ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ

1. Η ευχαριστία κύριο μέλημα του Χρυσοστόμου

Όπως το πρόσωπο και η δράση του Χριστού γίνεται κέντρο της θεολογίας του Χρυσοστόμου, έτσι και το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας αποτελεί κύριο μέλημα του ως θεολόγου και ως ποιμένα. Αγωνιά να το εξηγήσει, αλλά και να προετοιμάσει τους πιστούς να μετάσχουνε σ’ αυτό. Κανείς, ούτε πριν ούτε μετά, δεν επέμεινε στην θεολογική ανάλυση της σημασίας και κανείς δεν παρουσίασε τόσο πειστικά τον ρεαλισμό της. Στα κείμενά του επομένως έχουμε τον εντυπωσιακότερο στην ιστορία της θεολογίας μυστηριακό ρεαλισμό, που ενοχλεί ενίοτε όσους, έτσι κι αλλιώς, ρητά ή σιωπηλά, δεν εναρμονίζονται με αυτόν, Πολύ περισσότερο ενοχλεί, διότι ο Χρυσόστομος νιώθει ως ποιμένας και διδάσκαλος την ανάγκη να χρησιμοποιήσει για τον σκοπό του εικόνες και παραδείγματα της καθημερινής ζωής και μάλιστα όσα συνδέονται με την τροφή και την διαδικασία του τρώγειν. Όλ’ αυτά χαρακτηρίσθηκαν ως πεζότητα και υποβιβασμός του Μυστηρίου, αλλά νοούνται στο πλαίσιο της προσπαθείας του Χρυσοστόμου να διδάξει, να προτρέψει, να κατανύξει, να φοβίσει, να προκαλέσει δέος και να διεγείρει πιστούς ελάχιστα ή καθόλου ενημερωμένος θεολογικά.
Άλλωστε ,το μυστήριο της Ευχαριστίας δηλώθηκε σχεδόν με αποκρουστικές διατυπώσεις από τον ίδιο τον Κύριο, που μεταξύ άλλων είπε ότι «ο άρτος ον εγώ δώσω η σαρξ μου εστίν» ( Ιωάν. 6. 51) . Η αποτομία των λόγων αυτών κατανοείται περισσότερο, αν σκεφθεί κανείς ότι ανάλογη παράσταση η ιδέα δεν υπήρχε ούτε στους προφήτες, περί των οποίων το εντυπωσιακότερο που ασαφώς μάλιστα γνώριζαν οι άνθρωποι της ΠΔ ήταν ότι από αυτούς κάποιοι αναστήθηκαν. Κανείς ποτέ δεν είχε μιλήσει στην ΠΔ για μυστήριο , που θα έγκειται στο τρώγειν σάρκες χάριν της σωτηρίας του.
«Ότι γαρ προφήται ανέστησαν ήδεσαν , ει και μη ούτω σαφώς ειρήκασιν αι Γραφαί. Ότι δε σάρκα τις έφαγεν ουδέποτε ουδείς είπεν εκείνων…διό και αναγκαίον μαθείν το θαύμα των μυστηρίων… “εν σώμα γινόμεθα και μέλη, φησίν, εκ της σαρκός αυτού και εκ των οστέων αυτού” ( Εφεσ. 5, 30 ). Οι δε μεμνημένοι παρακολουθείτωσαν τοις λεγομένοις» ( Εις Ιωάν. , Ομιλ. ΜΣΤ΄2: PG 59, 260 ).

Γι’ αυτό άλλωστε , αγνοούσαν το μυστήριο και οι άγγελοι, οι οποίοι, ακόμα και τώρα που αυτό τελείται, μπορούν μόνο να το βλέπουν με φρίκη και δέος ( Εις Ματθ., Ομιλ. ΠΒ΄5: PG 58, 743 ) .

Από το βιβλίο: «ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΜΙΣΤΗΜΙΟΥ
ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΤΟΜΟΣ Β΄
Η σκέψη του
Η προσφορά του
Η μεγαλωσύνη του»
Εκδόσεις: ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ