Η λαογραφία για τον άγιο Γεώργιο

Σημειώσαμε ήδη στην αρχή του παρόντος ότι ο άγιος Γεώργιος είναι από τους δημοφιλέστερους αγίους μας. Πράγμα που φαίνεται καθαρά και από το γεγονός ότι πολλά έθιμα, πανηγυρισμοί και τραγούδια είναι αφιερωμένα σ’ αυτόν. Είναι ο ήρωας της παράδοσής μας . Σκοτώνει με το κοντάρι του το θηρίο, σώζει τη βασιλοπούλα κι ελευθερώνει το νερό για τις ανάγκες των κατοίκων, όπως λέει και το τραγούδι:

Άι  Γιώργη μ’ , αφέντη μου, κι αφέντη καβαλάρη

 αρματωμένος με σπαθί και με χρυσό κοντάρι.

Άγγελος είσαι στη θωριά, κι άγιος στη θεότη,

περικαλώ βοήθει με, άγιε στρατιώτη,

από το άγριο θεριό και δράκοντα μεγάλο,

όπου τον πήγαν άνθρωπο κάθε πρωί και άλλο.

Κι αν δεν τον πήγαν άνθρωπο κάθε πρωί στην ώρα,

κανένανε δεν άφηνε να πιεί νερό στη χώρα.

Παρά το γεγονός ότι η συναξαριακή παράδοση έχει αρκετές ομοιότητες με παρόμοιες αρχαιοελληνικές δημώδεις διηγήσεις, δεν παύει να δείχνει τη βαθιά ριζωμένη πίστη του ορθόδοξου ελληνικού λαού στο ρόλο που διαδραμάτισε ο άγιος μεγαλομάρτυρας και τροπαιοφόρος Γεώργιος στη συνείδησή του. Έθιμα, όπως στην Αράχωβα , κρατούν ζωντανή την αγάπη και τον σεβασμό των χριστιανών στη χάρη του. Στην πόλη αυτή, την παραμονή της γιορτής και μετά τον Εσπερινό και τη λιτάνευση της ιεράς εικόνας του, «αρχίζει ο χορός με τούμπανα και καραμούζες. Αρχίζουνε πρώτα οι γερόντοι και χορεύουν τραγουδώντας το “πανηγυράκι”. Κάθε μπροστέλλα (κορυφαίος του χορού) , που θα μπη, αρχινάει το τραγούδι, “το πανηγυράκι”, έστω κι αν πη έπειτα άλλο τραγούδι. Εν τω μεταξύ  έχουν κόψει το νερό, και την ώρα που λεν: “Απόλα, δράκο, το νερό, να πιή το πανηγύρι”, απολούν το νερό απ’ τη δεξαμενή. Την επόμενη μέρα γίνεται και το “τρέξιμο των γερόντων” με έπαθλο ένα αρνί ή κριάρι, καθώς και το “πήδημα”, η πάλη, η σφαιροβολία και η άρση βάρους».

Στην Καππαδοκία υπήρχε πηγάδι που λεγόταν «αγίασμα του Αγίου Γεωργίου», ενώ στο Κωστί της Θράκης «ξημέρωμα του Άι-Γιώργη , έπαιρναν νερό απ’ τη βρύση με τα ποτήρια και πήγαιναν στην εκκλησία . Το έβαζαν κάτω απ’ τον Άι-Γιώργη για τα ζώα». Ακόμα και τη γνωστή ρήση «συν Αθηνά και χείρα κίνει», σε πολλές περιοχές αντικατέστησαν οι χριστιανοί με τη φράση∙ «Άι Γιώργη βοήθα με∙ κούνα και συ το χέρι σου».

Επειδή η γιορτή του αγίου Γεωργίου συμπίπτει με την άνοιξη , ιδιαίτερα τον τιμούν οι κτηνοτρόφοι , οι οποίοι τότε αφήνουν τα χειμαδιά και ανεβαίνουν στα ορεινά βοσκοτόπια . Συνήθως προσφέρουν στην εκκλησία ένα αρνί ή κατσίκι (τον αγιωργίτη) , που πουλιέται ή σφάζεται και το κρέας του, ωμό ή ψημένο, μοιράζεται στους γείτονες και τους συγγενείς και φίλους.

Πηγή: «ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Ο ένδοξος Μεγαλομάρτυς και Τροπαιοφόρος»

ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ

Ευαγγέλου Π. Λέκκου

θεολόγου

Τ. Διευθυντού της Αποστολικής Διακονίας