υπάρχει κανένας αντίθετος λογισμός. Όλοι οι λογισμοί απορρέουν από την αγάπη και επικεντρώνονται στην αγάπη και στη μοναδική πηγή της αγάπης , το Θεό.
Αγάπη, συνεπώς, δεν είναι αγαπολογία, ακατάσχετη αδολεσχία περί αγάπης. Ούτε εξωτερική δραστηριότητα. Δεν είναι ψώμιση των υπαρχόντων και διατροφή των πεινασμένων ούτε παράδοση του εαυτού στη φωτιά για χάρη του άλλου. Είναι και αυτό. Αλλά κυρίως δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και ελεημοσύνη και φιλανθρωπία και αγαθοεργία, αλλά πολλές φορές αυτά νοθεύονται από τον εγωισμό μας, από τη φιλαρέσκεια , από την επιδειξιομανία και ματαιοδοξία και υστεροφημία. Εντοιχίζουμε στο Ίδρυμα που κτίζουμε μια παμμεγέθη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφουμε με πελώρια γράμματα το όνομά μας, το όνομα του κτήτορος και δωρητού, για να το βλέπουν και να μας επαινούν όχι μόνο οι ζώντες, αλλά και οι επερχόμενοι. Αγάπη, λέει ο άγιος Μάξιμος, δεν είναι εξωτερικό γνώρισμα, προσωπικό επίχρισμα, αλλά εσωτερικό βίωμα και βάθος, από το οποίο πηγάζουν όλα τα εξωτερικά γνωρίσματά της. Είναι καθημερινή πνοή και αναπνοή. Αν δεν έχεις μέσα σου αγάπη, όλα αυτά που βγαίνουν προς τα έξω, από το στόμα σου και από τις τσέπες σου , θα είναι κίβδηλα, ψεύτικα στοιχεία της αυτοδικαιώσεώς σου, της αυτοκαταξιώσεώς σου, δηλαδή, της εσχάτης αυτοκαταδίκης σου. Αν η αγάπη μας και η φιλανθρωπία μας διαφημίζεται από τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, όπως κατά κανόνα γίνεται με τις προσφορές στους αναξιοπαθούντες εκ μέρους της Πολιτείας, και όχι μόνο, αν «γνωρίζει η αριστερά μας τι ποιεί η δεξιά μας», δεν έχει κανένα αντίκρισμα στην αιωνιότητα, όπου όλα θα ζυγιστούν και θα κριθούν από τον δικαιοκρίτη Κύριο, όπου όλα θα περάσουν μέσα από το καμίνι, για να φανεί το γνήσιο από το νοθευμένο, το σαρκικό από το θεανθρώπινο, το πρόσκαιρο από το αιώνιο.
Ο Χριστός ,η σαρκωμένη αγάπη, ήρθε στη γη κρυφίως , «λαθών ετέχθη υπό το σπήλαιον» και σπαργανώθηκε μέσα στη φάτνη, γιατί δεν υπήρχε τόπος καταλληλότερος μέσα στο σταύλο. «Ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι». Κανείς δεν πήρε είδηση για τον ερχομό του Άναρχου μέσα στην ιστορία, του Δημιουργού του παντός μέσα στη δημιουργία Του, με σκοπό να την ανακαινίση και να την επαναφέρει στο πρωτόκτιστο κάλλος της, προ πάντων δε, να αναστήσει από την πτώση του το βασιλιά της Δημιουργίας, τον άνθρωπο, και να τον επανενθρονίσει στο θρόνο του. «Η βασιλεία του Θεού ουκ έρχεται μετά παρατηρήσεως». Η αγάπη δεν προσφέρεται με διαφημίσεις και φαιδρές φωνασκίες. Το γνώρισμά της δεν είναι οι τυμπανοκρουσίες και οι ζητωκραυγές. Ο Χριστός ήρθε μέσα στην ησυχία και την αφάνεια. Τον είδαν και τον ανεγνώρισαν μόνο οι βοσκοί της Βηθλεέμ μέσα στην ησυχία της νύχτας και οι σοφοί της Ανατολής εφοδιασμένοι με την ταπεινόφρονα πίστη και ευσέβεια. Το μυστήριο της θείας σαρκώσεως είναι «μυστήριο κραυγής», το οποίο «εν ησυχία επράχθη». Τα καλά έργα κραυγάζουν από μόνα τους, «πρόδηλά εστι». Δεν χρειάζονται ρητορισμούς και κομπορρημοσύνες. Δεν χρειάζονται γνωστοποιήσεις ,διαφημίσεις και επαίνους. Η πραγματική αγάπη παραμερίζει όλα τας γήινα μπροστά στην αγάπη του Θεού. Εδώ δεν πρόκειται για θεωρητική γνώση του Θεού, για θεολογική και δογματική . Αυτή παρέχεται με τη μελέτη των βιβλίων. Εδώ πρόκειται για εμπειρική και βιωματική γνώση. Η Παρθένος Μαρία ζήτησε από τον αρχάγγελο να πληροφορηθεί , να γνωρίσει τον τον τρόπο της συλλήψεως. «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι», ήταν η απάντηση του Αρχαγγέλου. Η Παναγία Κόρη γνώρισε «αγνώστως» τον τρόπο της συλλήψεως ευθύς αμέσως με την σκήνωση μέσα της του Αγίου Πνεύματος . Κι αυτή την υπεράγνωστη γνώση την κράτησε μέσα της ως υπέρλογο και ανέκφραστο βίωμα, ως θεανθρώπινο μυστήριο , «το μόνον καινόν υπό τον ήλιον, δι’ ου η άπειρος του Θεού εμφανίζεται δύναμις». Η γνώσις
του Θεού από μέρους του ανθρώπου είναι κοινωνία και ένωση θεανθρώπινη, είναι συνουσία Θεού και ανθρώπου. Αυτό σημαίνει εμπειρική και βιωματική γνώση. Αλλ’ αυτό σημαίνει και εμπειρική και βιωματική αγάπη. Το ανδρόγυνο αγαπιέται και γνωρίζεται, γνωρίζεται και αγαπιέται με την πνευματική και σαρκική συνάφεια και συνουσία. Ο ιερός Αυγουστίνος έλεγε στην προσευχή του: «Κύριε, αξίωσέ με να Σε αγαπήσω για να Σε γνωρίσω και να Σε γνωρίσω για να Σε αγαπήσω». Αρχίζουμε από την αγάπη και φτάνουμε στη γνώση και από τη γνώση μεταπηδούμε πάλι στην αγάπη. Έτσι ο λόγος μας περί αγάπης προς τον Θεό και γνώσεως Αυτού δεν είναι απλή και φτηνή φλυαρία, αλλά αληθινός και βιωματικός. Όποιος έχει «προσπάθεια», δηλαδή προσκόλληση σε γήινα πράγματα, όποιος στηρίζεται στο έχειν του, στο πορτοφόλι του, στις καταθέσεις του, στις επενδύσεις του, αυτός, λέει ο άγιος Μάξιμος , δεν μπορεί, είναι τελείως αδύνατο να έρθει σε εμπειρία της αγάπης προς τον Θεό. Είναι αδύνατο να δει και να γνωρίσει το Θεό «καθώς εστι». Αμήχανο να ζει μέσα στη θεανθρώπινη αγάπη.
2. «Αγάπη μεν τίκτει απάθεια, απάθειαν δε, η εις Θεόν ελπίς ∙ την δε ελπίδα, υπομονή και μακροθυμία∙ ταύτας δε, η περιεκτική εγκράτεια∙ εγκράτειαν δε, ο του Θεού φόβος∙ τον δε φόβον , η εις Κύριον πίστις.
[ Την αγάπη γεννά η απάθεια. Την απάθεια γεννά η ελπίδα στον Θεό. Την ελπίδα στον Θεό γεννούν η υπομονή και η μακροθυμία. Κι αυτές όλες οι αρετές γεννά η εγκράτεια. Την εγκράτεια πάλι γεννά ο φόβος του Θεού και το φόβο η πίστη στον Κύριο ] .
Η αγάπη είναι αγιοπνευματικό χάρισμα. Είναι δωρεά του Αγίου πνεύματος στους κεκαθαρισμένους από τα πάθη. Και σ’ αυτό εδώ το κεφάλαιο ο άγιος Μάξιμος αυτό μας λέει. Την αγάπη την γεννά η απάθεια, αλλά η απάθεια προϋποθέτει πολύν αγώνα, αιματηρό αγώνα για το ξερρίζωμα των δυσωνύμων παθών σαρκός και πνεύματος. Αυτά τα πάθη της σαρκός και του πνεύματος μας αγκιστρώνουν στα επίγεια και φθαρτά και ρέοντα. Αυτά τα πάθη μας αφαιρούν την προοπτική της αιωνιότητος και μας εγκλωβίζουν στο εδώ και το τώρα, που είναι γεμάτα από άνοια και παράνοια και απελπισία. Ανέραστα και θνησιμαία.
Ο αββάς της εύανδρης και «εξανθείσης» ερήμου συνιστά: «Δώσε αίμα και λάβε Πνεύμα. Για να λάβεις το χάρισμα της αγάπης , το πνεύμα της αγάπης , και ν’ αποβάλεις τον υλόφρονα νου και το υλιστικό και σαρκικό πνεύμα, πρέπει να ματώσεις στην άσκηση. Να ασκηθείς στην εγκράτεια, στην υπομονή, στη μακροθυμία. Να αποβάλεις το προσωπείο της ψεύτικης χριστιανικής ευσέβειας και του καθωσπρεπισμού, που για χρόνια πολλά έχεις φτιάξει για τον εαυτό σου και το κουβαλάς με υπερβάλλοντα ζήλο και ναρκισσισμό. Να απορρίψεις τα εύσημα του κόσμου για τα «καλά σου έργα» και την ενάρετη ζωή σου. Να νιώσεις σαν ένα «άχθος αρούρης» και ως «περικάθαρμα του κόσμου». Αυτό, βέβαια, δεν είναι και τόσο εύκολο όσο το λέμε. Είναι οδυνηρό. Πονάς σαν να σου κόβουν ένα μέρος από την σάρκα σου. Ο πόνος του λογισμού , ο πόνος της εμπαθούς συνειδήσεως είναι μεγαλύτερος και οξύτερος από τον πόνο του σώματος. Γι’ αυτό και την άσκηση της ερήμου την ονομάζουν μαρτύριο της συνειδήσεως. Όμως ο πόνος αυτός είναι λυτρωτικός. Οδηγεί στην Αγάπη, στη ζωή. Γι’ αυτό να φέρεις μέσα σου την αμετάθετη ελπίδα και τον φόβο του Θεού. «Ο Θεός αγάπη εστί», αλλ’ ο Χριστός είναι η «σοφία του Θεού», που σαρκώθηκε για να μας απολυτρώσει και δικαιώσει. Όποιος πιστεύει και ελπίζει στον Θεό, όποιος φοβάται, δηλαδή σέβεται και ευλαβείται και λατρεύει τον Θεό, όποιος έχει υπομονή στα βάσανα και στους πειρασμούς της ζωής, όποιος ανέχεται και μακροθυμεί στις προκλήσεις των αδελφών, όποιος εγκρατεύεται στις άλογες επιθυμίες και παρορμήσεις του θυμικού και επιθυμητικού μέρους της ψυχής, προσεγγίζει τα κράσπεδα της αγάπης και με βοηθό τη θεία χάρη ανέρχεται σιγά-σιγά προς την αγία κορυφή της, προς τον Θεό της αγάπης και κάθε αγαθού.
...
5. «Ει πάντα τα όντα δια του Θεού και δια τον Θεόν γέγονε, κρείττων δε ο Θεός των δι’ αυτού γεγονότων, ο καταλιμπάνων τον Θεόν τον ασυγκρίτως κρείττονα και τοις χείροσιν ενασχολούμενος ,δείκνυσιν εαυτόν προτιμώντα του Θεού τα δι’ αυτού γεγονότα».
[Εάν όλα τα όντα έγιναν από τον Θεό και για τον Θεό, ο Οποίος είναι ανώτερος όλων των δημιουργημάτων Του, εκείνος που εγκαταλείπει τον ασύγκριτα ανώτερον όλων Θεό και ασχολείται με τα κατώτερα και χειρότερα, δείχνει ότι προτιμά από τον Θεό αυτά που έχουν γίνει απ’ Αυτόν].
Εδώ ο άγιος Μάξιμος μας παραπέμπει στον ευαγγελικό λόγο. Δεν μπορεί ν’ ακολουθήσει κανείς τον Κύριο, αν αγαπά όσα ο Κύριος έχει δημιουργήσει για τον άνθρωπο. Αν ο άνθρωπος κάνει παράχρηση και κατάχρηση των υλικών πραγμάτων, εκπίπτει από την αγάπη του Κυρίου, μειώνεται η αγάπη του προς τον Κύριο. Δεν μπορείς να αγαπάς δυο πράγματα ή πρόσωπα αντίθετα μεταξύ τους με την ίδια αγάπη , με την ίδια αφοσίωση. Δεν μπορείς να δουλεύεις με την ίδια ειλικρίνεια σε δυο κυρίους. Δεν μπορείς ν’ αγαπάς τον πατέρα σου και την μάνα σου, τον αδελφό σου και την αδελφή σου , το γιο σου και την κόρη σου πάνω από τον Θεό, που με τη θέληση και ευδοκία και ευλογία Αυτού ήρθαν στην ύπαρξη. Δεν μπορείς να αγαπάς ούτε τον ίδιο τον εαυτό σου. Για να φτάσεις στα ουράνια και αθέατα , πρέπει να περιφρονήσεις τα επίγεια και ορατά, να αρνηθείς τον εαυτό σου, να τον σταυρώσεις, να τον μισήσεις. Δεν γίνεται διαφορετικά. Δεν μπορείς να λατρεύεις τα κτίσματα και τα χρήματα και νάσαι και καλός χριστιανός. Και τα κτίσματα και τα χρήματα συνιστούν την ίδια ψυχοκτόνα ειδωλολατρία. Οδηγούν στο ίδιο ψυχικό κενό, στην ίδια τελική απογοήτευση.
Όταν αγαπάς ειλικρινά και βαθιά τον Θεό, εμπιστεύεσαι σ’ Εκείνον τα πάντα, όπως κάνουν τα πουλάκια τ’ ουρανού και τα κρίνα του αγρού. Τότε είσαι αμέριμνος . Περπατάς με κλειστά μάτια, βλέπεις τα αθέατα και γεύεσαι τα μελλούμενα. Εκείνος φροντίζει για σένα και σου φανερώνεται όπως στους αγίους Του και σε ελεεί όπως Εκείνος θέλει, για να μη σου λείπει τίποτε από τα ουσιώδη. Εσύ χορταίνεις από την αλήθειά Του και τη Χάρη Του, από τη σοφία Του, από την αγάπη Του, από την παντοδυναμία Του, από το ψωμί Του και το νερό Του. Τρέφει τους ερημίτες , όπως έθρεψε τους πεντακισχιλίους στην έρημον της Καπερναούμ, όπως έθρεψε τον προφήτη Ηλία στο όρος Χωρήβ και τη χήρα στα Σαρεπτά, τους Εβραίους σαράντα χρόνια στην έρημο. Τίποτε δεν αδυνατεί στον Θεό. Όταν αγαπάς ειλικρινά το Θεό, τον Ποιητή σου και Σωτήρα σου, δεν Τον αντικαθιστάς μέσα στην καρδιά σου με τα φθαρτά του κόσμου τούτου, αλλ’ αντίθετα όλ’ αυτά τα θεωρείς σκύβαλα μπροστά στο Χριστό. Τα θεωρείς περιττά, και τα περιττά οδηγούν στην απληστία και στον θάνατο. Το χρυσάφι δεν ανταλλάσσεται ποτέ με χώμα. Το ασήμι δεν αντικαθίσταται ποτέ με το γυαλί.
...
13. «Ο αγαπών τον Θεόν ου δύναται μη και κατά πάντα άνθρωπον ως εαυτόν αγαπήσαι, ει και προς τα πάθη δυσχεραίνει των μήπω κεκαθαρμένων. Διο και την επιστροφήν αυτών βλέπων και την διόρθωσιν, αμετρήτω και ανεκλαλήτω χαίρει χαρά».
[ Εκείνος που αγαπά τον Θεό δεν μπορεί να μην αγαπήσει κάθε άνθρωπο όπως τον εαυτό του, έστω και αν συναντά δυσκολίες από αυτούς που ακόμη δεν έχουν καθαριστεί από τα πάθη. Γι’ αυτό, βλέποντας την επιστροφή τους και τη διόρθωσή τους, χαίρει με ανεκλάλητη χαρά].
Εδώ περνάμε από την αγάπη του προς τον Θεό στην αγάπη προς το0ν αδελφό. Είπε ο Αββάς Αντώνιος: « Εάν κερδήσωμεν τον αδελφόν, τον Θεόν κερδαίνομεν». Ο δρόμος που οδηγεί στον Θεό, περνάει μέσα από τους αδελφούς. Κανείς δεν πηγαίνει μόνος του στον Θεό, κανείς δεν θεώνεται παρά μόνο μέσα στην Εκκλησία μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του σώματός της, του θεανθρωπίνου σώματος του Χριστού. Αυτό είναι η Εκκλησία. Το θεανθρώπινο σώμα του Χριστού. Ο Θεάνθρωπος Χριστός.
Κάθε χριστιανός, όσο εμπαθής κι αν είναι, είναι μέλος του Χριστού, είναι δυνάμει Χριστός, και όταν απαλλαγεί από τα πάθη του και γεμίσει από το Άγιο Πνεύμα και από τους καρπούς Του, τα αγιοπνευματικά χαρίσματα, γίνεται χριστός και θεός κατά χάρη.
Όταν αγαπάς τον Θεό, αγαπάς και τα παιδιά Του σαν αδελφούς Σου. Όταν δεν αγαπάς τους αδελφούς σου, τους συνανθρώπους σου, δεν αγαπάς ούτε τον Θεό. Κι αν λες πως τον πιστεύεις και Τον αγαπάς, ψεύδεσαι. Ο Άγιος Μάξιμος λέγοντας ότι όποιος αγαπά τον Θεό, σίγουρα αγαπά και τον αδελφό του, όπως αγαπά τον εαυτό του, στηρίζεται στη διδασκαλία του αγίου Ευαγγελίου και των προ αυτού αγίων Πατέρων. Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει: «Και ταύτην την εντολήν έχομεν απ’ αυτού, ίνα ο αγαπών τον Θεόν αγαπά και τον αδελφόν αυτού». Η σταυρωειδής αγάπη, η κατακόρυφη και οριζόντια, συνιστά τον παράδεισο του ανθρώπου, την αληθινή μακαριότητα. Στο πρόσωπο του αδελφού βλέπουμε το πρόσωπο του Χριστού. «Είδες τον αδελφόν σου; Είδες Κύριον τον Θεόν σου», λένε οι Πατέρες. Και «μακάριός εστι μοναχός ο πάντας ανθρώπους ως Θεόν μετά Θεόν λογιζόμενος».
Ο πραγματικός χριστιανός προσεύχεται για τη μετάνοια και επιστροφή και διόρθωση του αδελφού, και χαίρει με απερίγραπτη και ανεκλάλητη χαρά όταν αυτή πραγματοποιείται. Η προσευχή για τον αδελφό είναι η αληθινή και θεάρεστη και θεοευλόγητη προσευχή, και η χαρά για τον άλλον είναι η πραγματική χαρά. Είναι η χαρά της πνευματικής κοινωνίας και αλληλοπεριχωρήσεως εν Χριστώ Ιησού.
...
24. «Ο κατά μίμησην Θεού την ελεημοσύνην ποιούμενος, ουκ οίδε διαφοράν πονηρού και αγαθού, δικαίου και αδίκου εν τοις του σώματος αναγκαίοις, αλλά πάσιν εξ ίσου κατά χρείαν διανέμει, ει και προτιμά δι’ αγαθήν προαίρεσιν του φαύλου τον ενάρετον».
[ Εκείνος που μιμείται το Θεό, όταν κάνει ελεημοσύνη, δε γνωρίζει διαφορά πονηρού και αγαθού, δικαίου και αδίκου ως προς τις σωματικές ανάγκες τους, αλλά σε όλους διανέμει σύμφωνα με την ανάγκη του καθενός, παρότι προτιμά τον ενάρετο , για την αγαθή του διάθεση, από τον φαύλο].
Εδώ ο Άγιος Μάξιμος καλύπτει και βεβαιώνει το σχόλιό μας στο προηγούμενο κεφάλαιο. Εδώ με το λόγο του ενθυμίζει σε όλους το βίο και την πολιτεία του Μ. Βασιλείου . Ο άγιος εκείνος πατέρας και ποιμένας της Εκκλησίας ευεργετούσε στα πολυάριθμα ευαγή ιδρύματά του πιστούς και απίστους , χριστιανούς και ειδωλολάτρες και γι’ αυτό κατά την ώρα της κηδείας και εκφοράς του τιμίου σκηνώματός του προς τον τάφο, πολλοί των πιστών και των απίστων, των εθνικών, συνεθλίβησαν και πέθαναν. Ο άνθρωπος , σε οποιαδήποτε θρησκευτική συνθήκη και αν βρίσκεται , είναι εικόνα του Θεού. Είτε αμαρτωλός είτε ενάρετος είναι, είναι η εικόνα «της αρρήτου δόξης» Αυτού. Είναι παιδί του Θεού. Η παραβολή του Ασώτου υιού δεν επιτρέπει διακρίσεις ανάμεσα στους καλούς και τους κακούς , όπως ο πατέρας δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα στα υπάκουα και στα αδιάφορα και ανυπάκουα στα παιδιά του. Η πατρική του αγάπη μερίζεται εξ ίσου σε όλα, ή μάλλον προσφέρεται όλη αμερίστως προς όλα τα παιδιά του.
Βέβαια το πράγμα δεν είναι τόσο εύκολο, όσο εύκολα το λέμε. Η ηθική και πνευματική κατάσταση των ανθρώπων και τα προς εμάς αισθήματά τους εξασκούν δυνατή επίδραση πάνω μας. Χρειάζεται μεγάλη ηθική δύναμη, για να πετύχουμε την υπέρβαση της ιδιαιτερότητος. Το υπογραμμίζει και ο άγιος Μάξιμος. «Ει και προτιμά δι’ αγαθήν προαίρεσιν του φαύλου τον ενάρετον». Ύστερα και η Αγία Γραφή μας παρέχει τη δυνατότητα κάποιας διακρίσεως. Συνιστά προς όλους την ελεημοσύνη, αλλά περισσότερο προς τους οικείους της πίστεως. Και τούτο είναι φυσικό και εύλογο. Δεν αφήνει ο αδελφός για τον πάσχοντα αδελφό του, για να βοηθήσει τα ξένα. Ύστερα, αν δεν γίνει αυτό, θα νομιστεί ότι η αρετή και η φαυλότητα εκτιμώνται το ίδιο, πράγμα που αποκλείεται από τη διδασκαλία της Γραφής και των Πατέρων της Εκκλησίας.
Από το βιβλίο: «αρχιμανδρίτου Τιμοθέου (Τζιαβάρα)
ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ
ΤΟΥ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ
(Στην Α΄ εκατοντάδα κεφαλαίων περί αγάπης)
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2010
Κυριακή 1 Αυγούστου 2010
Αφιέρωμα στην Υπεραγία Θεοτόκο
ΟΜΙΛΙΑ ΚΘ΄
Η Πλατυτέρα των Ουρανών
Αγαπητά μου παιδιά,
Σήμερα θα πούμε ολίγα πράγματα προς τιμήν της Παναγίας μας, την οποίαν η Ορθόδοξος Εκκλησία μας δοξάζει και ανεβάζει υπεράνω των Χερουβείμ και των Σεραφείμ, ενώ οι αιρετικοί υποβιβάζουν σε βαθμό ατιμίας.
Όταν συναντήθηκε η Παναγία μας με την μητέρα του Τιμίου Προδρόμου, την Αγία Ελισάβετ, μεταξύ των άλλων, της είπε: «Από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί» ( Λουκ. 1,48 ). Δηλαδή από τώρα και στο εξής όλες οι γενεές των ανθρώπων που θα πιστέψουν στον Κύριο, θα με μακαρίζουν για την αξία που μου έδωκε ο Θεός και πατέρας να γίνω μητέρα του Υιού Του. Τι τιμή για μία γυναίκα!
Στις ημέρες μας γίνεται πολύς λόγος για την ισότητα των δυο φύλων, ανδρός και γυναικός. Αλλά οι αγώνες για την ισότητα και τα λεγόμενα φεμινιστικά κινήματα ήρθαν πολύ αργά. Ο Χριστιανισμός εδώ και είκοσι αιώνες έχει τακτοποιήσει το πρόβλημα. Πώς; Κατήργησε τις διακρίσεις. Τίμησε την γυναίκα ως ισάξια με τον άνδρα. Όχι μόνον αυτό, αλλά και τίμησε μια γυναίκα με τιμή, που δεν έχει, ούτε είχε, ούτε και θα έχη κανένας άνδρας. Η γυναίκα αυτή είναι η Υπεραγία Θεοτόκος…
… Κατά την εορτήν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τιμάται ο αγιώτερος άνθρωπος, η αγιώτερη γυναίκα, η Παναγία μας. Η Παναγία μας έμεινε άφθορος στην ζωή και στον θάνατο. Η γέννησις του Υιού της δεν έφθειρε την παρθενία της , η αμαρτία δεν έφθειρε την ψυχή της. Ο θάνατός της δεν έφθειρε το σώμα της. Όπως το σώμα του Χριστού έμεινε άφθορο με τον σταυρικό θάνατο, έτσι και το σώμα της Παναγίας μας έμεινε άφθορο. Απέθανε μεν, αλλά έμεινε άφθορο.
Αφού στην Ορθόδοξο Εκκλησία έχουμε άφθορα σώματα αγίων, που τα προσκυνούμε, πόσο μάλλον ήταν φυσικό να μείνη άφθορο και το θεοδόχον σκήνωμα της Μητέρας του Κυρίου και Θεού μας; Και ήταν ποτέ δυνατόν να έμενε στη γη; Όχι. Μετετέθη στον Ουρανό. Η Παναγία μας με τα Εισόδιά Της μπήκε στα Άγια των Αγίων του ναού του Σολομώντος, ενώ με την Κοίμισί Της μπήκε με την πεντακάθαρη, πανέμορφη ψυχή Της και με το ένδοξο άφθορο σώμα Της στα Άγια των Αγίων του Ουρανού.
Αν για τους άλλους ανθρώπους είναι φθορά σώματος ο θάνατος, για την Παναγία μας υπήρξε ζωηφόρος.
Θα γίνη, βέβαια, η μεταστοιχείωσις όλων των πιστών στην κοινή ανάστασι, αλλά στην Παναγίας μας αυτή η μεταστοιχείωσις έγινε τρεις ημέρες μετά την ταφήν Της. Δηλαδή η εκδημία της προς τον Κύριο είναι η αρχή της δευτέρας υπάρξεως της αιωνίου και ως προς την ψυχή και ως προς το σώμα. Δεν ήταν δυνατόν ο θάνατος να κρατήση την «όλην Θεώ ενωθείσαν»…
… Η Παναγία υποδέχθηκε στην γαστέρα Της τον Θεάνθρωπο, τον Υιόν και Λόγον του Θεού, ο Οποίος προσέλαβε την ανθρώπινη φύση από Αυτήν και την ήνωσε με την θεία Του φύσι στην υπόστασί Του. Ο Χριστός την υποδέχεται στον Ουρανό ολόκληρη, και με το σώμα και με την ψυχή. Η Παναγία μας με την υποδοχή του Χριστού, του Θεανθρώπου στην γαστέρα της , έγινε Πλατυτέρα των ουρανών. Το βλέπουμε και στις αγιογραφίες της αγίας εικόνος της ως Πλατυτέρας. Υποδέχθηκε τον Χριστό, τον κράτησε στην κοιλία Της και τον εγέννησε. Ο Χριστός τώρα υποδέχεται στα χέρια Του, στις παλάμες Του , την αγίαν ψυχήν της Θεοτόκου και Μητρός Του. Και ακούμε τώρα τον Άγ. Ιωάννη τον Δαμασκηνό να λέγη: «Πώς ο του Θεού Λόγος, ο ταύτης δι’ ευσπλαχνίαν άφατον υιός γενέσθαι καταδεξάμενος, δεσποτικαίς παλάμαις τη παναγία ταύτη και θειοτάτη οία μητρί λειτουργών, την ιεράν ψυχήν υποδέχεται!» ( Α΄ Εγκώμιον εις την Κοίμησιν ) . Η Παναγία μας μερίμνησε ,φρόντισε τον Ιησού Χριστό μας, όσο ήταν παιδί. Τώρα ο Υιός υποδέχεται την Μητέρα Του σαν Βασίλισσα στον Ουρανό. «Παρέστη η Βασίλισσα εκ δεξιών σου εν ιματισμώ διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη» ( Ψαλμ. 44, 45 ) .
Τίμησαν την Παναγία μας οι Απόστολοι . Συνάχθηκαν με μιας στα Ιεροσόλυμα, για να κηδεύσουν το σώμα της Θεοτόκου και μητρός του Διδασκάλου των. Λέγει η Παράδοσι∙ «Απόστολοι εκ περάτων συναθροισθέντες ενθάδε…». Ας μην αμφιβάλλη κανείς για το πώς συνάχθηκαν οι Απόστολοι από τα πέρατα του κόσμου. Οι Απόστολοι είναι οι αετοί του Πνεύματος. Πώς ξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο ; Ποιος τους έδωσε φτερά στα πόδια κι έτρεξαν παντού; Η δύναμις του Θεού. Αυτή η δύναμις η ίδια και τώρα παραλαμβάνει τους Αποστόλους από τα πέρατα του κόσμου και τους συγκεντρώνει στην Ιερουσαλήμ. Εκείνος που έδωσε το πύρινον άρμα στον Ηλία τον Θεσβίτη κι ανέβηκε ψηλά, Εκείνος που πήρε τον Απόστολο Φίλιππο από τη Γάζα και τον έφερε στην Άζωτο, όπως διαβάζουμε στις Πράξεις. Εκείνος έστειλε για κάθε για κάθε Απόστολο ειδικό όχημα, όχι σαν κι αυτά που έχουμε εμείς, αλλά νεφέλη φωτεινή, που τον μετέφερε στην Ιερουσαλήμ.
Τίμησαν οι Απόστολοι την μητέρα του Κυρίου και κατάπληκτοι, γεμάτοι θαυμασμό είδαν την Τρίτη ημέρα να λείπη το σώμα από τον τάφο της Γεσθημανής. Τίμησαν την παναγία μας και οι Άγγελοι του ουρανού. Την υποδέχθηκαν κατά την Κοίμησί της ,την δορυφορούσαν , την ξενάγησαν στα ουράνια δώματα, στα ουράνια σκηνώματα. Έκθαμβοι την βλέπουν να ανεβαίνη πιο ψηλά από τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ κατά το Μεγαλυνάριο: «Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ». Αγγελική έκπληξις! Βλέπουν το πρώτο ανθρώπινο σώμα να ανεβαίνη και να δοξάζεται στη Βασιλεία των Ουρανών!
Όπως εξεπλάγησαν με την Ανάληψι του Χριστού μας, διότι είδαν οι Άγγελοι να ανεβαίνη Θεός και άνθρωπος ενωμένος μαζί σε μια υπόστασι Θεανθρώπινη- ενώ όταν κατέβηκε για την σάρκωσι ήταν μόνο ο Θεός- έτσι και τώρα εκπλήσσονται με την μετάστασιν της Θεοτόκου. Μέχρι τώρα είχαν συνηθίσει να υποδέχωνται μόνον ψυχές αγίων σεσωσμένες και λυτρωμένες. Τώρα όμως με την Κοίμησι υποδέχονται και σώμα. Είναι το άχραντον σώμα της Θεοτόκου, που «τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησε». Όπως εμείς εξεπλάγημεν, όταν είδαμε τον πρώτο αστροναύτη , να ανεβαίνη ψηλά και να περπατά επάνω στην σελήνη, έτσι και οι άγγελοι εξεπλάγησαν, όταν είδαν να πατά πόδι ανθρώπινο στα Άγια των Αγίων του ουρανού. Η Παναγία μας είναι η πρώτη γυναίκα «αστροναύτης», που ανέβηκε υψηλότερα και από τους αγγέλους.
Την Παναγία μας τιμά τέλος ο λαός , ο πιστός και ευσεβής λαός και ιδιαίτερα ο Ελληνικός λαός περισσότερο από κάθε άλλο λαό. Στην Παναγία μας αφιερώνει τους περισσότερους ναούς. Την Παναγία μας έχουν προστάτιδα τα περισσότερα μοναστήρια μας. Στης Παναγίας μας τις εικόνες τις βυζαντινές – η βυζαντινή αγιογραφία εκφράζει την δογματική θέσι της Εκκλησίας μας – ανάβονται οι περισσότερες λαμπάδες. Την Παναγία μας επικαλούνται στις δύσκολες στιγμές οι πονεμένοι της ζωής. Ποτάμια δάκρυα μπροστά στις άγιες εικόνες της. Η Παναγία μας είναι βαθειά ριζωμένη μέσα στην συνείδηση του Ορθοδόξου λαού μας.
Ευλογημένοι μου Χριστιανοί, σας έδειξα ποιοί τίμησαν και τιμούν την Παναγία. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που δεν τιμούν την Παναγία μας, αλλά ατιμάζουν το πρόσωπό Της.
Συνέβη ένα περιστατικό , όπως ξέρετε, στα γεγονότα της Κοιμήσεως, που το αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός .Όπως ξέρετε, ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ήταν ένας μεγάλος ασκητής, που η σπηλιά του είναι μέσα στο μοναστήρι του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου στην Παλαιστίνη. Λέγει, λοιπόν, ο Άγιος Ιωάννης, ότι την ώρα που οι Απόστολοι και οι πιστοί της πρώτης Εκκλησίας μετέφεραν το σκήνωμα της Παναγίας μας επάνω σε κλινίδιο για να την ενταφιάσουν, ώρμησε ένας Εβραίος και άρπαξε το σκήνωμα για να το ρίξη κάτω αλλά δεν πρόλαβε. Τα χέρια του κόπηκαν αοράτως από Άγγελο του Θεού κι έμειναν κολλημένα στο σκήνωμα της Θεοτόκου. Με το γεγονός αυτό και τον φρικτό πόνο μετενόησε ο Εβραίος και ζήτησε συγγνώμη από την Παναγία μας και το θαύμα έγινε. Πάλι επανήλθαν τα χέρια του στην θέσι τους.
Τότε ασέβησε ένας προς την Παναγία μας . Σήμερα ασεβούν πολλοί. Δεν ακούτε; Οι αντίχριστοι χιλιαστές δεν δέχονται την Θεοτόκο. Μιλάνε για κάποια Μαρία, λες και είναι η κυρά- Μαρία της γειτονιάς τους. Σε τέτοιο σημείο ταπείνωσι.
Οι αιρετικοί προτεστάντες δέχονται μεν το «Θεοτόκος», αλλά δεν δέχονται την Αειπαρθενία της Θεοτόκου. Άλλου είδους βλασφημία αυτή. Το διαμάντι του ουρανού το ρίχνουν μέσα στη λάσπη των σαρκικών ερώτων και των σαρκικών μίξεων κατά τις βλάσφημες δοξασίες τους.
Ακούμε και βλέπουμε και κάποιους παρανοϊκούς Ορθοδόξους να λένε πως τάχα κάποιοι βλέπουν την Παναγία μας και τους υπαγορεύει γράμματα κι επιστολές. Πρόκειται για τους λεγόμενους «φωτισμένους». Είναι εκείνοι οι ανόητοι που στο στόμα της Παναγίας βάζουν τις δικές τους βλακείες.
Και για κάτι άλλο πρέπει όμως να κλάψουμε πολύ. Μυριάδες στόματα, εκατοντάδες χιλιάδες στόματα Ελλήνων, καθημερινώς ανοίγονται σαν τον Άδη και βλασφημούν χυδαιότατα την Πάναγνο Κόρη της Ναζαρέτ. Ένα μικρό υπολογισμό θα κάνω, γιατί τα γνωρίζω. Στους δέκα άνδρες ίσως οι δύο να μη βλασφημούν την Παναγία και τον Χριστό, οι οκτώ σίγουρα ναι. Οπότε υπολογίστε στα εκατομμύρια των ανδρών, πόσοι είναι οι ασεβούντες στο Πρόσωπον της Παναγίας Μητέρας του Θεού μας.
Δεν βλέπετε και το άλλο; Γυναίκες ατιμάζουν την Παναγία μας με την προκλητική τους εμφάνισι και την γύμνια τους τα καλοκαίρια. Από το ένα μέρος ασπάζονται την εικόνα της σεμνής Θεοτόκου και από το άλλο μέρος σκανδαλίζουν, κρημνίζουν και κολάζουν με την προκλητικότητά τους. Και δεν το αντιλαμβάνονται αυτό να το εξομολογηθούν ως αμάρτημα.
Η Παναγία μας θλίβεται για όλη αυτήν την ασέβεια του λαού. Όσοι πιστοί, ας μετανοήσουμε, ας τιμήσουμε σωστά την Παναγία μας κι ας λέμε με πόνο, με πόθο κι αγάπη για τον εαυτό μας και τον πλησίον: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς τα παιδιά Σου». Αμήν.
Από το βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪΤΟΥ
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ»
(ΟΜΙΛΙΑΙ)
ΤΟΜΟΣ Α΄
ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
Κοίμησις της Θεοτόκου- 15 Αυγούστου
ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΠΕΘΑΝΗ;
Ανάβασις
Η ζωή είναι μία ανάβασις και μία κατάβασις. Είναι μια προσγείωσις και μία απογείωσις. Αν δεν προσγειωθή ο αετός, δεν θα απογειωθή. Κι εκείνος, που είναι υπόδειγμα προσγειώσεως και απογειώσεως, είναι ο Θεάνθρωπος Ιησούς. Θέλησε και κατέβηκε από τον Ουρανό. Προσγειώθηκε ο ίδιος ο Θεός. Πώς λέγεται η προσγείωσις του Θεού; Σάρκωσις. Θέλησε και ανέβηκε από τη γη στον ουρανό. Πώς λέγεται η ανάβασίς του, η απογείωσίς του; Ανάληψις. «Ο καταβάς αυτός εστι και ο αναβάς» ( Εφες.4,10 ) . Όταν αποφάσισε να κατεβή , ήταν μόνος του. Μόνο Θεός. Όταν αποφάσισε να ανέβη , δεν ήταν μόνος. Ήταν όχι μόνο Θεός ,αλλά και άνθρωπος. Θεάνθρωπος. Ανέβασε μαζί του τον άνθρωπο, την ανθρώπινη φύσι.
Αυτή την ανθρώπινη φύσι ο Θεός Λόγος την είχε λάβει από την Παναγία. Ήταν ,λοιπόν, δυνατόν να μην ακολουθήση και η Παναγία το ίδιο δρομολόγιο , που ακολούθησε ο Υιός και Θεός της; Είναι δυνατόν να δώσης στο παιδί σου ένα όχημα, και να μη σε πάρη και σένα στο όχημα αυτό; Η Παναγία έγινε το όχημα να κατεβή ο Θεός από τον ουρανό. «Χαίρε όχημα πανάγιον, δι’ ης κατέβη ο Θεός», ψάλλουμε στον Ακάθιστο Ύμνο. Και τώρα ο Υιός της γίνεται το όχημα, για ν’ ανεβή η Παναγία στον ουρανό.
Ανάβασις της Θεοτόκου! Αυτό σημαίνει η Κοίμησις της Παναγίας, η Μετάστασις της Θεοτόκου. Ανάβασις σε ύψη δυσθεώρητα.
Ποιος ανεβαίνει ψηλά; Ο ορειβάτης , που κατακτά την κορυφή ενός βουνού. Και από τον ορειβάτη ψηλότερα ο αεροπόρος , που ξεπερνά τα σύννεφα. Και από τον αεροπόρο ψηλότερα ο Ηλίας ο Προφήτης ( Δ΄ Βασ. 2,4 ) . Και από τον Ηλία ψηλότερα ο Απόστολος Παύλος, που έφθασε «έως τρίτου ουρανού» ( Β ΄Κορ. 12,2 ) . Και από τον Παύλο ψηλότερα οι άγγελοι. Και από τους αγγέλους ψηλότερα; Ένας μόνο άνθρωπος , η Παναγία, « η υψηλοτέρα των ουρανών και καθαρωτέρα λαμπηδόνων ηλιακών». Η Παναγία είναι η «πλατυτέρα των ουρανών». Λέγει ο ιερός Δαμασκηνός : «Ου γαρ ως Ηλίας εις τον ουρανόν ανελύληθας. Ουχ ως Παύλος έως τρίτου ουρανού μετεβιβάσθης ,αλλ’ έως αυτού του βασιλικού θρόνου του Υιού σου έφθασας, αυτόπτως ορώσα και χαίρουσα και συν πολλή και αφάτω παρεστώτα τη παρρησία… κόσμον ευλογούσα, τα σύμπαντα αγιάζουσα∙ τοις κάμνουσιν άνεσις, τοις πενθούσι παράκλησις, τοις νοσούσιν ίασις…» ( Ιδέ βιβλ. «Θεοτόκος» , σελ. 134 ) .
Η Παναγία κατέχει δύο ρεκόρ ύψους
• Το ένα, όταν ήταν στη γη. Είναι το ρεκόρ της αγιότητος. Αξεπέραστο ρεκόρ. Κανένας δεν μπορεί να το καταρρίψη.
• Το άλλο, στον ουρανό. Είναι το ρεκόρ της θεώσεως.
Την ημέρα της Κοιμήσεώς της εορτάζουμε την κατάκτησι αυτού του δευτέρου ρεκόρ. Η Παναγία ανέβηκε σε τέτοιο ουράνιο ύψος, που κανένας άλλος ούτε ανέβηκε ούτε θ’ ανεβή. Ανέβηκε, επειδή κατέβηκε. Απογειώθηκε σε ύψη δόξας, επειδή προσγειώθηκε σε βάθη ταπεινώσεως. «Ύψωσε ταπεινούς» ( Λουκ. 1,52) . Η ταπεινή Κόρη της Ναζαρέτ ανυψώθηκε και έγινε η Βασίλισσα των ουρανών.
1. Από το θάνατο στη ζωή
Όλα αυτά κάπως τα κατανοούμε. Εκείνο, που πολλοί δεν καταλαβαίνουν, είναι ο θάνατος της Παναγίας. Ήταν ανάγκη να πεθάνη η Παναγία; Δεν μπορούσε ο Θεός και Υιός της να την παραλάβη ζωντανή και να μη διέλθη από το θάνατο; Γιατί πέθανε;
Η ζωή , κάθε ζωή, περνάει από το θάνατο. Και κάθε θάνατος περνάει από τη ζωή.
• Περνάει από τον τάφο της μητρικής κοιλιάς το παιδί , για να βγη στη ζωή.
• Περνάει από τον τάφο της γης ο σπόρος ,για να βγη στην άνοιξι της καρποφορίας.
• Περνάει από τη δύσι ο ήλιος ,για να βγη στην ανατολή. Και ο ήλιος που ονομάζεται Παναγία, «η γυνή η περιβεβλημένη τον ήλιον» (Αποκ. 12, 1 ) , έπρεπε να περάση από τη δύσι, για να βγη στην ανατολή της ανέσπερης ημέρας, της βασιλείας των ουρανών. Λέγει ο Δαμασκηνός: «Ώσπερ ούτος ο ολολαμπής και πολύφωτος ήλιος από του σεληναίου προς μικρόν κρυπτόμενος σώματος, δοκεί μεν πως εκλιμπάνειν και τω ζόφω καλύπτεσθαι και της αίγλης αναλαμβάνειν το σκότος, όμως αυτός του οικείου φωτός ουκ εξίσταται, ούτω και συ, η πηγή του αληθινού φωτός, η αέναος, ο αδαπάνητος αυτοζωής θησαυρός, ει και προς τι χρονικόν διάστημα καλύπτη σωματικώς τω θανάτω, αλλά βρύεις αφθόνως ημίν φωτός… («Θεοτόκος», σελ. 130-132).
Κλαις και θρηνείς, όταν ο ήλιος δύη; Ασφαλώς όχι, διότι ξέρεις ότι μετά τη δύσι θα έλθη η ανατολή. Έτσι συ, ο πιστός χριστιανός, που πιστεύεις στην Ανάστασι του Χριστού, στη Μετάστασι της Παναγίας, στην Κοίμησι των Αγίων, να μην κλαις, όταν ο άνθρωπός σου κλείνη τα μάτια. Έφθασε η δύσις. Αλλά κάθε δύσις σημαίνει και μια ανατολή. Στο άλλο ημισφαίριο της ζωής ανατέλλει.
Να, λοιπόν, γιατί και η Παναγία Θεοτόκος με το ίδιο πορθμείο πέρασε στην αντίπερα όχθη της αιωνιότητος∙ με το πορθμείο του θανάτου. «Ο πάλαι βδελυκτός και μισούμενος θάνατος, νυν ευφημείται και μακαρίζεται. Ο πάλαι πένθους και κατηφείας, δακρύων τε και σκυνθρωπότητος πρόξενος, νυν χαράς αναδέδεικται αίτιος και πανηγύρεως έμπλεως» («Θεοτόκος», σελ. 136)
2. Πέθανε και ο Υιός της
Γιατί πέρασε και η Παναγία από το θάνατο;
Διότι δεν είναι ανώτερη από τον Υιό και Θεό της. Αφού ο Υιός της, ο Ιησούς Χριστός , πέθανε και ετάφη «κατά τας Γραφάς» (Α ΄Κορ. 15, 3 ), πως ήταν δυνατόν να μην πεθάνη και να μην ταφή και η Θεοτόκος, που είναι μεν Παναγία, αλλ’ είναι άνθρωπος σαν κι εμάς;
Πολλές φορές θέλουμε να γινώμεθα ανώτεροι από τον Χριστό! Ο Χριστός πόνεσε, εμείς δεν θέλουμε να πονάμε. Ο Χριστός πέθανε οδυνηρό θάνατο, εμείς γογγύζουμε για το θάνατο κάποιου δικού μας προσώπου ή δεν σκεπτόμεθα , ότι κι εμείς 100% θα πεθάνουμε.
Πολλές φορές θέλουμε να βρούμε το δικό μας δρόμο, που ν’ ανεβούμε στον ουρανό. Δεν υπάρχει. Υποχρεωτικά θα περάσουμε από το δρόμο του Σταυρού και από τα διόδια του θανάτου. Αλλ’ ας μη λησμονούμε, ότι στα διόδια δεν σταματούμε. Συνεχίζουμε το ταξίδι. Έτσι και η Παναγία δεν σταμάτησε στα διόδια του θανάτου. Συνέχισε την πορεία.
Έπρεπε να πεθάνη, όπως πέθανε ο Υιός της. Αλλ’ όπως ο Υιός της μετά τρεις μέρες ανέστη, έτσι και η Μητέρα του μετά τριήμερο ταφή μετέστη. «Ω πως η πηγή της ζωής προν την ζωήν δια μέσου του θανάτου άγεται!» (Θεοτόκος ,σελ.128 ) .
Δεν ήταν δυνατόν για πολύ η νέκρα και ο τάφος να κρατήσουν την Μητέρα της Ζωής. «Τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν∙ ως γαρ Ζωής Μητέρα προς την ζωήν μετέστησεν» ( κοντάκιο εορτής) . Το νερό τότε βγαίνει καθαρό και κρυστάλλινο από την πηγή, όταν περάση πρώτα από την πηγή, όταν περάση πρώτα από τα διυλιστήρια της ζωής από την ησυχία στα σπλάχνα της γης. Έτσι και η ζωή της Θεοτόκου έγινε αέναος πηγή, αφού πέρασε για λίγο από τη σιωπή του τάφου, από το διυλιστήριο της γης.
3. Ντύθηκε τη στολή της αφθαρσίας
Επιμένουν πολλοί:
- Μα ήταν ανάγκη να πεθάνη και η Παναγία;
Ναι! Η αλλαγή απαιτούσε κάποιο κρύψιμο. Ποια αλλαγή; Εκείνη, για την οποία μιλάει ο απόστολος Παύλος. Ο άνθρωπος πλάσθηκε από το Θεό ντυμένος τη στολή της αφθαρσίας. Ο Διάβολος κρύφθηκε ύπουλα μέσα στο ωραιότερο πτηνό του παραδείσου ( ο όφις προ της πτώσεως), για να ξεντύση τον άνθρωπο από τη στολή της αφθαρσίας και της αθανασίας και να τον ντύση με τη στολή της φθοράς και του θανάτου.
Και ύστερα; Έρχεται ο Θεός Λόγος από τον ουρανό και κρύβεται από άκρα οικονομία και συγκατάβαση μέσα στον ωραιότερο άνθρωπο, στην Μαρία την Παρθένο, για να ξαναντύση τον άνθρωπο με τη θεοϋφαντη στολή της αφθαρσίας.
Για να περιβληθούμε εμείς τη στολή της θεώσεως . Εκείνος, ο Θεός, ο «αναβαλλόμενος φως ως ιμάτιον» ( Ψαλμ. 103, 2) , ντύθηκε με τη στολή, που ποτέ του δεν είχε φορέσει. Ντύθηκε τη στολή της ανθρωπίνης φύσεως και εμφανίσθηκε ως άνθρωπος. Και μέσα σε ποιο χώρο φόρεσε Χριστός, τη στολή της ανθρωπότητος; Μέσα στον τάφος της παρθενικής νηδύος της Θεοτόκου. Έτσι τώρα η Παναγία κλείνεται για λίγο μέσα στον τάφο της Γεσθημανή, για να φορέση τη στολή της αφθαρσίας.
Τι συμβαίνει πολλές φορές με επίσημες κυρίες; Προκειμένου ν’ αλλάξουν φόρεμα, κλειδώνονται για λίγο στα ιδιαίτερα διαμερίσματά τους. Κάπως έτσι ας φαντασθούμε την Παναγία. Είναι η Πρώτη Κυρία, η Βασίλισσα. Προκειμένου , λοιπόν, να παρουσιασθή στους γάμους του Υιού Της, στη βασιλεία των ουρανών, κλείνεται, τρόπον τινά, για λίγο στο θάλαμο της γης, στον τάφο. Εκεί αλλάζει στολή. Λέγει ο απόστολος Παύλος γι’ αυτή την αλλαγή στολής: «Δει το φθαρτόν τούτο ενδύσασθαι αφθαρσίαν και το θνητόν τούτον ενδύσασθαι αθανασίαν» ( Α΄ Κορ. 15, 53 ) .
Κάποτε όλοι οι νεκροί θα ενδυθούν τη στολή της αφθαρσίας∙ όλοι εκείνοι , που πέθαναν «εν Κυρίω». Απλώς η στολή της Παναγίας ετοιμάσθηκε κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.
Από το βιβλίο : «αρχιμ. Δανιήλ Αεράκη
ΕΟΡΤΑΣΩΜΕΝ ΤΩ ΚΥΡΙΩ
( Λευιτ. 23,39)
ΑΘΗΝΑ 1996
…Ο μακαριστός π. Ιωακείμ αναφέρει στ’ απομνημονεύματά του : «Ήμουν σε αναστάτωση λογισμών, με αφόρητον πόνο εις το στήθος. Έγειρα λίγο εις το κάθισμα ν’ αναπαυθώ και παρακαλώντας την γλυκυτάτην Παναγίαν μας , την ελπίδα των απηλπισμένων, με πήρε λίγο ο ύπνος , χωρίς να διακρίνω αν ήτο πράγματι ύπνος. Αίφνης έλαμψε φως πολύ , που μόλις ημπορούσα να το αντικρύσω. Μέσα εις το λαμπρότατον αυτό φως, είδα την Κυρία Θεοτόκον! Το άχραντον πρόσωπον και τα ενδύματά Της ακτινοβολούσαν αφάνταστα. Έβλεπα με θαυμασμόν το εξαίσιον θέαμα, ενώ το θείον αυτό φως με άρπαξε και μ’ έφερε εις τα δεξιά Της. Τότε η πανάμωμος άπλωσε το χέρι Της και δείχνοντάς μου το σώμα μου ύπτιο στο πάτωμα, μου είπε:
- Βλέπεις;
Εγώ τότε είδα να φυτρώνουν από το … στόμα μου δυο κρίνοι με φύλλα ξιφοειδή, μακρά και καμπύλα. Εις έκαστον δε φύλλον ήσαν με χρυσά γράμματα γραμμένα τα εξής: Υπεραγία Θεοτόκε!... Τα είδα και τα διάβασα ευκρινώς.
Η Κυρία Θεοτόκος τότε μου είπε:
- Ο ένας κρίνος είναι της ψυχής και ο άλλος του σώματος. Όποιος έχει την ελπίδα του σε μένα, δεν φοβάται ούτε σ’ αυτή την ζωή, ούτε στην άλλη!
Μόλις είπε αυτά, έφυγε κι εγώ βρέθηκα πάλιν ακουμπισμένος στο κάθισμα. Άρρητη χαρά και ουράνια γλυκύτητα πλημμύρισε την καρδιά μου…».
Κύριος ο Θεός , αγαπητέ μου κ. Μελινέ, δια πρεσβειών των αγίων και θαυματουργών Αναργύρων (το εκκλησίδιον των οποίων ανεκαίνισε και αυτός μετ’ άλλων ) του έκαμε θαύμα μεγάλο, καθώς τον διέσωσε ,παρά την πτώση του σε βάραθρο, στην σκήτη.
Αργότερα και πάλιν η Κυρία Θεοτόκος τον οικονόμησε και του υπέδειξε να κατευθυνθεί στην Ιερουσαλήμ λέγουσα:
- Είσελθε εις αυτήν την πόλιν και θα εύρης ανάπαυσιν…
Από το βιβλίο «Επίγειοι άγγελοι οι Αγιορείται»
Απόσταγμα σταυρωμένης καρδιάς Αθωνιτών
Μανώλης Μελινός
Σειρά
Πείρα Πατέρων
Η Παναγία χρίει τον ευλαβή μοναχό
Εδώ και μερικά χρόνια, ένας φιλομόναχος νέος είχε παρακολουθήσει μια ολονυκτία σε μια Μονή του Αγίου Όρους με πολλή ευλάβεια. Ήταν η εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου και, επειδή ήθελε και αυτός να αφιερωθή στον Θεό, σε όλη την αγρυπνία στεκόταν όρθιος και προσευχόταν με κατάνυξη.
Όταν έφθασαν στους Αίνους, ο Ιερεύς έχριε τους Πατέρες και τους προσκυνητάς από το λαδάκι της κανδήλας της Παναγίας. Ο νέος όμως από πολλή ευλάβεια και υπερευαισθησία δεν πλησίασε για να χρισθή, διότι θεωρούσε ανάξιο τον εαυτό του. Όταν πια τελείωσαν όλοι , και έφυγε ο ιερεύς, αισθάνθηκε την ανάγκη μέσα από την καρδιά του να πάη να προσκυνήση τουλάχιστον την Εικόνα της Παναγίας, για να πάρη κι αυτός λίγη Χάρη. Ενώ λοιπόν προσκυνούσε με ευλάβεια την Εικόνα της Παναγίας, έγειρε όμορφα η κανδήλα της και έχυσε λάδι στο κεφάλι του νεαρού, χωρίς να στάξη ούτε κάτω αλλ’ ούτε και στα ρούχα του, παρά μόνο στην κορυφή της κεφαλής του. Ένιωσε δε παράλληλα και μια ανέκφραστη πνευματική αγαλλίαση, που τέτοια δεν είχε νιώσει ποτέ στην ζωή του.
Όταν είδα από μακριά τον νέο, πριν μου διηγηθή ο ίδιος το περιστατικό, επειδή φαινόταν από το αλλοιωμένο του πρόσωπο το θείο γεγονός, τον ρώτησα το του συνέβη, και εκείνος μου το διηγήθηκε με πολλή απλότητα.
Βλέπει λοιπόν κανείς ότι τους πολύ ευλαβείς και ταπεινούς τους χρίει μόνη της η Παναγία και τους αλλοιώνει πνευματικά.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΑΙ ΠΑΤΕΡΕΣ
ΚΑΙ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ»
ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η Παναγία μας ως βασίλισσα του πόνου
Είναι αλήθεια , ότι η Παναγία μας, από την στιγμή που δέχτηκε το χαρμόσυνο άγγελμα του ερχομού του Λυτρωτού στον κόσμο κι ότι θα γίνει μητέρα του Θεού, από εκείνη την στιγμή, άρχισε ο πόλεμος του διαβόλου.
Και βλέπουμε να βρίσκεται στον πρώτο πόνο η Υπεραγία Θεοτόκος, να μην βρίσκει τόπο να εναποθέσει τον Υιό και Λόγο του Θεού. «Ουκ ην τόπος εν τω καταλύματι». Και βρέθηκε σ’ ένα σπήλαιο μέσα, εκεί με τα άλογα ζώα. Σαν ο πιο φτωχός άνθρωπος στον κόσμο ήρθε ο Χριστός μας.
Μετά άρχισε ο άλλος πόνος στην Παναγία μας, ο διωγμός του Ηρώδη. «Άγγελος Κυρίου εφάνη κατ’ όναρ τω Ιωσήφ λέγων, παράλαβε το παιδίον και την μητέρα και φεύγε εις την Αίγυπτον». Ξενιτεύεται η Παναγία μας.
Στην συνέχεια, ακολουθεί ο πόνος ο οποίος προερχόταν από την εχθρική στάση των Γραμματέων και των Φαρισαίων προς τον Υιόν της και Θεόν μας. Και αυτή η στάση ήταν συνεχής και ο πόνος της παναγίας μας ήταν συνεχής. Έβλεπε όλους αυτούς να Του φέρονται με τον πιο χειρότερο τρόπο, να Του κάνουν παραπλανητικά ερωτήματα, να προσπαθούν να Τον παγιδεύσουν. Έβλεπε την πώρωση αυτών των ανθρώπων, οι οποίοι δεν παραδέχονταν τα θαύματα που έκανε ο Κύριός μας.
Πόνεσε πολύ όταν έμαθε την προδοσία του Κυρίου μας από τον μαθητή Του. Πόνεσε φοβερά όταν Τον συνέλαβαν, όταν Τον έφτυναν, Τον ύβριζαν, Τον χτυπούσαν , Τον ειρωνεύονταν, όταν Του έβαλαν το ακάνθινο στεφάνι. Κορυφώθηκε δε ο πόνος στην σταύρωση.
Ήρθε όμως η Ανάσταση και χάρηκε η Παναγία μας. Αλλά η χαρά της Παναγίας μας είναι ολοκληρωμένη, όπως και ο πόνος της Παναγίας μας είναι μεγάλος. Και συνυπάρχουν αυτά τα δύο στην Παναγία μας κι εξακολουθούν να συνυπάρχουν. Γιατί;
Δεν τελείωσε ο πόνος της Παναγίας μας με την σταύρωση του Κυρίου μας, αλλά συνεχίζεται όταν βλέπει τους πιστούς, τους ανθρώπους, τους βαπτισμένους στο όνομα της Αγίας Τριάδος , να παραφέρονται, να υβρίζουν, να βλασφημούν, να κατακρίνουν, να αντιπαθούν, να μισούν.
Και ο πόνος της Παναγίας μας πλεονάζει, όταν βλέπει τις ασθένειες, τους θανάτους, όταν βλέπει διάχυτο πόνο μέσα στην οικογένεια, όταν βλέπει πλήθος, πλήθος πόνου μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο και γι’ αυτό ως βασίλισσα του πόνου η Παναγία μας προστρέχει στον ανθρώπινο πόνο και προσφέρει το δώρημα «προς το συμφέρον της αιτήσεως», αρκεί ο προσευχόμενος και η προσευχομένη να έχουν βαθύτητα πίστεως και προσηλώσεως προς τον Υιό της.
Έτσι, ο κόσμος της πρόσφερε από ευγνωμοσύνη πλήθος ονομάτων. Την ωνόμασε «Κεχαριτωμένη», «βασίλισσα των ουρανών», «σκέπη του κόσμου», «πάντων ελπίδα», «γοργοϋπήκοο», «δεξιά», «φανερωμένη», πλήθος ονομάτων για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη προς τα τόσα και τόσα αγαθά και τις τόσες πρεσβείες που απευθύνει στον Υιό της.
Δεν θα έφταναν ώρες και ημέρες ,ίσως και χρόνια, να κάθεται και να διηγείται κανείς τα άπειρα θαύματα της Παναγίας μας. Είναι το πιο αγαπητό και το πιο τιμώμενο πρόσωπο απ’ όλους τους ανθρώπους, χριστιανούς και μη…
… Κι εμείς μέσα στην Ορθόδοξη Ελλάδα, ακούμε καθημερινά να βλασφημούν το όνομα της Παναγίας μας και δεν τολμούμε να τους παρατηρήσουμε.
Εδώ ζυγίζεται η ποιότητα της πίστεως. Όταν λέμε ότι πιστεύουμε, σημαίνει ότι δεχόμεθα και αγαπούμε με όλη μας την καρδιά , τον Χριστό και την Παναγία και τους αγίους μας. Εάν μας ύβριζαν την σαρκική μητέρα δεν θα αντιδρούσαμε; Μας υβρίζουν την μητέρα των μητέρων, την μητέρα του Θεού, αλλά και την δική μας μητέρα και μένουμε απαθείς;
Γι’ αυτό πρέπει πάντοτε και με τρόπο βέβαια σωστό, ύστερα από προσευχή, να αντιδρούμε και να παρατηρούμε αυτούς οι οποίοι υβρίζουν το όνομα της Παναγίας μας.
«Και σε μεσίτριαν έχω προς τον φιλάνθρωπον Θεόν». Η Παναγία μας πρεσβεύει, μεσιτεύει προς τον φιλάνθρωπο Θεό , τον Υιό της . Δεν είναι εκείνη η οποία σώζει. Σώζει δια των πρεσβειών της. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο σωτήρας ο οποίος σταυρώθηκε για μας. Όμως οι παρακλήσεις της Παναγίας μας στον Υιό της και Θεό μας είναι ευπρόσδεκτες. Ο Χτιστός μας «δεν χαλάει το χατήρι», θα λέγαμε της Παναγίας μας.
Κι αυτό φάνηκε από το πρώτο θαύμα που έκανε ο Κύριός μας. Όταν τελείωσε το κρασί στον γάμο της Κανά, τι έκανε η Παναγία μας; Απευθύνθηκε στον Κύριό μας και του είπε: « Τελείωσε το κρασί, κάνε κάτι». Κι εκείνος παρατήρησε , γιατί εκεί φέρθηκε ως Θεός και της απάντησε: «Τι εμοί και σοι γύναι, ούπω ήκει η ώρα μου». Όμως η Παναγία μας , επειδή ήξερε την αγάπη του Υιού της κι ότι δεν θα της χαλούσε το χατήρι, αμέσως έδωσε εντολή στους υπεύθυνους να κάνουν ό,τι τους πει. Βλέπετε την λεπτότητα της Παναγίας μας;
Και πράγματι, διέταξε ο Κύριός μας να γεμίσουν τις υδρίες με νερό κι αφού προσευχήθηκε , έγινε η μετατροπή σε κρασί. Κι έγινε μάλιστα τόσο ωραίο το κρασί, ώστε ν’ απορούν όλοι και να θαυμάζουν .
Κάθε στιγμή, να απευθυνόμεθα με αγάπη αλλά και με εμπιστοσύνη στην Υπεραγία Θεοτόκο και παρακλητικά να της ζητάμε τη βοήθεια, είναι η μητέρα μας η Βασίλισσα του πόνου. Αυτή θα μας προσφέρει ό,τι μας χρειάζεται για την επιτυχία του σκοπού αυτής της ζωής.
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Περί της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Με αισθήματα χαράς , ενθουσιασμού και ευχαριστίας, η εκκλησία μας εορτάζει την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, της μητέρας του Υιού και Λόγου του Θεού, της πλατυτέρας των ουρανών, της αγιωτέρας και τιμιωτέρας των Χερουβείμ και των Σεραφείμ ενδοξωτέρας, την μνήμη της μητέρας όλων ημών των πιστών.
Είναι αλήθεια ότι η Υπεραγία Θεοτόκος δοξάστηκε από τον ίδιο τον Θεό, όταν στον Ευαγγελισμό ο άγγελος του Κυρίου της είπε: «Χαίρε κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου. Ευλογημένη συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου».
Πράγματι, από τότε, με πολλή ταπείνωση η Υπεραγία Θεοτόκος , διότι είχε την αρετή αυτή και μάλιστα σε αφάνταστο βαθμό, ανθρωπίνως σε υπερτέλειο βαθμό, ομολόγησε και είπε : « Ιδού η δούλη του Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου» . Αλλά και αργότερα ,όταν συναντήθηκε με την συγγενή της Ελισάβετ, τι είπε; « Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί» .
Αλήθεια, ποιος χριστιανός στον πλανήτη μας, υπήρξε ή θα υπάρξει που δεν θα δονείται η καρδιά του από αισθήματα αγάπης και ευγνωμοσύνης προς την Υπεραγία Θεοτόκο;
Είναι η βασίλισσα του πόνου, είναι η βασίλισσα της αγάπης, είναι η βασίλισσα των ουρανών. Είναι για μας όλους τους ανθρώπους όλων των αιώνων, ο γνήσιος ,υπερτέλειος και αγνός εκπρόσωπος στον θρόνο του Θεού. Αυτήν την Υπεραγία Θεοτόκο εορτάζουμε.
Πάντοτε οι πιστοί προσέδιδαν στην Θεοτόκο πλήθος ονομάτων, ανάλογα με τις δωρεές που πήραν απ’ αυτήν, όταν με πίστη απευθύνθηκαν σ’ αυτήν και με θερμή προσευχή. Άλλοι την ονόμασαν «Ελευθερώτρια», άλλοι «Δεξιά». Όλος ο κόσμος της πρόσφερε κι από μία ονομασία ,δείχνοντας έτσι την αγάπη , την ευγνωμοσύνη , την τιμή και την δόξα που ανήκει στην Υπεραγία Θεοτόκο.
Πράγματι, εάν θα παρατηρήσουμε , αγαπητοί μου αδελφοί, σ’ όλα τα μέρη του κόσμου, σε χριστιανικά μέρη, σε χριστιανικές κοινότητες, θα δούμε να έχουν χτίσει υπερκαλείς και υπέρλαμπρους ναούς ή φτωχικά παρεκκλησάκια στο όνομα της Παναγίας μας. Η δε Εκκλησία μας την τοποθέτησε , πολύ σωστά, στην κεντρική κόγχη του ναού, ώστε μπαίνοντας κανείς μέσα να αντικρύζει το στοργικό βλέμμα της Παναγίας μας, την σκέπη πάντων των χριστιανών, έτσι ώστε βλέποντας ο κάθε πιστός την Παναγία μας να απευθύνεται ευλαβώς προς αυτήν επικαλούμενος την βοήθειά της. Η δε Υπεραγία Θεοτόκος δείχνει τον Παντοκράτορα, τον Υιόν της και Θεό μας.
Η Υπεραγία Θεοτόκος στολίζει τα στήθη όλων των χριστιανών που την κρεμούν σαν φυλαχτό επάνω τους. Στολίζει και κοσμεί τα εικονοστάσια όλων των σπιτιών, τα πλοία, τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα. Βλέπουμε να είναι γεμάτοι όλοι αυτοί οι τόποι με την εικόνας της Παναγίας μας.
Πρεσβεύτρια , λοιπόν, όλων των χριστιανών, βρίσκεται στα κατάβαθα της ψυχής μας και θα έλεγα, βρίσκεται και στην ψυχή μη χριστιανών και ετεροδόξων. Επί παραδείγματι, πολλοί Τούρκοι, πολλοί άνθρωποι της Ασίας, Ινδοί, Κινέζοι σέβονται και αγαπούν την Παναγία.
Και αυτό για να αποδειχτεί ότι η Υπεραγία Θεοτόκος δεν είναι μόνο για τους χριστιανούς, αλλά είναι η μητέρα όλων των ανθρώπων, αφού ο Θεός είναι δημιουργός όλου του κόσμου.
Αλλά θα ήταν άσκοπος αυτός ο εορτασμός, θα ήταν άσκοπη όλη αυτή η τιμή και η δόξα την οποία προσφέρουμε στην Υπεραγία Θεοτόκο, εάν δεν εκπληρώνονταν σε μας ο δεύτερος σκοπός του εορτασμού.
Ο πρώτος σκοπός είναι η τιμή που ανήκει στον εορταζόμενο άγιο. Και ο δεύτερος σκοπός είναι η πνευματική ωφέλεια από την μίμηση της ζωής και των αρετών του εορταζομένου αγίου.
Καλούμεθα κι εμείς να αγαπήσουμε πολύ, όπως αγάπησε η Παναγία μας, να πιστέψουμε πολύ κι εμείς, όπως πίστεψε και η Παναγία μας στον λόγο του αρχαγγέλου, να ταπεινωθούμε πολύ, όπως ταπεινώθηκε η Παναγία μας.
Η ταπείνωση δεν είναι ανοησία, είναι η βάση και το θεμέλιο των αρετών. « Ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού». Αυτή ήταν η εκλεκτή δια μέσου των αιώνων για να γίνει η μητέρα του Θεού. Ποια; Αυτή που είχε την ταπείνωση.
Όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας μας αυτήν την αρετή τοποθέτησαν στα κατάβαθα της ψυχής τους και την είχαν κύριο και καθημερινό μέλημά τους, να είναι ταπεινωμένοι κι όταν τους κατηγορούσαν , συνηθισμένο άλλωστε φαινόμενο στους αγίους , όπως και κάποιος άγιος όταν τον κατηγόρησαν κάποτε κάλεσε τον κατήγορό του και του λέει: « Έλα, παιδί μου. Θέλω να σου εκφράσω τις ευχαριστίες μου για όσα μου είπες, αλλά ήταν πολύ λίγα, εγώ έχω πολύ περισσότερα αμαρτήματα μπροστά σ’ αυτά που μου είπες.
Ποιος από μας θα έλεγε αυτό; Έτσι και μας κάνουν μία μικρή μόνο παρατήρηση γινόμαστε ηφαίστειο. Γιατί; Διότι ο εγωισμός μας είναι φουντωμένος, έχει και παρακλάδια, είναι με περικεφαλαία.
Χρειάζεται, λοιπόν, γι’ αυτό να δεχτούμε την χάρη του Θεού, όπως την δέχτηκε η Παναγία μας, να γίνουμε δοχεία της χάριτος. Και πώς θα ζήσουμε στην άλλη ζωή, μαζί με τους αγίους εάν δεν έχουμε κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, κοινά σημεία με τον Θεό-Πατέρα, τον Υιό το μονογενή και το πανάγιο Πνεύμα και με τους αγίους της εκκλησίας μας; Εάν δεν προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τις αρετές τους, που το μέλημα και ο σκοπός της ζωής είναι η μίμηση του Χριστού και η μίμηση των αγίων; Πώς θα μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με τον Θεό, μαζί με τους αγίους;
Εδώ βλέπετε δεν μπορούν να ζήσουν μέσα σ’ ένα σπίτι δυο-τρεις άνθρωποι , παρατηρείται μια ασυμφωνία χαρακτήρων. Στην αιωνιότητα , όπου θα ζουν χιλιάδες άγιοι και θεοφόροι πατέρες, πώς κι εμείς θα προστεθούμε όταν δεν είμαστε σύμφωνοι μ’ αυτά που αυτοί έζησαν, μ’ αυτά που αυτοί πρεσβεύουν;
Να προσφέρουμε , λοιπόν, την αγάπη μας στους πρεσβεύοντας αγίους και ιδιαίτερα στην «αγία αγίων πάντων», την Υπεραγία Θεοτόκο που έχει πραγματοποιήσει πλήθος θαυμάτων και ο καθένας μας έχει δει προσωπικά θαύματα και γενικώτερα θαύματα και εθνικά θαύματα. Είναι η υπέρμαχος στρατηγός, είναι η προστάτης των ενόπλων δυνάμεων , είναι η προστάτης πάντων των χριστιανών.
Ας προσπαθήσουμε , λοιπόν, να μιμηθούμε την Παναγία μας και να είμεθα γνήσια τέκνα της , για να ζούμε αιώνια μαζί της.
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Η Πλατυτέρα των Ουρανών
Αγαπητά μου παιδιά,
Σήμερα θα πούμε ολίγα πράγματα προς τιμήν της Παναγίας μας, την οποίαν η Ορθόδοξος Εκκλησία μας δοξάζει και ανεβάζει υπεράνω των Χερουβείμ και των Σεραφείμ, ενώ οι αιρετικοί υποβιβάζουν σε βαθμό ατιμίας.
Όταν συναντήθηκε η Παναγία μας με την μητέρα του Τιμίου Προδρόμου, την Αγία Ελισάβετ, μεταξύ των άλλων, της είπε: «Από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί» ( Λουκ. 1,48 ). Δηλαδή από τώρα και στο εξής όλες οι γενεές των ανθρώπων που θα πιστέψουν στον Κύριο, θα με μακαρίζουν για την αξία που μου έδωκε ο Θεός και πατέρας να γίνω μητέρα του Υιού Του. Τι τιμή για μία γυναίκα!
Στις ημέρες μας γίνεται πολύς λόγος για την ισότητα των δυο φύλων, ανδρός και γυναικός. Αλλά οι αγώνες για την ισότητα και τα λεγόμενα φεμινιστικά κινήματα ήρθαν πολύ αργά. Ο Χριστιανισμός εδώ και είκοσι αιώνες έχει τακτοποιήσει το πρόβλημα. Πώς; Κατήργησε τις διακρίσεις. Τίμησε την γυναίκα ως ισάξια με τον άνδρα. Όχι μόνον αυτό, αλλά και τίμησε μια γυναίκα με τιμή, που δεν έχει, ούτε είχε, ούτε και θα έχη κανένας άνδρας. Η γυναίκα αυτή είναι η Υπεραγία Θεοτόκος…
… Κατά την εορτήν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τιμάται ο αγιώτερος άνθρωπος, η αγιώτερη γυναίκα, η Παναγία μας. Η Παναγία μας έμεινε άφθορος στην ζωή και στον θάνατο. Η γέννησις του Υιού της δεν έφθειρε την παρθενία της , η αμαρτία δεν έφθειρε την ψυχή της. Ο θάνατός της δεν έφθειρε το σώμα της. Όπως το σώμα του Χριστού έμεινε άφθορο με τον σταυρικό θάνατο, έτσι και το σώμα της Παναγίας μας έμεινε άφθορο. Απέθανε μεν, αλλά έμεινε άφθορο.
Αφού στην Ορθόδοξο Εκκλησία έχουμε άφθορα σώματα αγίων, που τα προσκυνούμε, πόσο μάλλον ήταν φυσικό να μείνη άφθορο και το θεοδόχον σκήνωμα της Μητέρας του Κυρίου και Θεού μας; Και ήταν ποτέ δυνατόν να έμενε στη γη; Όχι. Μετετέθη στον Ουρανό. Η Παναγία μας με τα Εισόδιά Της μπήκε στα Άγια των Αγίων του ναού του Σολομώντος, ενώ με την Κοίμισί Της μπήκε με την πεντακάθαρη, πανέμορφη ψυχή Της και με το ένδοξο άφθορο σώμα Της στα Άγια των Αγίων του Ουρανού.
Αν για τους άλλους ανθρώπους είναι φθορά σώματος ο θάνατος, για την Παναγία μας υπήρξε ζωηφόρος.
Θα γίνη, βέβαια, η μεταστοιχείωσις όλων των πιστών στην κοινή ανάστασι, αλλά στην Παναγίας μας αυτή η μεταστοιχείωσις έγινε τρεις ημέρες μετά την ταφήν Της. Δηλαδή η εκδημία της προς τον Κύριο είναι η αρχή της δευτέρας υπάρξεως της αιωνίου και ως προς την ψυχή και ως προς το σώμα. Δεν ήταν δυνατόν ο θάνατος να κρατήση την «όλην Θεώ ενωθείσαν»…
… Η Παναγία υποδέχθηκε στην γαστέρα Της τον Θεάνθρωπο, τον Υιόν και Λόγον του Θεού, ο Οποίος προσέλαβε την ανθρώπινη φύση από Αυτήν και την ήνωσε με την θεία Του φύσι στην υπόστασί Του. Ο Χριστός την υποδέχεται στον Ουρανό ολόκληρη, και με το σώμα και με την ψυχή. Η Παναγία μας με την υποδοχή του Χριστού, του Θεανθρώπου στην γαστέρα της , έγινε Πλατυτέρα των ουρανών. Το βλέπουμε και στις αγιογραφίες της αγίας εικόνος της ως Πλατυτέρας. Υποδέχθηκε τον Χριστό, τον κράτησε στην κοιλία Της και τον εγέννησε. Ο Χριστός τώρα υποδέχεται στα χέρια Του, στις παλάμες Του , την αγίαν ψυχήν της Θεοτόκου και Μητρός Του. Και ακούμε τώρα τον Άγ. Ιωάννη τον Δαμασκηνό να λέγη: «Πώς ο του Θεού Λόγος, ο ταύτης δι’ ευσπλαχνίαν άφατον υιός γενέσθαι καταδεξάμενος, δεσποτικαίς παλάμαις τη παναγία ταύτη και θειοτάτη οία μητρί λειτουργών, την ιεράν ψυχήν υποδέχεται!» ( Α΄ Εγκώμιον εις την Κοίμησιν ) . Η Παναγία μας μερίμνησε ,φρόντισε τον Ιησού Χριστό μας, όσο ήταν παιδί. Τώρα ο Υιός υποδέχεται την Μητέρα Του σαν Βασίλισσα στον Ουρανό. «Παρέστη η Βασίλισσα εκ δεξιών σου εν ιματισμώ διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη» ( Ψαλμ. 44, 45 ) .
Τίμησαν την Παναγία μας οι Απόστολοι . Συνάχθηκαν με μιας στα Ιεροσόλυμα, για να κηδεύσουν το σώμα της Θεοτόκου και μητρός του Διδασκάλου των. Λέγει η Παράδοσι∙ «Απόστολοι εκ περάτων συναθροισθέντες ενθάδε…». Ας μην αμφιβάλλη κανείς για το πώς συνάχθηκαν οι Απόστολοι από τα πέρατα του κόσμου. Οι Απόστολοι είναι οι αετοί του Πνεύματος. Πώς ξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο ; Ποιος τους έδωσε φτερά στα πόδια κι έτρεξαν παντού; Η δύναμις του Θεού. Αυτή η δύναμις η ίδια και τώρα παραλαμβάνει τους Αποστόλους από τα πέρατα του κόσμου και τους συγκεντρώνει στην Ιερουσαλήμ. Εκείνος που έδωσε το πύρινον άρμα στον Ηλία τον Θεσβίτη κι ανέβηκε ψηλά, Εκείνος που πήρε τον Απόστολο Φίλιππο από τη Γάζα και τον έφερε στην Άζωτο, όπως διαβάζουμε στις Πράξεις. Εκείνος έστειλε για κάθε για κάθε Απόστολο ειδικό όχημα, όχι σαν κι αυτά που έχουμε εμείς, αλλά νεφέλη φωτεινή, που τον μετέφερε στην Ιερουσαλήμ.
Τίμησαν οι Απόστολοι την μητέρα του Κυρίου και κατάπληκτοι, γεμάτοι θαυμασμό είδαν την Τρίτη ημέρα να λείπη το σώμα από τον τάφο της Γεσθημανής. Τίμησαν την παναγία μας και οι Άγγελοι του ουρανού. Την υποδέχθηκαν κατά την Κοίμησί της ,την δορυφορούσαν , την ξενάγησαν στα ουράνια δώματα, στα ουράνια σκηνώματα. Έκθαμβοι την βλέπουν να ανεβαίνη πιο ψηλά από τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ κατά το Μεγαλυνάριο: «Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ». Αγγελική έκπληξις! Βλέπουν το πρώτο ανθρώπινο σώμα να ανεβαίνη και να δοξάζεται στη Βασιλεία των Ουρανών!
Όπως εξεπλάγησαν με την Ανάληψι του Χριστού μας, διότι είδαν οι Άγγελοι να ανεβαίνη Θεός και άνθρωπος ενωμένος μαζί σε μια υπόστασι Θεανθρώπινη- ενώ όταν κατέβηκε για την σάρκωσι ήταν μόνο ο Θεός- έτσι και τώρα εκπλήσσονται με την μετάστασιν της Θεοτόκου. Μέχρι τώρα είχαν συνηθίσει να υποδέχωνται μόνον ψυχές αγίων σεσωσμένες και λυτρωμένες. Τώρα όμως με την Κοίμησι υποδέχονται και σώμα. Είναι το άχραντον σώμα της Θεοτόκου, που «τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησε». Όπως εμείς εξεπλάγημεν, όταν είδαμε τον πρώτο αστροναύτη , να ανεβαίνη ψηλά και να περπατά επάνω στην σελήνη, έτσι και οι άγγελοι εξεπλάγησαν, όταν είδαν να πατά πόδι ανθρώπινο στα Άγια των Αγίων του ουρανού. Η Παναγία μας είναι η πρώτη γυναίκα «αστροναύτης», που ανέβηκε υψηλότερα και από τους αγγέλους.
Την Παναγία μας τιμά τέλος ο λαός , ο πιστός και ευσεβής λαός και ιδιαίτερα ο Ελληνικός λαός περισσότερο από κάθε άλλο λαό. Στην Παναγία μας αφιερώνει τους περισσότερους ναούς. Την Παναγία μας έχουν προστάτιδα τα περισσότερα μοναστήρια μας. Στης Παναγίας μας τις εικόνες τις βυζαντινές – η βυζαντινή αγιογραφία εκφράζει την δογματική θέσι της Εκκλησίας μας – ανάβονται οι περισσότερες λαμπάδες. Την Παναγία μας επικαλούνται στις δύσκολες στιγμές οι πονεμένοι της ζωής. Ποτάμια δάκρυα μπροστά στις άγιες εικόνες της. Η Παναγία μας είναι βαθειά ριζωμένη μέσα στην συνείδηση του Ορθοδόξου λαού μας.
Ευλογημένοι μου Χριστιανοί, σας έδειξα ποιοί τίμησαν και τιμούν την Παναγία. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που δεν τιμούν την Παναγία μας, αλλά ατιμάζουν το πρόσωπό Της.
Συνέβη ένα περιστατικό , όπως ξέρετε, στα γεγονότα της Κοιμήσεως, που το αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός .Όπως ξέρετε, ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ήταν ένας μεγάλος ασκητής, που η σπηλιά του είναι μέσα στο μοναστήρι του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου στην Παλαιστίνη. Λέγει, λοιπόν, ο Άγιος Ιωάννης, ότι την ώρα που οι Απόστολοι και οι πιστοί της πρώτης Εκκλησίας μετέφεραν το σκήνωμα της Παναγίας μας επάνω σε κλινίδιο για να την ενταφιάσουν, ώρμησε ένας Εβραίος και άρπαξε το σκήνωμα για να το ρίξη κάτω αλλά δεν πρόλαβε. Τα χέρια του κόπηκαν αοράτως από Άγγελο του Θεού κι έμειναν κολλημένα στο σκήνωμα της Θεοτόκου. Με το γεγονός αυτό και τον φρικτό πόνο μετενόησε ο Εβραίος και ζήτησε συγγνώμη από την Παναγία μας και το θαύμα έγινε. Πάλι επανήλθαν τα χέρια του στην θέσι τους.
Τότε ασέβησε ένας προς την Παναγία μας . Σήμερα ασεβούν πολλοί. Δεν ακούτε; Οι αντίχριστοι χιλιαστές δεν δέχονται την Θεοτόκο. Μιλάνε για κάποια Μαρία, λες και είναι η κυρά- Μαρία της γειτονιάς τους. Σε τέτοιο σημείο ταπείνωσι.
Οι αιρετικοί προτεστάντες δέχονται μεν το «Θεοτόκος», αλλά δεν δέχονται την Αειπαρθενία της Θεοτόκου. Άλλου είδους βλασφημία αυτή. Το διαμάντι του ουρανού το ρίχνουν μέσα στη λάσπη των σαρκικών ερώτων και των σαρκικών μίξεων κατά τις βλάσφημες δοξασίες τους.
Ακούμε και βλέπουμε και κάποιους παρανοϊκούς Ορθοδόξους να λένε πως τάχα κάποιοι βλέπουν την Παναγία μας και τους υπαγορεύει γράμματα κι επιστολές. Πρόκειται για τους λεγόμενους «φωτισμένους». Είναι εκείνοι οι ανόητοι που στο στόμα της Παναγίας βάζουν τις δικές τους βλακείες.
Και για κάτι άλλο πρέπει όμως να κλάψουμε πολύ. Μυριάδες στόματα, εκατοντάδες χιλιάδες στόματα Ελλήνων, καθημερινώς ανοίγονται σαν τον Άδη και βλασφημούν χυδαιότατα την Πάναγνο Κόρη της Ναζαρέτ. Ένα μικρό υπολογισμό θα κάνω, γιατί τα γνωρίζω. Στους δέκα άνδρες ίσως οι δύο να μη βλασφημούν την Παναγία και τον Χριστό, οι οκτώ σίγουρα ναι. Οπότε υπολογίστε στα εκατομμύρια των ανδρών, πόσοι είναι οι ασεβούντες στο Πρόσωπον της Παναγίας Μητέρας του Θεού μας.
Δεν βλέπετε και το άλλο; Γυναίκες ατιμάζουν την Παναγία μας με την προκλητική τους εμφάνισι και την γύμνια τους τα καλοκαίρια. Από το ένα μέρος ασπάζονται την εικόνα της σεμνής Θεοτόκου και από το άλλο μέρος σκανδαλίζουν, κρημνίζουν και κολάζουν με την προκλητικότητά τους. Και δεν το αντιλαμβάνονται αυτό να το εξομολογηθούν ως αμάρτημα.
Η Παναγία μας θλίβεται για όλη αυτήν την ασέβεια του λαού. Όσοι πιστοί, ας μετανοήσουμε, ας τιμήσουμε σωστά την Παναγία μας κι ας λέμε με πόνο, με πόθο κι αγάπη για τον εαυτό μας και τον πλησίον: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς τα παιδιά Σου». Αμήν.
Από το βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪΤΟΥ
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ»
(ΟΜΙΛΙΑΙ)
ΤΟΜΟΣ Α΄
ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
Κοίμησις της Θεοτόκου- 15 Αυγούστου
ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΠΕΘΑΝΗ;
Ανάβασις
Η ζωή είναι μία ανάβασις και μία κατάβασις. Είναι μια προσγείωσις και μία απογείωσις. Αν δεν προσγειωθή ο αετός, δεν θα απογειωθή. Κι εκείνος, που είναι υπόδειγμα προσγειώσεως και απογειώσεως, είναι ο Θεάνθρωπος Ιησούς. Θέλησε και κατέβηκε από τον Ουρανό. Προσγειώθηκε ο ίδιος ο Θεός. Πώς λέγεται η προσγείωσις του Θεού; Σάρκωσις. Θέλησε και ανέβηκε από τη γη στον ουρανό. Πώς λέγεται η ανάβασίς του, η απογείωσίς του; Ανάληψις. «Ο καταβάς αυτός εστι και ο αναβάς» ( Εφες.4,10 ) . Όταν αποφάσισε να κατεβή , ήταν μόνος του. Μόνο Θεός. Όταν αποφάσισε να ανέβη , δεν ήταν μόνος. Ήταν όχι μόνο Θεός ,αλλά και άνθρωπος. Θεάνθρωπος. Ανέβασε μαζί του τον άνθρωπο, την ανθρώπινη φύσι.
Αυτή την ανθρώπινη φύσι ο Θεός Λόγος την είχε λάβει από την Παναγία. Ήταν ,λοιπόν, δυνατόν να μην ακολουθήση και η Παναγία το ίδιο δρομολόγιο , που ακολούθησε ο Υιός και Θεός της; Είναι δυνατόν να δώσης στο παιδί σου ένα όχημα, και να μη σε πάρη και σένα στο όχημα αυτό; Η Παναγία έγινε το όχημα να κατεβή ο Θεός από τον ουρανό. «Χαίρε όχημα πανάγιον, δι’ ης κατέβη ο Θεός», ψάλλουμε στον Ακάθιστο Ύμνο. Και τώρα ο Υιός της γίνεται το όχημα, για ν’ ανεβή η Παναγία στον ουρανό.
Ανάβασις της Θεοτόκου! Αυτό σημαίνει η Κοίμησις της Παναγίας, η Μετάστασις της Θεοτόκου. Ανάβασις σε ύψη δυσθεώρητα.
Ποιος ανεβαίνει ψηλά; Ο ορειβάτης , που κατακτά την κορυφή ενός βουνού. Και από τον ορειβάτη ψηλότερα ο αεροπόρος , που ξεπερνά τα σύννεφα. Και από τον αεροπόρο ψηλότερα ο Ηλίας ο Προφήτης ( Δ΄ Βασ. 2,4 ) . Και από τον Ηλία ψηλότερα ο Απόστολος Παύλος, που έφθασε «έως τρίτου ουρανού» ( Β ΄Κορ. 12,2 ) . Και από τον Παύλο ψηλότερα οι άγγελοι. Και από τους αγγέλους ψηλότερα; Ένας μόνο άνθρωπος , η Παναγία, « η υψηλοτέρα των ουρανών και καθαρωτέρα λαμπηδόνων ηλιακών». Η Παναγία είναι η «πλατυτέρα των ουρανών». Λέγει ο ιερός Δαμασκηνός : «Ου γαρ ως Ηλίας εις τον ουρανόν ανελύληθας. Ουχ ως Παύλος έως τρίτου ουρανού μετεβιβάσθης ,αλλ’ έως αυτού του βασιλικού θρόνου του Υιού σου έφθασας, αυτόπτως ορώσα και χαίρουσα και συν πολλή και αφάτω παρεστώτα τη παρρησία… κόσμον ευλογούσα, τα σύμπαντα αγιάζουσα∙ τοις κάμνουσιν άνεσις, τοις πενθούσι παράκλησις, τοις νοσούσιν ίασις…» ( Ιδέ βιβλ. «Θεοτόκος» , σελ. 134 ) .
Η Παναγία κατέχει δύο ρεκόρ ύψους
• Το ένα, όταν ήταν στη γη. Είναι το ρεκόρ της αγιότητος. Αξεπέραστο ρεκόρ. Κανένας δεν μπορεί να το καταρρίψη.
• Το άλλο, στον ουρανό. Είναι το ρεκόρ της θεώσεως.
Την ημέρα της Κοιμήσεώς της εορτάζουμε την κατάκτησι αυτού του δευτέρου ρεκόρ. Η Παναγία ανέβηκε σε τέτοιο ουράνιο ύψος, που κανένας άλλος ούτε ανέβηκε ούτε θ’ ανεβή. Ανέβηκε, επειδή κατέβηκε. Απογειώθηκε σε ύψη δόξας, επειδή προσγειώθηκε σε βάθη ταπεινώσεως. «Ύψωσε ταπεινούς» ( Λουκ. 1,52) . Η ταπεινή Κόρη της Ναζαρέτ ανυψώθηκε και έγινε η Βασίλισσα των ουρανών.
1. Από το θάνατο στη ζωή
Όλα αυτά κάπως τα κατανοούμε. Εκείνο, που πολλοί δεν καταλαβαίνουν, είναι ο θάνατος της Παναγίας. Ήταν ανάγκη να πεθάνη η Παναγία; Δεν μπορούσε ο Θεός και Υιός της να την παραλάβη ζωντανή και να μη διέλθη από το θάνατο; Γιατί πέθανε;
Η ζωή , κάθε ζωή, περνάει από το θάνατο. Και κάθε θάνατος περνάει από τη ζωή.
• Περνάει από τον τάφο της μητρικής κοιλιάς το παιδί , για να βγη στη ζωή.
• Περνάει από τον τάφο της γης ο σπόρος ,για να βγη στην άνοιξι της καρποφορίας.
• Περνάει από τη δύσι ο ήλιος ,για να βγη στην ανατολή. Και ο ήλιος που ονομάζεται Παναγία, «η γυνή η περιβεβλημένη τον ήλιον» (Αποκ. 12, 1 ) , έπρεπε να περάση από τη δύσι, για να βγη στην ανατολή της ανέσπερης ημέρας, της βασιλείας των ουρανών. Λέγει ο Δαμασκηνός: «Ώσπερ ούτος ο ολολαμπής και πολύφωτος ήλιος από του σεληναίου προς μικρόν κρυπτόμενος σώματος, δοκεί μεν πως εκλιμπάνειν και τω ζόφω καλύπτεσθαι και της αίγλης αναλαμβάνειν το σκότος, όμως αυτός του οικείου φωτός ουκ εξίσταται, ούτω και συ, η πηγή του αληθινού φωτός, η αέναος, ο αδαπάνητος αυτοζωής θησαυρός, ει και προς τι χρονικόν διάστημα καλύπτη σωματικώς τω θανάτω, αλλά βρύεις αφθόνως ημίν φωτός… («Θεοτόκος», σελ. 130-132).
Κλαις και θρηνείς, όταν ο ήλιος δύη; Ασφαλώς όχι, διότι ξέρεις ότι μετά τη δύσι θα έλθη η ανατολή. Έτσι συ, ο πιστός χριστιανός, που πιστεύεις στην Ανάστασι του Χριστού, στη Μετάστασι της Παναγίας, στην Κοίμησι των Αγίων, να μην κλαις, όταν ο άνθρωπός σου κλείνη τα μάτια. Έφθασε η δύσις. Αλλά κάθε δύσις σημαίνει και μια ανατολή. Στο άλλο ημισφαίριο της ζωής ανατέλλει.
Να, λοιπόν, γιατί και η Παναγία Θεοτόκος με το ίδιο πορθμείο πέρασε στην αντίπερα όχθη της αιωνιότητος∙ με το πορθμείο του θανάτου. «Ο πάλαι βδελυκτός και μισούμενος θάνατος, νυν ευφημείται και μακαρίζεται. Ο πάλαι πένθους και κατηφείας, δακρύων τε και σκυνθρωπότητος πρόξενος, νυν χαράς αναδέδεικται αίτιος και πανηγύρεως έμπλεως» («Θεοτόκος», σελ. 136)
2. Πέθανε και ο Υιός της
Γιατί πέρασε και η Παναγία από το θάνατο;
Διότι δεν είναι ανώτερη από τον Υιό και Θεό της. Αφού ο Υιός της, ο Ιησούς Χριστός , πέθανε και ετάφη «κατά τας Γραφάς» (Α ΄Κορ. 15, 3 ), πως ήταν δυνατόν να μην πεθάνη και να μην ταφή και η Θεοτόκος, που είναι μεν Παναγία, αλλ’ είναι άνθρωπος σαν κι εμάς;
Πολλές φορές θέλουμε να γινώμεθα ανώτεροι από τον Χριστό! Ο Χριστός πόνεσε, εμείς δεν θέλουμε να πονάμε. Ο Χριστός πέθανε οδυνηρό θάνατο, εμείς γογγύζουμε για το θάνατο κάποιου δικού μας προσώπου ή δεν σκεπτόμεθα , ότι κι εμείς 100% θα πεθάνουμε.
Πολλές φορές θέλουμε να βρούμε το δικό μας δρόμο, που ν’ ανεβούμε στον ουρανό. Δεν υπάρχει. Υποχρεωτικά θα περάσουμε από το δρόμο του Σταυρού και από τα διόδια του θανάτου. Αλλ’ ας μη λησμονούμε, ότι στα διόδια δεν σταματούμε. Συνεχίζουμε το ταξίδι. Έτσι και η Παναγία δεν σταμάτησε στα διόδια του θανάτου. Συνέχισε την πορεία.
Έπρεπε να πεθάνη, όπως πέθανε ο Υιός της. Αλλ’ όπως ο Υιός της μετά τρεις μέρες ανέστη, έτσι και η Μητέρα του μετά τριήμερο ταφή μετέστη. «Ω πως η πηγή της ζωής προν την ζωήν δια μέσου του θανάτου άγεται!» (Θεοτόκος ,σελ.128 ) .
Δεν ήταν δυνατόν για πολύ η νέκρα και ο τάφος να κρατήσουν την Μητέρα της Ζωής. «Τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν∙ ως γαρ Ζωής Μητέρα προς την ζωήν μετέστησεν» ( κοντάκιο εορτής) . Το νερό τότε βγαίνει καθαρό και κρυστάλλινο από την πηγή, όταν περάση πρώτα από την πηγή, όταν περάση πρώτα από τα διυλιστήρια της ζωής από την ησυχία στα σπλάχνα της γης. Έτσι και η ζωή της Θεοτόκου έγινε αέναος πηγή, αφού πέρασε για λίγο από τη σιωπή του τάφου, από το διυλιστήριο της γης.
3. Ντύθηκε τη στολή της αφθαρσίας
Επιμένουν πολλοί:
- Μα ήταν ανάγκη να πεθάνη και η Παναγία;
Ναι! Η αλλαγή απαιτούσε κάποιο κρύψιμο. Ποια αλλαγή; Εκείνη, για την οποία μιλάει ο απόστολος Παύλος. Ο άνθρωπος πλάσθηκε από το Θεό ντυμένος τη στολή της αφθαρσίας. Ο Διάβολος κρύφθηκε ύπουλα μέσα στο ωραιότερο πτηνό του παραδείσου ( ο όφις προ της πτώσεως), για να ξεντύση τον άνθρωπο από τη στολή της αφθαρσίας και της αθανασίας και να τον ντύση με τη στολή της φθοράς και του θανάτου.
Και ύστερα; Έρχεται ο Θεός Λόγος από τον ουρανό και κρύβεται από άκρα οικονομία και συγκατάβαση μέσα στον ωραιότερο άνθρωπο, στην Μαρία την Παρθένο, για να ξαναντύση τον άνθρωπο με τη θεοϋφαντη στολή της αφθαρσίας.
Για να περιβληθούμε εμείς τη στολή της θεώσεως . Εκείνος, ο Θεός, ο «αναβαλλόμενος φως ως ιμάτιον» ( Ψαλμ. 103, 2) , ντύθηκε με τη στολή, που ποτέ του δεν είχε φορέσει. Ντύθηκε τη στολή της ανθρωπίνης φύσεως και εμφανίσθηκε ως άνθρωπος. Και μέσα σε ποιο χώρο φόρεσε Χριστός, τη στολή της ανθρωπότητος; Μέσα στον τάφος της παρθενικής νηδύος της Θεοτόκου. Έτσι τώρα η Παναγία κλείνεται για λίγο μέσα στον τάφο της Γεσθημανή, για να φορέση τη στολή της αφθαρσίας.
Τι συμβαίνει πολλές φορές με επίσημες κυρίες; Προκειμένου ν’ αλλάξουν φόρεμα, κλειδώνονται για λίγο στα ιδιαίτερα διαμερίσματά τους. Κάπως έτσι ας φαντασθούμε την Παναγία. Είναι η Πρώτη Κυρία, η Βασίλισσα. Προκειμένου , λοιπόν, να παρουσιασθή στους γάμους του Υιού Της, στη βασιλεία των ουρανών, κλείνεται, τρόπον τινά, για λίγο στο θάλαμο της γης, στον τάφο. Εκεί αλλάζει στολή. Λέγει ο απόστολος Παύλος γι’ αυτή την αλλαγή στολής: «Δει το φθαρτόν τούτο ενδύσασθαι αφθαρσίαν και το θνητόν τούτον ενδύσασθαι αθανασίαν» ( Α΄ Κορ. 15, 53 ) .
Κάποτε όλοι οι νεκροί θα ενδυθούν τη στολή της αφθαρσίας∙ όλοι εκείνοι , που πέθαναν «εν Κυρίω». Απλώς η στολή της Παναγίας ετοιμάσθηκε κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.
Από το βιβλίο : «αρχιμ. Δανιήλ Αεράκη
ΕΟΡΤΑΣΩΜΕΝ ΤΩ ΚΥΡΙΩ
( Λευιτ. 23,39)
ΑΘΗΝΑ 1996
…Ο μακαριστός π. Ιωακείμ αναφέρει στ’ απομνημονεύματά του : «Ήμουν σε αναστάτωση λογισμών, με αφόρητον πόνο εις το στήθος. Έγειρα λίγο εις το κάθισμα ν’ αναπαυθώ και παρακαλώντας την γλυκυτάτην Παναγίαν μας , την ελπίδα των απηλπισμένων, με πήρε λίγο ο ύπνος , χωρίς να διακρίνω αν ήτο πράγματι ύπνος. Αίφνης έλαμψε φως πολύ , που μόλις ημπορούσα να το αντικρύσω. Μέσα εις το λαμπρότατον αυτό φως, είδα την Κυρία Θεοτόκον! Το άχραντον πρόσωπον και τα ενδύματά Της ακτινοβολούσαν αφάνταστα. Έβλεπα με θαυμασμόν το εξαίσιον θέαμα, ενώ το θείον αυτό φως με άρπαξε και μ’ έφερε εις τα δεξιά Της. Τότε η πανάμωμος άπλωσε το χέρι Της και δείχνοντάς μου το σώμα μου ύπτιο στο πάτωμα, μου είπε:
- Βλέπεις;
Εγώ τότε είδα να φυτρώνουν από το … στόμα μου δυο κρίνοι με φύλλα ξιφοειδή, μακρά και καμπύλα. Εις έκαστον δε φύλλον ήσαν με χρυσά γράμματα γραμμένα τα εξής: Υπεραγία Θεοτόκε!... Τα είδα και τα διάβασα ευκρινώς.
Η Κυρία Θεοτόκος τότε μου είπε:
- Ο ένας κρίνος είναι της ψυχής και ο άλλος του σώματος. Όποιος έχει την ελπίδα του σε μένα, δεν φοβάται ούτε σ’ αυτή την ζωή, ούτε στην άλλη!
Μόλις είπε αυτά, έφυγε κι εγώ βρέθηκα πάλιν ακουμπισμένος στο κάθισμα. Άρρητη χαρά και ουράνια γλυκύτητα πλημμύρισε την καρδιά μου…».
Κύριος ο Θεός , αγαπητέ μου κ. Μελινέ, δια πρεσβειών των αγίων και θαυματουργών Αναργύρων (το εκκλησίδιον των οποίων ανεκαίνισε και αυτός μετ’ άλλων ) του έκαμε θαύμα μεγάλο, καθώς τον διέσωσε ,παρά την πτώση του σε βάραθρο, στην σκήτη.
Αργότερα και πάλιν η Κυρία Θεοτόκος τον οικονόμησε και του υπέδειξε να κατευθυνθεί στην Ιερουσαλήμ λέγουσα:
- Είσελθε εις αυτήν την πόλιν και θα εύρης ανάπαυσιν…
Από το βιβλίο «Επίγειοι άγγελοι οι Αγιορείται»
Απόσταγμα σταυρωμένης καρδιάς Αθωνιτών
Μανώλης Μελινός
Σειρά
Πείρα Πατέρων
Η Παναγία χρίει τον ευλαβή μοναχό
Εδώ και μερικά χρόνια, ένας φιλομόναχος νέος είχε παρακολουθήσει μια ολονυκτία σε μια Μονή του Αγίου Όρους με πολλή ευλάβεια. Ήταν η εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου και, επειδή ήθελε και αυτός να αφιερωθή στον Θεό, σε όλη την αγρυπνία στεκόταν όρθιος και προσευχόταν με κατάνυξη.
Όταν έφθασαν στους Αίνους, ο Ιερεύς έχριε τους Πατέρες και τους προσκυνητάς από το λαδάκι της κανδήλας της Παναγίας. Ο νέος όμως από πολλή ευλάβεια και υπερευαισθησία δεν πλησίασε για να χρισθή, διότι θεωρούσε ανάξιο τον εαυτό του. Όταν πια τελείωσαν όλοι , και έφυγε ο ιερεύς, αισθάνθηκε την ανάγκη μέσα από την καρδιά του να πάη να προσκυνήση τουλάχιστον την Εικόνα της Παναγίας, για να πάρη κι αυτός λίγη Χάρη. Ενώ λοιπόν προσκυνούσε με ευλάβεια την Εικόνα της Παναγίας, έγειρε όμορφα η κανδήλα της και έχυσε λάδι στο κεφάλι του νεαρού, χωρίς να στάξη ούτε κάτω αλλ’ ούτε και στα ρούχα του, παρά μόνο στην κορυφή της κεφαλής του. Ένιωσε δε παράλληλα και μια ανέκφραστη πνευματική αγαλλίαση, που τέτοια δεν είχε νιώσει ποτέ στην ζωή του.
Όταν είδα από μακριά τον νέο, πριν μου διηγηθή ο ίδιος το περιστατικό, επειδή φαινόταν από το αλλοιωμένο του πρόσωπο το θείο γεγονός, τον ρώτησα το του συνέβη, και εκείνος μου το διηγήθηκε με πολλή απλότητα.
Βλέπει λοιπόν κανείς ότι τους πολύ ευλαβείς και ταπεινούς τους χρίει μόνη της η Παναγία και τους αλλοιώνει πνευματικά.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΑΙ ΠΑΤΕΡΕΣ
ΚΑΙ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ»
ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η Παναγία μας ως βασίλισσα του πόνου
Είναι αλήθεια , ότι η Παναγία μας, από την στιγμή που δέχτηκε το χαρμόσυνο άγγελμα του ερχομού του Λυτρωτού στον κόσμο κι ότι θα γίνει μητέρα του Θεού, από εκείνη την στιγμή, άρχισε ο πόλεμος του διαβόλου.
Και βλέπουμε να βρίσκεται στον πρώτο πόνο η Υπεραγία Θεοτόκος, να μην βρίσκει τόπο να εναποθέσει τον Υιό και Λόγο του Θεού. «Ουκ ην τόπος εν τω καταλύματι». Και βρέθηκε σ’ ένα σπήλαιο μέσα, εκεί με τα άλογα ζώα. Σαν ο πιο φτωχός άνθρωπος στον κόσμο ήρθε ο Χριστός μας.
Μετά άρχισε ο άλλος πόνος στην Παναγία μας, ο διωγμός του Ηρώδη. «Άγγελος Κυρίου εφάνη κατ’ όναρ τω Ιωσήφ λέγων, παράλαβε το παιδίον και την μητέρα και φεύγε εις την Αίγυπτον». Ξενιτεύεται η Παναγία μας.
Στην συνέχεια, ακολουθεί ο πόνος ο οποίος προερχόταν από την εχθρική στάση των Γραμματέων και των Φαρισαίων προς τον Υιόν της και Θεόν μας. Και αυτή η στάση ήταν συνεχής και ο πόνος της παναγίας μας ήταν συνεχής. Έβλεπε όλους αυτούς να Του φέρονται με τον πιο χειρότερο τρόπο, να Του κάνουν παραπλανητικά ερωτήματα, να προσπαθούν να Τον παγιδεύσουν. Έβλεπε την πώρωση αυτών των ανθρώπων, οι οποίοι δεν παραδέχονταν τα θαύματα που έκανε ο Κύριός μας.
Πόνεσε πολύ όταν έμαθε την προδοσία του Κυρίου μας από τον μαθητή Του. Πόνεσε φοβερά όταν Τον συνέλαβαν, όταν Τον έφτυναν, Τον ύβριζαν, Τον χτυπούσαν , Τον ειρωνεύονταν, όταν Του έβαλαν το ακάνθινο στεφάνι. Κορυφώθηκε δε ο πόνος στην σταύρωση.
Ήρθε όμως η Ανάσταση και χάρηκε η Παναγία μας. Αλλά η χαρά της Παναγίας μας είναι ολοκληρωμένη, όπως και ο πόνος της Παναγίας μας είναι μεγάλος. Και συνυπάρχουν αυτά τα δύο στην Παναγία μας κι εξακολουθούν να συνυπάρχουν. Γιατί;
Δεν τελείωσε ο πόνος της Παναγίας μας με την σταύρωση του Κυρίου μας, αλλά συνεχίζεται όταν βλέπει τους πιστούς, τους ανθρώπους, τους βαπτισμένους στο όνομα της Αγίας Τριάδος , να παραφέρονται, να υβρίζουν, να βλασφημούν, να κατακρίνουν, να αντιπαθούν, να μισούν.
Και ο πόνος της Παναγίας μας πλεονάζει, όταν βλέπει τις ασθένειες, τους θανάτους, όταν βλέπει διάχυτο πόνο μέσα στην οικογένεια, όταν βλέπει πλήθος, πλήθος πόνου μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο και γι’ αυτό ως βασίλισσα του πόνου η Παναγία μας προστρέχει στον ανθρώπινο πόνο και προσφέρει το δώρημα «προς το συμφέρον της αιτήσεως», αρκεί ο προσευχόμενος και η προσευχομένη να έχουν βαθύτητα πίστεως και προσηλώσεως προς τον Υιό της.
Έτσι, ο κόσμος της πρόσφερε από ευγνωμοσύνη πλήθος ονομάτων. Την ωνόμασε «Κεχαριτωμένη», «βασίλισσα των ουρανών», «σκέπη του κόσμου», «πάντων ελπίδα», «γοργοϋπήκοο», «δεξιά», «φανερωμένη», πλήθος ονομάτων για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη προς τα τόσα και τόσα αγαθά και τις τόσες πρεσβείες που απευθύνει στον Υιό της.
Δεν θα έφταναν ώρες και ημέρες ,ίσως και χρόνια, να κάθεται και να διηγείται κανείς τα άπειρα θαύματα της Παναγίας μας. Είναι το πιο αγαπητό και το πιο τιμώμενο πρόσωπο απ’ όλους τους ανθρώπους, χριστιανούς και μη…
… Κι εμείς μέσα στην Ορθόδοξη Ελλάδα, ακούμε καθημερινά να βλασφημούν το όνομα της Παναγίας μας και δεν τολμούμε να τους παρατηρήσουμε.
Εδώ ζυγίζεται η ποιότητα της πίστεως. Όταν λέμε ότι πιστεύουμε, σημαίνει ότι δεχόμεθα και αγαπούμε με όλη μας την καρδιά , τον Χριστό και την Παναγία και τους αγίους μας. Εάν μας ύβριζαν την σαρκική μητέρα δεν θα αντιδρούσαμε; Μας υβρίζουν την μητέρα των μητέρων, την μητέρα του Θεού, αλλά και την δική μας μητέρα και μένουμε απαθείς;
Γι’ αυτό πρέπει πάντοτε και με τρόπο βέβαια σωστό, ύστερα από προσευχή, να αντιδρούμε και να παρατηρούμε αυτούς οι οποίοι υβρίζουν το όνομα της Παναγίας μας.
«Και σε μεσίτριαν έχω προς τον φιλάνθρωπον Θεόν». Η Παναγία μας πρεσβεύει, μεσιτεύει προς τον φιλάνθρωπο Θεό , τον Υιό της . Δεν είναι εκείνη η οποία σώζει. Σώζει δια των πρεσβειών της. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο σωτήρας ο οποίος σταυρώθηκε για μας. Όμως οι παρακλήσεις της Παναγίας μας στον Υιό της και Θεό μας είναι ευπρόσδεκτες. Ο Χτιστός μας «δεν χαλάει το χατήρι», θα λέγαμε της Παναγίας μας.
Κι αυτό φάνηκε από το πρώτο θαύμα που έκανε ο Κύριός μας. Όταν τελείωσε το κρασί στον γάμο της Κανά, τι έκανε η Παναγία μας; Απευθύνθηκε στον Κύριό μας και του είπε: « Τελείωσε το κρασί, κάνε κάτι». Κι εκείνος παρατήρησε , γιατί εκεί φέρθηκε ως Θεός και της απάντησε: «Τι εμοί και σοι γύναι, ούπω ήκει η ώρα μου». Όμως η Παναγία μας , επειδή ήξερε την αγάπη του Υιού της κι ότι δεν θα της χαλούσε το χατήρι, αμέσως έδωσε εντολή στους υπεύθυνους να κάνουν ό,τι τους πει. Βλέπετε την λεπτότητα της Παναγίας μας;
Και πράγματι, διέταξε ο Κύριός μας να γεμίσουν τις υδρίες με νερό κι αφού προσευχήθηκε , έγινε η μετατροπή σε κρασί. Κι έγινε μάλιστα τόσο ωραίο το κρασί, ώστε ν’ απορούν όλοι και να θαυμάζουν .
Κάθε στιγμή, να απευθυνόμεθα με αγάπη αλλά και με εμπιστοσύνη στην Υπεραγία Θεοτόκο και παρακλητικά να της ζητάμε τη βοήθεια, είναι η μητέρα μας η Βασίλισσα του πόνου. Αυτή θα μας προσφέρει ό,τι μας χρειάζεται για την επιτυχία του σκοπού αυτής της ζωής.
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Περί της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Με αισθήματα χαράς , ενθουσιασμού και ευχαριστίας, η εκκλησία μας εορτάζει την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, της μητέρας του Υιού και Λόγου του Θεού, της πλατυτέρας των ουρανών, της αγιωτέρας και τιμιωτέρας των Χερουβείμ και των Σεραφείμ ενδοξωτέρας, την μνήμη της μητέρας όλων ημών των πιστών.
Είναι αλήθεια ότι η Υπεραγία Θεοτόκος δοξάστηκε από τον ίδιο τον Θεό, όταν στον Ευαγγελισμό ο άγγελος του Κυρίου της είπε: «Χαίρε κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου. Ευλογημένη συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου».
Πράγματι, από τότε, με πολλή ταπείνωση η Υπεραγία Θεοτόκος , διότι είχε την αρετή αυτή και μάλιστα σε αφάνταστο βαθμό, ανθρωπίνως σε υπερτέλειο βαθμό, ομολόγησε και είπε : « Ιδού η δούλη του Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου» . Αλλά και αργότερα ,όταν συναντήθηκε με την συγγενή της Ελισάβετ, τι είπε; « Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί» .
Αλήθεια, ποιος χριστιανός στον πλανήτη μας, υπήρξε ή θα υπάρξει που δεν θα δονείται η καρδιά του από αισθήματα αγάπης και ευγνωμοσύνης προς την Υπεραγία Θεοτόκο;
Είναι η βασίλισσα του πόνου, είναι η βασίλισσα της αγάπης, είναι η βασίλισσα των ουρανών. Είναι για μας όλους τους ανθρώπους όλων των αιώνων, ο γνήσιος ,υπερτέλειος και αγνός εκπρόσωπος στον θρόνο του Θεού. Αυτήν την Υπεραγία Θεοτόκο εορτάζουμε.
Πάντοτε οι πιστοί προσέδιδαν στην Θεοτόκο πλήθος ονομάτων, ανάλογα με τις δωρεές που πήραν απ’ αυτήν, όταν με πίστη απευθύνθηκαν σ’ αυτήν και με θερμή προσευχή. Άλλοι την ονόμασαν «Ελευθερώτρια», άλλοι «Δεξιά». Όλος ο κόσμος της πρόσφερε κι από μία ονομασία ,δείχνοντας έτσι την αγάπη , την ευγνωμοσύνη , την τιμή και την δόξα που ανήκει στην Υπεραγία Θεοτόκο.
Πράγματι, εάν θα παρατηρήσουμε , αγαπητοί μου αδελφοί, σ’ όλα τα μέρη του κόσμου, σε χριστιανικά μέρη, σε χριστιανικές κοινότητες, θα δούμε να έχουν χτίσει υπερκαλείς και υπέρλαμπρους ναούς ή φτωχικά παρεκκλησάκια στο όνομα της Παναγίας μας. Η δε Εκκλησία μας την τοποθέτησε , πολύ σωστά, στην κεντρική κόγχη του ναού, ώστε μπαίνοντας κανείς μέσα να αντικρύζει το στοργικό βλέμμα της Παναγίας μας, την σκέπη πάντων των χριστιανών, έτσι ώστε βλέποντας ο κάθε πιστός την Παναγία μας να απευθύνεται ευλαβώς προς αυτήν επικαλούμενος την βοήθειά της. Η δε Υπεραγία Θεοτόκος δείχνει τον Παντοκράτορα, τον Υιόν της και Θεό μας.
Η Υπεραγία Θεοτόκος στολίζει τα στήθη όλων των χριστιανών που την κρεμούν σαν φυλαχτό επάνω τους. Στολίζει και κοσμεί τα εικονοστάσια όλων των σπιτιών, τα πλοία, τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα. Βλέπουμε να είναι γεμάτοι όλοι αυτοί οι τόποι με την εικόνας της Παναγίας μας.
Πρεσβεύτρια , λοιπόν, όλων των χριστιανών, βρίσκεται στα κατάβαθα της ψυχής μας και θα έλεγα, βρίσκεται και στην ψυχή μη χριστιανών και ετεροδόξων. Επί παραδείγματι, πολλοί Τούρκοι, πολλοί άνθρωποι της Ασίας, Ινδοί, Κινέζοι σέβονται και αγαπούν την Παναγία.
Και αυτό για να αποδειχτεί ότι η Υπεραγία Θεοτόκος δεν είναι μόνο για τους χριστιανούς, αλλά είναι η μητέρα όλων των ανθρώπων, αφού ο Θεός είναι δημιουργός όλου του κόσμου.
Αλλά θα ήταν άσκοπος αυτός ο εορτασμός, θα ήταν άσκοπη όλη αυτή η τιμή και η δόξα την οποία προσφέρουμε στην Υπεραγία Θεοτόκο, εάν δεν εκπληρώνονταν σε μας ο δεύτερος σκοπός του εορτασμού.
Ο πρώτος σκοπός είναι η τιμή που ανήκει στον εορταζόμενο άγιο. Και ο δεύτερος σκοπός είναι η πνευματική ωφέλεια από την μίμηση της ζωής και των αρετών του εορταζομένου αγίου.
Καλούμεθα κι εμείς να αγαπήσουμε πολύ, όπως αγάπησε η Παναγία μας, να πιστέψουμε πολύ κι εμείς, όπως πίστεψε και η Παναγία μας στον λόγο του αρχαγγέλου, να ταπεινωθούμε πολύ, όπως ταπεινώθηκε η Παναγία μας.
Η ταπείνωση δεν είναι ανοησία, είναι η βάση και το θεμέλιο των αρετών. « Ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού». Αυτή ήταν η εκλεκτή δια μέσου των αιώνων για να γίνει η μητέρα του Θεού. Ποια; Αυτή που είχε την ταπείνωση.
Όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας μας αυτήν την αρετή τοποθέτησαν στα κατάβαθα της ψυχής τους και την είχαν κύριο και καθημερινό μέλημά τους, να είναι ταπεινωμένοι κι όταν τους κατηγορούσαν , συνηθισμένο άλλωστε φαινόμενο στους αγίους , όπως και κάποιος άγιος όταν τον κατηγόρησαν κάποτε κάλεσε τον κατήγορό του και του λέει: « Έλα, παιδί μου. Θέλω να σου εκφράσω τις ευχαριστίες μου για όσα μου είπες, αλλά ήταν πολύ λίγα, εγώ έχω πολύ περισσότερα αμαρτήματα μπροστά σ’ αυτά που μου είπες.
Ποιος από μας θα έλεγε αυτό; Έτσι και μας κάνουν μία μικρή μόνο παρατήρηση γινόμαστε ηφαίστειο. Γιατί; Διότι ο εγωισμός μας είναι φουντωμένος, έχει και παρακλάδια, είναι με περικεφαλαία.
Χρειάζεται, λοιπόν, γι’ αυτό να δεχτούμε την χάρη του Θεού, όπως την δέχτηκε η Παναγία μας, να γίνουμε δοχεία της χάριτος. Και πώς θα ζήσουμε στην άλλη ζωή, μαζί με τους αγίους εάν δεν έχουμε κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, κοινά σημεία με τον Θεό-Πατέρα, τον Υιό το μονογενή και το πανάγιο Πνεύμα και με τους αγίους της εκκλησίας μας; Εάν δεν προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τις αρετές τους, που το μέλημα και ο σκοπός της ζωής είναι η μίμηση του Χριστού και η μίμηση των αγίων; Πώς θα μπορέσουμε να ζήσουμε μαζί με τον Θεό, μαζί με τους αγίους;
Εδώ βλέπετε δεν μπορούν να ζήσουν μέσα σ’ ένα σπίτι δυο-τρεις άνθρωποι , παρατηρείται μια ασυμφωνία χαρακτήρων. Στην αιωνιότητα , όπου θα ζουν χιλιάδες άγιοι και θεοφόροι πατέρες, πώς κι εμείς θα προστεθούμε όταν δεν είμαστε σύμφωνοι μ’ αυτά που αυτοί έζησαν, μ’ αυτά που αυτοί πρεσβεύουν;
Να προσφέρουμε , λοιπόν, την αγάπη μας στους πρεσβεύοντας αγίους και ιδιαίτερα στην «αγία αγίων πάντων», την Υπεραγία Θεοτόκο που έχει πραγματοποιήσει πλήθος θαυμάτων και ο καθένας μας έχει δει προσωπικά θαύματα και γενικώτερα θαύματα και εθνικά θαύματα. Είναι η υπέρμαχος στρατηγός, είναι η προστάτης των ενόπλων δυνάμεων , είναι η προστάτης πάντων των χριστιανών.
Ας προσπαθήσουμε , λοιπόν, να μιμηθούμε την Παναγία μας και να είμεθα γνήσια τέκνα της , για να ζούμε αιώνια μαζί της.
Από το βιβλίο: «Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
+Πρωτοπρεσβύτερος π. Θωμάς Παπαδόπουλος
Ομιλίες στους Χαιρετισμούς-στις Παρακλήσεις και στους βασικούς σταθμούς της επί γης ζωής της Υπεραγίας Θεοτόκου»
Τόμος 5ος
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1996
Κυριακή 11 Ιουλίου 2010
Το θαύμα της Αγίας Παρασκευής σε μένα...
Φίλοι μου, μέσα από αυτό το κείμενο θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας το θαύμα εκείνο, που έζησα στα οκτώ μου χρόνια και που το αποτέλεσμα και η χάρη που πήρα από αυτό διατηρείται , χάρη στις δεήσεις της Αγίας Παρασκευής υπέρ εμού , έως σήμερα.
Από δύο ετών έπασχα από στραβισμό ιδιαίτερα σοβαράς μορφής και , όπως έλεγαν οι γιατροί μου με είχαν εξετάσει σε Αθήνα και Κόρινθο, θα έπρεπε να φοράω τα γυαλιά για όλη μου τη ζωή. Οι γονείς μου συνήθιζαν να με πηγαίνουν κάθε χρόνο, παραμονή της Αγίας Παρασκευής , σε ένα μικρό εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής που βρίσκεται στην Αρχαία Κόρινθο. Εκεί , από τρίων σχεδόν χρονών έκανα την μικρή μου αλλά τόσο περιεκτική σε παράκληση προδευχούλα μου : " Αγία μου Παρασκευή, κάνε μου καλά τα ματάκια μου " . Άναβα λοιπόν τη λαμπάδα μου και ήλπιζα πολύ σε αυτήν.
Και τελικά, στα οκτώ μου χρόνια , η Αγία Παρασκευή ,έκανε το θαύμα της , έξω από το μικρό αυτό εκκλησάκι. Μια ξαφνική σκέψη μέσα μου, σαν αστραπή , με ώθησε να βγάλω τα γυαλιά μου και με διαβεβαίωσε ότι πλέον δε θα μου χρειάζονταν άλλο! Έβγαλα λοιπόν τα γυαλιά μου και διαπίστωσα ότι πράγματι, δεν είχα το παραμικρό πρόβλημα! Έβλεπα πάρα πολύ καλά, χωρίς το παραμικρό ίχνος στραβισμού! Αυτόματα, τα έδωσα στη μητέρα μου και της είπα ότι δε θα τα ξαναφορούσα πια! Οι δικοί μου, στην αρχή νόμιζαν πως επρόκειτο για παιδικό ενθουσιασμό όμως δεν άργησαν κι αυτοί τις επόμενες ημέρες να πιστέψουν πως επρόκειτο στα αλήθεια περί θαύματος.
Σήμερα είμαι μία ώριμη γυναίκα με άριστη όραση. Ποτέ δεν έπαψα να επισκέπτομαι εκείνο το εκκλησάκι κάθε χρόνο και να ευχαριστώ την Αγία Παρασκευή για τη θαυματουργή της παρέμβαση και για το ότι εισάκουσε τις ταπεινές , παιδικές προσευχές μου! Οι Άγιοι είναι πάντα κοντά μας. Αρκεί να τους επικαλεστούμε με πίστη και είναι έτοιμοι να σπεύσουν και να μας βοηθήσουν...
Από δύο ετών έπασχα από στραβισμό ιδιαίτερα σοβαράς μορφής και , όπως έλεγαν οι γιατροί μου με είχαν εξετάσει σε Αθήνα και Κόρινθο, θα έπρεπε να φοράω τα γυαλιά για όλη μου τη ζωή. Οι γονείς μου συνήθιζαν να με πηγαίνουν κάθε χρόνο, παραμονή της Αγίας Παρασκευής , σε ένα μικρό εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής που βρίσκεται στην Αρχαία Κόρινθο. Εκεί , από τρίων σχεδόν χρονών έκανα την μικρή μου αλλά τόσο περιεκτική σε παράκληση προδευχούλα μου : " Αγία μου Παρασκευή, κάνε μου καλά τα ματάκια μου " . Άναβα λοιπόν τη λαμπάδα μου και ήλπιζα πολύ σε αυτήν.
Και τελικά, στα οκτώ μου χρόνια , η Αγία Παρασκευή ,έκανε το θαύμα της , έξω από το μικρό αυτό εκκλησάκι. Μια ξαφνική σκέψη μέσα μου, σαν αστραπή , με ώθησε να βγάλω τα γυαλιά μου και με διαβεβαίωσε ότι πλέον δε θα μου χρειάζονταν άλλο! Έβγαλα λοιπόν τα γυαλιά μου και διαπίστωσα ότι πράγματι, δεν είχα το παραμικρό πρόβλημα! Έβλεπα πάρα πολύ καλά, χωρίς το παραμικρό ίχνος στραβισμού! Αυτόματα, τα έδωσα στη μητέρα μου και της είπα ότι δε θα τα ξαναφορούσα πια! Οι δικοί μου, στην αρχή νόμιζαν πως επρόκειτο για παιδικό ενθουσιασμό όμως δεν άργησαν κι αυτοί τις επόμενες ημέρες να πιστέψουν πως επρόκειτο στα αλήθεια περί θαύματος.
Σήμερα είμαι μία ώριμη γυναίκα με άριστη όραση. Ποτέ δεν έπαψα να επισκέπτομαι εκείνο το εκκλησάκι κάθε χρόνο και να ευχαριστώ την Αγία Παρασκευή για τη θαυματουργή της παρέμβαση και για το ότι εισάκουσε τις ταπεινές , παιδικές προσευχές μου! Οι Άγιοι είναι πάντα κοντά μας. Αρκεί να τους επικαλεστούμε με πίστη και είναι έτοιμοι να σπεύσουν και να μας βοηθήσουν...
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Αρχειοθήκη ιστολογίου
-
▼
2014
(206)
-
▼
Σεπτεμβρίου
(37)
- Επιστολή από την πρώτη Ορθόδοξη Ταϊβανέζα Πελαγία ...
- Τα ίχνη του Θεού στην Κορέα: Από τον προτεσταντισμ...
- Πώς θα έλθη ο Θεός για να κρίνη την γη
- Όπτινα, Πάσχα 1993: Στη μνήμη των 3 νεομαρτύρων μο...
- Μοναχή Χριστοδούλη, η έγκλειστος
- Νηπιοβαπτισμός
- Το ευαγγέλιο της Κυριακής
- Περί μακροθυμίας
- Μαδαγασκάρη, Αφρική
- Στον οινοποιό Σ.: Περί αδελφού χωρίς αδελφοσύνη
- Όμορφες μεταστροφές άθεων σε Ολλανδία & Ελλάδα
- Αριθμός θαυμάτων
- Δρόμοι ζωής-παραινέσεις και νουθεσίες
- Θεωρία της εξελίξεως
- Καλωσορίσατε στην οικογένειά σας...!
- Έβαλαν φωτιά -για δεύτερη φορά- στον κήπο του Μητ...
- Ο ψυχικός δεσμός στον γάμο
- Αγιότητα Κληρικών- εγκυρότητα μυστηρίων
- "Όχι με χρήματα αίματος"...- π. Επιφάνιος Θεοδωρόπ...
- « Κακιά ώρα » και βασκανία
- Ομιλίες π.Ιωάννη Κωστώφ
- Η θέση μας μέσα στην κοινωνία και η πνευματική βοή...
- Αυτοκτονία και αιφνίδιος θάνατος
- Θαυμαστή εμφάνιση του Αγίου Νικολάου μέσα σε λεωφο...
- Το ευαγγέλιο της Κυριακής
- Αστρολογία
- «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με»
- Αρετές
- Η συγκινητική αλλαγή μιας πρώην ιερόδουλης
- Η.Π.Α.: Η συγκλονιστική προσευχή ενός άθεου
- Πίστη, ταπείνωση, ελπίδα
- Θεολόγοι
- Σωτηρία αλλοδόξων και αλλοθρήσκων
- Έχουν δύναμι, όταν βοηθάς κι εσύ
- Από τον προτεσταντισμό , την αθεΐα & το φλέρτ με τ...
- Οι μέλισσες σέβονται τα άγια πρόσωπα
- Η κυρα- Σταυρούλα από την Άτταλη της Εύβοιας
- ► Φεβρουαρίου (18)
- ► Ιανουαρίου (30)
-
▼
Σεπτεμβρίου
(37)
-
►
2013
(295)
- ► Δεκεμβρίου (36)
- ► Σεπτεμβρίου (29)
- ► Φεβρουαρίου (14)
- ► Ιανουαρίου (16)
-
►
2012
(185)
- ► Δεκεμβρίου (19)
- ► Σεπτεμβρίου (24)
- ► Φεβρουαρίου (5)
- ► Ιανουαρίου (10)
-
►
2011
(208)
- ► Δεκεμβρίου (21)
- ► Σεπτεμβρίου (22)
- ► Φεβρουαρίου (13)
- ► Ιανουαρίου (13)
-
►
2010
(43)
- ► Δεκεμβρίου (12)
- ► Σεπτεμβρίου (3)
- ► Ιανουαρίου (8)
-
►
2009
(25)
- ► Δεκεμβρίου (2)
- ► Σεπτεμβρίου (17)